Επαφές με τους ομολόγους του σε Ιταλία και Πορτογαλία (ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο) είχε χτες ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας, την ώρα που στην κυβέρνηση ετοιμάζονται για τον 61ο γύρο των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία (25/1 στην Κωνσταντινούπολη), όπως δρομολογείται με την άμεση παρέμβαση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και τα σχέδια που εξυφαίνονται για εφ' όλης της ύλης διάλογο.

Χαρακτηριστικά, με δηλώσεις του από την Πορτογαλία, όπου έγινε δεκτός από τον υπουργό Εξωτερικών Α. Σ. Σίλβα (συζήτησαν «διμερή και ευρωπαϊκά θέματα, τη στήριξη στο έργο της πορτογαλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και τις τρέχουσες περιφερειακές εξελίξεις»), ο Ν. Δένδιας ξόρκισε τη διεύρυνση αυτή της ατζέντας, λέγοντας ότι «η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη και πρόθυμη να συμμετάσχει σε έναν εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία, όμως, φυσικά, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και με σκοπό να συνομιλήσουμε για το μοναδικό θέμα που πρέπει να διευθετηθεί: Την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».

Ζητώντας δε από την Τουρκία «εποικοδομητική στάση» και «αποχή από κάθε πρόκληση», ως ασπίδα παρουσίασε την ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι τα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου «κάλεσαν όχι μόνο για μια σταθερή αποκλιμάκωση και για την επανεκκίνηση των διερευνητικών, αλλά και για μια ομαλή συνέχεια», που όμως για τους Ευρωενωσιακούς περνάει μέσα από την «ενδυνάμωση των σχέσεων» με τη «στρατηγική εταίρο» Αγκυρα.

Προηγουμένως ο Ν. Δένδιας έκανε μια στάση στη Ρώμη, όπου συναντήθηκε με τον Ιταλό ομόλογό του Λουίτζι ντι Μάγιο. Οπως δήλωσε κατόπιν, κάλυψαν «όλα τα θέματα», τις διμερείς οικονομικές σχέσεις, το Μεταναστευτικό και την αναμενόμενη επικύρωση από το ιταλικό Κοινοβούλιο της πολυδιαφημισμένης από την ελληνική κυβέρνηση διμερούς συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες. Η συμφωνία αυτή, θυμίζουμε, ανοίγει επικίνδυνους δρόμους και για τα Ελληνοτουρκικά, αφού προβλέπει μειωμένη επήρεια στα Διαπόντια νησιά στο Βόρειο Ιόνιο και στις νήσους Στροφάδες στο Νότιο, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει στον ιταλικό αλιευτικό στόλο να ψαρεύει στην ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη. Υπό την πίεση των σχετικών ιταλικών διεκδικήσεων, η κυβέρνηση ζήτησε η ίδια τροποποίηση του Αλιευτικού Κανονισμού της ΕΕ, με αποτέλεσμα να παραχωρεί πλέον δικαίωμα αλιείας γενικά σε αλιευτικά σκάφη της ΕΕ μέσα στα ελληνικά χωρικά ύδατα, χώρο ελληνικής κυριαρχίας, κατά παρέκκλιση του ν. 2538/1997 (άρθρο 59), που το απαγορεύει.

Σε κάθε περίπτωση, για να τεθεί η διμερής συμφωνία σε ισχύ, πρέπει να επικυρωθεί και από το ιταλικό Κοινοβούλιο. Εχει εισαχθεί εκεί, αλλά - όπως φαίνεται - η ελληνική αντιπροσωπεία δεν απέσπασε ούτε χτες κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία επικύρωσης της συμφωνίας, γεγονός που αν μη τι άλλο αναδεικνύει ότι οι συμφωνίες των αστικών τάξεων, ενταγμένες καθώς είναι στο ευρύτερο ιμπεριαλιστικό παζάρι, κάθε άλλο παρά «κλείνουν» τα ζητήματα, πόσο μάλλον προς όφελος των λαών, ακόμα και με τις όποιες απαράδεκτες υποχωρήσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, ο Ν. Δένδιας πρόσθεσε ότι συζήτησε με τον ντι Μάγιο «και τα ευρύτερα θέματα της περιοχής την τουρκική προκλητικότητα», εξ ου και ενημέρωσε τον Ιταλό ΥΠΕΞ «για την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών στις 25/1, την ευρύτερη τουρκική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και ακόμη τα ζητήματα που αφορούν τη Λιβύη και τον East Med». «Κατέστησα επίσης σαφές», συνέχισε ο Ν. Δένδιας, «πως παρότι σεβόμαστε την απόφασή τους και τη στάση τους, η ελληνική πλευρά θα επιθυμούσε μία ισχυρότερη ιταλική στήριξη στο θέμα των κυρώσεων», αναφερόμενος βασικά στην άρνηση της Ιταλίας στις πρόσφατες Συνόδους Κορυφής της ΕΕ να συναινέσει στην επιβολή κυρώσεων κατά της Αγκυρας για όσα πράττει στην Ανατολική Μεσόγειο σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, σε άλλο ένα δείγμα των πολυεπίπεδων δεσμών Τουρκίας - ΕΕ.

