Τρίτη 20 Μάρτη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΤΕ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ
Τίμησε την ηρωίδα του λαού Βαγγελίτσα Κουσιάντζα

Μέσα σε κλίμα έντονης συγκίνησης και αγωνιστικής περηφάνιας πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 19/3, στο Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου Παλαμά Καρδίτσας, η εκδήλωση της ΤΕ Καρδίτσας του ΚΚΕ για την Βαγγελίτσα Κουσιάντζα. Την Παλαμιώτισσα κομμουνίστρια δασκάλα, που με την αγωνιστική της ζωή στην Κατοχή και στον ΔΣΕ και τον ηρωικό της θάνατο μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, σε ηλικία μόλις 29 ετών, καταγράφεται ως ηρωίδα του λαού.

Η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα γεννήθηκε στον Παλαμά το 1919 και σπούδασε στο διδασκαλείο της Αλεξανδρούπολης. Υπηρέτησε δασκάλα στα χωριά Βλοχό και Μάρκο Καρδίτσας και στη συνέχεια στον Παλαμά.

Στη διάρκεια της Κατοχής, στέλεχος του ΚΚΕ, παράλληλα με την πολιτική της δράση διδάσκει ανεπίσημα στη Σέκλιζα, οργανώνει τάξεις διδάσκοντας γραφή και ανάγνωση στους αγράμματους ενήλικες και δημιουργεί τμήματα για τις γυναίκες, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού.

Τον Απρίλη του 1947, 30 μαχητές του ΔΣΕ, ανάμεσά τους και η Β. Κουσιάντζα, συνελήφθησαν στον αυχένα της Νιάλας από τμήματα του κυβερνητικού στρατού. Οδηγήθηκαν στις φυλακές της Λαμίας και μετά από έκτακτο στρατοδικείο επιβλήθηκε σε 9 άντρες και στην Β. Κουσιάντζα η θανατική ποινή. Εκτελέστηκαν στις 9 Μάη του 1947 στην Ξηριώτισσα Λαμίας.


Στην εκδήλωση, που οργανώθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ και με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, συμμετείχαν μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ από όλους τους νομούς της Θεσσαλίας, καθώς επίσης η ανιψιά και συνονόματη της Βαγγελίτσας Κουσιάντζα και η Αλέκα Γρηγορίου, μαθήτριά της στο σχολείο του Παλαμά.

Μίλησε η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ ζωντανή μαρτυρία για την Β. Κουσιάντζα μετέφερε ο σ. Βασίλης Φυτσιλής, συναγωνιστής της στον ΔΣΕ και συγκατηγορούμενός της στο στρατοδικείο που την καταδίκασε σε θάνατο.

Μετά τις ομιλίες, τοπικό μουσικό δημοτικό συγκρότημα αποτελούμενο από τους Αργύρη Τσακίρη (κλαρίνο), Νίκο Καλαμπάκα (κιθάρα), Πέτρο Παγανό (τουμπελέκι) και Παναγιώτη Μπάρκαλη (τραγούδι) έπαιξε αντάρτικα και άλλα τραγούδια, ανάμεσά τους το τραγούδι για τον Αρη κι ένα για την Β. Κουσιάντζα, τους στίχους του οποίου έγραψε ο Β. Φυτσιλής.

Στη συνέχεια οι συγκεντρωμένοι, με πορεία και φωνάζοντας συνθήματα, έφτασαν στην κεντρική πλατεία του Παλαμά, όπου η Αλέκα Παπαρήγα έκανε τα αποκαλυπτήρια τιμητικής πλακέτας για την Β. Κουσιάντζα. Στεφάνια κατέθεσαν ο Κώστας Αβραμόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΕΠ Θεσσαλίας, ο Αχιλλέας Σίμος, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέας του ΣΠ Θεσσαλίας της ΚΝΕ, και η ανιψιά της Βαγγελίτσας Κουσιάντζα.

«Μεγάλη κομμουνίστρια, σας λέω!»

Από την αποκάλυψη της τιμητικής πλακέτας
Από την αποκάλυψη της τιμητικής πλακέτας
Μιλώντας με φωνή «σπασμένη» και τρεμάμενη, ο Βασίλης Φυτσιλής διηγήθηκε τι έγινε εκείνη τη φοβερή νύχτα, 11 προς 12 Απρίλη του 1947, όταν οι μαχητές ενός τάγματος του ΔΣΕ, ανάμεσά τους ο ίδιος και η Βαγγελίτσα, επιχειρώντας να σπάσουν τον κλοιό του κυβερνητικού στρατού στο χωριό Μεγάλα Βραγγιανά Αγράφων και να βρεθούν απέναντι στον Ιταμο, πέρασαν από τον φοβερό και τρομερό αυχένα της Νιάλας, μέσα σε σφοδρή χιονοθύελλα, που «θέρισε τους ανθρώπους σαν στάχια».

