Πλήρης σύμπνοια μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ υπήρξε χτες στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος για την απόρριψη της πρότασης για καθιέρωση στο Σύνταγμα της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος. Απλώς τα δύο κόμματα πρότειναν ότι το εκλογικό σύστημα εάν αλλάξει θα ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, αλλά κράτησαν για τον εαυτό τους τη δυνατότητα με πλειοψηφία 200 βουλευτών (για εξαιρετικούς λόγους) να ισχύει ο εκλογικός νόμος άμεσα από τις επόμενες εκλογές.

Χτες η Επιτροπή συζήτησε την ενότητα των άρθρων (51, 54, 56, 57, 69) που αφορούν το εκλογικό σώμα και την κατάσταση του βουλευτή και ο εισηγητής της πλειοψηφίας Ε. Βενιζέλος πρότεινε μεταξύ άλλων οι αιρετοί νομάρχες να μην έχουν το δικαίωμα να εκλεγούν βουλευτές κατά τη διάρκεια της θητείας για την οποία εκλέχθηκαν, ακόμα και εάν παραιτηθούν.

Με τις προτάσεις της πλειοψηφίας συμφώνησε σε γενικές γραμμές και η ΝΔ, εκτός από τη διάταξη για τους νομάρχες.

Με άλλες διατάξεις καθιερώνεται η «επιστολική ψήφος» ή άλλη «πρόσφορη» για όσους εκλογείς βρίσκονται εκτός επικράτειας, εφόσον «η καταμέτρηση και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων γίνεται όποτε γίνεται και σε όλη την επικράτεια». Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος παραμένει υποχρεωτική, αλλά με νόμο θα επιβάλλονται μόνο πρόστιμα και όχι άλλης μορφής ποινές. Με νόμο επίσης οι εκλογικές περιφέρειες «μπορεί να διακρίνονται σε ελάσσονες ή μείζονες» και ο αριθμός των βουλευτών κάθε περιφέρειας «θα ορίζεται με βάση το νόμιμο πληθυσμό της περιφέρειας σύμφωνα με την τελευταία απογραφή».

Σύμφωνα με την πρόταση για τα κωλύματα εκλογιμότητας, δεν μπορούν να ανακηρυχτούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές, αν δεν παραιτηθούν πριν την ανακήρυξή τους ως υποψήφιοι οι παρακάτω: «Εμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί και υπάλληλοι, άλλοι υπάλληλοι του δημοσίου, υπηρετούντες στις Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, υπάλληλοι Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού, διοικητές ή υποδιοικητές ή πρόεδροι Διοικητικών Συμβουλίων ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή δημοσίων επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος ή επιχειρήσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και οι συμβολαιογράφοι ή φύλακες μεταγραφών και υποθηκοφύλακες. Τα ανώτατα αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού δεν μπορούν να ανακηρυχτούν υποψήφιοι, ούτε να εκλεγούν βουλευτές κατά τη διάρκεια της θητείας για την οποία εκλέχτηκαν, ακόμα και εάν παραιτηθούν».

Οπως προκύπτει από την παραπάνω διάταξη, οι μεν δήμαρχοι μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα εάν παραιτηθούν πριν την ανακήρυξή τους ως υποψήφιοι, ενώ οι νομάρχες δεν μπορούν πριν εκπνεύσει η τετραετία για την οποία εκλέχθηκαν.

Για τους δημόσιους λειτουργούς προβλέπεται σε τοπικό επίπεδο ότι «δεν μπορούν να ανακηρυχτούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές σε όποια εκλογική περιφέρεια υπηρέτησαν ή σε όποια εκλογική περιφέρεια εκτεινόταν η τοπική αρμοδιότητά τους κατά τους δεκαοχτώ μήνες πριν τη λήξη της τετραετούς περιόδου».

Τα καθήκοντα του βουλευτή, σύμφωνα με την πρόταση, είναι ασυμβίβαστα με τα έργα ή την ιδιότητα του ιδιοκτήτη ή του στελέχους επιχείρησης, που αναλαμβάνει έργα ή προμήθειες από το δημόσιο ή «ασκεί κατά παραχώρηση δημόσια επιχείρηση». Η τελευταία φράση κατά τον Ε. Βενιζέλο «αφορά τους ιδιοκτήτες των ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης».

Να σημειωθεί ότι η Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος διά στόματος του προέδρου της Φ. Ιωαννίδη εξέφρασε τη λύπη της για το θάνατο του πρώην βουλευτή του ΚΚΕ Λ. Αυδή.

Την καθιέρωση της απλής αναλογικής ζητάει με Ερώτησή του προς την υπουργό Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Π. Κρητικός.

Ο βουλευτής τονίζει ότι «είναι η ώρα να καθιερωθεί ως εκλογικό σύστημα η απλή αναλογική, ένα σύστημα γνήσιας δημοκρατικής έκφρασης και απόλυτης καταγραφής της λαϊκής βούλησης, αλλά και σύστημα προστασίας όλων των δικαιωμάτων, στα οποία θεωρητικά όλοι διακηρύσσουμε την πίστη μας και την προσήλωσή μας».

Ο Π. Κρητικός υπενθυμίζει ότι το ΠΑΣΟΚ είχε ως πάγια θέση από την ίδρυσή του, ακόμη, την καθιέρωση του εκλογικού συστήματος της «άδολης αναλογικής» όπως την ονόμαζε ο Α. Παπανδρέου.