Τη δημιουργία ενός Ταμείου για την Ουκρανία ύψους 100 δισ. ευρώ σε βάθος πενταετίας συζήτησαν χθες οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, σε μια κίνηση για δεσμευτικές, προβλέψιμες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές κινήσεις στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση με τη Ρωσία σε Ανατολική Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα.

Η πρόταση του γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, απασχόλησε την χθεσινή πρώτη μέρα της Συνόδου των ΥΠΕΞ, ενώ η τελική απόφαση αναμένεται στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλη στην Ουάσιγκτον. Χθες οι ΥΠΕΞ συζήτησαν πώς το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τον συντονισμό του στρατιωτικού εξοπλισμού και της εκπαίδευσης για τη σύγκρουση με τη Ρωσία στην Ουκρανία.

Με δεδομένο ότι η γεωπολιτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία «έχει μέλλον» ανεξάρτητα από τη χρονική στιγμή και τους ακριβείς όρους ενός ενδεχόμενου τερματισμού ή «παγώματος» του πολέμου στην Ουκρανία, το «πακέτο» των 100 δισ. ευρώ αποσκοπεί επίσης στον επιμερισμό του ολοένα και μεγαλύτερου οικονομικού βάρους μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, καθώς η συνεισφορά ορισμένων κρατών (π.χ. ΗΠΑ, Γερμανίας, Δανίας) στη στρατιωτική στήριξη του Κιέβου είναι αναλογικά μεγαλύτερη σε σύγκριση με των υπόλοιπων (π.χ. Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας κ.ά.).

Δεν έχει διευκρινιστεί αν προηγούμενες δεσμεύσεις κρατών για στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία θα συνυπολογιστούν στο Ταμείο του ΝΑΤΟ. Εξάλλου, πολλά μέλη του ΝΑΤΟ είναι παράλληλα και μέλη της ΕΕ, όπου πρόσφατα αποφασίστηκε η περαιτέρω ενίσχυση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων με 5 δισ. ευρώ φέτος μέσω ενός ειδικού Ταμείου Βοήθειας για την Ουκρανία (UAF). Με την απόφαση το χρηματοδοτικό ανώτατο όριο του «Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη» θα ξεπεράσει τα 17 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021 - 2027.

Σχολιάζοντας την πρόταση για το Ταμείο, ο Ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμ. Κουλέμπα τόνισε ότι πρέπει να αντιπροσωπεύει νέους πόρους και να μην είναι ανακύκλωση παλιότερων δεσμεύσεων.

Είπε ότι το ΝΑΤΟ αγωνίστηκε για να συγκεντρώσει 500 εκατ. ευρώ για το Comprehensive Assistance Package, για αναδιοργάνωση και εξοπλισμό των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, άρα μια αναβάθμιση σε 20 δισ. ετησίως «θα ήταν μια γιγάντια προσπάθεια». «Αν η συγκεκριμένη πρωτοβουλία γίνει πραγματικότητα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα πρόκειται για καινούργια 100 δισ.», κατέληξε.

Επιπλέον, τα σχέδια του ΝΑΤΟ για μακροπρόθεσμη στήριξη του Κιέβου περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός νέου φορέα που θα αναλάβει τον συντονισμό των παραδόσεων όπλων και πυρομαχικών, αλλά και της εκπαίδευσης Ουκρανών στρατιωτών.

Μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ είχαν τον ρόλο του συντονισμού των παραδόσεων όπλων στο Κίεβο μέσω της «Ομάδας Επαφής για την Αμυνα της Ουκρανίας», που συνέρχεται στην αμερικανική βάση Ραμστάιν στη Γερμανία.

Ωστόσο από τον Οκτώβρη οι Ρεπουμπλικάνοι μπλοκάρουν στο Κογκρέσο το στρατιωτικό πακέτο 61 δισ. δολαρίων που προωθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν για το Κίεβο και, σύμφωνα με διπλωμάτες, απώτερος σκοπός του Ταμείου του ΝΑΤΟ είναι να εξαρτάται σε μικρότερο βαθμό η στήριξη της Ουκρανίας από πολιτικές εξελίξεις στα κράτη - μέλη, ενδοαστικές αντιπαραθέσεις και παζάρια.

