Νέα επεισόδια προστέθηκαν τη βδομάδα που πέρασε στις διεργασίες γύρω από τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, με δεδομένο τον κρίσιμο ρόλο της περιοχής στην αντιπαράθεση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και πρώτα απ' όλα με τη Ρωσία.

Οι επαφές του Αμερικανού γερουσιαστή των Δημοκρατικών, Ρόμπερτ Μενέντεζ, σε Κύπρο και Ελλάδα, ήρθαν να επιβεβαιώσουν ότι ο σχεδιασμός της Ουάσιγκτον για ενίσχυση της γεωπολιτικής της επιρροής στην περιφέρεια επιταχύνεται, με απώτερο στόχο την ανάσχεση της ρωσικής διείσδυσης.

Αυτό άλλωστε είναι το ζητούμενο και πίσω από το νομοσχέδιο που κατέθεσε στην αμερικανική Γερουσία ο Μενέντεζ (μαζί με τον Ρεπουμπλικάνο Μάρκο Ρούμπιο), για την «Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατ. Μεσόγειο του 2019».

Θυμίζουμε ότι στο νομοσχέδιο προβλέπονται μεταξύ άλλων δραστική ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στη Σούδα και σε άλλες βάσεις (βλ. Λάρισα), άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο (που οι ΗΠΑ είχαν αποφασίσει σε διαφορετικές ιστορικές συγκυρίες, γιατί τότε αυτό εξυπηρετούσε τη διείσδυσή τους στην περιοχή), ενίσχυση κοινών ασκήσεων, οικονομική βοήθεια για στρατιωτικές εκπαιδεύσεις κ.ά.

Παράλληλα, διευρύνεται η συζήτηση αφενός για ενδεχόμενη ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ (ή σε πρώτη φάση στο ΝΑΤΟικό παραμάγαζο «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη»), αφετέρου για τη σημαντική αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχει η Ελλάδα (εδώ και δεκαετίες μέλος) στην απαρέγκλιτη υλοποίηση των στόχων της λυκοσυμμαχίας.

Το νομοσχέδιο κατατέθηκε σε μια φάση που δυναμώνει η αντιπαράθεση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία, εξαιτίας της συνεργασίας της τελευταίας με τη Ρωσία και με αιχμή την αγορά του πυραυλικού συστήματος «S-400», που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τις ΗΠΑ.

Οπως όλα δείχνουν, η αμερικανική κυβέρνηση αξιοποιεί την πρεμούρα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να αναβαθμίσει το ρόλο της ελληνικής αστικής τάξης στην περιοχή, και με το νομοσχέδιο που καταθέτει, αυξάνει τις πιέσεις στην Τουρκία να αναστρέψει τις σχέσεις της με τη Ρωσία, προκειμένου να παραμείνει στο δυτικό στρατόπεδο, οξύνοντας όμως μ' αυτόν τον τρόπο και τον ανταγωνισμό Ελλάδας - Τουρκίας.

Συνεχίζοντας το μεταξύ τους παζάρι και με αφορμή την 37η ετήσια Κοινή Διάσκεψη που συνδιοργανώνουν το Επιχειρηματικό Συμβούλιο Τουρκίας - ΗΠΑ (TAΙK) και το Αμερικανοτουρκικό Συμβούλιο (ATC), την περασμένη βδομάδα έγινε μια ακόμα συνάντηση στην Ουάσιγκτον μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Συμμετείχε μεταξύ άλλων ο Τούρκος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ (πρώην υπουργός Ενέργειας και γαμπρός του Ερντογάν), ο οποίος έγινε δεκτός στον Λευκό Οίκο και συναντήθηκε με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Οπως δήλωσε ο Αλμπαϊράκ, «ενώ οι ΗΠΑ επανακαθορίζουν τον διεθνή τους ρόλο και τη θέση τους στην περιφέρεια, η Τουρκία εξακολουθεί τις προσπάθειές της για να διασώσει τα εθνικά της συμφέροντα... Οι απειλές για την ασφάλεια που αναδύονται στην περιοχή μας, οι νέοι γεωπολιτικοί και γεωοικονομικοί κίνδυνοι, μας υποχρεώνουν να αλλάξουμε τη συνεργασία μας». Η αναφορά του Τούρκου υπουργού αφορά κατά βάση τη στήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στους Κούρδους της Βόρειας Συρίας, το σοβαρότερο - κατά τα λεγόμενά της - σημείο τριβής με την κυβέρνηση Ερντογάν.

