Ρόλο «ενδιάμεσου» στις επεμβάσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ στην περιοχή των Βαλκανίων παίζει ο Κ. Καραμανλής, μη διστάζοντας να εμπλακεί στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις γειτονικών χωρών.

Ο ρόλος αυτός χαρακτήρισε την παρουσία του Ελληνα πρωθυπουργού στη 10η Σύνοδο Κορυφής της Διαβαλκανικής Συνεργασίας που πραγματοποιήθηκε χτες στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας. Ειδικότερα, ο Κ. Καραμανλής ανέλαβε διαμεσολαβητική πρωτοβουλία, με εντολή της Α. Μέρκελ, για τη συγκρότηση «δημοκρατικής» και «ευρωπαϊκής» κυβέρνησης στη Σερβία και ταυτόχρονα αποτροπής της πολύπαθης χώρας στον «εθνικισμό». Στο πλαίσιο αυτό, ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε μακρές συνομιλίες με τον Πρόεδρο Μπόρις Τάντιτς και τον πρωθυπουργό Βόισλαβ Κοστούνιτσα. Η Α. Μέρκελ, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το ΑΠΕ, ζήτησε από τον Κ. Καραμανλή να μεσολαβήσει και να τους ζητήσει να βοηθήσουν «ώστε η κυβέρνηση που θα προκύψει στη Σερβία να διασφαλίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας».

Παράλληλα, ο Κ. Καραμανλής στήριξε το σχέδιο Αχτισαάρι για την ανεξαρτησία του Κοσσόβου, αν και, για λόγους ισορροπιών, κράτησε φραστικές αποστάσεις επί της διαδικασίας. Στο πλαίσιο αυτό εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία για τη δυνατότητα εξεύρεσης λύσης στο Κοσσυφοπέδιο. «Είμαστε πεπεισμένοι», ανέφερε «ότι παρά την απογοητευτική κατάληξη της Βιέννης, οι πιθανότητες για να βρεθεί συναινετική λύση στο Κόσσοβο, ανάμεσα στις δύο πλευρές και με τη νέα κυβέρνηση που θα αναδειχτεί στη Σερβία, δεν έχουν εξαντληθεί».

Σημείωσε ότι θα πρέπει να δοθεί αρκετός χρόνος στα δύο μέρη για τις διευθετήσεις και, παράλληλα, επισήμανε ότι η διευθέτηση πρέπει να δίνει χρόνο στα δύο μέρη να αφομοιώσουν την καινούρια πραγματικότητα και να αποφύγουν τη δημιουργία αλαζονικών νικητών και ταπεινωμένων ηττημένων στην περιοχή. Ο πρωθυπουργός είπε ακόμη ότι η διευθέτηση θα πρέπει να υιοθετηθεί από ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών.

Στην ομιλία του στη διάρκεια της συνόδου ο Κ. Καραμανλής ανέφερε ότι «περιμένουμε σημαντικές εξελίξεις για όλες τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης», αλλά συνέδεσε την προοπτική τους με την ένταξή τους στις ευρωατλαντικές δομές (ΝΑΤΟ, ΕΕ). «Η ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συμβαδίζει με τη στενή σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση και τους άλλους διεθνείς παράγοντες», είπε, επισημαίνοντας ειδικά ότι η σχέση με την ΕΕ «είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς η ατζέντα της περιφερειακής συνεργασίας θα εναρμονιστεί σε όλο το δυνατό εύρος με την ατζέντα της ΕΕ, όσον αφορά στα Δυτικά Βαλκάνια».

Η «στρατηγική» αυτή διαπερνά τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στην ένταξη της ΠΓΔΜ και της Τουρκίας στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Ο Κ. Καραμανλής επανέλαβε ότι η Ελλάδα στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική όλων των χωρών της ΝΑ Ευρώπης και πρόσθεσε ότι αυτή η θέση αποτελεί στρατηγική επιλογή, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της σταθερότητας και της ανάπτυξης στην περιοχή. Ωστόσο, είπε, όλα τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης ισχύουν για κάθε υποψήφιο προς ένταξη μέλος. Σημείωσε ότι η ΠΓΔΜ θα πρέπει να εμπλουτίσει τις θέσεις της στο ζήτημα της ονομασίας της, προκειμένου να ενισχύσει την προσέγγισή της με την ευρωπαϊκή οικογένεια. «Η Ελλάδα έχει επιδείξει καλή θέληση και πρόσθεσε ότι είναι τώρα η σειρά της άλλης πλευράς. Οι δικές μας οι απόψεις είναι πολύ καθαρές», επανέλαβε ο πρωθυπουργός, αποφεύγοντας βέβαια την οποιαδήποτε αναφορά στη στάση των ΗΠΑ, που ενθαρρύνουν την αδιαλλαξία της «άλλης πλευράς».

Επανέλαβε τη θέση της κυβέρνησης ότι είναι υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας και σημείωσε ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις στη γείτονα. Τόνισε δε ότι η λειτουργική δημοκρατία αποτελεί θεμελιώδες κριτήριο για την ΕΕ. Η κυβέρνηση της Τουρκίας και οι άλλες δημοκρατικές δυνάμεις, επισήμανε, θα εγγυηθούν και θα διασφαλίσουν τη δημοκρατία στη χώρα, που δεν μπορεί να επηρεάζεται από άλλες δυνάμεις.