Στο μεταξύ, στην Αθήνα γινόταν στο ΥΠΕΞ σύσκεψη υψηλόβαθμων παραγόντων για προετοιμασία ενόψει της συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με πληροφορίες εκφράστηκε «προβληματισμός» για το γεγονός ότι η τουρκική πλευρά βάζει ανοιχτά ζητήματα, όπως γκρίζες ζώνες και αποστρατιωτικοποίηση νήσων στο Αιγαίο.

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μ. Βαρβιτσιώτης, μιλώντας στον ρ/σ «Παραπολιτικά» προσπάθησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες. Εσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «η Ελλάδα δεν διαπραγματεύεται το δικαίωμά της να υπερασπίζεται το εθνικό της έδαφος» και ότι «δεν υπάρχει κανένα θέμα αποστρατικοποίησης των νησιών, δεν είναι κάτι το οποίο τίθεται σε διαπραγμάτευση». Επέμεινε ότι η κυβέρνηση «παραμένει σταθερή στην εθνική θέση πως η διαφορά με την Τουρκία είναι μία και μόνη. Η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών», και καταλήγοντας είπε ότι «αντικείμενο των διερευνητικών επαφών θα είναι κατά πόσο μπορούμε να συμφωνήσουμε να επιλύσουμε τη μεταξύ μας διαφορά μέσα από μία κοινή απόφαση για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο».

Τέλος, σήμερα αναμένεται στην Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Μπ. Οσμάνι, και θα γίνει δεκτός από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον Κυρ. Μητσοτάκη. Θα συναντηθεί επίσης με τον Ν. Δένδια, προκειμένου να συζητήσουν «ζητήματα διμερών πολιτικών και οικονομικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας», καθώς και «θέματα περιφερειακού ενδιαφέροντος, με έμφαση στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων», με δεδομένη την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να συμβάλει στην ευρωατλαντική ενσωμάτωση των χωρών της περιοχής, κόντρα στην επιρροή άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων. Μετά το πέρας των συνομιλιών προγραμματίζεται οι δύο υπουργοί Εξωτερικών να υπογράψουν τρία Μνημόνια Συνεργασίας, και συγκεκριμένα στον τομέα της Διπλωματικής Εκπαίδευσης, σε αυτόν της Πολιτικής Προστασίας, καθώς και μεταξύ του «Enterprise Greece» και του «Invest North Macedonia».

Να σημειωθεί πως στη συνάντηση με τον Πορτογάλο ομόλογό του, ο Ν. Δένδιας συζήτησε και για τις προτεραιότητες της πορτογαλικής προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ, διαβεβαιώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει να βάλει πλάτη αναλαμβάνοντας ακόμα πιο ενεργό ρόλο στον ευρωατλαντικό καταμερισμό για υλοποίηση σχεδιασμών του αυτό το εξάμηνο.

Είπε συγκεκριμένα ο Ελληνας ΥΠΕΞ: «Υπογράμμισα κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας ότι (...) η Ελλάδα υποστηρίζει πλήρως τα βασικά ζητήματα που θα αντιμετωπιστούν σε αυτό το πλαίσιο (της πορτογαλικής προεδρίας). Ενισχύοντας τις διατλαντικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, θα βοηθήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο σε αυτό το θέμα».

Ενώ ιδιαίτερη αναφορά, μέσα από αυτό το πρίσμα, έκανε και στην προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής μεταξύ ΕΕ και Ινδίας, σημειώνοντας πως «παραμένουμε απολύτως πεπεισμένοι ότι πρέπει να ενισχύσουμε τη σχέση μας με αυτήν την αναδυόμενη παγκόσμια δύναμη, αυτή τη μεγάλη δημοκρατία. Ανυπομονώ επίσης να συναντηθώ με τον Ινδό ομόλογό μου μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες», τόνισε, βάζοντας δυο βασικούς στόχους της κυβέρνησης για το αμέσως επόμενο διάστημα, που αφορούν στην ενίσχυση των ευρωατλαντικών σχεδίων σε όλη τη διαδρομή από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τον Ινδικό, με στοίχιση «εταίρων και συμμάχων» προς ανάσχεση της κινεζικής διείσδυσης.