Τις αμερικανοτουρκικές επαφές απασχόλησε και το ζήτημα των «S-400», καθώς εξετάζονται μια σειρά «λύσεις» προκειμένου να μη διαρραγούν παραπέρα οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας, όπως η αποθήκευση των «S-400» στο Αζερμπαϊτζάν ή στο Κατάρ, μετά από την αγορά τους.

Το θέμα συζητήθηκε και στη συνάντηση Αλμπαϊράκ - Τραμπ, με τον πρώτο να ισχυρίζεται ότι η αμερικανική πλευρά εξέφρασε «μια εποικοδομητική άποψη και μια θετική προσέγγιση» για το θέμα. Μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία κατέθεσε και πρόταση για τη σύσταση διμερούς Επιτροπής, που θα διαπιστώσει - όπως λένε - ότι η αγορά των «S-400» δεν συνιστά κανέναν κίνδυνο για την ασφάλεια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ.

Ενδεικτική εξάλλου του παρασκηνίου που συνοδεύει το παζάρι ΗΠΑ - Τουρκίας είναι και η ανάλυση της αμερικανικής «δεξαμενής σκέψης» German Marshall Fund, που έγραφε πριν από λίγες μέρες: «Η Τουρκία αποτελεί την πιο αποτελεσματική από πλευράς κόστους οδό εξαγωγής (σ.σ. υδρογονανθράκων) για έναν υπεράκτιο αγωγό που θα μεταφέρει αυτούς τους ενεργειακούς πόρους στην Ευρώπη (...) Ωστόσο, οι συγκρουσιακές σχέσεις που έχει σήμερα η Τουρκία με όλες σχεδόν τις χώρες τις οποίες αφορούν αυτοί οι πόροι, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία, η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, φαίνεται ότι θα την εμποδίσουν να παίξει αυτόν το ρόλο και να γίνει ο βασικός ενεργειακός κόμβος της περιοχής».

Ενδιαφέρον είχαν, τέλος, και οι δηλώσεις που έκανε ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου για θέματα Μέσης Ανατολής, Τζάρεντ Κούσνερ (και γαμπρός του Τραμπ), που συμμετείχε στη συνάντηση Αλμπαϊράκ - Τραμπ. «Είμαστε αληθινά ενθουσιασμένοι για τη δυναμική που υπάρχει μεταξύ των δύο χωρών. Το άκουσα αυτό και από τους Προέδρους Ερντογάν και Τραμπ», δήλωσε ο Κούσνερ.

Από την πλευρά της Ελλάδας, όπου σύσσωμος ο αστικός κόσμος υποδέχτηκε με αλαλαγμούς ικανοποίησης το νομοσχέδιο των Αμερικανών γερουσιαστών, διαβλέποντας «ευκαιρίες» για ενεργότερο ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή, έναντι της Τουρκίας, ο υπουργός Αμυνας Ευ. Αποστολάκης δήλωσε την περασμένη Πέμπτη σε τηλεοπτική συνέντευξη:

«Επειδή ούτε ο ένας ούτε ο άλλος θέλει να χαλάσουν τελείως οι σχέσεις τους, πρέπει καταρχήν να δεχτούμε ότι η Αμερική θεωρεί την Τουρκία σημαντικό σύμμαχο για πολλούς και διαφόρους λόγους και θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να μη διαρρήξει τελείως τις σχέσεις της. Θεωρώ, λοιπόν, ότι οι πιθανότητες να βρεθεί κάποια λύση είναι περισσότερες από το να υπάρξει ρήξη. Το θέμα είναι πόσο χρόνο θα κάνει αυτό και πόσο θα τραβήξει όλη αυτή η διελκυστίνδα, η οποία όσο διαρκεί, είναι θέμα».

