Σκηνικό ασφυκτικών πιέσεων... στην κυπριακή κυβέρνηση ώστε να αποδεχτεί τη «λύση» που προωθεί η φιλανδική προεδρία στο όνομα της αποφυγής «κρίσης» στις ευρωτουρκικές σχέσεις, διαμορφώνουν ΗΠΑ και ΕΕ ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ το Δεκέμβρη.

Η Κομισιόν φροντίζει καθημερινά να διαμηνεύει ότι δεν τίθεται θέμα επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, παρά το γεγονός ότι αυτή δε συμμορφώθηκε στις υποχρεώσεις της απέναντι στην ΕΕ, ενώ η φιλανδική προεδρία μεθοδεύει τον εγκλωβισμό της κυπριακής κυβέρνησης σε ένα βολικό για την Τουρκία «συμβιβασμό» προκειμένου στο τέλος να της χρεώσει το «αδιέξοδο» αν δεν τον αποδεχτεί.

Από την πλευρά της, η κυπριακή κυβέρνηση συμμετέχει στις διαβουλεύσεις της φιλανδικής προεδρίας, αλλά έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να στεφθεί από επιτυχία αν δεν επιστραφούν τα Βαρώσια στους νόμιμους κατοίκους, ενώ δεν αποδέχεται (κοινοτικούς) «κανονισμούς» που στοχεύουν στην αναγνώριση του ψευδοκράτους στα Κατεχόμενα.

Η φιλανδική προεδρία αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα αν θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή στο Ελσίνκι η τριμερής συνάντηση (Κυπριακή Δημοκρατία, Τουρκία, Τουρκοκύπριοι) με τη μέθοδο του «εκ του σύνεγγυς συνομιλιών». Η φινλανδική προεδρία συνεχίζει να καταβάλει προσπάθειες για την άρση του αδιεξόδου αλλά δεν έχει επιτύχει ακόμη συμφωνία για μία συνάντηση των εμπλεκομένων πλευρών υπό την αιγίδα της, δήλωσε χτες ο Φιλανδός υπουργός Εξωτερικών Ερκι Τουομιόγια. «Είμαστε έτοιμοι να φιλοξενήσουμε τις αναγκαίες συναντήσεις ώστε να επιτύχουμε μία λύση για τα εκκρεμή θέματα, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν φέτος και αφορούν την Τουρκία και την Κύπρο», δήλωσε ο Τουομιόγια σε συνέντευξη Τύπου στην Κοπεγχάγη.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Λιλλήκας, σε ομιλία του στο Λονδίνο αποκάλυψε ότι η κυπριακή κυβέρνηση απάντησε γραπτώς στη φινλανδική πρωτοβουλία για το θέμα του ανοίγματος των τουρκικών λιμανιών σε κυπριακά πλοία και του απευθείας εμπορίου με τους Τουρκοκύπριους. Αντιθέτως, είπε ο κ. Λιλλήκας, «τα μηνύματα από την Τουρκία παραμένουν ασαφή, ενώ οι χειρισμοί της σε σχέση με τον τερματισμό της λεγόμενης απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων αποβλέπουν στη δημιουργία προϋποθέσεων για αναγνώριση του ψευδοκράτους».

Την ίδια στιγμή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρ. Πασιαρδής, απέφυγε να επιβεβαιώσει τη συνάντηση στο Ελσίνκι για «εκ του σύνεγγυς» συνομιλίες με την Τουρκία. «Το θέμα της φινλανδικής πρότασης δεν έχει κλείσει» ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και επανέλαβε ότι χωρίς την επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους «δεν υπάρχει περιθώριο και δυνατότητα επιτυχίας της πρωτοβουλίας και της προσπάθειας που αναπτύσσει η φινλανδική προεδρία».

Σε ερώτηση αν η Λευκωσία αντιδρά στην παρουσία εκπροσώπου της τουρκοκυπριακής πλευράς σε μια ενδεχόμενη συνάντηση στο Ελσίνκι, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε πως, εάν τελικά υπάρξει πρόσκληση για μετάβαση στο Ελσίνκι, «η παρουσία οποιουδήποτε Τουρκοκύπριου δεν πρόκειται, πέραν των εντυπώσεων, να έχει οποιαδήποτε σημασία και οποιοδήποτε νόημα, δεδομένου ότι στο κύριο θέμα που είναι η επιστροφή των Βαρωσίων η τουρκοκυπριακή πλευρά, ούτε απόψεις μπορεί να εκφράσει ούτε λόγο μπορεί να έχει».

Πάντως, συνάντηση με τον Φινλανδό υπουργό Εξωτερικών Eρκι Τουομιόγια θα έχει αύριο το απόγευμα στις Βρυξέλλες ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ.

Ο πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Χριστόφιας σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρέσβη της Φινλανδίας Ρίστο Πίπονεν, τόνισε ότι «δεν τίθεται θέμα ανοίγματος των αεροδρομίων των Κατεχομένων, όπως ζητά η Τουρκία».

Ο κ. Χριστόφιας είπε πως τέτοιο θέμα είναι εκτός συζήτησης για την Κυπριακή Δημοκρατία και όπως πιστεύει και για τη φινλανδική προεδρία. «Κλειδί» για την κυπριακή κυβέρνηση, ανέφερε, είναι το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμόχωστου υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η επιστροφή της περιφραγμένης πόλης (Βαρώσια) στα Ηνωμένα Εθνη αρχικά και ακολούθως στους νόμιμους κατοίκους της. Η φινλανδική προεδρία, κατέληξε ο κ. Χριστόφιας, εργάζεται σκληρά, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία ή επίσημη πρόταση.

«Δεν υπάρχει κάποια καθορισμένη συνάντηση για την Κύπρο» είπε χτες ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Α. Γκιουλ, σχολιάζοντας δημοσιεύματα ότι επίκειται συνάντηση στο Ελσίνκι για το θέμα της Κύπρου.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, πριν την αναχώρηση του για τη Μόσχα όπου θα λάβει μέρος στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Οικονομικής Συνεργασίας Εύξεινου Πόντου, στο αεροδρόμιο της Αγκυρας, είπε ότι «η προεδρία της Φινλανδίας συνεχίζει τις προσπάθειές της με καλή πρόθεση. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια μπορεί να προκύψουν διάφορες συναντήσεις, υπάρχουν μερικές προτάσεις και απόψεις, αλλά προς το παρόν δεν έχει καθοριστεί κάτι συγκεκριμένο».

Παράλληλα, ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη διεύρυνση Ολι Ρεν, τάχθηκε χτες κατά της διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να αρνείται την πρόσβαση κυπριακών πλοίων και αεροπλάνων στα λιμάνια και αεροδρόμιά της, μη εφαρμόζοντας το πρωτόκολλο τελωνειακής ένωσης το οποίο έχει υπογράψει. Απαντώντας σε ερώτηση της εφημερίδας «Λιμπερασιόν» αν θα διακοπούν οι διαπραγματεύσεις με την Αγκυρα, ο Ρεν απάντησε: «Οχι, αν η Τουρκία κάνει αυτό που πρέπει να κάνει». Στο θέμα της μη εφαρμογής του πρωτοκόλλου από την Τουρκία, ο Ευρωπαίος επίτροπος δήλωσε πως «η φινλανδική προεδρία διαπραγματεύεται με τις δύο κοινότητες στην Κύπρο καθώς και με την Τουρκία με στόχο την εξεύρεση λύσης».