Η στοιχειώδης δημοκρατία επιβάλλει την κατάθεση, τη δημοσιοποίηση και τη συζήτηση όλων των απόψεων, κριτικών, επικριτικών, ορθόδοξων, αιρετικών, οπορτουνιστικών ή όπως αλλιώς ονομάζουμε κατά καιρούς τις μη συμβατές με την πλειοψηφούσα απόψεις, όταν επιθυμούμε να τις υποβαθμίσουμε και να τις παρακάμψουμε.

Ας αποδεχτούμε, επιτέλους, τη διαπάλη των ιδεών και των διαφορετικών απόψεων και τη διά του διαλόγου έκφρασή τους, εντός και εκτός των Κομματικών Οργάνων, σε κάθε στιγμή, χωρίς ανασταλτικές προφάσεις και προκαταλήψεις που επισείουν το φόβητρο της διάσπασης, για να καταδικάσουν χωρίς συζήτηση κάθε διαφορετική άποψη.

Επειδή η διαπάλη των ιδεών και η διαφορετικότητα των απόψεων είναι πάντα, και καλώς, παρούσες, ανησυχώ όταν οι δεκάδες σύντροφοι της απερχόμενης ΚΕ εκφράζονται ενιαία διά του δημοσιευμένου κειμένου των "Θέσεων". Υπάρχουν ή όχι ανάμεσα στα μέλη της ΚΕ άλλες απόψεις στα επιμέρους θέματα, διαφωνίες σε ζητήματα τακτικής και πολιτικής του Κόμματος και αν υπάρχουν γιατί δεν κατατίθενται δημόσια, ώστε να μπορούμε να κρίνουμε όλες τις απόψεις και όσους τις εκφράζουν ή τουλάχιστον να έχουμε γνώση επ' αυτών;

Θεωρώ πως το Συνέδριο του Κόμματος, ως το ανώτατο όργανο, δικαιούται και οφείλει να συζητήσει όλες τις απόψεις σε βάθος, να κρίνει, να συγκρίνει, να επικρίνει, να επιβεβαιώσει αλλά και να ανατρέψει ειλημμένες από τα προηγούμενα συνέδρια αποφάσεις, αν κρίνει πως το απαιτούν οι περιστάσεις και η πραγματικότητα.

Πέρα όμως από τις περί του διαλόγου απόψεις θα ήθελα να αναφερθώ και σε συγκεκριμένα σημεία των Θέσεων.

Α. Στο κεφάλαιο: «Οι εξελίξεις στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα», αναφέρεται πως «οι επιλογές της ιμπεριαλιστικής πολιτικής πέρασαν και επιβλήθηκαν χωρίς τις αναμενόμενες λαϊκές αντιστάσεις.... μετά τη νίκη της αντεπανάστασης στην Ευρώπη....».Πέρα από τη διαφωνία μου ως προς την καταλληλότητα του όρου "αντεπανάσταση" για την περιγραφή των γεγονότων της περιόδου 89-91 διαβλέπω μια επιφανειακή αντιμετώπιση και ανάλυση των ούτως ή άλλως ιστορικών αλλαγών που συνέβησαν στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο τη δεκαετία του '90. Αναρωτηθήκαμε ποτέ στα σοβαρά γιατί οι λαοί των "σοσιαλιστικών" χωρών εξεγέρθηκαν και ανέτρεψαν τις κυβερνήσεις τους ή γιατί οι εργαζόμενοι δεν αντιστάθηκαν στην έξωθεν επιβληθείσα λεγόμενη αντεπανάσταση για να υπερασπιστούν τις κατακτήσεις τους, αν όλα πήγαιναν καλά ως τότε; Καμία αντεπανάσταση και συνωμοσία δε θα πετύχαιναν με τόση ευκολία στο στόχο της, αν δεν υπήρχαν εσωτερικές αιτίες και προβλήματα όπως η έλλειψη πολιτικών ελευθεριών. (Ελπίζω να μην αμφισβητούμε το γεγονός πως τα καθεστώτα της Ανατολικής Ευρώπης κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι).

Β. Στην παράγραφο 6, «για τις χώρες που επιχειρούν να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό», γίνεται κατά τη γνώμη μου μία ανάλυση της πραγματικότητας γεμάτη αντιφάσεις. Από τη μια γίνεται προσπάθεια να μην αγνοηθεί η στροφή χωρών όπως η Κίνα προς την οικονομία της αγοράς και από την άλλη εξακολουθεί να γίνεται λόγος περί «σοσιαλιστικής προοπτικής» της χώρας αυτής και του «ρόλου της στο διεθνές αντιιμπεριαλιστικό κίνημα». Μοιάζει σαν η ΚΕ να θέλει να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα εκτός και αν πιστεύει πως υπάρχει «σοσιαλιστική οικονομία της αγοράς» ή η δυνατότητα συνύπαρξης δυο κοινωνικών συστημάτων σε μία χώρα! Ας μην κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην αδυσώπητη πραγματικότητα και ας μην την εξωραΐζουμε. Θα ανέμενα, σε κάθε περίπτωση, μια αυστηρή κριτική της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης των θεωρούμενων ως σοσιαλιστικών κρατών και των κομμουνιστικών κομμάτων που ασκούν την εξουσία.

Γ. Τέλος, θα ήθελα να κάνω κάποιες επισημάνσεις στο «ακανθώδες» ζήτημα των συμμαχιών του Κόμματος. Διαπιστώνω ένα «άνοιγμα» του Κόμματος τα τελευταία χρόνια με αφορμή τις διάφορες εκλογικές αναμετρήσεις που είναι θετικό, αλλά πολύ κατώτερο των περιστάσεων και των αναγκών. Σε συνθήκες πρωτοφανούς δικομματικής πόλωσης (όπως εκδηλώθηκε ιδιαίτερα έντονα στις πρόσφατες εκλογές) απαιτείται ο συντονισμός και η κοινή δράση των πραγματικών δυνάμεων της Αριστεράς, εντός και εκτός κοινοβουλίου, χωρίς παιδιάστικες προκαταλήψεις και ξεπερασμένες νοοτροπίες. Πιστεύω πως υπάρχει και πέραν του ΚΚΕ Αριστερά και θεωρώ αναγκαία την (και εκλογική) συνεύρεση και συνεργασία αυτών των δυνάμεων στη βάση μιας ελάχιστης προγραμματικής σύγκλισης. Και αν δεν έχει γίνει αυτό ως τώρα οφείλεται στις ηγεμονικές φιλοδοξίες όλων των κομμάτων της Αριστεράς που του καθένα θέλει για τον εαυτό του το ρόλο της πρωτοπόρου δύναμης. Οι αντικειμενικές συνθήκες για μια ευρεία συνεργασία είναι κατά τη γνώμη μου υπαρκτές και επαρκείς. Εκείνο που λείπει είναι η ειλικρινής -πέρα από τις διακηρύξεις- θέληση για μια ελπιδοφόρα συνεργασία που συν τοις άλλοις θα δείξει στο λαό ότι υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση διακυβέρνησης. Στο ΚΚΕ αναλογεί μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για την ανυπαρξία ενός ισχυρού και σταθερού αριστερού πόλου, ικανού να απειλήσει τον δικομματισμό, διότι είναι το πιο μαζικό από τα κόμματα της Αριστεράς.

Ελπίζω ο διάλογος να είναι πλούσιος και η (αυτο)κριτική αυστηρή, ώστε το επικείμενο Συνέδριο του Κόμματος να είναι ουσιαστικό και αποτελεσματικό.

ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΥΡΑΤΗΣ

Θεσσαλονίκη