Οι Θέσεις που προτείνονται δείχνουν καθαρά πως το Κόμμα ωριμάζει, αναλύει και αξιολογεί τις κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες της εποχής, που δεν είναι ίδιες με αυτές που υπήρχαν πριν 15-20 χρόνια, πάντα με γνώμονα την επαναστατική μας θεωρία. Βγαίνουν συμπεράσματα για τη δουλειά που χρειάζεται να γίνει ώστε επιτέλους ο εργάτης να γίνει κυρίαρχος του πλούτου που παράγει, να γίνει αφέντης του εαυτού του, να τραβήξει μπροστά τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα, και να δώσει επιτέλους ώθηση και εξέλιξη στην κοινωνία κάτι που μόνο η δική του εξουσία μπορεί να κάνει. Ομως οι Θέσεις βαθαίνουν ακόμα παραπέρα, ξεκαθαρίζοντας κάποια βασικά ζητήματα για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Θέλω να σταθώ στα εξής που κατά τη γνώμη μου αποτελούν σπουδαία παρακαταθήκη για το μέλλον:

-- Στην άρνηση του Κόμματος να συμμετέχει σε οποιαδήποτε είδους και ονομασίας κυβέρνηση αστικής διαχείρισης

-- στο ζήτημα της κοινωνικής σύνθεσης του Κόμματος και στην κομματική οικοδόμηση

-- στο ζήτημα της μικρής παραγωγής στη φάση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης

-- στη σχέση Κόμματος - ΚΝΕ.

Η απόφαση για μη συμμετοχή σε κάποια «αριστερή» κυβέρνηση ήταν πέρα για πέρα σωστή. Το εκλογικό κόστος ήταν μεγάλο, οι διαρροές επίσης πολλές, όμως μακροπρόθεσμα το όφελος για το κίνημα αλλά και για το Κόμμα θα είναι μεγάλο. Θεωρώ πως στην περίπτωση αντίθετης απόφασης το κίνημα θα τσακιζόταν, όπως πιθανότατα και το ίδιο το Κόμμα. Το ζήτημα της συμμετοχής ενός ΚΚ σε κυβέρνηση αστικής διαχείρισης είναι ληγμένο, και υπάρχει πλούσια διεθνής πείρα πάνω σε αυτό. Οι ταλαντεύσεις, οι αυταπάτες και οι συμβιβασμοί, είναι για τα διάφορα γκρουπούσκουλα και για τους σοσιαλδημοκράτες της κυβερνώσας «αριστεράς», που συνειδητά κατά τη γνώμη μου, προκαλούν συγχύσεις στο λαό κι έχουν επιδοθεί, καιρό τώρα, σε ένα χυδαίο εμπόριο ελπίδας. Πέρα από τα βιβλία των κλασικών, η ίδια η διεθνής πείρα του κομμουνιστικού κινήματος έχει αποδείξει πως όπου ΚΚ συμμετείχαν σε τέτοιες κυβερνήσεις, το λαϊκό κίνημα τσακίστηκε και τα ίδια τα Κόμματα πέρασαν τεράστια κρίση, η οποία οδήγησε πολλά απ' αυτά είτε σε μετάλλαξη, είτε σε περιθωριοποίηση και κρίση.

Οπως πολύ σωστά αναφέρεται στις Θέσεις η εργατική σύνθεση του Κόμματος παίζει βασικό ρόλο στη διαφύλαξη του χαρακτήρα του ΚΚΕ. Η εργατιά είναι αυτή που θα τραβήξει μπροστά, η εργατιά είναι αυτή που πραγματικά κάθε μέρα ψήνεται στο καμίνι της ταξικής πάλης, η δική της εξουσία είναι που θα φέρει την κοινωνική εξέλιξη. Η εργατική σύνθεση ενός ΚΚ αποτελεί σημαντικό παράγοντα αποφυγής μικροαστικών επιρροών και ταλαντεύσεων. Κι εδώ συνδέεται και η ανάγκη για κομματική οικοδόμηση. Είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρχουν κομμουνιστές εργάτες στους χώρους δουλειάς, που θα οργανώνουν την πάλη, θα στήνουν πυρήνες αντίστασης, θα εμπνέουν και θα καθοδηγούν τους συναδέλφους τους, θα οργανώνουν τους πιο πρωτοπόρους. Ετσι το κίνημα θα πάρει τα «πάνω» του, θα ξεκινήσει την αντεπίθεσή του, μέχρι την τελική νίκη, μέχρι το Σοσιαλισμό. Ετσι πολύ σωστά κατά την γνώμη μου δίνεται ειδικό βάρος στην κλαδική δουλειά.

