Παπαγεωργίου Βασίλης

Σήμανε η ώρα της ΟΝΕ του Μάαστριχτ για την οριστική και αμετάκλητη ανατροπή του λεγόμενου «ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους πρόνοιας», δηλαδή των «εγγυήσεων» μόνιμης και σταθερής εργασίας, ασφαλούς εισοδήματος και σύνταξης, επαρκών επιδομάτων υγείας και οικογενειακής προστασίας και ποιοτικής υγειονομικής περίθαλψης των κρατών - μελών και της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ). Πρόκειται για στρατηγικό στόχο του μεγάλου ευρωπαϊκού κεφαλαίου από το «πρώτο στάδιο», κιόλας, της ΟΝΕ (1990 - 1994), που όμως δεν μπορούσε να λάβει χαρακτήρα πανευρωπαϊκής πολιτικής επέλασης του κεφαλαίου κατά της μισθωτής εργασίας, παρά μόνο με την «ολοκλήρωση» της «αναδιάρθρωσης» του κεφαλαίου και την έναρξη του «τρίτου σταδίου» της ΟΝΕ και της «ζώνης ΕΥΡΩ» από 1/1/1999.

Το Μάαστριχτ προσδιόρισε και τους όρους του «παιχνιδιού», η «αναδιάρθρωση» του κεφαλαίου δρομολογήθηκε με κεντροδεξιές κυβερνήσεις στην ΕΕ, η επίθεση κατά των συνδικάτων και των εργαζομένων αποτελεί «ιστορικό έργο» των υφιστάμενων «εκσυγχρονιστικών» κεντροαριστερών ηγεσιών. Η μάχη ξεκίνησε με τη σταδιακή ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, σύμφωνα με τις επιταγές της Λευκής Βίβλου του Ζακ Ντελόρ περί «ευελιξίας», και πλέον αφορά το σύνολο της λεγόμενης «ευρωπαϊκής κοινωνικής προστασίας». Σημείο αιχμής, τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά Ταμεία. Την «αρμοδιότητα» για τον «εκσυγχρονισμό» έχουν οι 15 κυβερνήσεις της ΕΕ, που η κάθε μία έχει προχωρήσει περισσότερο ή λιγότερο ανάλογα με τις «εθνικές ιδιομορφίες» και τους ιδιαίτερους στόχους, ανάγκες και δυναμική των ντόπιων κεφαλαίων.

Αλλά ήδη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι (Δεκέμβρης 1999) αναγνώρισε «την ανάγκη να συζητηθεί το μέλλον της κοινωνικής προστασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Την «πρωτοβουλία» και τον «συντονισμό» έχει όπως πάντα η Κομισιόν, το «Γενικό Επιτελείο» των Βρυξελλών, που έχει ήδη εκδώσει από πέρσι μια ανακοίνωση με τον χαρακτηριστικό τίτλο «συντονισμένη στρατηγική για τον εκσυγχρονισμό της κοινωνικής προστασίας». Το «πράσινο φως» αναμένεται να δοθεί στο Εκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας (23/24 Μάρτη 2000).

Ο «συντονισμός» της επίθεσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι εύκολη υπόθεση, γι' αυτό εξάλλου προχωρεί και με βήμα σημειωτόν. Αφορά τόσο τον άγριο ανταγωνισμό της «παγκοσμιοποίησης» του κεφαλαίου, όσο και τις ταξικές «ιδιομορφίες» σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Σε τελευταία ανάλυση, κανένα αφεντικό δε θα επιθυμούσε να βρεθεί αντιμέτωπο με καμιά μορφή «ευρωπαϊκού προλεταριάτου». Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, παρά μόνο για την «εθνική» εκμετάλλευση των εργαζομένων «του». Και τώρα δεν πρόκειται για αντικομμουνιστικό (...) μπαμπούλα, αλλά για ξερίζωμα ιστορικών καθεστωτικών «αξιών», όπως η οικογένεια, η εργασία, το «κυρίαρχο», «εθνικό» κράτος.