Κάτω από την έντονη αντίδραση, ακόμα και των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, που μετέχουν στην Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής και παρά τη στήριξη της ΝΔ, η κυβέρνηση χτες απέσυρε και δεν έθεσε σε ψηφοφορία την αποικιοκρατική συμφωνία, για το καθεστώς που θα διέπει την παρουσία των Αμερικανών, που υπηρετούν σε στρατιωτικές βάσεις ή άλλες υπηρεσίες στην Ελλάδα.

Οι βουλευτές της Επιτροπής, με χαρακτηρισμούς όπως «απαράδεκτη συμφωνία» ή «γινόμαστε χώρα περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας», κατακεραύνωσαν τη συμφωνία που υπέγραψε ο Γ. Παπανδρέου, με τον Αμερικανό ομόλογό του το 2001 και ανάγκασαν τον υφυπουργό Εξωτερικών Α. Λοβέρδο να μην επιμείνει στην ψήφισή της. Πρόσχημα ήταν ότι θα πρέπει να προσκομιστούν στην Επιτροπή η σχετική σύμβαση του 1983 που αντικαθίσταται από τη σημερινή, καθώς και οι σχετικές συμβάσεις που υπάρχουν με άλλες χώρες.

Με τη σύμβαση αυτή που δίνει σε όλους τους Αμερικανούς, που βρίσκονται στην Ελλάδα, προνόμια στρατού κατοχής, αυτοί θα μπορούν ελεύθερα να παραβιάζουν τους ελληνικούς νόμους και να εγκληματούν στον τόπο μας, αφού θα «δικάζονται» από αμερικανικές αρχές (ετεροδικία), ενώ δε θα πληρώνουν φόρους για τις οικονομικές τους δοσοληψίες.

Ο βουλευτής του ΚΚΕ Αγγ. Τζέκης (απουσίασε έκτακτα λόγω ασθένειας η εισηγήτρια Λ. Κανέλλη), τάχτηκε κατηγορηματικά κατά της συμφωνίας, τονίζοντας ότι αυτή έχει σαφές πολιτικό περιεχόμενο και πάνω σε αυτό όλοι πρέπει να πάρουν θέση. Απέκρουσε τον ισχυρισμό ότι, λόγω «ρεαλισμού» πρέπει να γίνει αποδεκτή, τονίζοντας ότι ο ίδιος «ρεαλισμός» οδήγησε την κυβέρνηση στην αποδοχή του απαράδεκτου «σχεδίου Ανάν» για το Κυπριακό.

Το περιεχόμενο της σύμβασης, είπε ο Αγγ. Τζέκης, ταιριάζει μόνο σε αποικία, αφού προβλέπει την ατιμωρησία των Αμερικανών, μέσω της ετεροδικίας, τους χορηγεί ακόμα και δικές τους τηλεπικοινωνίες, ενώ οι διάφορες εργολαβίες που θα γίνονται στις εγκαταστάσεις τους θα απαλλάσσονται από κάθε φόρο. Είπε ότι η αναλυτική τοποθέτηση του κόμματος θα γίνει, όταν θα συζητηθεί η σύμβαση στην Ολομέλεια και υπενθύμισε ότι η ιστορία της χώρας έχει δείξει πως υιοθέτηση τέτοιους είδους συμβάσεων από τις διάφορες κυβερνήσεις, τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ, έχουν τελικά αποβεί σε βάρος των συμφερόντων της χώρας.

Εντονη ήταν και η αντίδραση βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, οι περισσότεροι από τους οποίους δήλωσαν ότι θα καταψηφίσουν τη σύμβαση.

Ο Γ. Καψής είπε ότι επανέρχεται η ετεροδικία, που, κατά τον ίδιο, είχε καταργηθεί με τη συμφωνία του 1983 για τις αμερικανικές βάσεις και τόνισε ότι εάν τεθεί σε ψηφοφορία θα την καταψηφίσει. Ζήτησε δε να προσκομιστεί στην επιτροπή η συμφωνία του 1983, προκειμένου να ξέρει η επιτροπή τι ακριβώς αλλάζει, ενώ, αναφερόμενος στον ισχυρισμό ότι οι ίδιες προβλέψεις θα ισχύουν και για τους Ελληνες που θα υπηρετούν στις ΗΠΑ ζήτησε να «πάψουμε να διαφημίζουμε το διασυρμό μας».

Γινόμαστε «χώρα περιορισμένης κυριαρχίας», είπε με τη σειρά του ο Σ. Παπαθεμελής. Τόνισε ότι πολλές από τις διατυπώσεις της σύμβασης «προσβάλλουν ελληνικές ευαισθησίες» και ζήτησε να αναβληθεί η ψήφισή της.

Αντίθετος δήλωσε και ο Θ. Πάγκαλος, λέγοντας ότι σε σχέση με τη συμφωνία του 1983 σήμερα περιλαμβάνονται «εντελώς απαράδεκτες διατάξεις». Εγώ, είπε, όταν ήμουν στο υπουργείο Εξωτερικών για άλλα πράγματα συζητούσα και βλέπω σήμερα να εισάγονται εκ των υστέρων άλλες απαράδεκτες προβλέψεις». Δήλωσε ενοχλημένος από τη στάση των ΗΠΑ, το τελευταίο διάστημα, με αφορμή το «νον πέιπερ» που έστειλαν σε όλες τις χώρες της ΕΕ εκτός από την Ελλάδα, με το οποίο ασκούσαν πιέσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Πρόκειται είπε, για «τουρκοποίηση της κακιάς ώρας των ΗΠΑ» και ζήτησε να σταλεί ένα μήνυμα στην υπερδύναμη με την αναβολή της ψήφισης της σύμβασης.

Κατά τάχτηκε και ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Θ. Μάτης, ενώ και οι υπόλοιποι που μίλησαν (Τσεκούρας, Τζαννής) ζήτησαν διευκρινίσεις για συγκεκριμένες απαράδεκτες διατάξεις της σύμβασης, όπως η φοροαπαλλαγή των Αμερικανών.

Αρωγός στην κυβέρνηση στάθηκε ο εισηγητής της ΝΔ Ε. Στυλιανίδης, που εισηγήθηκε την ψήφιση της σύμβασης, λέγοντας ότι ο ρεαλισμός επιβάλλει την κύρωσή της, αφού η καταψήφισή της θα επιφέρει χειρότερες επιπτώσεις στη χώρα. Αντίθετα, ο βουλευτής ΝΔ Ε. Χαϊτίδης τη χαρακτήρισε αντίθετη με το συμφέρον της Ελλάδας, ενώ η εισηγήτρια του ΣΥΝ Μ. Δαμανάκη τη χαρακτήρισε «επιεικώς απαράδεκτη».

Ο παριστάμενος υφυπουργός Εξωτερικών, Α. Λοβέρδος, μπροστά στη μαζική αντίδραση των βουλευτών αναγκάστηκε να αποσύρει τη σύμβαση και δήλωσε ότι θα επανέλθει συνοδευόμενη από την προηγούμενη σύμβαση του 1983 και όσες υπάρχουν μεταξύ ΗΠΑ και άλλων χωρών.

Την υπεράσπισή της εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ ανέλαβε ο εισηγητής του Α. Αθανασιάδης, ο οποίος ζήτησε στο όνομα του «ρεαλισμού» να ψηφιστεί η σύμβαση και να βάλουν όλοι στην άκρη «προσωπικές πικρίες» του παρελθόντος.