Ενα σπουδαίο ζήτημα, που πιάνεται στις Θέσεις, είναι αυτό της μικρής παραγωγής σε συνθήκες σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Ενα ζήτημα που είχε μείνει ανοικτό, αλλά το 18ο Συνέδριο και η πολύ καλή δουλειά που έγινε στην ανάλυση των στοιχείων του ελληνικού καπιταλισμού στις Θέσεις του 19ου βοήθησε στο να κλείσει. Είναι καθαρό, πως η Ελλάδα είναι χώρα όπου όλοι οι κλάδοι της οικονομίας έχουν μονοπωληθεί, η παραγωγή έχει πια συγκεντρωθεί. Επομένως η μικρή παραγωγή δεν θα έχει να προσφέρει τίποτα, παρά μόνο κινδύνους. Αναφέρει ο Λένιν στον 12ο Τόμο, σελ. 339, «στην εμπορευματική οικονομία ποιος σπρώχνει γενικά το μικροπαραγωγό προς το μέρος της αντίδρασης και της αντεπανάστασης; Η θέση του στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία ανάμεσα στην αστική τάξη και στο προλεταριάτο. Ο μικροαστός, σε όλες τις χώρες και σε οποιουσδήποτε πολιτικούς συνδυασμούς, ταλαντεύεται αναπότρεπτα και αναπόφευκτα ανάμεσα στην επανάσταση και την αντεπανάσταση. Θέλει να λυτρωθεί από την καταπίεση του κεφαλαίου και να στεριώσει τη θέση του σα μικρός ιδιοκτήτης. Το πρόβλημα αυτό στην ουσία είναι άλυτο, και οι ταλαντεύσεις του μικροαστού είναι αναπόφευκτες και αναποσόβητες, από την ίδια τη φύση της συγκρότησης της σύγχρονης κοινωνίας». Επομένως η θέση για απαγόρευση εκμίσθωσης ξένης εργασίας, όπως επίσης και η συγκρότηση μόνο αγροτικών παραγωγικών συνεταιρισμών (οι οποίοι δεν θα υπάρχουν επ' αόριστον) είναι σωστή, κάτι που αποδείχθηκε και από τα συμπεράσματα που βγαίνουν από την πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ.

Ιδιαίτερη σημασία, κατά την άποψή μου, έχει η σχέση Κόμματος - ΚΝΕ. Θεωρώ πως το Κόμμα μπορεί να προσφέρει τεράστια βοήθεια στην Οργάνωση, σε όλους τους τομείς. Οντως υπάρχει στενή σύνδεση, αλλά αν μπορεί να γίνει ακόμα πιο στενή να γίνει, γιατί θα βοηθήσει. Πέρα από τη βοήθεια στο ιδεολογικο-πολιτικό και στο οργανωτικό κομμάτι, υπάρχει και τεράστια πείρα που βγαίνει από την ίδια τη ζωή. Σήμερα, που οι νεολαίοι αντιμετωπίζουμε τεράστιες δυσκολίες, που πολλοί από μας δυσκολευόμαστε να σταθούμε στα πόδια μας, να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας, το Κόμμα μπορεί να βοηθήσει με πολλούς τρόπους κι εμένα προσωπικά με έχει βοηθήσει σε βαθμό που δεν το περίμενα. Είναι φανερό πως η Οργάνωση δεν έχει πείρα από το πώς να διαχειρίζεται, να αξιοποιεί και να βοηθάει πολύπλευρα νέους που είτε βρίσκονται στη μεγάλη πλέον μάζα των ανέργων, είτε βρίσκονται στους «τυχερούς» των 400 ευρώ και της μαύρης εργασίας. Το Κόμμα μπορεί να βοηθήσει και σε αυτό το κομμάτι, ιδιαίτερα σε μια περίοδο οξύτατης οικονομικής κρίσης, όπου η σχετική ή απόλυτη εξαθλίωση δεν είναι φαινόμενο που βρίσκεται απλώς γύρω μας αλλά προφανώς χτυπάει και το δυναμικό μας.

Οι Θέσεις χρειάζεται να αξιοποιηθούν και να μελετηθούν από όλους μας. Προσωπικά με γέμισαν αισιοδοξία και δύναμη, μου έλυσαν ζητήματα, με βοηθούν στη δράση μου. Οι Κομμουνιστές, έχουμε επιλέξει συνειδητά ένα δύσκολο δρόμο ζωής και σε αυτή την ανηφοριά χρειαζόμαστε εφόδια και πολεμοφόδια. Οι Θέσεις είναι και τα δύο.

Ζήτω το ΚΚΕ, ζήτω ο Σοσιαλισμός - Κομμουνισμός και ο προλεταριακός Διεθνισμός!

Καλή επιτυχία στο 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ, του Κόμματος των εργατών.