Τι έγινε λοιπόν με την Ιονική; Πού σκάλωσε το όλο θέμα; Ποιο είναι το πρόβλημα; Γιατί το νικηφόρο κλίμα ενθουσιασμού, μετατράπηκε σε πένθος; Τι δεν πήγε καλά με τη "μητέρα των ιδιωτικοποιήσεων", όπως ήθελαν να εμφανίσουν τη συγκεκριμένη περίπτωση ξεπουλήματος; Τι θα γίνει από εδώ και πέρα;
Σε ό,τι αφορά τους κομμουνιστές και το "Ρ", οι "προσφορές" που έγιναν για την εξαγορά του 51% της Ιονικής Τράπεζας και η άγονη έκβαση του διαγωνισμού, δεν προκάλεσαν κανένα απολύτως πένθος. Μάλιστα, όσο κι αν αυτό πειράζει ή προκαλεί τους θιασώτες των ιδιωτικοποιήσεων, οι εξελίξεις που μεσολάβησαν από τη Δευτέρα, επιβεβαιώνουν και ενισχύουν περισσότερο την άποψη που τόσο καιρό διατυπώναμε: Καρδιά του όλου προβλήματος δεν αποτελεί το όποιο - υψηλό ή χαμηλό - τίμημα, αλλά η ίδια η επιλογή της μεταβίβασης ενός σημαντικού τραπεζικού ιδρύματος στους ιδιώτες και ό,τι αυτό συνεπάγεται για το πιστωτικό σύστημα της χώρας και την οικονομία συνολικά. Πέρα από όλα όσα έχουν με έμφαση σημειωθεί γύρω από τις αρνητικές επιπτώσεις της ίδιας της εκποίησης, σε τελευταία ανάλυση, το να περιορίζεις το θέμα μιας τέτοιας πώλησης στα 80 - 100 δισεκατομμύρια περισσότερο ή λιγότερο, όχι μόνο δεν είναι το κύριο, αλλά ευτελίζεις προκλητικά ακόμα και την ουσία της συγκεκριμένης επιλογής. Μην ξεχνάμε ότι - εκτός όλων των άλλων - ο παλαιός ιδιοκτήτης παύει να έχει στα χέρια του ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο με θετικές προοπτικές μελλοντικών αποδόσεων, ενώ ο νέος, θα "κάνει παιχνίδι" με τζίρο τρισεκατομμυρίων, όπως αυτός της Ιονικής...
***
Το κακό για τους εργαζόμενους και τη χώρα συνολικά, είναι ότι το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η κυβερνητική πολιτική είναι δοσμένο: Οι διαδικασίες αποδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας και πλήρους ανατροπής των λαϊκών καταχτήσεων στην πορεία προς την ΟΝΕ, έχουν αναχθεί σε "εθνικούς στόχους". Ο παραγωγικός ιστός της χώρας, δηλαδή η οικονομική βάση της, περιβάλλεται από όλους όσοι ασπάζονται τις επιλογές της καπιταλιστικής ενοποίησης, με μια πρωτοφανή περιφρόνηση και ως κριτήρια αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας- μαζί με την πορεία των κερδών της άρχουσας τάξης - λανσάρονται πλέον οι... αντιδράσεις των αγορών. Στο πώς δηλαδή τα κεφάλαια που έχουν δημιουργηθεί από την υπεραξία που παράγουν οι εργαζόμενοι και έχουν μεταφερθεί για μεγαλύτερες αποδόσεις στη σφαίρα της κερδοσκοπίας, αντιδρούν μπροστά στη μία ή την άλλη κυβερνητική κίνηση.
***
Πωλητήρια "λόγω ανάγκης", "λόγω αποχώρησης" και άλλα τινά, συχνά φιγουράρουν στις στήλες των μικρών αγγελιών και κατά κανόνα υποδηλώνουν ότι ο πωλητής είναι διατεθειμένος να κάνει "σκόντο", προκειμένου να μεταβιβάσει το περιουσιακό του στοιχείο. Αντίθετα, όταν μια αγγελία απαριθμεί τα πλεονεκτήματα του υπό πώληση είδους και στο τέλος επισημαίνει πως καλό είναι να επικοινωνούν μόνο όσοι έχουν "σοβαρές προτάσεις", είναι φανερό πως ο πωλητής θέλει να εξασφαλίσει την κατά το δυνατόν καλύτερη τιμή. Οι "εκσυγχρονιστές" βέβαια με την Ιονική Τράπεζα, δεν έκαναν ούτε καν αυτό. Παρουσίασαν ουσιαστικά την Ιονική ως μια τράπεζα χωρίς ενδιαφέρον και μέλλον, που απλά αποφάσισαν να την ιδιωτικοποιήσουν επειδή δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα ενόψει του εντεινόμενου ανταγωνισμού. Μάλιστα, από την πρώτη στιγμή οι κυβερνώντες είχαν την απόλυτη σιγουριά ότι το εγχείρημα θα πετύχει. Επρόκειτο για μια ύποπτη σιγουριά, γι' αυτό και η σκέψη όλων πήγε στο ότι... την είχαν ταμένη!
