Στην «εθνική γραμμή», δηλαδή της αποδοχής του σχεδίου Ανάν ως βάση για συζήτηση, κινήθηκε από την πρώτη στιγμή και πριν καλά καλά φτάσει στα χέρια του το έκτρωμα του ΓΓ του ΟΗΕ, ο Κ. Καραμανλής. Οι παρατηρήσεις και οι ενστάσεις που διατύπωσε είχαν το νόημα της ενίσχυσης των διαπραγματευτικών «χαρτιών».

Στην πρώτη δήλωση που έκανε, στις 13 Νοέμβρη 2002, δύο μέρες δηλαδή μετά την κατάθεση του σχεδίου Ανάν, ο Κ. Καραμανλής, περιόρισε το όλο ζήτημα στα προβλήματα λειτουργικότητας του σχεδίου και εναρμόνισης με το κοινοτικό κεκτημένο. «Η πολιτειακή δομή και το σύστημα διακυβέρνησης που προτείνονται είναι προβληματικά», είχε δηλώσει, εντοπίζοντας ως «δεύτερο σοβαρό πρόβλημα» την «εναρμόνιση συγκεκριμένων προβλέψεων του σχεδίου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Το ζητούμενο, από τότε για τον νυν πρωθυπουργό, ήταν «ο σκληρός διαπραγματευτικός αγώνας», ώστε «να επιτευχθεί η βιωσιμότητα, η λειτουργικότητα και η προσαρμογή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς». Στη βάση αυτή αξίωνε «το μέγιστο βαθμό εθνικής συνεννόησης και συνεργασίας», προτείνοντας τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Δεύτερη «γραμμή άμυνας» που είχε θέσει ήταν η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ ανεξάρτητα από τη λύση του Κυπριακού. «Η λύση του Κυπριακού δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη», τόνιζε, παραπέμποντας στο «γερμανικό πρότυπο».

Είναι αλήθεια ότι σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον τότε πρωθυπουργό Κ. Σημίτη, κράτησε αποστάσεις από κυβερνητική θριαμβολογία αλλά χωρίς κανένα πολιτικό - πρακτικό αντίκρισμα. «Δηλώσεις που χαρακτηρίζουν το σχέδιο Ανάν "ιστορική ευκαιρία" είναι λάθος. Και είναι λάθος, γιατί και επί της ουσίας δεν είναι έτσι, αλλά και διότι αποδυναμώνουν τη διαπραγματευτική θέση μας», είχε πει. Οι φραστικές αντιρρήσεις και η εποικοδομητική κριτική στην κυβέρνηση δεν μπορούσαν να κρύψουν την ξεκάθαρη θέση του υπέρ της συμμετοχής «στο διάλογο», έστω και αν χαρακτήριζε το σχέδιο Ανάν «οδυνηρό συμβιβασμό».