Oπως τόνισε ο Στόλτενμπεργκ, το ΝΑΤΟ πρέπει να αλλάξει τη «δυναμική» της υποστήριξης προς την Ουκρανία. «Πρέπει να διασφαλίσουμε αξιόπιστη και προβλέψιμη βοήθεια ασφαλείας στην Ουκρανία για μεγάλο χρονικό διάστημα, να βασιζόμαστε λιγότερο στις εθελοντικές συνεισφορές και περισσότερο στις δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ». Εξάλλου «οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ παρέχουν το 99% της συνολικής στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία. Ετσι, αν κάνουμε περισσότερα υπό το ΝΑΤΟ, θα καταστήσουμε τις προσπάθειές μας πιο αποτελεσματικές και πιο αποτελεσματικές», πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης ότι σήμερα θα πραγματοποιηθεί το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ουκρανίας, παρουσία του Ουκρανού ΥΠΕΞ, και θα συζητηθεί ένα πολυετές πρόγραμμα βοήθειας για την Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ υποστηρίζει τις «μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της Ουκρανίας για να έρθει πιο κοντά στη Βορειοατλαντική Συμμαχία», ανέφερε. Σύμφωνα με τον ίδιο, «το ζήτημα είναι πότε θα γίνει μέλος η Ουκρανία και όχι αν».

Συνεχίζοντας, ο Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε το γεγονός ότι «οι Σύμμαχοι συνεχίζουν να πραγματοποιούν σημαντικές παραδόσεις όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού. Αλλά η Ουκρανία έχει επείγουσες ανάγκες. Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην παροχή υποστήριξης έχει συνέπειες στο πεδίο τη στιγμή που μιλάμε».

«Για εμάς είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε αξιόπιστες, μακροπρόθεσμες δομές για μελλοντική βοήθεια στην Ουκρανία», δήλωσε προσερχόμενη η Γερμανίδα ΥΠΕΞ Αν. Μπέρμποκ.

«Το πιο σημαντικό για να κατοχυρώσουμε ότι αυτή η συμμαχία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και να ενισχύεται είναι να διασφαλίσουμε ότι όλοι ξοδεύουμε πάνω από το 2% του ΑΕΠ στην Αμυνα. Περισσότερες χώρες το κάνουν, αλλά πρέπει κάθε χώρα. Ειλικρινά, αυτό είναι το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για να εξασφαλίσουμε ότι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον θα είναι επιτυχής. Είναι επίσης ο καλύτερος τρόπος να προετοιμαστούμε για τις αμερικανικές εκλογές το φθινόπωρο, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα», τόνισε ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντ. Κάμερον.

«Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», είπε ο Ιταλός ΥΠΕΞ Αντ. Ταγιάνι, καθώς «πρέπει να δούμε πώς θα λειτουργούσε αυτό, χώρα τη χώρα και με ποιο ποσοστό».

Ο Ισπανός ΥΠΕΞ Χ. Μ. Αλμπαρες δήλωσε ότι ο ίδιος και άλλοι υπουργοί στη Σύνοδο προειδοποίησαν ενάντια στην «επικάλυψη» της διμερούς, της ευρωενωσιακής και της ΝΑΤΟικής βοήθειας στο Κίεβο.

Στο μεταξύ, συμφωνία «ασφαλείας» για μακροπρόθεσμη υποστήριξη υπέγραψαν χθες οι Πρόεδροι της Φινλανδίας Αλ. Στουμπ και της Ουκρανίας Β. Ζελένσκι, ενώ το Ελσίνκι ανακοίνωσε νέα στρατιωτική βοήθεια, ύψους 188 εκατ. ευρώ.

Από την πλευρά του το ρωσικό ΥΠΕΞ σχολίασε για το ΝΑΤΟ ότι «επέστρεψε στις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου» και ότι «δεν έχει θέση σε έναν πολυπολικό κόσμο».

«Ετοιμαζόμαστε για πόλεμο και το λέω ανοιχτά», τόνισε ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλ. Λουκασένκο, κατά τη διάρκεια προχθεσινής του επίσκεψης στο Γρόντνο, στα σύνορα με την Πολωνία και τη Λιθουανία.

Ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι η Λευκορωσία «δεν θέλει να πολεμήσει», «δεν χρειάζεται να απειλήσουμε κανέναν, δεν θέλουμε κανένα ξένο έδαφος». Η χώρα, είπε, εξοπλίζει τον στρατό της ώστε να είναι έτοιμη για το ενδεχόμενο επίθεσης, κατηγορώντας την Πολωνία και τη Λιθουανία, μέλη του ΝΑΤΟ, ότι προετοιμάζονται για πόλεμο κατασκευάζοντας οχυρώσεις και αγοράζοντας επιθετικά όπλα.

