Αναζωπυρώθηκε το τελευταίο διάστημα η συζήτηση για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Ολα δείχνουν ότι οι προτιμήσεις τόσο της κυβέρνησης όσο και της ΝΔ γέρνουν προς το λεγόμενο γερμανικό σύστημα. Τι είναι όμως το γερμανικό σύστημα;

Πέρα από τις δευτερεύουσες παραλλαγές, η ουσία του συνίσταται στο ότι το μεγαλύτερο μέρος των βουλευτικών εδρών εκλέγεται με πλειοψηφικό σύστημα. Ετσι, με βάση και τα σενάρια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τη χώρα μας, 200 βουλευτές θα εκλέγονται σε 200 αντίστοιχες μονοεδρικές περιφέρειες κάθε 35 χιλιάδες περίπου κατοίκους. Θα καταλαμβάνει την έδρα όποιος συγκεντρώνει τη σχετική πλειοψηφία. Δηλαδή: αν σε μια μονοεδρική o υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ πάρει το 30% των ψήφων, της ΝΔ το 28% και οι υπόλοιποι μοιραστούν τις υπόλοιπες ψήφους, την έδρα καταλαμβάνει αυτός που πήρε τη σχετική πλειοψηφία. Με τoν τρόπο αυτό, ένα κόμμα με χαμηλό ποσοστό, που όμως είναι ομοιόμορφα κατανεμημένο σε όλες τις μονοεδρικές, μπορεί να κερδίσει μέχρι και το σύνολο των 200 εδρών. Τα ψευτοδιλήμματα θα είναι ακόμη μεγαλύτερα, αν η εκλογή στις μονοεδρικές γίνεται με δύο γύρους, όπως περίπου στις δημοτικές.

Το γερμανικό σύστημα προβλέπει όμως και ένα μικρότερο μέρος των βουλευτικών εδρών που εκλέγεται με σχετικά αναλογικό σύστημα. Δηλαδή, με βάση το σχέδιο για την ελληνική παραλλαγή, 100 βουλευτές θα εκλέγονται με τoν τρόπο αυτό σε ευρείες εκλογικές περιφέρειες. Αυτό στη Γερμανία γίνεται με τoν εξής τρόπο: Ο εκλογέας επιλέγει ένα ψηφοδέλτιο για τη μονοεδρική και ένα ψηφοδέλτιο για τους 100 της επικρατείας. Ετσι μπορεί κάποιος να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ στη μονοεδρική και τo ΣΥΝ για το άλλο.

Για τους 100 υπάρχει συνήθως ένα όριο. Στη Γερμανία πρέπει να έχει κανείς το 5% πανεθνικά για να αρχίσει να παίρνει έδρα στο κομμάτι των εκλεγομένων με ενισχυμένη αναλογική.

Είναι φανερό ότι το σύστημα αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο τo δικομματισμό και τo διπολισμό. Με αυτό το σύστημα, με βάση τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών, το ΚΚΕ θα είχε 5 ή 6 βουλευτές σε σχέση με τους 11 που έχει σήμερα, τους οποίους θα τους εξέλεγε από την ομάδα των 100, αφού θα ήταν μάλλον απίθανο να καταλάβει κάποια μονοεδρική.

Πρόκειται δηλαδή για μια μεγαλύτερη ακόμη ληστεία σε βάρος των μικρότερων κομμάτων. Πρόκειται για μια μεγαλύτερη ακόμη νοθεία των εκλογικών αποτελεσμάτων και νόμιμη αλλοίωσή τους. Επιπλέον, η διεξαγωγή των εκλογών σε συνθήκες μονοεδρικών περιφερειών θα εντείνει τα εκβιαστικά διλήμματα και τη λογική της χαμένης ψήφου. Οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ θα εντείνουν την προπαγάνδα τους, βοηθούμενοι από το εκλογικό σύστημα. Επίσης, η δυνατότητα της διαφορετικής ψήφου (για τη μονοεδρική και για τις ευρείες περιφέρειες) μπορεί υπό προϋποθέσεις να λειτουργήσει ως μηχανισμός αφομοίωσης των ψηφοφόρων μικρότερων κομμάτων. Σε πρώτο βήμα θα ψηφίσεις ΠΑΣΟΚ ή ΝΔ στη μονοεδρική, για να μη βγει o άλλος από τους δύο εταίρους του δικομματισμού, σε συνδυασμό με κάποιο ρουσφέτι. «Θα έχεις κάνει το χρέος σου απέναντι στο κόμμα που πιστεύεις» στο άλλο ψηφοδέλτιο. Και από κει αρχίζουν όλα... χώρια που είναι μάλλον βέβαιο ότι οι πελατειακοί - ρουσφετολογικοί μηχανισμοί θα δουλέψουν πιο αποτελεσματικά.

