Στον αντικειμενικά περιορισμένο χώρο μιας δημόσιας τοποθέτησης, θα ήθελα να συμβάλω στο συλλογικό μας προβληματισμό με τις παρακάτω σκέψεις:

Στο έδαφος του σημερινού αρνητικού πολιτικού συσχετισμού κατατέθηκε ένας προβληματισμός που αποτιμά με κοινοβουλευτικούς όρους τη γραμμή πάλης μας. Με πρόσχημα το αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα ξεδιπλώνεται μια πολεμική που «καταγγέλλει» διολίσθηση του Κόμματος από τη στρατηγική του 15ου Συνεδρίου με αποτέλεσμα, δήθεν, τη συρρίκνωση της απήχησής του στο λαό. Συνιστούν απαράδεκτη διαστρέβλωση ισχυρισμοί όπως:

Η γραμμή πάλης του 15ου Συνεδρίου δεν είχε αντικαπιταλιστικό, αλλά αντιιμπεριαλιστικό προσανατολισμό. Ετσι διαστρεβλώνεται η λενινιστική αντίληψη για τον ιμπεριαλισμό, αντιμετωπίζοντάς τον ως «σύστημα διεθνών σχέσεων» αποκομμένο από την οικονομική του ουσία, την κυριαρχία των μονοπωλίων και τη σύμφυση - υποταγή του κράτους σε αυτά. Το 15° Συνέδριο ξεκαθάρισε ότι ο αγώνας ενάντια στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα συνδέεται οργανικά με την πάλη για το στρατηγικό στόχο του σοσιαλισμού. Στον αντίποδα, οι κάλπικοι «υπερασπιστές» του αποσυνδέουν και αντιπαραθέτουν αυτά τα καθήκοντα.

Απεμπολούμε τη θέση για την αποδέσμευση από την ΕΕ. Αποσιωπάται ότι η θέση αυτή είναι οργανικό, αναπόσπαστο μέρος του συνολικού πλαισίου προγραμματικών στόχων πάλης του 15ου Συνεδρίου. Ενός πλαισίου το οποίο, ως σύνολο, ήταν σε σύγκρουση με τα μονοπώλια και την αστική διαχείριση, οδηγούσε σε ρήξη με τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Σίγουρα, πάντως, δεν ήταν μια παραλλαγή του «Σχεδίου Β» του κυρίου Αλαβάνου...

Δεν προβάλαμε το σύνθημα της κυβέρνησης των αντιμονοπωλιακών - αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Το Πρόγραμμα μιλούσε για ενδεχόμενο που μπορεί να προκύψει και όχι για στόχο που πρέπει να τεθεί. Στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν, η υιοθέτηση του συνθήματος αυτού είτε για διαπραγμάτευση με το ΣΥΡΙΖΑ πάνω σε minimum πλαίσιο, είτε για την «αποκάλυψή» του, θα ήταν υποχώρηση στην αστική διαχείριση, υπόκλιση στις κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Η φιλολογία περί «εργατικής κυβέρνησης» που αναζητά ερείσματα στο αντίστοιχο σύνθημα του 4ου Συνέδριου της ΚΔ παραγνωρίζει ότι η ΚΔ έβλεπε (σε άλλες ιστορικές συνθήκες) το σύνθημα αυτό στο πλαίσιο της πάλης για την ανατροπή, με όρους εξωκοινοβουλευτικού αγώνα, κάθε παραλλαγής διακυβέρνησης από αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις και την έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας κι όχι βέβαια ως σύνθημα για «καλύτερα αποτελέσματα» στις αστικές εκλογές.

Εξίσου προσοχή χρειάζεται απέναντι στον κίνδυνο που συνιστούν για το Κόμμα οι απόψεις ορισμένων «θορυβωδών υπερασπιστών» του επαναστατικού χαρακτήρα και της στρατηγικής του με τρόπο που όχι μόνο δεν το θωρακίζει απέναντι στο δεξιό οπορτουνισμό αλλά τον διευκολύνει προσφέροντάς του επιχειρήματα. Αναφέρομαι σε απόψεις οι οποίες:

Στο όνομα της υπεράσπισης του αντικαπιταλιστικού προσανατολισμού αγνοούν ή υποτιμούν τα ιδιαίτερα ιστορικά γνωρίσματα του μονοπωλιακού σταδίου του καπιταλισμού (τα οποία προσδιορίζουν συγκεκριμένες δυνατότητες και καθήκοντα) και αντιπαραθέτουν την πάλη ενάντια στις εξαρτήσεις από ΗΠΑ-ΕΕ στο στόχο της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η στάση αυτή συνιστά, στην ουσία, άρνηση της σημασίας και της υλικής δυνατότητας να οικοδομηθεί μαζική κοινωνική συμμαχία ενάντια στα μονοπώλια και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις. Επιπλέον, αδυνατίζει την εργατική τάξη και το Κόμμα μπροστά στη διαπάλη η οποία θα διεξάγεται αντικειμενικά στο εσωτερικό της Συμμαχίας, για το βάθος της ρήξης με τα μονοπώλια και το χαρακτήρα της στρατηγικής διεξόδου.