Διαβεβαίωσε δε τους κατοίκους του Γκρόντνο - πολωνικό έδαφος στο μεσοδιάστημα μεταξύ των δύο Παγκοσμίων Πολέμων - ότι «ανήκετε σε εμάς. Δεν θα σας παραδώσουμε σε κανέναν».

Στο αντίθετο άκρο της Λευκορωσίας, στο Γκομέλ, στα σύνορα με τη Ρωσία και την Ουκρανία, η λευκορωσική εθνοφρουρά ξεκίνησε τριήμερη άσκηση για να δοκιμάσει την ετοιμότητα των αξιωματικών της, σύμφωνα με το υπουργείο Αμυνας. Θα γίνει άσκηση για στρατολόγηση εθελοντών για την Αμυνα σε περιόδους πολέμου.

Σε ένα άλλο μέτωπο της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας, το γραφείο του γενικού εισαγγελέα της Ρωσίας απηύθυνε επιστολή σε «δυτικές» χώρες ζητώντας να σεβαστούν τις διεθνείς υποχρεώσεις για απονομή δικαιοσύνης, κατά την έρευνά τους γύρω από τις εκρήξεις στους αγωγούς «Nord Stream» και για «τρομοκρατικές ενέργειες» στη Ρωσία.

Η Σουηδία και η Δανία εγκατέλειψαν τον Φλεβάρη τις έρευνες για τις δολιοφθορές τον Σεπτέμβρη του 2022 στους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου, που κατέληγαν στη Γερμανία. Τα αποδεικτικά στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί παραδόθηκαν σε Γερμανούς ερευνητές.

Ο γενικός εισαγγελέας της Ρωσίας ανέφερε ότι επιστολές εστάλησαν στην Κύπρο, στη Γαλλία, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ. Πρόσθεσε δε πως θέλει να γνωρίζει για τυχόν ανάμειξη ατόμων και οργανώσεων στον σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση «ορισμένων τρομοκρατικών ενεργειών στη Ρωσία», καθώς και για τις εκρήξεις στους «Nord Stream».

Σχετικά με την τρομοκρατική επίθεση στον συναυλιακό χώρο έξω από τη Μόσχα, ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Ν. Πατρούσεφ επανέλαβε τις κατηγορίες της ρωσικής κυβέρνησης ότι «ουκρανικές ειδικές υπηρεσίες» βρίσκονται από πίσω και ότι η Ουκρανία βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει ότι η επίθεση θα γινόταν συγκεκριμένα στην αίθουσα συναυλιών Crocus City Hall, αναφέρουν οι εφημερίδες «Washington Post» και «New York Times», επικαλούμενες κυβερνητικές πηγές. Αυτές δήλωσαν στην «Washington Post» ότι η πληροφορία διαβιβάστηκε στη ρωσική πλευρά στις 6 Μάρτη. Την επομένη η αμερικανική πρεσβεία στην Μόσχα προειδοποιούσε τους Αμερικανούς πολίτες για απειλή τρομοκρατικής επίθεσης, αναφέροντας ως πιθανούς στόχους «χώρους συναυλιών».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας καταγράφεται «σημαντική αύξηση» στον αριθμό των εθελοντών που υπογράφουν συμβόλαια για να ενταχθούν στις Ενοπλες Δυνάμεις, μετά το μακελειό στη Μόσχα. Συγκεκριμένα, από τα 100.000 συμβόλαια από τις αρχές του έτους τα 16.000 υπογράφηκαν τις τελευταίες 10 μέρες, με «βασικό κίνητρο» την «επιθυμία να εκδικηθούν γι' αυτούς που σκοτώθηκαν στην τραγωδία», αναφέρει το υπουργείο.

Ο δε Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι υπέγραψε νομοσχέδιο που προβλέπει τη μείωση του ηλικιακού ορίου επιστράτευσης από τα 27 στα 25 έτη, καθώς οι ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις δεν διαθέτουν επαρκή αριθμό στρατιωτών για να πολεμήσουν τις ρωσικές δυνάμεις. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε πριν από έναν χρόνο και τέθηκε σε ισχύ χθες.