Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί με άρθρο του στη βρετανική εφημερίδα «The Guardian» στις 8/9 εξέφρασε την ετοιμότητα της χώρας του να δεχθεί ελέγχους στο πυρηνικό του πρόγραμμα και περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων.

Καλεί παράλληλα Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία (γνωστές ως Ε3) και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να «αλλάξουν πορεία» και να εγκαταλείψουν το σχέδιό τους για επαναφορά των διεθνών κυρώσεων που ίσχυαν σε βάρος του Ιράν πριν την επίτευξη διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα το 2015, από την οποία αποχώρησαν μονομερώς οι ΗΠΑ τρία χρόνια μετά.

«Εάν χαθεί αυτή η ευκαιρία για αλλαγή πορείας, θα υπάρξουν συνέπειες που θα αποβούν καταστροφικές εντός και πέραν της περιοχής», ανέφερε χαρακτηριστικά εκτιμώντας στη συνέχεια πως σημειώθηκε «πρόοδος» κατά τις πρόσφατες συνομιλίες Ιρανών αξιωματούχων με επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) για τους όρους διενέργειας επιθεωρήσεων σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις μετά τις αμερικανο-ισραηλινές επιθέσεις που έγιναν εκεί τον περασμένο Ιούνιο.

Στο τέλος του περασμένου Αυγούστου, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία πυροδότησαν στον ΟΗΕ τον μηχανισμό που επιτρέπει την επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, όπως προβλέπεται από τη διεθνή συμφωνία που είχαν υπογράψει τον Ιούλιο του 2015. Εδωσαν στο Ιράν προθεσμία ενός μήνα για να διαπραγματευτεί και να αποφύγει τις κυρώσεις.

Την περασμένη βδομάδα, η επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλας συνάντησε τον Αραγτσί στην Ντόχα του Κατάρ και αναφέρθηκε στην ανάγκη «πρόσβασης των επιθεωρητών της ΙΑΕΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις και τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν».

Για τον «μεγαλύτερο από ποτέ» κίνδυνο πυρηνικής σύγκρουσης προειδοποίησε την Κυριακή με συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ, Ραφαέλ Γκρόσι.

Ο Γκρόσι υποστήριξε ότι «κάποια στιγμή, 20 έως 25 χώρες» ενδέχεται να διαθέτουν πυρηνικά όπλα, από τις εννιά χώρες με πυρηνικά που υπάρχουν «επισήμως» σήμερα.

«Ως διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, δεν μπορώ να αναφέρω ονόματα. Αυτές είναι σημαντικές χώρες στην Ασία και τον Περσικό Κόλπο. Ενας κόσμος με 20 έως 25 πυρηνικά κράτη είναι απρόβλεπτος και επικίνδυνος», είπε, τονίζοντας: «Η διαδικασία αφοπλισμού ή ελεγχόμενης μείωσης των πυρηνικών οπλοστασίων έχει σταματήσει. Οσοι έχουν πυρηνικά όπλα, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, παράγουν τα περισσότερα από αυτά».

Σε άλλο σημείο ο Γκρόσι παρατήρησε ότι η αυξανόμενη συζήτηση για τη δυνατότητα χρήσης «τακτικών» πυρηνικών επιθέσεων είναι ανησυχητική.

Πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης (SIPRI) και στοιχεία από τη Διεθνή Εκστρατεία για την Καταστροφή των Πυρηνικών Οπλων (ICAN) αναφέρουν ότι τα εννέα κράτη που διαθέτουν πυρηνικά όπλα περιλαμβάνουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, (δηλαδή ΗΠΑ, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα) καθώς επίσης την Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και τη Βόρεια Κορέα.