Στο όνομα της υπεράσπισης της επαναστατικής γραμμής στο ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου, αντιπαραθέτουν - στην περίπτωση εισβολής και κατοχής - το καθήκον του αγώνα για την ανατροπή της αστικής τάξης στο καθήκον της υπεράσπισης των συνόρων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων από θέσεις ταξικής ανεξαρτησίας. Ουσιαστικά, αμφισβητούν τη λενινιστική διάκριση σε δίκαιους και άδικους πολέμους, τη θέση του Λένιν για τη δυνατότητα διεξαγωγής δίκαιων, εθνικοαπελευθερωτικών πολέμων στην εποχή του ιμπεριαλισμού και την ιστορική πείρα της δημιουργικής εφαρμογής των λενινιστικών αρχών στα τρία γράμματα του Νίκου Ζαχαριάδη το 1940.

Απολυτοποιούν τη σωστή εκτίμηση ότι η καπιταλιστική κρίση στενεύει τα περιθώρια για παραχωρήσεις στην εργατική τάξη ως το σημείο να τα μηδενίζουν. Αυτό οδηγεί στη λαθεμένη, οικονομίστικη θέση ότι ακόμα και ένα οποιοδήποτε πλαίσιο αιτημάτων ανακούφισης του λαού μπορεί, τάχα, «στις σημερινές συνθήκες» να συμβάλλει στην ανάπτυξη της αντικαπιταλιστικής συνείδησης. Ας προβληματιστούμε, όμως, κατά πόσο μπορεί να συνδυαστεί αποτελεσματικά η πάλη π.χ. ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις με το ξεσκέπασμα του οπορτουνισμού, αν δε συνοδευτεί από την πάλη ενάντια στην κατεύθυνση της ΕΕ για απελευθέρωση της αγοράς και την προβολή του στόχου να γίνουν λαϊκή περιουσία τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής;

Κοινό υπόβαθρο, τόσο της δεξιάς όσο και της «αριστερής» παρέκκλισης, είναι η στρεβλή κατανόηση της λενινιστικής αντίληψης για τη σχέση οικονομίας-πολιτικής στην εποχή του ιμπεριαλισμού που οδηγεί, αν κι από διαφορετικές αφετηρίες, στο ίδιο πρακτικό-πολιτικό αποτέλεσμα: στον οικονομισμό και στον ιδεολογικό-πολιτικό αφοπλισμό του Κόμματος και του κινήματος.

Το κύριο ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει το διάλογο είναι το πώς η δράση μας θα ανοίγει στην πράξη κι όχι στα λόγια το δρόμο για το σοσιαλισμό, θα δημιουργεί προϋποθέσεις μετατροπής της οικονομικής σε πολιτική κρίση, θα διαμορφώνει όρους προετοιμασίας για γενική πολιτική απεργία και εξέγερση. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν αρκεί η ιδεολογική ζύμωση για την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, ούτε ο οικονομικός αγώνας στη βάση ενός οποιουδήποτε πλαισίου αντιμονοπωλιακών αιτημάτων για να δυναμώνει το επαναστατικό, αντικαπιταλιστικό ρεύμα στο κίνημα. Ετσι δεν αποφεύγεται ο κίνδυνος διολίσθησης στον οικονομισμό, δυσκολεύει το ξεσκέπασμα του οπορτουνισμού, το χτύπημα των κοινοβουλευτικών αυταπατών. Επαναστατικός αγώνας σε συνθήκες που δεν υπάρχει ακόμα πανεθνική πολιτική κρίση και επαναστατική κατάσταση, σημαίνει δράση στο κίνημα πάνω στη βάση συγκεκριμένων ριζοσπαστικών στόχων πάλης (όπως η αποδέσμευση από ΕΕ και ΝΑΤΟ, η απομάκρυνση των αμερικάνικων βάσεων, η μονομερής διαγραφή του χρέους, η μετατροπή των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής σε λαϊκή περιουσία, η μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, το 7ωρο-5θημερο-35ωρο με αύξηση των μισθών κλπ.) και αντίστοιχων πολιτικών συνθημάτων που, πατώντας στη λαϊκή πείρα, ξεσκεπάζουν τις μικροαστικές ταλαντεύσεις, απομονώνουν τους προβοκατόρικους ελιγμούς του εχθρού, προσανατολίζουν την πάλη στην κατεύθυνση της στρατηγικής μας. Στις σημερινές συνθήκες, τέτοιο σύνθημα είναι η ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής και της κυβέρνησης των μονοπωλίων από τον πολιτικό απεργιακό αγώνα του λαού και όχι με κοινοβουλευτικούς όρους.

Πιστεύω ότι ο διάλογος θα αποβεί γόνιμος και ουσιαστικός και το Συνέδριο θα διαμορφώσει τις αναγκαίες αποφάσεις για να πάμε μπροστά, μακριά από το ολισθηρό μονοπάτι των «ερμηνειών» που συγκαλύπτουν την ανάγκη για ξεκάθαρες απαντήσεις στα πιεστικά ζητήματα που θέτει μπροστά μας η ζωή και οι ανάγκες του ταξικού αγώνα.