Ταυτόχρονα, δίνοντας το στίγμα για τους ρόλους «μεντεσέ» που διεκδικεί στα σχέδια των ΗΠΑ, πρόσθεσε πως «όταν οι σχέσεις της Αμερικής με την Τουρκία περνούν κρίση (...) όσο και να αποκατασταθούν οι σχέσεις τους θα υπάρχει πάντα ένα θέμα, δε θα φτάσουν στα προηγούμενα επίπεδα, αυτή είναι η μία πλευρά. Η άλλη πλευρά είναι ότι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, μάλλον στη νεότερη Ιστορία της, έχει δείξει ότι είναι μια αξιόπιστη χώρα. Προσπαθεί να διατηρήσει ισορροπίες στην περιοχή, έχει εξαιρετικές σχέσεις με όλους τους γείτονες, με όλα τα κράτη, παίζει μονίμως το ρόλο του διαμεσολαβητή στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Επομένως, από μόνο του έχει έρθει να φαίνεται ότι η Ελλάδα είναι μια εναλλακτική λύση».

Επιβεβαίωσε δε ότι υπάρχει «αναβάθμιση» στη «στρατιωτική συνεργασία» με τις ΗΠΑ, καθώς «έχει αυξηθεί η παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα, δίνοντάς τους κάποιες διευκολύνσεις στις ήδη υφιστάμενες στρατιωτικές βάσεις, προκειμένου να έχουν αυξημένη παρουσία».

Αποκαλυπτική ήταν όμως και η απάντησή του στην ερώτηση αν εκτιμά ότι οι ΗΠΑ «θα πολεμήσουν στο πλευρό της Ελλάδας αν χρειαστεί», εννοώντας σε μια ενδεχόμενη σύρραξη με την Τουρκία: «Για να πολεμήσει κάποιος μαζί σου, πρέπει να έχει συμφέροντα τα οποία διακυβεύονται. Εάν δεν έχει οικονομικά συμφέροντα ή κάτι άλλο, δεν θα το κάνει (...) Αλλά για να είναι ασφαλής η Ελλάδα, πιστεύω ότι πρέπει να έχουν λόγο όλοι να τη στηρίζουν (...) Ενας, ας πούμε, είναι να γίνουν πάρα πολλές επενδύσεις στην Ελλάδα από κράτη τα οποία θα πρέπει να στηρίξουν τα συμφέροντά τους.

Το άλλο είναι να έχουμε μια πολύ καλή αυξημένη παρουσία από μια ισχυρή δύναμη, όπως είναι οι ΗΠΑ, η οποία σου εξασφαλίζει και αυτή μια κατά κάποιον τρόπο ασφάλεια. Δηλαδή, θα πρέπει να εξαλειφθούν σιγά σιγά οι λόγοι για τους οποίους μπορεί η Ελλάδα να απειληθεί».

Με τέτοιο χυδαίο τρόπο προσπαθεί ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο να δικαιολογήσει τη βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας σε επικίνδυνα σχέδια και ανταγωνισμούς, για λογαριασμό της αστικής τάξης, αλλά να κάνει και το λαό συνεργό σ' αυτά τα σχέδια, παρουσιάζοντας τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ως «εγγυητές» τάχα της ασφάλειας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, όταν διαχρονικά, και από το πολύ πρόσφατο παρελθόν, η πείρα του λαού αποδεικνύει το εντελώς αντίθετο.