«Η Βαγγελίτσα», είπε, «ήταν η μόνη γυναίκα που άντεξε μέσα σ' εκείνη τη συντέλεια του κόσμου και πέρασε τον θανατερό αυχένα. Ομως, λίγο πιο κάτω, τη βρήκα πεσμένη δίπλα στο μονοπάτι, που απ' το παγωμένο χιόνι είχε πιάσει ένα στρώμα σαν γυαλί.

"Βαγγελίτσα! Σήκω, Βαγγελίτσα!". Την κούνησα δυνατά απ' τους ώμους.

"Βασιλάκη... φύγε εσύ, Βασιλάκη", μου είπε. "Προχώρα. Θα 'ρθω εγώ...".

Προσπαθούσε να με διώξει. Να φύγω, να γλιτώσω εγώ. Κι ας ήξερε ότι αυτήν την περίμενε σε λίγο βέβαιος θάνατος, εκεί μέσα στο παγωμένο χιόνι. Εσφιξα το ένα χέρι μου γύρω από τη μέση της, γαντζώθηκε κι εκείνη με τα χέρια της από το λαιμό μου και ξεκινήσαμε πάλι προς άγνωστη κατεύθυνση και με ορατότητα σχεδόν μηδενική. Υστερα από πολλή ώρα, βαδίζοντας με δυσκολία μέσα στην άγρια χιονοθύελλα, βρεθήκαμε μπροστά σ' ένα μικρό στρατιωτικό αντίσκηνο, μισοθαμμένο μέσα στο χιόνι...».

Συγκλονιστική ήταν η περιγραφή του Β. Φυτσιλή, όπως την καταγράφει στο βιβλίο του, «Βαγγελίτσα Κουσιάντζα, μια ηρωίδα του λαού», για την τελευταία πράξη του δράματος, την εκτέλεση της Βαγγελίτσας, μαζί με άλλους 9 συντρόφους της, από απόσπασμα χωροφυλάκων και ΜΑΫδων, αφού οι φαντάροι από το 106ο Τάγμα Πεζικού που είχαν οριστεί ως εκτελεστικό απόσπασμα αρνήθηκαν να εκτελέσουν τη διαταγή «πυρ»:

«Και φτάνει χαράματα η κουστωδία στη μάντρα του νεκροταφείου της Ξηριώτισσας. Και στήνουν σε παράταξη τους μελλοθάνατους αγωνιστές στον "κρανίου τόπον". Μα αυτοί, τον τόπο εκείνον της σφαγής και της φρίκης τον κάνουν μεμιάς χοροστάσι της ανδρειοσύνης. Μόλις τους ξεκλειδώνουν από τις χειροπέδες, πιάνουν ο ένας τ' αλλουνού το χέρι και στήνουν το χορό. Εναν χορό που μόνο μ' εκείνον που χόρεψαν κάποτε οι Σουλιώτισσες πάνω στο βράχο του Ζαλόγγου μπορεί να συγκριθεί. Η Βαγγελίτσα, φορώντας το κόκκινο μεταξωτό φουστάνι της που κουβαλούσε πάντα μαζί της μέσα στον γυλιό της (για τις επίσημες μέρες, όπως έλεγε χαριτολογώντας), σέρνει πρώτη το χορό».

Αργότερα, στα Γιούρα, ένας από τους στρατιώτες του εκτελεστικού αποσπάσματος που αρνήθηκε να πυροβολήσει και γι' αυτό μεταφέρθηκε εκεί, κρυφάκουσε τη διήγηση ενός χωροφύλακα, που ήταν αυτόπτης μάρτυρας της εκτέλεσης: «Μεγάλη κομμουνίστρια εκείνη η δασκάλα. Ολοι έπεσαν κι αυτή να στέκεται γονατισμένη με το ένα πόδι και να λέει, να λέει... Και να μη βγαίνει η ψυχή της... Τρεις σφαίρες τής έριξε ο επικεφαλής του αποσπάσματος για χαριστική βολή. Κι αυτή εκεί... έως το τέλος, να φωνάζει για το κουκουέ της. Μεγάλη κομμουνίστρια, σας λέω!...».

Ο σκοπός του αγώνα οπλίζει με θάρρος και αφοβία τους κομμουνιστές

Στην ομιλία της στην εκδήλωση, η Αλέκα Παπαρήγα κάλεσε τους συγκεντρωμένους να σκεφτούν «για ποιον σκοπό αυτή η νέα γυναίκα, που ονειρευόταν να μορφώσει τα παιδιά του λαού, που το πιο πιθανό ήταν ότι ονειρευόταν τον έρωτα, τη μητρότητα, διάλεξε το θάνατο, φορώντας το καλό της κόκκινο φουστάνι, μαζί με άλλους 9 συντρόφους, ενώ δεν της έλειπε η ευκαιρία να γλιτώσει τη ζωή της...».

