Associated Press

Το σύνθημα στον τοίχο έγινε πράξη

Ενα ηχηρότατο «ΟΧΙ» είπε, για μια ακόμη φορά, ο ιρλανδικός λαός. Οπως είχε πράξει και το 2001, απορρίπτοντας τη Συνθήκη της Νίκαιας, έτσι και τώρα, οι Ιρλανδοί απέρριψαν τη Συνθήκη της Λισαβόνας στο σχετικό δημοψήφισμα με 53,4% έναντι 46,6% ενώ το ποσοστό συμμετοχής κυμάνθηκε στο 53,1%. Ενδεικτικό, ίσως, του κλίματος που επικρατεί στην Ιρλανδία ως προς τη Συνθήκη της Λισαβόνας είναι ότι όταν ο υπουργός Οικονομικών Μπράιαν Λένιχαν επιβεβαίωσε στο κέντρο Τύπου στους εκπροσώπους των ΜΜΕ την επικράτηση του «ΟΧΙ», οι παρευρισκόμενοι, στην πλειοψηφία τους, ξέσπασαν σε ζητωκραυγές και χειροκροτήματα, και ο Λένιχαν υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την αίθουσα χωρίς να ολοκληρώσει τις δηλώσεις του.

Αν και μέχρι χτες βράδυ, δεν υπήρχε περαιτέρω ανάλυση των αποτελεσμάτων, με βάση τα πρώτα στοιχεία, συντριπτική ήταν η επικράτηση του «ΟΧΙ» στις αστικές εργατικές ζώνες, στις αγροτικές περιφέρειες, αλλά και στις εκλογικές περιφέρειες των μεγάλων πόλεων που κατοικούν εργάτες και χαμηλόμισθοι, παρά την τρομοκρατική πίεση που είχε ασκηθεί ακόμη και από ξεχωριστούς εργοδότες. Αντίθετα, το «ΝΑΙ» επικράτησε σε περιοχές όπου κυριαρχεί το μικροαστικό και μεσοαστικό στοιχείο και στις πλουσιότερες μεγαλοαστικές περιοχές στις 43 εκλογικές περιφέρειες της χώρας.

Ο πρωθυπουργός Μπράιαν Κάουεν, του κυβερνώντος κεντροδεξιού κόμματος, «Φιάνα Φέιλ», δήλωνε ώρες αργότερα, ότι «το αποτέλεσμα είναι δεκτό και σεβαστό». Παραδέχτηκε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε «περίεργη» θέση, αλλά αρνήθηκε να «κηρύξει νεκρή» τη Συνθήκη, συμπληρώνοντας ότι θα προσπαθήσει να βρει έναν συμβιβαστικό τρόπο, τέτοιο που θα επιτρέψει να εφαρμοστεί η Συνθήκη στις 27 χώρες της ΕΕ. Πιο απαισιόδοξος εμφανίστηκε ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ντικ Ροχ, τονίζοντας ότι κατά τη γνώμη του «η συνθήκη είναι πλέον νεκρό γράμμα».

Ο υπουργός Εξωτερικών και επικεφαλής της εκστρατείας υπέρ του «ΝΑΙ», Μιχέαλ Μάρτιν, υποστήριξε ότι για το αποτέλεσμα ευθύνεται η «βαθιά άγνοια για το περιεχόμενο της συνθήκης της πλειοψηφίας των πολιτών». Ανάλογη «εξήγηση» υιοθέτησε και η Μέριριντ ΜακΓκίνες, ευρωβουλευτής του αντιπολιτευόμενου κόμματος «Φιάνα Γκέιλ» που επίσης στήριξε τη Συνθήκη, επιρρίπτοντας την ευθύνη στην κυβέρνηση.

«Ο πρωθυπουργός δεν είχε διαβάσει τη Συνθήκη, ο αρμόδιος για θέματα ανταγωνισμού Επίτροπος της ΕΕ δεν είχε διαβάσει τη συνθήκη, πώς να το έχουν κάνει οι πολίτες;» τόνισε. Η ΜακΓκίνες επανέλαβε, επίσης, τις λαϊκίστικες ερμηνείες πολλών υποστηρικτών του «ΝΑΙ», ότι οι Ιρλανδοί παραπληροφορήθηκαν και φοβήθηκαν ότι «θα παραβιαστούν ηθικές αρχές τους» και θα τους επιβληθεί, π.χ. η κατάργηση των αμβλώσεων ή θα υποχρεωθούν να στείλουν τα παιδιά τους στον Ευρωστρατό. Για παραπληροφόρηση μίλησε και ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, Ιμον Γκίλμορ, που παραδέχτηκε «καθαρή ήττα».

Αντίθετα, με πανηγυρισμούς έγιναν δεκτά τα αποτελέσματα από το Μέτωπο, που είχε σχηματιστεί υπέρ του «ΟΧΙ», από το κόμμα Σιν Φέιν, το ΚΚ Ιρλανδίας, το Κόμμα Εργατών, συνδικαλιστικές οργανώσεις, οργανώσεις όπως η «Λιμπερτάς» αλλά και άλλες προοδευτικές δυνάμεις όπως το κόμμα των Πρασίνων. Ο επικεφαλής του μοναδικού κοινοβουλευτικού κόμματος που στήριξε το «ΟΧΙ», του Σιν Φέιν, Τζέρι Ανταμς, υποστήριξε ότι «είναι το τέλος της Συνθήκης της Λισαβόνας». Για «μεγάλη μέρα για την Ιρλανδία» έκανε λόγο ο επικεφαλής της οργάνωσης «Λιμπερτάς», Ντέκλαν Γκάνλεϊ, τονίζοντας ότι είναι «ημέρα υγείας και δημοκρατίας για όλη την Ευρώπη». Η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Πατρίσια ΜακΚένα κάλεσε τις Βρυξέλλες «να λάβουν σοβαρά υπ' όψιν την απόρριψη αυτή και το ότι δεν μπορούν να υπαγορεύουν στους λαούς τη θέλησή τους».