ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ (του απεσταλμένου μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), που συνεδρίασε χτες στο Λουξεμβούργο, προώθησε για υιοθέτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σεβίλλης (21-22 του Ιούνη) τα «πακέτα» μέτρων της ισπανικής προεδρίας «για την τρομοκρατία και τη λαθρομετανάστευση», τις διαφωνίες σχετικά με την ανατροπή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) πριν από τη νέα διεύρυνση, αλλά και τις «νέες» προτάσεις για κατάργηση του «βέτο» στις συνόδους κορυφής και αλλαγή του τρόπου λειτουργίας των συμβουλίων της ΕΕ, προκαταβάλλοντας τη Διακυβερνητική Διάσκεψη (ΔΔ) για τη γενική πολιτική αναθεώρηση, που «θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2004».

Πρόκειται για νέα, σημαντικά ζητήματα που έχουν συσσωρευτεί τον τελευταίο καιρό και, με συνοπτικές διαδικασίες, αναμένεται να ληφθούν οι πρώτες αποφάσεις ήδη από τη Σεβίλλη. Το χαρακτηριστικό στοιχείο της συγκυρίας έγκειται στο γεγονός, ότι για πρώτη φορά, εδώ και χρόνια, μια σειρά επιμέρους συμβουλίων υπουργών δεν κατάφεραν να ομοφωνήσουν επί των εκκρεμών ζητημάτων, και όλα τα θέματα πάνε «ανοιχτά» στη Σύνοδο Κορυφής της Σεβίλλης, όπου αναμένεται να γίνει σκληρή διαπραγμάτευση. Οσον αφορά στον ευρωστρατό και στις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ, όπου εκκρεμεί ελληνική επιφύλαξη στην ξεχωριστή «συμφωνία της Αγκυρας» των ΗΠΑ-Βρετανίας-Τουρκίας, ο ΥΠΕΞ, Γ. Παπανδρέου, δήλωσε ότι «η σκληρή διαπραγμάτευση συνεχίζεται (...) έχουν γίνει βήματα αλλά δεν έχουμε ικανοποιηθεί (...) η προσπάθεια θα συνεχιστεί μέχρι τη Σεβίλλη (...) το "βέτο" αποτελεί σημαντικό διαπραγματευτικό όπλο για την Ελλάδα, και η καθυστέρηση είναι προς το συμφέρον μας, αν, βέβαια, καταλήξουμε θετικά».

Ο Ελληνας ΥΠΕΞ εκτιμά ότι «υπάρχει κατανόηση επί των αρχών μας, εκ μέρους των περισσότερων εταίρων» και προβλέπει ότι «λογικά στη Σεβίλλη θα πρέπει να ξέρουμε» προς ποία κατεύθυνση θα υπάρξει «αποτύπωση της λύσης». Αν ούτε στη Σεβίλλη υπάρξει λύση, το θέμα αναλαμβάνει η επόμενη εξάμηνη προεδρία, η δανική, που «αυτοεξαιρείται» από την «Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας» (ΚΕΠΑΑ) και θα συμπροεδρεύει η (...) Ελλάδα, γεγονός που της στερεί την «ευελιξία» διαπραγματευτικών ελιγμών. Ερωτηθείς ο Γ. Παπανδρέου δήλωσε ότι «εντολή» για την εξεύρεση λύσης έχει «και» ο στρατοκράτης της ΕΕ Χ. Σολάνα.

Οσον αφορά στο Κυπριακό, και στη Σεβίλλη θα υπάρχει ειδική αναφορά στα πλαίσια της «διεύρυνσης», όπου συμμετέχει η Κύπρος. Σχετική αναφορά θα υπάρχει και για την Τουρκία. Οσον αφορά στο Κυπριακό, στο χτεσινό Συμβούλιο υπήρξε ειδική αναφορά του «αρμοδίου» επιτρόπου Γκ. Φερχόιγκεν, ο οποίος επανέλαβε τις σχετικές αποφάσεις του Ελσίνκι, διευκρινίζοντας ότι «η Κομισιόν δεν έχει άμεση σχέση με τις δικοινοτικές διαπραγματεύσεις αλλά βρίσκεται σε επαφή τόσο με τις δύο πλευρές όσο και με τον ΟΗΕ για μια επίλυση του πολιτικού ζητήματος που θα συνάδει με το κοινοτικό κεκτημένο και θα 'ναι λειτουργική» (Γ. Παπανδρέου). Σύμφωνα με τον Ελληνα ΥΠΕΞ, «η επίλυση του Κυπριακού είναι προτιμητέα πριν την ένταξη στην ΕΕ αλλά δεν αποτελεί προϋπόθεσή της» και «έχουμε μερικούς μήνες μπροστά μας, που είναι ένα παράθυρο ευκαιρίας για επίλυση πριν από την ένταξη». Ο Γ. Παπανδρέου ομολόγησε ότι «οι σχετικές παράμετροι στην πρόοδο επίλυσης του Κυπριακού θα αξιολογηθούν από την ΕΕ, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ελσίνκι».