Εύγλωττη είναι εξάλλου η διεθνής εμπειρία από την εφαρμογή του γερμανικού συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ την τετραετία 1949-1953 αντιπροσωπεύονταν στο δυτικογερμανικό Κοινοβούλιο 11 κόμματα, από το 1961 αντιπροσωπεύονταν μόνο 3 πλέον. Πρέπει να σημειώσουμε ότι το γερμανικό εκλογικό σύστημα, σε συνδυασμό με την τρομοκρατία, την ιδεολογική επίθεση και, τέλος, την απαγόρευση του ΚΚ Γερμανίας ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν στη δραστική εκλογική συρρίκνωση του κόμματος. Αντίστοιχα, ευνόησε την καθιέρωση ενός ιδιότυπου δικομματισμού ανάμεσα στους χριστιανοδημοκράτες και στους σοσιαλδημοκράτες, με μικρότερα κόμματα («Ελεύθεροι Δημοκράτες» και «Πράσινοι») στο ρόλο των συμπληρωματικών δυνάμεων της κεντροδεξιάς ή κεντροαριστεράς.

Δεν είναι τυχαίο που παραλλαγή αυτού του αντιδημοκρατικού εκλογικού συστήματος χρησιμοποιήθηκε σε χώρες όπου παλινορθώθηκαν οι δυνάμεις του καπιταλισμού και όπου επικρατεί η ασυδοσία του μεγάλου κεφαλαίου. Ετσι, το γερμανικό εκλογικό σύστημα χρησιμοποιείται στα δύο βασικότερα (οικονομικά και πολιτικά) κράτη: στη Ρωσία και στην Ουκρανία, όπου ένα μέρος των βουλευτών εκλέγεται σε μονοεδρικές περιφέρειες και ένα άλλο (ισάριθμο ή μικρότερο) εκλέγεται με μια υποτιθέμενη αναλογική με όριο εισόδου το 5% (στη Ρωσία) ή 4% (στην Ουκρανία).

Το εκπληκτικό, αλλά και αποκαλυπτικό της υποκρισίας των υποστηρικτών της κυβέρνησης και της ΝΔ είναι ότι παρουσιάζουν αυτό το εκλογικό σύστημα ως δήθεν αναλογικότερο του σημερινού. Γράφτηκε μάλιστα ότι πλησιάζει την απλή αναλογική! Πρόκειται για αντιστροφή της πραγματικότητας. Η αλήθεια είναι ακριβώς η αντίθετη. Το γερμανικό σύστημα βοηθάει το σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης (151 βουλευτές) με ακόμη μικρότερο ποσοστό σε σχέση με τα σημερινά ισχύοντα.

Για να βοηθηθεί στο σχέδιό της αυτό η κυβέρνηση διαρρέει μέσω του φιλικού της Τύπου ότι το πλαφόν για τους 100 βουλευτές που θα εκλέγονται, όπως είπαμε, σε ευρείες περιφέρειες με σχετικά αναλογικό σύστημα μπορεί να είναι 1%. Με τoν τρόπο αυτό ένα κόμμα που θα λάβει 2% ή 3% θα μπορεί να υπολογίζει σε δύο ή τρεις βουλευτές, αν και βέβαια η κατανομή της μεγάλης μάζας των 200 εδρών θα γίνεται με το πλειοψηφικό, ενώ με απλή αναλογική ένα κόμμα του 2% δικαιούται 6 βουλευτές και ένα κόμμα του 3% θα έπαιρνε 9 έδρες.

Η κυβέρνηση προσδοκά όμως και άμεσα οφέλη από τη συζήτηση αυτή για το γερμανικό εκλογικό σύστημα. Καλλιεργώντας την ιδέα ότι το γερμανικό σύστημα είναι τάχα πιο δίκαιο, προσπαθεί να πείσει για τα οφέλη που δήθεν θα έχει ο λαός από την πρότασή της για την «Κεντροαριστερά» προκειμένου να αποπροσανατολίσει, να προσπαθήσει να κλέψει ψήφους στον πρώτο ή στο δεύτερο γύρο των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών.

