Στην ενίσχυση του υδροκεφαλισμού της πρωτεύουσας, οδηγεί, ουσιαστικά, η μελέτη ανάπτυξης μετρό, που εκπονήθηκε από την "Αττικό Μετρό ΑΕ" και παρουσιάστηκε χτες σε ημερίδα. Η μελέτη αυτή προτείνει την κατασκευή συγκοινωνιακών έργων στο Λεκανοπέδιο, συνολικού ύψους 3 τρισεκατομμυρίων δραχμών (σε τιμές 1996) και με ορίζοντα το 2020. Κι όλα αυτά, αν και προβλέπεται ότι ο πληθυσμός από 2,1 εκατομμύρια που ήταν το 1961, έφτασε το 1996 τα 4,2 εκατομμύρια, με προοπτική να φτάσει το 2020 τα 4,85 εκατομμύρια, ενώ αντίστοιχη αύξηση προβλέπεται για το 2020 κατά 80% για το στόλο των ΙΧ αυτοκινήτων και κατά 40% στο σύνολο των μετακινήσεων.

Ουσιαστικά, η υλοποίηση ενός τέτοιου κολοσσιαίου προγράμματος, το οποίο μάλιστα εκπονείται εν ονόματι της ενίσχυσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, πριμοδοτεί τη φιλοσοφία των κυβερνώντων (αλλά και των Βρυξελλών), που θέλουν την πρωτεύουσα ως χώρο υπηρεσιών, ενώ διοχετεύουν και πάλι τεράστιους πόρους στον τομέα των μεταφορών και στους εργολάβους, χωρίς κανέναν απολύτως αναπτυξιακό στόχο, καθώς ένας τέτοιος στόχος προφανώς δε βρίσκεται στις προτεραιότητες των μεγάλων συμφερόντων.Παράλληλα, η διοχέτευση όλων αυτών των πόρων στην ενίσχυση της εικόνας της πρωτεύουσας δεν αφήνει κανένα περιθώριο για την ανάπτυξη κάποιας, έστω, πολιτικής αποκέντρωσης και αναβάθμισης της υπαίθρου. Και να σκεφτεί κανείς ότι σήμερα στην ευρύτερη περιοχή του Λεκανοπεδίου, ήδη, εκτελούνται έργα στον τομέα των μεταφορών με κόστος που υπερβαίνει τα 2 τρισ. δρχ. και τα οποία θα έχουν ως αντανάκλαση την αλλαγή του τοπίου (χρήσεις γης, τσιμεντοποίηση) και την παραπέρα υποβάθμισή της.

Να σημειώσουμε ότι ο ίδιος ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης, κατά τη διάρκεια της κήρυξης της έναρξης των εργασιών της ημερίδας, ομολόγησε απερίφραστα ότι "το κυκλοφοριακό και περιβαλλοντικό μέλλον της πόλης προβλέπεται ακόμη πιο δύσκολο και επιβαρυμένο παρ' όλα τα οφέλη που θα προκύψουν από τα σημερινά κατασκευαζόμενα έργα"! Ωστόσο, δήλωσε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι η υλοποίηση των προτάσεων της μελέτης, μια μελέτη, που, όπως πρόσθεσε, θα βοηθήσει για την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των χρηματοδοτήσεων από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων...

Ασφαλώς, κανείς δεν αμφισβητεί ότι η αναβάθμιση των μαζικών συγκοινωνιών στην πρωτεύουσα είναι απαραίτητη. Απαιτείται όμως ένα πρόγραμμα με προτεραιότητες, στο πλαίσιο μιας αναπτυξιακής στρατηγικής, κάτι το οποίο συστηματικά βρίσκεται έξω από το οπτικό πεδίο της κυβέρνησης. Πολύ περισσότερο, που η ίδια η μελέτη δείχνει ότι από ένα σύνολο 7 εκατομμυρίων μετακινήσεων, που γίνονται καθημερινά σήμερα στο Λεκανοπέδιο, μόνο το 42% πραγματοποιούνται από δημόσια μέσα μεταφοράς, ενώ το 58% με ιδιωτικά μέσα και ταξί.Αντίστοιχα, το ποσοστό αυτό το 1973 ήταν 65% για τα δημόσια μέσα μεταφοράς και 35% για τα ιδιωτικά μέσα.