«Ηρωες και ηρωίδες, θαρραλέοι αγωνιστές και αγωνίστριες», είπε, «υπήρξαν σε όλη την ιστορία του τόπου μας, σε όλες τις περιπτώσεις, στη συντριπτική πλειοψηφία βγήκαν από τα σπλάχνα του λαού. Υπήρξαν πάντα, και πριν ιδρυθεί το ΚΚΕ, λαϊκοί αγωνιστές και αγωνίστριες που θυσιάστηκαν. Ομως, η πραγματικότητα είναι ότι μόνο μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ ο λαϊκός ηρωισμός πήρε μαζικό και διαχρονικό χαρακτήρα. Η αφοβία, η αντοχή στα αφόρητα σωματικά βασανιστήρια, το προσωπικό θάρρος στη μάχη σώμα με σώμα στο βουνό και στην πόλη, δεν ήταν ηρωισμός μιας στιγμής, μιας φάσης, ή μιας περιόδου μόνο. Ο κομμουνιστής και η κομμουνίστρια έχει συνείδηση μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο ταξικός αντίπαλος, δίνει τη ζωή του ακόμα και όταν ξέρει ότι άμεσα δεν έρχεται η νίκη, το θετικό αποτέλεσμα έστω».

Και συνέχισε: «Ο σκοπός του αγώνα, να ζήσει ο λαός μια καλύτερη ζωή, χωρίς ταξική εκμετάλλευση, ιμπεριαλιστική επέμβαση και κατοχή, ήταν η δύναμη εκείνη που παραμέρισε τον αφόρητο σωματικό πόνο και φόβο του θανάτου, νέων ανθρώπων που δεν είχαν προλάβει να ζήσουν όλες τις πλευρές της ζωής τους. Απάντηση δίνεται και στο εξώφυλλο του λευκώματος της Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ενωσης Γυναικών, που γράφει: "Μέσα σε τούτο το ξεφάντωμα της λεβεντιάς, που ο ηρωισμός γίνεται κάτι το απλό, το φυσικό, σαν την ανάσα"».

Σήμερα απαιτείται ένας νέου τύπου ηρωισμός

Συνδέοντας το τότε με το τώρα, και αφού σημείωσε ότι «υπάρχουν διαφορές, δεν αντιγράφουμε, διδασκόμαστε», η Αλ. Παπαρήγα επεσήμανε: «Αν στεκόμαστε στο παράδειγμα της θυσίας και της αφοβίας, όπως της Βαγγελίτσας Κουσιάντζα, είναι γιατί σήμερα δεν έχει ξεπεραστεί αυτή η ανάγκη, αυτή η αρετή και η αξία, αλλά αντίθετα προβάλλει πιο επίκαιρη κι απαιτητική, θα γίνεται όλο και πιο επιτακτική σε συνθήκες που ο λαός ζήσει απότομες φάσεις όξυνσης της κατάστασης και θα προσδοκά τη δική του εξουσία».

«Στις μέρες μας απαιτείται ένας νέου τύπου, θα τολμούσα να πω, ηρωισμός και επαναστατική συνέπεια, που στηρίζεται στη συνειδητή πεποίθηση και βαθιά γνώση, προκειμένου να παλεύεις καθημερινά χωρίς να είναι ορατά τα άμεσα αποτελέσματα, σε συνθήκες ανώτερης βαθμίδας αντιδραστικοποίησης του καπιταλισμού», συμπλήρωσε.

Αναφερόμενη στο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του γυναικείου ηρωισμού που αναδεικνύει το παράδειγμα της Βαγγελίτσας Κουσιάντζα, τόνισε: «Κάνουμε αυτήν τη υπόμνηση γιατί εκείνη τη περίοδο της θυσίας της, αλλά και μέχρι σήμερα, που σε ορισμένα ζητήματα η ζωή των γυναικών και οι αντιλήψεις έχουν αλλάξει, δεν είναι καθόλου το ίδιο εύκολο η γυναίκα να αναδείξει τις αρετές της, πολύ περισσότερο πριν από 70 και 100 χρόνια, όταν ο σκοταδισμός ήταν πανίσχυρος, κυριαρχούσε η θέση για τον κατώτερο ρόλο της γυναίκας. Η Βαγγελίτσα αποτελεί το έμπρακτο παράδειγμα του τι σημαίνει γυναικεία χειραφέτηση, τι σημαίνει σεβασμός στα δικαιώματα και στις δυνατότητες της γυναίκας».


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