***
Βέβαια, όταν την άνοιξη η κυβέρνηση "έκλεινε το μάτι" στον διοικητή της Τράπεζας Πίστεως, αφήνοντας ακόμα και δημόσια να διαφανεί πως είναι αποφασισμένη να του παραδώσει την Ιονική Τράπεζα, ξέχναγε κάτι σημαντικό. Εκείνο ακριβώς που πρόβαλε προς τα έξω σαν επιχείρημα υποστήριξης της επιλογής ιδιωτικοποίησης της Τράπεζας. "Ο τραπεζικός τομέας - έλεγε στις 6 του Μάη ο Γ. Παπαντωνίου - θα είναι ο τομέας εκείνος της ελληνικής οικονομίας, που θα αντιμετωπίσει τον πλέον αδυσώπητο ανταγωνισμό". Διέφυγε όμως από την κυβέρνηση ότι μέσα σε ένα τέτοιο τοπίο δεν είναι δυνατόν να στήνονται πάντα υπόγειες συμφωνίες με τους εκάστοτε εκλεκτούς, αφού οι ανταγωνιστές καραδοκούν. Σημασία δεν έχει ποιος είναι ο ανταγωνιστής, ούτε τι έγινε στην προκειμένη περίπτωση. Σημασία έχει ότι όταν το εύρος του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας ανάγεται σε ένα από τα κύρια - αν όχι το κυριότερο - κριτήριο επιτυχίας της οικονομικής πολιτικής, εύλογα ο τόνος και τα μεγέθη της όποιας επιτυχίας προσδιορίζονται σχεδόν αποκλειστικά από τους υποψήφιους αγοραστές. Οταν μάλιστα τα υπό πώληση στοιχεία αποτελούν το "φιλέτο" της ελληνικής οικονομίας, οι υποψήφιοι αυτοί λογικό είναι να "κονταροχτυπηθούν" μεταξύ τους μέχρι τελικής πτώσεως. Οσοι κι αν είναι αυτοί οι υποψήφιοι όμως, είναι εξίσου φυσικό να επιδιώξουν "ενωμένοι σαν μια γροθιά" να επιβάλουν τους δικούς τους όρους προς τον πωλητή. Οροι, που σαφώς δε θα παίρνουν υπόψη τα συμφέροντα της οικονομίας, πολύ περισσότερο τους όποιους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και οι οποίοι κινούνται αυστηρά με γνώμονα τα υπερκέρδη τους.
***
Οι εκ των υστέρων προφήτες, όπως κάθε φορά, δε λείπουν ούτε τώρα μετά την αποτυχία του διαγωνισμού και το χαστούκι που δέχτηκε η κυβέρνηση από τους μέχρι χτες συνδαιτυμόνες της, μεγαλοτραπεζίτες. Τώρα, όλοι αναζητούν στα κιτάπια τους να βρουν διατυπώσεις που να τους δικαιώνουν. Εκεί που προέβλεπαν "προσφορές - μαμούθ", ομοφωνούν πως η πραγματική αξία της Τράπεζας κινείται γύρω από τα 130 δισ. της προσφοράς Λάτση. Ενώ καλούσαν υποτίθεται την κυβέρνηση να μη δεχτεί τίμημα αισθητά χαμηλότερο από τη χρηματιστηριακή αξία της Τράπεζας, τώρα λένε ότι η τιμή της μετοχής είναι υπερτιμημένη και άλλα παρόμοια. Πάντως, όλοι τους, εξακολουθούν να συμφωνούν ότι η τράπεζα πρέπει να πουληθεί και όλοι συγκλίνουν και πάλι στην άποψη ότι βασικοί διεκδικητές της θα είναι ο Λάτσης και ο Κωστόπουλος, σε σαφώς χαμηλότερη, από τα 200 δισ. δρχ., τιμή.
***
Εμείς και τώρα - ειδικά τώρα μετά τις τελευταίες εξελίξεις - επιμένουμε στην αντίθετη κατεύθυνση. Το γεγονός ότι ο διαγωνισμός κηρύχτηκε άγονος, είναι μια καλή ευκαιρία αναπροσανατολισμού. Μια ευκαιρία στα πλαίσια της οποίας θα μπορούσε να εξεταστεί στα σοβαρά η δυνατότητα άσκησης μιας πολιτικής που θα επιτρέψει στην Ιονική Τράπεζα στα πλαίσια ενός κρατικού ομίλου τραπεζών ή μέσα από μια τακτική συγχωνεύσεων, όχι μόνο να σταθεί, αλλά να ανταγωνιστεί με ίσους όρους τις ιδιωτικές τράπεζες, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό αντιμετωπίζουν το ζήτημα του ανταγωνισμού μέσα από τη μεγέθυνσή τους. Τέτοιες επιλογές βεβαίως δεν πρόκειται να προωθηθούν από όλους εκείνους που τάσσονται υπέρ της εξυπηρέτησης του μεγάλου κεφαλαίου με κάθε τρόπο κι ως εκ τούτου τα καμώματα που είδαμε τους τελευταίους μήνες γύρω από την Ιονική, θα τα ξαναδούμε και στο επόμενο διάστημα.
Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ
Να περιορίζεις το θέμα μιας πώλησης στα 80 - 100 δισεκατομμύρια περισσότερο ή λιγότερο, όχι μόνο δεν είναι το κύριο, αλλά ευτελίζεις προκλητικά ακόμα και την ουσία της συγκεκριμένης επιλογής, αφού ο παλαιός ιδιοκτήτης παύει να έχει στα χέρια του ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο, ενώ ο νέος, θα "κάνει παιχνίδι" με τζίρο τρισεκατομμυρίων
Feeds
ΑΚΡΙΒΟΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ την κερδοσκοπία των πολυεθνικών
