Τις προϋποθέσεις που πρέπει να εκπληρώσει προκειμένου να λάβει συγκεκριμένη ημερομηνία για την έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης στην ΕΕ μετρά από σήμερα η Αγκυρα. Οι προϋποθέσεις αυτές αναμένεται ότι θα δίνουν το στίγμα της θετικής, κατά τ' άλλα, έκθεσης προόδου της Τουρκίας, την οποία θα υποβάλει σήμερα το απόγευμα η Κομισιόν. Η έκθεση αυτή περιγράφει το πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα εξελιχθούν μέχρι τον προσεχή Δεκέμβρη εντονότατες διαβουλεύσεις, από τις οποίες θα κριθεί, στο Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ, αν και ποια συγκεκριμένη ημερομηνία θα δοθεί στην Τουρκία το σήμα εκκίνησης των διαπραγματεύσεων για την ένταξή της.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η έκθεση αναμένεται ότι θα δίνει το «πράσινο φως» στην Τουρκία, αλλά, ταυτόχρονα, θα κρατά πολιτικές ισορροπίες και θα υιοθετεί κάποιες από τις ανησυχίες των κοινωνιών των κρατών-μελών της Ενωσης. Πάντως, η θετική απάντηση στο τουρκικό αίτημα για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ δε θα είναι όσο σαφής προσδοκούσε η Αγκυρα.

Σήμερα οι επίτροποι θα συζητήσουν το περιεχόμενο της έκθεσης, που ανήκει στον αρμόδιο για τη διεύρυνση επίτροπο, Γκ. Φερχόιγκεν, και, όπως συναφώς εκτιμάται, θα τεθούν σημαντικές προϋποθέσεις ως ουρά στο «ναι» της Κομισιόν. Οι προθέσεις των επιτρόπων έχουν διαφανεί από τις συναντήσεις των γενικών διευθυντών τους, όπου οκτώ από τους τριάντα φαίνεται να τάσσονται είτε εναντίον της έναρξης διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, είτε λένε «ναι» θέτοντας προϋποθέσεις, δείγμα του έντονου προβληματισμού που αναμφισβήτητα υπάρχει.

Ανάμεσα στους εταίρους η Κύπρος θέτει τρία ζητήματα, τα οποία αφορούν στις σχέσεις της Τουρκίας με την Κύπρο. Το πρώτο αφορά στην αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία. Το δεύτερο στην αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο, θέμα που εκτιμάται ότι θα πρέπει μάλλον απευθείας να τεθεί στο Συμβούλιο του Δεκέμβρη. Το τρίτο αφορά τους εποίκους. Η κυπριακή κυβέρνηση, μάλιστα, έχει διαβιβάσει στις Βρυξέλλες έγγραφο με τις προϋποθέσεις που θέτει σε σχέση με το Κυπριακό, αλλά η τύχη του φαίνεται ότι θα κριθεί το Δεκέμβρη.

Στο μεταξύ, ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ερντογάν, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Τερζουμάν» φάνηκε να μην ανησυχεί για τη στάση Ελλάδας και Κύπρου το Δεκέμβρη. «Κατά τις επαφές που είχα, τόσο με τον αξιότιμο κ. Καραμανλή όσο και με τον αξιότιμο κ. Παπαδόπουλο, δεν απεκόμισα την εντύπωση για παρεμπόδιση», είπε, για να προσθέσει: «Εκείνο που (μας) λένε πάντα είναι: "Οπωσδήποτε, δε θα προκύψει από μας όχι"».

Ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε ακόμα: «Δε θέλω ούτε να σκεφθώ το ενδεχόμενο να είναι αρνητικό το περιεχόμενο της έκθεσης προόδου». Μιλώντας αποκλειστικά στην εφημερίδα «Τερζουμάν» ο Τ. Ερντογάν υποστηρίζει: «Εμείς κάναμε το καθήκον μας, εκπληρώσαμε όλα τα κριτήρια».

Την ίδια γνώμη φαίνεται ότι έχει και η Αθήνα. Ο υπουργός Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτης, συναντήθηκε χτες με μέλη της μεικτής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης. Ο υπουργός Εξωτερικών, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, «επανέλαβε στους Τούρκους βουλευτές τη θέση της Ελλάδας υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας».

Τις θέσεις του για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας βρήκε την ευκαιρία να διατυπώσει και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου, ο οποίος συναντήθηκε χτες με τον αντιπρόεδρο του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος της Τουρκίας και μέλος της μεικτής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας που πραγματοποιεί επίσκεψη στην Αθήνα, Ονούρ Οϊμέν. «Εμείς ως κυβέρνηση, είπε ο Γ. Παπανδρέου, με την απόφαση στο Ελσίνκι καταφέραμε πολλά, πετύχαμε την απρόσκοπτη ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, δημιουργήσαμε ένα νέο κλίμα στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας και προωθήσαμε μια ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας με αποτέλεσμα να προχωρά με βήματα προς το ευρωπαϊκότερο, έχει πολλά να κάνει βεβαίως, αλλά αυτά τα βήματα είναι προς όφελος και της Ελλάδας».