Η κυβέρνηση αφήνει τέλος να εννοείται ότι θα εφαρμόσει ένα είδος αναγωγής, εξισορρόπησης δηλαδή, έτσι ώστε τελικά το κάθε κόμμα να λαμβάνει τις έδρες (είτε από τις μονοεδρικές είτε από τις υπόλοιπες) που αναλογούν στις ψήφους του. Σε ποιο βαθμό θα γίνεται αυτό όμως; Αν συμβαίνει μόνο σε ένα βαθμό εξισορρόπηση, τότε μιλάμε για νοθευτικό εκλογικό σύστημα. Αν πάλι ισχύει πλήρης αναγωγή, στο βαθμό που είναι τεχνικά δυνατό, γιατί δεν υιοθετεί την απλή αναλογική; Παραιτήθηκε δηλαδή η κυβέρνηση από τη λογική όλων των καλπονοθευτικών συστημάτων που δίνουν τη δυνατότητα να σχηματίζει κυβέρνηση το κόμμα που αποτελεί μειοψηφία στο λαό, που δεν έχει δηλαδή το 50% συν 1 των ψήφων του ελληνικού λαού; Αστείο και να το ρωτά κανείς.

Είναι αναγκαίο να σημειώσει κανείς ότι η επικείμενη προς το αντιδραστικότερο μεταβολή του εκλογικού συστήματος αποτελεί μέρος των γενικότερων αντιδημοκρατικών επιλογών που προωθούνται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, στην ΕΕ και σε όλο τoν καπιταλιστικό κόσμο, μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Α. Ευρώπη και την αλλαγή του συσχετισμού σε βάρος των λαών. Η επίθεση αυτή εντάθηκε, όπως όλοι γνωρίζουμε, μετά την 11η Σεπτέμβρη.

Οι περιορισμοί των λαϊκών ελευθεριών, οι μηχανισμοί ιδεολογικής χειραγώγησης, η παραδοσιακή τρομοκράτηση των εργαζομένων, τα παραδοσιακά καλπονοθευτικά εκλογικά συστήματα που ίσχυαν ως τώρα, οι ρουσφετολογικοί μηχανισμοί και όλο το πλαίσιο της αστικής δημοκρατίας δεν αρκούν πλέον στην άρχουσα τάξη. Η ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, η κατάργηση των κοινωνικο-οικονομικών τους κατακτήσεων απαιτούν τoν ασφυκτικό περιορισμό των δυνατοτήτων τους να αντιδράσουν.

Για το λόγο αυτό έχουν μπει σε εφαρμογή συνθήκες όπως η Σένγκεν και η Ευρωπόλ, το ηλεκτρονικό φακέλωμα ζει και βασιλεύει, ψηφίζονται «τρομονόμοι» και «ευρωτρομονόμοι», αναμένονται νομοσχέδια για τoν περιορισμό του δικαιώματος των διαδηλώσεων, οι απεργίες κηρύσσονται από τα δικαστήρια παράνομες και καταχρηστικές, χιλιάδες εργάτες, αγρότες και μαθητές οδηγούνται στα δικαστήρια κλπ. Κυριαρχικά δικαιώματα παραδίδονται στα ιμπεριαλιστικά κέντρα και μηχανισμούς (ΝΑΤΟ, ΕΕ κλπ). Η αστική δημοκρατία γίνεται ακόμη περισσότερο τυπική, βιτρίνα για την άσκηση της εξουσίας των λίγων ισχυρών.

Στις συνθήκες αυτές αποκτά μέγιστη σημασία o αγώνας ενάντια στα καλπονοθευτικά συστήματα και στην προσπάθεια καθιέρωσης ακόμη περισσότερο αντιδραστικών εκλογικών συστημάτων όπως είναι το λεγόμενο γερμανικό. Η πάλη για την επιβολή της απλής αναλογικής, o αγώνας για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δημοκρατικών κατακτήσεων και ελευθεριών του λαού αποτελούν σημαντικά πεδία όπου μπορούν να συνενωθούν ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις. Αποτελούν υπόθεση τιμής για κάθε δημοκρατικά σκεπτόμενο άνθρωπο, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές και πολιτικές του αφετηρίες. Ο 21ος αιώνας πρέπει να φέρει, με τoν αγώνα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, τη δημοκρατία σε ένα νέo ποιοτικά επίπεδο, έτσι ώστε να βρεθεί στο ύψος των αναγκών και των ταξικών συμφερόντων του εργαζόμενου ανθρώπου, τη δημοκρατία όπου ο λαός θα είναι κυρίαρχος, ασκώντας τη δική του εξουσία.