Τα δύο «πακέτα» μέτρων της ισπανικής προεδρίας για την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της λαθρομετανάστευσης» υιοθετήθηκαν από το Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών (JAI) (βλ. «Ρ» 13 και 14 του Ιούνη 2002) και θα αποτελέσουν τις «βασικές προτεραιότητες» της Συνόδου Κορυφής στη Σεβίλλη. Το μόνο ζήτημα που παρέμεινε «ανοιχτό» και απασχόλησε το χτεσινό συμβούλιο αφορά στην ειδική αντιμετώπιση των τρίτων χωρών με προληπτικές «κυρώσεις» αν «δε συνεργαστούν» με την ΕΕ στην «πάταξη της λαθρομετανάστευσης» και στην «καταπολέμηση της τρομοκρατίας».

Τη σταυροφορία κατά των εγκληματιών- μεταναστών έχουν κηρύξει Βρετανία, Ισπανία και Γερμανία. Αλλά υπάρχει αντίρρηση, ιδιαίτερα από Γαλλία και Σουηδία, που για ιδιαίτερους πολιτικούς λόγους δεν επιθυμούν να συνδεθεί το θέμα της «αναπτυξιακής βοήθειας» προς ορισμένες χώρες με τις ανωτέρω «προϋποθέσεις συνεργασίας». Για τη Γαλλία το ζήτημα γίνεται αυτονόητα αντιληπτό, αφού στις χώρες που ενδέχεται να εμπλακούν συμπεριλαμβάνεται το Μαρόκο και η Αλγερία, πρώην αποικίες και «ζωτικού συμφέροντος» για το Παρίσι. Σύμφωνα με τον ΑΝΥΠΕΞ, T. Γιαννίτση, «οι κυρώσεις είχαν κριθεί υπερβολικές από ορισμένα κράτη-μέλη και τελικά έγιναν δεκτές ως έσχατο εργαλείο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται με πολλή προσοχή». Οριστική απόφαση θα ληφθεί στη Σεβίλλη, αλλά αυτός ο (...) «συμβιβασμός» εφευρέθηκε για να προωθηθεί ολόκληρο το «πακέτο» μέτρων κατά του μετανάστη-εχθρού. Και ο λόγος είναι ότι στη Σεβίλλη, μέσα σ' αυτό το «πακέτο» εμπεριέχονται και όλες οι φαρμακερές προτάσεις για το «βιομετρικό φακέλωμα όλων των Ευρωπαίων αυτοχθόνων και μεταναστών».

Και (...) ξαφνικά, το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υιοθέτησε ένα «πακέτο» προτάσεων της ισπανικής προεδρίας και του στρατοκράτη (και γενικού γραμματέα του Συμβουλίου) Χ. Σολάνα με τίτλο «Μέτρα για την προετοιμασία του συμβουλίου ενόψει της διεύρυνσης», που θα συζητηθεί και στη Σεβίλλη. Το «πακέτο», ούτε λίγο-ούτε πολύ, προτείνει ριζική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και λήψης αποφάσεων στην ΕΕ, από τη μείωση του αριθμού των υφισταμένων Συμβουλίων Υπουργών, και τη δημιουργία «νέου» ενδιάμεσου μηχανισμού, μέχρι την κατάργηση του «βέτο» στις συνόδους κορυφής!!! Υποτίθεται ότι αυτά τα ζητήματα θα έπρεπε να απασχολήσουν τη Διακυβερνητική Διάσκεψη Πολιτικής Αναθεώρησης προς το αυταρχικότερο της ΕΕ, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2004. Και, εντελώς πραξικοπηματικά, ορισμένα από τα βασικά ζητήματα όπως η κατάργηση του «βέτο» (!!!) στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, έρχεται προς συζήτηση ήδη στη Σεβίλλη. Η ελληνική διπλωματία φάνηκε να αιφνιδιάζεται. Σύμφωνα με τον Γ. Παπανδρέου, «οι προτάσεις είναι σημαντικές αλλά το "βέτο" πρέπει να διατηρηθεί γιατί υπάρχουν ζωτικά συμφέροντα των κρατών-μελών. Ισως στην καινούρια συνθήκη αυτό να μπορεί να αλλάξει, αλλά όχι στη Σεβίλλη. Η ΕΕ δεν είναι ακόμη έτοιμη γι' αυτό. Εξάλλου, τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια χαράσσουν, ομόφωνα, στρατηγικές που εξειδικεύονται από τα επιμέρους Συμβούλια Υπουργών της ΕΕ με ειδική πλειοψηφία». Για τον Ελληνα ΥΠΕΞ «υπάρχει, πράγματι, ένα επίμαχο ζήτημα, η Σεβίλλη να στείλει εντολή και να προκαταβάλει τη ΔΔ».