9ο ΜΕΡΟΣ

Δυο μερόνυχτα ατέλειωτα. Οι ελπίδες, ελάχιστες. Ισως κάποια χάρη, κάποια αναστολή της εκτέλεσης...

Καθόμασταν, και μεις οι άλλοι, όλη τη νύχτα ξάγρυπνοι. Και περιμέναμε.

Βρισκόμουν σε μια κατάσταση υπερέντασης, που με συνόδευε ακόμα κι όταν πήγαινε να με κλέψει για λίγο ο ύπνος.

... Αύριο θα πεθάνουν... Τρυπημένοι από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. Και θα ήμουν και γω μαζί τους... Εκείνη η "πρόταση" του βασιλικού επιτρόπου, με είχε χωρίσει στα δυο. Ενιωθα τον εαυτό μου, μισό στο δικό μας θάλαμο και μισό στην απομόνωση, μαζί με τους μελλοθάνατους.

Χαιρόμουν αλλά κι ανατρίχιαζα μαζί, στη σκέψη πως πέρασα σύρριζα απ' το δρεπάνι του χάρου και γλίτωσα την τελευταία στιγμή, "χάρις εις το νεαρόν της ηλικίας"... Μα ήμουν βέβαιος, πως και την τύχη των συντρόφων μου ν' ακολουθούσα, μέσα σε κείνο το κλίμα της έξαρσης και της ανάτασης που δημιούργησε η ψύχραιμη και θαρραλέα στάση τους, θα πήγαινα μαζί τους χωρίς φόβο, "δίχως βόγκο και παράπονο".

Πριν το ξημέρωμα, χτυπήσανε οι πόρτες. Κλειδιά στριφογύριζαν στις κλειδαριές. Ηρθε η ώρα!

Μ' έβγαλε ένας δεσμοφύλακας απ' το θάλαμο το δικό μας, και με πήγε στους μελλοθάνατους. Το είχαν ζητήσει οι ίδιοι. Με χαιρετούσαν κι ο καθένας κάτι μου έβαζε με τρόπο στις τσέπες. Μου άφηναν τις τελευταίες παραγγελιές.

- Ετσι, στο άψε σβήσε, σκοτώνετε τους ανθρώπους;... Χωρίς υπεράσπιση, χωρίς τίποτα;... τη θυμάμαι που έλεγε σε κάποιον γαλονά, πνίγοντας μέσα στην καρδιά της τον πόνο. Τι άλλο της έδοσα, πώς έστειλα έξω εκείνα τα γράμματα που μου άφησαν, ούτε που θυμάμαι...

Μα, αυτοί, τον τόπο ετούτον της σφαγής και της φρίκης τον κάνουν με μιας χοροστάσι της αντρειοσύνης. Μόλις τους ξεκλειδώνουν απ' τις χειροπέδες, πιάνουν ο ένας τ' αλλουνού το χέρι, και στήνουν το χορό!

"Εχε γεια καημένε κόσμε

έχε γεια γλυκιά ζωή"!

Η Βαγγελίτσα, φορώντας το κόκκινο μεταξωτό φουστάνι της, σέρνει πρώτη το χορό. Και την ακολουθούν όλοι τραγουδώντας, σ' αυτό το "παράξενο", το συγκλονιστικό ξεφάντωμα.

"Στη στεριά δε ζει το ψάρι

ούτ' ανθός στην αμμουδιά

και οι Ελληνες δε ζούνε

δίχως την ελευθεριά... "

Και μετά, έπιασαν το τραγούδι που λέγαμε τις τελευταίες μέρες στην απομόνωση. Το "τραγούδι μας".

"Για μια ιδέα ευγενικιά

δίνουμε τη ζωή μας

χαρά, σ' αυτόν που παρατά

για μια τιμή τον κόσμο".

... Ετούτοι είναι οι ληστές;... Οι δολοφόνοι;.. Οι προδότες της πατρίδας;...

"Για μια ιδέα ευγενικιά δίνουμε τη ζωή μας". Συνεχίζουν το χορό τους οι μελλοθάνατοι, με τη Βαγγελίτσα μπροστά, ν' ανεμίζει στο χέρι το μαντήλι της.

Πώς να σηκώσουν το όπλο, να σκοτώσουν αυτά τα παλικάρια... Ποιο "στρατιωτικό καθήκον" να εκτελέσουν, όταν βλέπουν απέναντί τους τέτοιους Ελληνες; Οταν αντικρίζουν την ίδια μαχόμενη πατρίδα, ν' αποκαλύπτεται μπροστά στα μάτια τους, με όλη την αληθινή της δόξα!... Ενα φως αστράφτει ξαφνικά μέσα στη συνείδησή τους:

"Οχι! " Δε θα ρίξουν τις φονικές τους σφαίρες σ' αυτά τα παιδιά. Σ' αυτά τ' αδέλφια τους!

- Επί σκοπόν! ουρλιάζει ο επικεφαλής του αποσπάσματος. Μα κανένας δεν κουνιέται απ' τη θέση του. Κανένας δε σηκώνει το όπλο.

"Για μια ιδέα ευγενικιά δίνουμε τη ζωή μας"!...

Και τη "λύση" έδωσαν οι χωροφύλακες "μαυροσκούφηδες" και "ΜΑΫδες", τρομοκράτες της Δεξιάς. Ατομα ανεξέλεγκτα και αδίσταχτα, που εκτελούσαν πρόθυμα και με πολλή ευχαρίστηση τη γενική συνταγή: "Σκοτώστε τους"!

Εριξαν τα καυτερά τους βόλια πάνω στα κορμιά των αγωνιστών, ενώ εκείνοι συνέχιζαν το χορό τους. Τα παλικάρια γονατίζουν, διπλώνονται και ξαπλώνουν αιμόφυρτα πάνω στη μαγιάτικη χλόη.

"Και τ' αθώο χόρτο πίνει αίμα αντίς για τη δροσιά"...

Τελευταία έπεσε η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα. Γονατισμένη, με το κορμί τρυπημένο απ' τις σφαίρες, με την καρδιά όρθια μπροστά στους εκτελεστές "ζητωκραυγάζει". Αποχαιρετάει τη ζωή, το λαό, το Κόμμα της.

- Αλίμονο στο καθεστώς που προσπαθεί να στηριχτεί στην εξουσία, εκτελώντας γυναίκες και Ελληνες πατριώτες!

- Ας είναι το αίμα μας, το τελευταίο που χύνεται.

- Ο λαός δε θα μας ξεχάσει. Ζήτω το ΚΚΕ!

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 10ο ΜΕΡΟΣ