Σάββατο 26 Μάη 2018 - Κυριακή 27 Μάη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Τι γυρεύει η εξέγερση του Ιλιντεν στο ΝΑΤΟικό παζάρι;

Η πρόταση, που εμφανίστηκε στο τραπέζι των παζαριών για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ, να ονομαστεί η γειτονική χώρα «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ιλιντεν» συζητήθηκε εκτενώς τη βδομάδα που πέρασε.

Μάλιστα η κυβέρνηση και οι «κύκλοι» της - σαν έτοιμοι από καιρό - έσπευσαν να πλειοδοτήσουν σε αναφορές για την εξέγερση του Ιλιντεν, με σκοπό να την αξιοποιήσουν σαν φερετζέ για τα ευρωΝΑΤΟικά σχέδια που προωθούν όσο και για το συμβιβασμό τους μέσα σε αυτό το πλαίσιο με αλυτρωτικές θέσεις της ΠΓΔΜ.

Βέβαια, ακόμα και μια ματιά στα ιστορικά γεγονότα βοηθάει να φανεί η λαθροχειρία που επιχειρείται.

Η ονομασία προκύπτει απ' την εξέγερση του Ιλιντεν που πραγματοποιήθηκε στην οθωμανική περιοχή της Μακεδονίας το 1903 και στην οποία πρωτοστάτησε το σλαβικό στοιχείο, κυρίως φτωχοί αγρότες και άλλα μικροαστικά στρώματα των πόλεων, αλλά συμμετείχαν και Ελληνες, Βλάχοι, ενώ έγινε προσπάθεια να τραβηχτούν και μουσουλμανικοί πληθυσμοί, Αλβανοί και Τούρκοι.

Οργανωτής ήταν η Εσωτερική Επαναστατική Μακεδονική Αδριανουπολίτικη Οργάνωση (ΕΕΜΑΟ), που είχε ιδρυθεί το 1893 στη Θεσσαλονίκη και είχε ως σκοπό την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της περιοχής της Θράκης από τον οθωμανικό ζυγό και την αυτονομία της από όλα τα εθνικά κράτη της περιοχής, με δεδομένο τον πολυεθνικό χαρακτήρα αυτών των περιοχών.

Ο στόχος αυτός συνδεόταν με τον στόχο μιας Βαλκανικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. Ο προσδιορισμός άλλωστε - Μακεδονικός και Αδριανουπολίτικος - δεν αναφερόταν σε κάποια συγκεκριμένη εθνότητα ή έθνος, αλλά είχε γεωγραφικό χαρακτήρα, προσδιόριζε την περιοχή και τον πληθυσμό που στις διακηρύξεις αναγνωριζόταν ότι αποτελείται από διάφορες εθνότητες: Βούλγαρους, Σέρβους, Αλβανούς, Βλάχους, Τούρκους, Εβραίους κ.λπ.

Η εξέγερση του Ιλιντεν αποτέλεσε κορύφωση της δράσης της ΕΕΜΑΟ και ουσιαστικά το κύκνειο άσμα της. Μετά την εξέγερση η οργάνωση διαλύθηκε.

Ενα κομμάτι της, οι «φεντεραλιστές», συνέχισαν να παλεύουν για την ενιαία Μακεδονία και Θράκη στο πλαίσιο της Βαλκανικής Ομοσπονδίας, όμως κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων η πλειοψηφία των ηγετών τους υποστήριξε τη Βουλγαρία. Ενα άλλο μέρος, αργότερα, συνδέθηκε με το σοσιαλιστικό και το κομμουνιστικό κίνημα της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας.

Το άλλο κομμάτι, οι «σεντραλιστές», εξελίχθηκαν σε ακραίο εθνικιστικό κόμμα που δρούσε στη Βουλγαρία αλλά και στο πλαίσιο της σημερινής ΠΓΔΜ και προπαγάνδιζε θέσεις του βουλγαρικού αλυτρωτισμού. Αποτέλεσε βασικό στήριγμα της φασιστικής Βουλγαρίας τις δεκαετίες 1920 και 1930, με σημαντική αντικομμουνιστική δράση, δολοφονίες στελεχών του ΚΚ κ.λπ.

Αλλωστε, από την αρχή ίδρυσης της ΕΕΜΑΟ, σε αυτήν παρέμβαιναν διάφορα αστικά κράτη και ιδιαίτερα η Βουλγαρία, με στόχο να την αξιοποιήσουν στα δικά τους σχέδια.

Σήμερα το Ιλιντεν στην ΠΓΔΜ γιορτάζεται ως εθνική γιορτή, ως επέτειος «γένεσης του μακεδονικού έθνους». Δηλαδή, σήμερα η ΠΓΔΜ θεωρεί τον εαυτό της συνεχιστή των παραδόσεων του Ιλιντεν και ουσιαστικά εκφραστή του, προσαρμόζοντας το περιεχόμενο της τότε εξέγερσης στις σημερινές αλυτρωτικές βλέψεις της, όπως αυτές αναφέρονται στο Σύνταγμά της. Εκεί η έννοια «Μακεδόνας» ταυτίζεται με τον σλαβικής καταγωγής πληθυσμό και η αντίστοιχη γλώσσα χαρακτηρίζεται «Μακεδονική», ενώ το Σύνταγμά της αναφέρεται σε «πρόσωπα που ανήκουν στον μακεδονικό λαό σε γείτονες χώρες». Αρα το «μακεδονικός» ως έννοια δεν αφορά γεωγραφικό, αλλά εθνοτικό προσδιορισμό, κάτι που δεν υφίσταται. Εμφανίζεται, δηλαδή, το Ιλιντεν ως «προοδευτικό» καμουφλάζ του αλυτρωτισμού.

Πέρα και από αυτό, το βασικό που δεν μπορεί να διαφεύγει παρότι σταθερά η κυβέρνηση προσπαθεί να το βγάλει από το «πλάνο» - λες και πρόκειται για κάποιου είδους «φιλολογική» συζήτηση σε κενό αέρος - είναι ότι η «αποφασιστικότητα για λύση» για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ αφορά τα σχέδια για την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της περιοχής, για να μπουν οι χώρες των Δ. Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Από αυτήν την άποψη, η προσπάθεια να ταυτιστούν τα οράματα μιας εξέγερσης όπως αυτής του Ιλιντεν, οι ίσως ουτοπικές διακηρύξεις για Μακεδονία όπου θα ζούσαν αρμονικά Βούλγαροι, Ελληνες, Σέρβοι, άλλοι σλαβόφωνοι, Βλάχοι και Αλβανοί, με την ενίσχυση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Βαλκάνια και τα σχέδιά τους απέναντι στη Ρωσία, που σηματοδοτούν φούντωμα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, των αλυτρωτισμών, αμφισβητήσεις συνόρων και κυριαρχικών δικαιωμάτων κ.ο.κ. ξεπερνάει ακόμα κι αυτήν την αρρωστημένη φαντασία των «ΝΑΤΟικότερων των ΝΑΤΟικών», όπως είναι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.


Τ. Ν.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