Τόσο το περιεχόμενο των εργασιών του Συνεδρίου όσο και οι διαδικασίες που προγραμματίζονται ενόψει του Συνεδρίου σηματοδοτούν και το πώς το ΚΚΕ, ως κόμμα της εργατικής τάξης, δεν είναι σαν όλα τα άλλα κόμματα της χώρας.
Οπως προαναφέραμε, το 16ο Συνέδριο του ΚΚΕ θα ασχοληθεί με τη δράση του Κόμματος από το προηγούμενο Συνέδριο, τον απολογισμό της απερχόμενης Κεντρικής Επιτροπής του και ιδιαίτερα με την πολιτική πρόταση που προβάλλει στον ελληνικό λαό για τη συγκρότηση του Μετώπου και τα νέα καθήκοντα μέχρι το επόμενο Συνέδριο. Σ' αυτή τη θεματολογία, βεβαίως, περιλαμβάνονται όλα τα μεγάλα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, προβλήματα και ζητήματα που απασχολούν και βασανίζουν την εργατική τάξη, τη φτωχομεσαία αγροτιά και τους επαγγελματοβιοτέχνες, εκατομμύρια λαού της χώρας μας. Ο στόχος είναι να φωτιστούν ακόμη παραπέρα οι συνέπειες της αντιλαϊκής πολιτικής των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, που υλοποιείται από την κυβέρνηση. Και, κυρίως, οι αιτίες και οι υπεύθυνοι πολιτικοί και οι πολιτικές που τα δημιουργούν και τα αναπαράγουν. Και το «διά ταύτα» είναι πώς ο λαός θα παλέψει να ανατρέψει αυτές τις πολιτικές και θα μπορέσει να στηρίξει την εφαρμογή μιας άλλης, ριζικά διαφορετικής, φιλολαϊκής πολιτικής, με τη συγκρότηση του Αντιμονοπωλιακού Αντιιμπεριαλιστικού Δημοκρατικού Κοινωνικοπολιτικού Μετώπου, το οποίο προτείνει το ΚΚΕ, που είναι και το κεντρικό θέμα του Συνεδρίου.
Αλλωστε, και οι ίδιες οι διαδικασίες που ακολουθεί το ΚΚΕ για τη διεξαγωγή του Συνεδρίου του επιβεβαιώνουν αυτή τη διαφορετικότητα και το δημοκρατικό χαρακτήρα του ως κόμματος της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών. Γιατί ακριβώς απευθύνεται με τις θέσεις και τις προτάσεις του στην εργατική τάξη, στους εργαζόμενους για να τις συζητήσει μαζί τους, για να αντλήσει από την πείρα τους. Γιατί η πολιτική του ΚΚΕ δεν μπορεί να υλοποιηθεί, ακόμα και αν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των εργαζομένων, χωρίς τους εργαζόμενους. Σε αντίθεση τα αστικά κόμματα, για να περάσουν την αντιλαϊκή τους πολιτική θέλουν το λαό στο σκοτάδι και υποταγμένο. Ετσι, λοιπόν, το ΚΚΕ απευθύνεται στο λαό για να συμμετάσχει στον ανοιχτό διάλογο, με τη ζωντανή συζήτηση μέσα από συσκέψεις και τα κομματικά ΜΜΕ και όποιο άλλο πρόσφορο τρόπο, ώστε να πει τη γνώμη του για τη διαμόρφωση των τελικών θέσεων.
Και κάτι τελευταίο: Ας μας πουν όσοι υποκριτικά κατηγορούν το ΚΚΕ για αντιδημοκρατική, τάχα, λειτουργία, ποιο άλλο κόμμα ακολουθεί τέτοιες ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες στη λειτουργία του. Δε θα βρουν πουθενά στην ιστορία της χώρας μας ανάλογο παράδειγμα. Γιατί, ακόμα και σε ανώμαλες συνθήκες βαθιάς παρανομίας, το Κόμμα εξαντλούσε όλα τα περιθώρια για συζήτηση και για τη λήψη μέσα από δημιουργικό διάλογο των αποφάσεών του.