Μια βαθιά ανθρώπινη και δραματική ιστορία διαγράφεται εδώ και 48 χρόνια στο χωριό Ασβεστόπετρα της Πτολεμαϊδας, ενώ τις τελευταίες μέρες παίρνει τραγικές και απάνθρωπες διαστάσεις. Μια 93χρονη μητέρα, η Ελένη Μάρκου έχει να δει από το 1948 τους γιους της Αναστάσιο και Στέφανο,οι οποίοι σήμερα ζουν στα Σκόπια. Τις τελευταίες μέρες η 93χρονη γριούλα είναι βαριά άρρωστη, αλλά οι ελληνικές αρχές αρνούνται επίμονα να επιτρέψουν στους δύο γιους της να εισέλθουν στην Ελλάδα, έστω και για 2-3 μέρες για να την επισκεφτούν.

Αιτία γι' αυτή την κατάσταση είναι το γεγονός ότι και σήμερα ακόμη, 47 χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, 51 χρόνια μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και 22 χρόνια μετά τη μεταπολίτευση, έχουν παραμείνει ανοιχτές πληγές και έντονα σημάδια μισαλλοδοξίας, με θύματα χιλιάδες οικογένειες στη Βόρεια Ελλάδα (Καστοριά, Φλώρινα, Εδεσσα και περιοχή Πτολεμαϊδας). Οι ελληνικές αρχές οφείλουν να δώσουν λύση σε αυτό το πρόβλημα, αλλά ιδιαίτερα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση της τραγικής αυτής μάνας, που απεγνωσμένα ζητά να δει ίσως για τελευταία φορά τα παιδιά της. Ενα γράμμα που έστειλε ο Θόδωρος Λαγγούσης,γαμπρός της 93χρονης Ελ. Μάρκου, στον επίτιμο Πρόεδρο του ΚΚΕ Χαρίλαο Φλωράκη βάζει επί τάπητος το σοβαρό αυτό θέμα, αλλά και τους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες ενώπιον των ευθυνών τους για να επιλύσουν επιτέλους αυτό το ζήτημα που αφορά πολλές οικογένειες.

Αλλά ας αφήσουμε τον Θ. Λαγγούση να μας διηγηθεί το δράμα της οικογένειας Μάρκου στην επιστολή που έστειλε στον Χ. Φλωράκη και στην οποία - ανάμεσα στα άλλα - αναφέρει:

"Σύντροφε, Χ. Φλωράκη, θα σου διηγηθώ μια ιστορία από τα παλαιά, αλλά ταυτόχρονα πολύ σύγχρονη.

Πριν από 50 χρόνια στη Βορειοδυτική Ελλάδα, συγκεκριμένα στο χωριό Ασβεστόπετρα Πτολεμαϊδας, ζούσε μια φτωχή αγροτική οικογένεια. Πατέρας, μητέρα, δύο αγόρια και τρία κοριτσάκια. Τα αγόρια 18 και 15 ετών, ενώ το μικρότερο κοριτσάκι ήταν 6 ετών.

Η πολιτική τους ιδεολογία κομμουνισμός. Καλώς ή κακώς πίστεψαν ότι αυτή η ιδεολογία θα καλυτέρευε τη ζωή τους και θα ωφελούσε την πατρίδα τους γενικότερα.

Αυτό ήταν το μοναδικό και ασυγχώρητο έγκλημά τους. Εσύ γνωρίζεις καλύτερα το τι υπέφεραν όλοι αυτοί οι Ελληνες τα πέτρινα εκείνα χρόνια, γιατί τα έζησες και εσύ στο πετσί σου. Τελικά ακολούθησαν τον Λαϊκό Στρατό στα βουνά το 1948. Πατέρας και τα δυο παλικαρόπουλα, τότε 18 και 15 ετών, άφησαν πατρίδα, οικογένεια (μάνα με τρία κοριτσάκια), σπίτι, περιουσία και ξεκίνησαν την "οδύσσειά" τους μαζί με χιλιάδες συντρόφους τους, αγωνιζόμενοι για την ιδεολογία τους. Εμειναν στην ξενιτιά πολιτικοί πρόσφυγες και κυνηγημένοι για πολλά χρόνια. Αρχικά βρέθηκαν στην Τασκένδη, μετά με την ελπίδα να ξαναδούν τους δικούς τους ήρθαν πιο κοντά στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στα Σκόπια.

Ο πατέρας πέθανε εκεί, χωρίς να μπορέσει να δει την οικογένειά του. Τα δυο παιδιά παντρεύτηκαν στα Σκόπια με συντρόφισσές τους Ελληνίδες.

Θα μου πεις, σύντροφε Χαρίλαε, τι μου τα λες αυτά; Είναι πολλοί που ζουν αυτό το δράμα και ειδικά στα Σκόπια. Αλλά ας συνεχίσω για λίγο ακόμη, εξιστορώντας αυτή την ιστορία.

Η δύστυχη μάνα με τα τρία κοριτσάκια της έζησε δουλεύοντας στα ξένα χωράφια μέσα στη φτώχεια και την απελπισία, χωρίς κανείς να ενδιαφερθεί γι' αυτούς. Πρόσφατα ακόμη έκανε μια αίτηση, όπως χιλιάδες άλλες Ελληνίδες μητέρες, ζητώντας επίδομα πολύτεκνης μητέρας (πέντε παιδιά). Δεν εγκρίθηκε, όμως, με το σκεπτικό ότι τα δυο της αγόρια στερούνται ελληνικής ιθαγένειας και επομένως δεν είναι παιδιά της!!!