Σε βασικά σημεία, η μελέτη προτείνει την ανάπτυξη ακτινικού ως προς το κέντρο της Αθήνας δικτύου μαζικής μεταφοράς, το οποίο θα αποτελείται από:

• 105 χιλιόμετρα μετρό (υπερδιπλασιασμός του ήδη υπάρχοντος μαζί με αυτό που κατασκευάζεται).
• 60 χιλιόμετρα γραμμών τραμ, έναντι 50 χιλιομέτρων που υπήρχαν το 1960, όταν "ξηλώθηκε".
• 330 χιλιόμετρα γραμμών προαστιακού σιδηροδρόμου, έναντι 114 χιλιομέτρων που υπάρχει σήμερα.
• Προβλέπει, επίσης, τη συμπλήρωση του πρωτεύοντος οδικού δικτύου με την ολοκλήρωση των τριών δακτυλίων του Λεκανοπεδίου (εσωτερικού, ενδιάμεσου, εξωτερικού) και έργα για την αναβάθμιση υφιστάμενων αξόνων σε συνολικό μήκος 380 χιλιομέτρων. Από αυτά σε ποσοστό 70% είναι νέα έργα που προτείνονται(διαπλατύνσεις, ανισόπεδοι κόμβοι, σήραγγες), ενώ κατά 30% είναι έργα που ήδη κατασκευάζονται. Σύμφωνα με τη μελέτη, αν πραγματοποιηθούν τα έργα αυτά, η ταχύτητα των αυτοκινήτων στους οδικούς άξονες το 2020 θα αυξηθεί από 25 χλμ./ώρα σε 30, ο χρόνος που θα χρειάζεται ο οδηγός για την ίδια διαδρομή θα μειωθεί από 21 λεπτά σε 18, ενώ οι κορεσμένες διασταυρώσεις από 7% επί του συνόλου που είναι σήμερα θα πέσουν στο 5%.

Για την κατασκευή των νέων οδικών έργων που προτείνει η μελέτη (το 56% στο υπόλοιπο Αττικής και το 44% στις αστικές περιοχές του Λεκανοπεδίου), θα απαιτηθούν 730 δισ. δρχ. (σε τιμές 1996).

Για την κατασκευή των υπολοίπων έργων (επεκτάσεις του μετρό, τραμ, προαστιακός σιδηρόδρομος), θα χρειαστούν 2,270 τρισ. δρχ. (σε τιμές επίσης 1996).

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης επισημοποίησε ουσιαστικά το νέο σκάνδαλο του περιβόητου "μνημονίου συναντίληψης", που υπογράφηκε με τους εργολάβους του μετρό, το οποίο τους δίνει νέα "πανωπροίκια" ύψους 70 δισ. δρχ., με αντάλλαγμα τίποτε λιγότερο από την παράδοση του έργου σε ...δόσεις ως το τέλος του 2001!

Συγκεκριμένα, ο υπουργός ανέφερε ότι "υπάρχουν προϋποθέσεις" στο τέλος του 1999 να λειτουργήσει η γραμμή Πεντάγωνο - Σύνταγμα - Σεπόλια, ενώ 10 μήνες μετά αναμένεται να παραδοθεί το τμήμα Σύνταγμα - Δάφνη και θα συνεχίζεται να κατασκευάζεται το τμήμα Σύνταγμα - Μοναστηράκι. Να σημειώσουμε ότι με βάση τη σκανδαλώδη συμπληρωματική σύμβαση που υπέγραψε ο ίδιος υπουργός (και η οποία, υποτίθεται, κάλυπτε τις "τρύπες" της αρχικής σύμβασης, δίνοντας"πανωπροίκι" στους εργολάβους 65 δισ. δρχ.) το έργο έπρεπε ήδη να έχει παραδοθεί πριν από λίγες μέρες!..