Παρασκευή 22 Μάη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στο προσκήνιο

Τις τελευταίες μέρες φούντωσε η συζήτηση για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και για τη νομιμοποίηση της λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων. Στον αφρό βγαίνουν οι βουλευτές της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ "απ' όλες τις τάσεις", ενώ και αυτοί που διαφωνούν ισχυρίζονται ότι το Σύνταγμα δεν είναι ανάγκη ν' αλλάξει κλείνοντας πονηρά το μάτι για τα παράθυρα της ισχύουσας νομοθεσίας.

Για άλλη μια φορά οι θερμοκέφαλοι της ελεύθερης αγοράς ωρύονται για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ισχυρίζονται ότι έτσι θα γλιτώσουμε συνάλλαγμα που σήμερα διαρρέει στο εξωτερικό. Δε χρειάζεται να τονίσουμε ότι είναι απαράδεκτο να εντάσσονται τα πάντα, ακόμα και η εκπαίδευση, σε ψυχρούς λογιστικούς υπολογισμούς. Ούτε χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι αυτοί που φωνάζουν για τη διαρροή συναλλάγματος είναι οι ίδιοι που φέρουν ακέραια την ευθύνη μιας πολιτικής, που έχει εκτινάξει στα ύψη το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, που καλύπτουν την παράνομη διαρροή κεφαλαίου στις τράπεζες της Ελβετίας και, άρα, δε δικαιούνται να μιλάνε. Να πούμε μόνο ότι ο ισχυρισμός τους είναι τουλάχιστον κοροϊδία. Η φοιτητική μετανάστευση δεν οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι δεν εισάγονται όλοι όσοι θα ήθελαν στα ελληνικά ΑΕΙ - ΤΕΙ. Η ανεργία, η ανασφάλεια, το κυνήγι μιας θέσης στον ήλιο.

Αυτός είναι ο κύριος λόγος και όσοι κλείνουν τα μάτια τους το κάνουν συνειδητά για να μείνει στο απυρόβλητο η πολιτική τους. Από αυτή την άποψη, όσα ιδιωτικά πανεπιστήμια και να ιδρυθούνε, η φοιτητική μετανάστευση και η διαρροή συναλλάγματος στο εξωτερικό θα συνεχιστεί, ακριβώς για να εξασφαλιστεί ένα επιπλέον προσόν, είτε αυτή αφορά τις μεταπτυχιακές σπουδές, είτε τις προπτυχιακές.

Αυτοί που βάλλουν ενάντια στη φοιτητική μετανάστευση, την ίδια στιγμή υπερασπίζονται και προωθούν την κινητικότητα και την ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων για να εξασφαλίζουν παντού και πάντα φτηνό και κατάλληλο εργατικό δυναμικό.

Επικαλούνται το συνάλλαγμα που διαρρέει στο εξωτερικό, την ίδια στιγμή που μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ενισχύουν την κινητικότητα των φοιτητών - καταρτιζόμενων νέων, την προβάλλουν σαν πρόσθετο προσόν και προϋπόθεση για εργασία και τη διαφημίζουν με όλα τα μέσα. Σε αυτή την περίπτωση προφανώς και δεν τους ενοχλεί η διαρροή συναλλάγματος. Ισχυρίζονται οι θιασώτες των ιδιωτικών ΑΕΙ ότι θα υπάρξει ανταγωνισμός ανάμεσα σε κρατικά - ιδιωτικά ΑΕΙ, ο οποίος θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων ΑΕΙ. Υποτιμούν έτσι τη νοημοσύνη μας. Νομίζουν ότι δε βλέπουμε πού έχει οδηγήσει τα δημόσια σχολεία ο "ανταγωνισμός" ανάμεσα σε αυτά και στα ιδιωτικά. Με την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων θα ενταθεί η κατηγοριοποίηση και υποβάθμιση των δημόσιων ΑΕΙ - ΤΕΙ. Η επιλογή της αυριανής "ελίτ" θα γίνεται στα ιδιωτικά, και τα δημόσια θα είναι ο χώρος παραγωγής της μεγάλης (απαραίτητης για το σύστημα) μάζας μισομορφωμένου - ανειδίκευτου επιστημονικού δυναμικού. Εκτός βέβαια, αν κάποια "δημόσια" ΑΕΙ μπουν για τα καλά στο πνεύμα του "ανταγωνισμού", λειτουργήσουν με τους νόμους της αγοράς, βρουν χορηγούς, επιβάλουν δίδακτρα κλπ. Δηλαδή η δημιουργία ιδιωτικών ΑΕΙ θα διευκολύνει και θα επιταχύνει τη διαδικασία ουσιαστικής ιδιωτικοποίησης ακόμα και των δημόσιων πανεπιστημίων. Οι "κουτόφραγκοι", στην αγωνία τους να πείσουν για την ωφελιμότητα των ιδιωτικών ΑΕΙ, επιστρατεύουν και την πονηριά. Θα ήταν κακό να ιδρυθεί στην Ελλάδα ένα Χάρβαρντ, αναρωτιέται με νόημα ο Γ. Μαρίνος. Ούτε λίγο - ούτε πολύ δηλαδή θέλει να μας πείσει ότι πιστεύει στα σοβαρά πως οι αυριανοί πρωθυπουργοί των ανά τον κόσμο αστικών κυβερνήσεων θα έρχονται για να σπουδάσουν στη χώρα μας.