Αυτή η για μένα ηρωίδα Ελληνίδα μάνα, 93 χρόνων σήμερα, βαριά άρρωστη, χαροπαλεύει και το μόνο που ζητά μέσα στα παραμιλητά της είναι να ξαναδεί για τελευταία φορά τα παιδιά της. Το ίδιο πράγμα απελπισμένα ζητούν και οι γιοι της.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι οι αρμόδιοι των Σκοπίων γράφουν στα διαβατήρια των παιδιών ως τόπο γέννησης και προορισμού το Λιπίνσκι (Ασβεστόπετρα), πράγμα που δεν αναγνωρίζουν οι Ελληνες στα σύνορα και απαγορεύουν την είσοδό τους στην Ελλάδα".

Αυτή είναι η ιστορία της οικογένειας Μάρκου από την Ασβεστόπετρα Πτολεμαϊδας, όπως πολύ σύντομα μας την περιέγραψε ο Θ. Λαγγούσης, ένας απλός πολίτης, όπως υπογράφει ο ίδιος στην επιστολή του στον Χ. Φλωράκη. Μια ιστορία πονεμένη, πικρή, πέτρινη. Μια ιστορία που είναι η ίδια η νεότερη Ελλάδα, με ανοιχτές πληγές ακόμη από τον εμφύλιο. Οι αρμόδιοι κλείνουν τα μάτια, δε θέλουν ούτε να βλέπουν, ούτε να ακούν τα προβλήματα αυτών των ανθρώπων, πιστεύοντας, ίσως, πως αν τ' αφήσουν στη λήθη, μπορεί και να επιλυθούν από το χρόνο....

Βέβαια, όπως διευκρινίζει στην επιστολή του ο Θ. Λαγγούσης, στην περίπτωση των γιων της 93χρονης Ελένης Μάρκου υπάρχει η δικαιολογία για τις ελληνικές αρχές. Οι αρχές των Σκοπίων στους Αναστάσιο και Στέφανο Μάρκου έχουν μετατρέψει το επίθετο σε Μαρκόφσκι και στο διαβατήριό τους έχουν γράψει τόπος προορισμού Λιπίνσκι, αντί για Ασβεστόπετρα.

Οι δύο γιοι, Αναστάσιος και Στέφανος Μάρκου, ζητούν "μια προσωρινή άδεια εισόδου ώστε να δουν για τελευταία φορά τη μάνα τους πριν πεθάνει".

Ποιες σκοπιμότητες και ποια τερτίπια, όμως, νομιμοποιούνται να στερούν από τα παιδιά να βλέπουν τους γονείς τους και να επιστρέφουν στην πατρίδα τους; Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό και επιτέλους κάποτε πρέπει να επιλυθεί. Μάταια οι αντιστασιακές οργανώσεις και ιδιαίτερα η Πανελλήνια Ενωση Επαναπατρισθέντων Πολιτικών Προσφύγων (ΠΕΕΠΠ) έχει θέσει το σοβαρό και υπερώριμο αυτό πρόβλημα για επίλυση στις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες για χρόνια τώρα απαντούν ότι θα το συζητήσουν με τα συναρμόδια υπουργεία.

Ακόμη και στις αρχές Αυγούστου σε συνάντηση της ΠΕΕΠΠ με τον αναπληρωτή υπουργό Γ. Ρωμαίο έθεσαν και αυτό το θέμα και εισέπραξαν τη γνωστή απάντηση πως θα το συζητήσουν οι συναρμόδιοι υπουργοί.

Να υπενθυμίσουμε ότι το πρόβλημα με τον επαναπατρισμό αυτής της κατηγορίας των πολιτικών προσφύγων έγινε πιο έντονο από το 1982, όταν ψηφίστηκε ο νόμος για τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων και σε σχετική παράγραφο αναφερόταν συγκεκριμένα πως "επιτρέπεται ο επαναπατρισμός στους Ελληνες το γένος". Αυτή η παράγραφος ήταν η αιτία να αποκλειστούν πάρα πολλοί πολιτικοί πρόσφυγες και να μην μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους μέχρι σήμερα. Οι αντιστασιακές οργανώσεις ζητούν να καταργηθεί αυτό το εδάφιο του νόμου για τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων, για να μπορέσουν να επιστρέψουν όλοι στην Ελλάδα.

Το ΚΚΕ με παρεμβάσεις του, τόσο στη Βουλή, αλλά και σε κυβερνητικούς υπεύθυνους, όσο και με ομιλίες και τοποθετήσεις στελεχών του, έχει επανειλημμένα θέσει αυτό το θέμα. Ενδεικτικά αναφέρουμε δύο περιπτώσεις:

• Στη διάρκεια της συζήτησης "Εξελίξεις στα Βαλκάνια και ελληνική εξωτερική πολιτική", που έγινε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στις 12 Μάρτη 1990 και στην οποία συμμετείχαν οι Χαρίλαος Φλωράκης, Ανδρέας Παπανδρέου και Κωνσταντίνος Μητσοτάκης,ο πρώτος είχε θέσει με έμφαση την ανάγκη επίλυσης αυτού του προβλήματος.
• Στις 5 Ιούνη 1996, στη διάρκεια συζήτησης επερώτησης που είχε καταθέσει στη Βουλή ολόκληρη η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, ο εισηγητής Σπύρος Στριφτάρης υπογράμμισε ότι "πρέπει να καταργηθεί κάθε εμπόδιο για τον απρόσκοπτο επαναπατρισμό όλων των πολιτικών προσφύγων",τονίζοντας ότι "ακόμα και σήμερα αναγκάζονται πολλές χιλιάδες να παραμένουνε στην προσφυγιά, με το αιτιολογικό ότι δεν είναι στο γένος Ελληνες".

Γιώργος ΓΕΩΡΓΟΥΒΙΑΣ