Αλήθεια, αναρωτήθηκε ποτέ για την επίδραση του ιμπεριαλισμού και της ανισόμετρης ανάπτυξης στη σφαίρα της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα της πανεπιστημιακής; Αναρωτήθηκε ποτέ για ποιο λόγο το επίπεδο της έρευνας και των μεταπτυχιακών σπουδών στη χώρα μας είναι αυτό που είναι, τη στιγμή που το επίπεδο των προπτυχιακών σπουδών, όπως και των διδασκόντων, είναι παγκόσμια αναγνωρισμένο, τη στιγμή που οι απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων "διαπρέπουν" στα βρετανικά, γερμανικά και αμερικανικά πανεπιστήμια και ινστιτούτα;

Σίγουρα πάντως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο δεν είναι ΜΙΤ, όχι επειδή δεν είναι ιδιωτικό. Πάντως, καλά θα έκανε ο κ. Μαρίνος να μην ξεχνάει και το γεγονός ότι τα δίδακτρα στο Χάρβαρντ είναι 10 εκατομμύρια δραχμές το χρόνο και ας μας εξηγήσει ποιο παιδί απλού εργαζόμενου θα μπορέσει να σπουδάσει με αυτούς τους όρους.

Ρόλο υπερασπιστή των ιδιωτικών πανεπιστημίων αναλαμβάνει και ο γνωστός πρώην υπουργός Παιδείας, Γ. Παπανδρέου, με άρθρο του στα ΝΕΑ στις 18/5. Ο συγκεκριμένος πολιτικός, αφού ανέλαβε να μας πείσει για την αξία της καλλιέργειας χασίς και τον καλλωπισμό των μπαλκονιών μας, τώρα αναλαμβάνει να μας πείσει για το ότι η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης θα είναι ένα ράπισμα ενάντια στους ταξικούς φραγμούς και θα διευρύνει το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας. Προβάλλει στο άρθρο του 4 λόγους για να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 του Συντάγματος, θεωρώντας προφανώς ότι απευθύνεται σε μη σκεφτόμενους. Ο πρώτος λόγος είναι η ανάγκη να αντικατασταθεί ο διαχωρισμός ανώτατης - ανώτερης με το διαχωρισμό τριτοβάθμια πανεπιστημιακή και τριτοβάθμια μη πανεπιστημιακή. Πού βρίσκεται η διαφορά, θα αναρωτηθεί κάποιος. Στο γεγονός ότι με την αναθεώρηση των ονομάτων ο κ. Παπανδρέου προτείνει ταυτόχρονα την αναθεώρηση του χαρακτήρα τους, καθώς προτείνει την ίδρυσή τους "από το κράτος, την Τοπική Αυτοδιοίκηση ή και ιδιώτες". Ο δεύτερος λόγος είναι, κατά τον ίδιον, το πρόβλημα που προκύπτει από τη λειτουργία των ΙΕΚ και της παράτυπης "πανεπιστημιακής" εκπαίδευσης στη χώρα μας, η οποία είναι εκτός ελέγχου από τη μία και από την άλλη θα επιβληθεί έτσι κι αλλιώς μέσω του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Δηλαδή η δημιουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων επιβάλλεται από την ίδια την πολιτική που ασκούν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που καθιέρωσαν τα ΙΕΚ και επέτρεψαν την ανεξέλεγκτη και πολλές φορές παράνομη δραστηριότητά τους. Επικαλείται ως λόγο δημιουργίας ιδιωτικών ΑΕΙ το γεγονός ότι η κυβέρνησή του επιτρέπει, καταπατώντας το Σύνταγμα, να λειτουργούν έμμεσα αυτή τη στιγμή ξένα ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα μας, δηλαδή καταπατά το Σύνταγμα προκειμένου να το αναθεωρήσει. Μπορεί πολύ απλά η κυβέρνηση να αφαιρέσει τις άδειες λειτουργίας όλων αυτών των ψευτοπανεπιστημίων, κάτι που είναι εδώ και χρόνια απαίτηση του εκπαιδευτικού κινήματος. Γιατί δεν το κάνει; Ο τρίτος λόγος είναι όχι μόνο αυθαίρετος αλλά στερείται κοινής λογικής: "Είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα δίκαιο σύστημα κοινωνικής και οικονομικής υποστήριξης προς τους φτωχότερους και τα μεσαία στρώματα... Και αυτό απαιτεί την αναθεώρηση του άρθρου 16"!!! Και αν αναρωτηθήκατε τι άλλο θα ακούσουμε, κάντε λίγο υπομονή γιατί υπάρχει και 4ος λόγος αλλαγής του άρθρου 16 κατά τον κ. Παπανδρέου και αυτός είναι η παροχή υπηρεσιών σε ξένους. Αφού λοιπόν ο υπουργός και η κυβέρνησή του ξεμπέρδεψε με την εκπαίδευση των παιδιών του ελληνικού λαού, αποφάσισε να προσφέρει τις ευεργετικές του υπηρεσίες και στα παιδιά "των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας". Και επειδή τα δημόσια ΑΕΙ - ΤΕΙ, κατά τον ίδιον, δεν ενδιαφέρονται γι' αυτή την υψηλή αποστολή, διαπιστώνει: "Φαίνεται πως μόνο μη κρατικά ιδρύματα θα μπορούσαν να αναλάβουν αποτελεσματικά αυτόν τον κρίσιμο πολιτικά και οικονομικά ρόλο για την Ελλάδα". Εκτός από το γεγονός ότι ο κ. Παπανδρέου αυθαιρετεί για ακόμα μια φορά, εκτός από τη φαιδρή πλευρά του θέματος, ο συλλογισμός του είναι και επικίνδυνος γιατί αντανακλά τις "μικροϊμπεριαλιστικές" ορέξεις της ελληνικής αστικής τάξης, των πολιτικών της εκπροσώπων που ονειρεύονται "οικονομικές διεισδύσεις" και φλερτάρουν με τη "Μεγάλη Ιδέα", την ίδια στιγμή που ευχαριστούν τους προστάτες και υπακούουν πιστά σε κάθε εντολή τους. Ολοι αυτοί που θέλουν να επιβάλουν την ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης κρύβουν τα πραγματικά τους κίνητρα πίσω από σαθρά επιχειρήματα, που είτε κινούνται στη λογική των νόμων της αγοράς είτε είναι εντελώς αυθαίρετα. Αντιμετωπίζουν την εκπαίδευση και τη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας με τη λογική της προσφοράς και της ζήτησης, της κατάρτισης ισολογισμών, για να κρύψουν τους πραγματικούς λόγους που τους οδηγούν σε αυτή την απόφαση. Η δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων εξυπηρετεί ένα και μόνο σκοπό. Την ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση των μονοπωλίων στην ανώτατη εκπαίδευση, την άλωσή της κυριολεκτικά, τη μετατροπή της σε παραμάγαζο. Εξυπηρετεί την ένταση των ταξικών φραγμών, την κατάργηση των κατακτήσεων του ελληνικού λαού. Η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ θα παίξει

καθοριστικό ρόλο για την ολοκληρωτική υποταγή ακόμα και των δημοσίων στις ορέξεις των καπιταλιστών. Με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα μπορεί το μεγάλο κεφάλαιο, χωρίς την ανάγκη μεσολαβητών, να καθορίζει τι θα διδάσκεται καις, να χειραγωγεί συνειδήσεις και να πιέζει σε αυτή την κατεύθυνση (μέσω του ανταγωνισμού) όλα τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Και φυσικά, θα ανοίξει "πεδίον δόξης λαμπρόν" για τους κάθε είδους αετονύχηδες, εμπόρους της γνώσης, να τζιράρουν με τους πόθους και τα όνειρα της νεολαίας.

Γι' αυτό ακριβώς το λόγο η κουβέντα που γίνεται για να επιτραπεί η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ σκοπεύει παράλληλα στην απόσπαση εγγυήσεων ότι τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα θα εναρμονιστούν με αυτό το πνεύμα λειτουργίας. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο και από την πλευρά της κυβέρνησης, μπορεί να μην υπήρξε ομόφωνη τοποθέτηση υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16, όμως δηλώθηκε ορθά - κοφτά από τον Ε. Βενιζέλο ότι το ισχύον συνταγματικό πλαίσιο δεν έχει εξαντλήσει το κανονιστικό του περιεχόμενο και "τα περιθώρια που αφήνει η ισχύουσα ρύθμιση δίνουν απαντήσεις σε όλες τις σοβαρές ανησυχίες και προτάσεις". Ο δημόσιος χαρακτήρας της ανώτατης εκπαίδευσης και η συνταγματική του κατοχύρωση δεν είναι υπόθεση απλά του γράμματος του νόμου. Είναι πολύ περισσότερο υπόθεση της απαίτησης του λαού μας, να διαμορφώνονται επιστήμονες που κυρίαρχος ρόλος τους θα είναι η συμβολή στην προκοπή του ελληνικού λαού και της χώρας, είναι υπόθεση της απαίτησης όλες οι λειτουργίες του πανεπιστημίου να υποτάσσονται στις ανάγκες του λαού. Συνεπώς οι εργαζόμενοι δεν πρόκειται να παραιτηθούν από την απαίτηση του κοινωνικού ελέγχου σε όλες της πλευρές της ανώτατης εκπαίδευσης. Φυσικά από μόνο του το άρθρο 16 του Συντάγματος δεν κατοχυρώνει τον πραγματικά δημόσιο και δωρεάν, λαϊκό χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης, κάτι που είναι υπόθεση καθημερινής πάλης. Η αλλαγή του, όμως, θα βάλει σε αυτή την υπόθεση την οριστική ταφόπλακα.

Παναγιώτης ΠΑΛΑΒΟΣ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