Το έδαφος της σύνθετης σημερινής κατάστασης που περιγράφουν οι Θέσεις, με την μακρόχρονη επίδραση της αντεπανάστασης, με την επόμενη φάση να δυσκολεύει κι άλλο, με τα αργά και κουραστικά χαρακτηριστικά στην καθημερινή ζωή και δράση, με την προοπτική του σοσιαλισμού να μοιάζει μακρινή χωρίς να γίνονται μεγάλης δυναμικής αγώνες, φέρνει ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο «κάθισμα», που με τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας και τον εγκλεισμό φαίνεται να ρίχνει κι άλλο το ηθικό σε μεγάλο κομμάτι λαού και νεολαίας.

Ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσουν το Κόμμα και η ΚΝΕ την περίοδο που διανύουμε θα μπορούσε να περιγραφεί με τον στίχο του Ελύτη, που χρησιμοποιήσαμε σε μια πρόσφατη εκδήλωση του Στεκιού, «κάνε άλμα πιο γρήγορο απ' τη φθορά», γιατί αφορά μια επίμονη προσπάθεια να μην το βάλεις κάτω και να μάχεσαι κόντρα στο κλίμα.

Το πρόβλημα της υποχώρησης της μαρξιστικής και της γενικότερης μόρφωσης, στο οποίο αναφέρονται οι Θέσεις, υπάρχει σε μεγάλη κλίμακα, ιδιαίτερα στις ηλικίες της ΚΝΕ, και ερμηνεύει - μαζί με άλλους παράγοντες βέβαια - αρκετές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο καθένας από μας, χωρίς πολλές φορές να το συνειδητοποιούμε ότι οφείλονται έως έναν βαθμό και εκεί. Συνδέεται με δυσκολίες, σε πολλά σημεία να βλέπουμε αδιέξοδο, να μη σκεφτόμαστε συνδυαστικά, να βλέπουμε ρηχά και ξεκομμένα τα καθήκοντα.

Το πνεύμα της μορφωτικής αναβάθμισης της δουλειάς για το Κόμμα χρειάζεται να συνδέεται με ένα ρεύμα μορφωτικής - πολιτιστικής αντεπίθεσης από τις πιο μικρές ηλικίες και την κλίμακα της ΚΝΕ, που να στοχεύει στο νου και την καρδιά των νέων κομμουνιστών και των νέων με ανήσυχο πνεύμα γύρω από την ΚΝΕ, πιάνοντας, μαζί με τα πολιτικά, και ευρύτερα ζητήματα που φαίνεται να απασχολούν τη νεολαία. Η λειτουργία της ΚΝΕ όντως ως σχολείου θα είναι κρίσιμη προετοιμασία και βοήθεια στους σκοπούς που θέτει το Συνέδριο.

Το ευρύ πολιτιστικό επίπεδο που περιγράφουν οι Θέσεις είναι προς κατάκτηση για όλους μας. Ενα από τα θετικά στοιχεία που άφησε η πλούσια πολιτιστική παρέμβαση του Κόμματος αυτήν την τετραετία, με αφορμή τις συγκεκριμένες ιστορικές επετείους, είναι ότι άνοιξαν οι ορίζοντες για πολλά μέλη και στελέχη της ΚΝΕ, κομμάτι του δυναμικού ευαισθητοποιήθηκε και είδε με ένα άλλο βάθος όσα παλεύει, ενισχύθηκε η αποφασιστικότητα - μπορεί όχι αυτόματα με το πέρας μιας εκδήλωσης, αλλά υπήρχε επίδραση.

Από τα παραδείγματα επιτυχημένου συνδυασμού της πολιτικής με την πολιτιστική δουλειά φαίνεται πόσο κρίσιμο είναι να αγκαλιάζει αυτός ο τομέας τη δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ. Αποδεικνύεται ότι πράγματι είναι ένα μέτωπο που μπορεί να μας βοηθήσει να γίνουμε πιο πολλοί και πιο ικανοί.

Για παράδειγμα, το διάβασμα ενός λογοτεχνικού βιβλίου μπορεί να μη φέρνει σε ένα στέλεχος άμεση βελτίωση ενός δείκτη δουλειάς και να μοιάζει δευτερεύον, όμως σίγουρα μπορεί να του μεταδώσει πείρα, να τον βάλει σε σκέψη, να του τονώσει τη θέληση, ή έστω να τον κάνει να αποκτήσει πιο ευαίσθητες κεραίες γενικά για τα ανθρώπινα προβλήματα, για το άδικο, και άρα από καλύτερες θέσεις να μπορεί να αντιπαλέψει την τυποποίηση και την αποσπασματικότητα, που δυσκολεύει τη δουλειά μας και που στο κάτω - κάτω καλλιεργείται από ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Πλάι στα σημαντικά βήματα που μέτρησε το Κόμμα στον Πολιτισμό, και η ΚΝΕ απέκτησε πείρα μέσα από τη δραστηριότητα για τα 100 χρόνια, τα 50 της ΚΝΕ, τις εκδηλώσεις, τα Φεστιβάλ, τη λειτουργία των Στεκιών.

Πρώτον, τα Στέκια της ΚΝΕ είναι ένα νέο στοιχείο που έδωσε ώθηση. Αποτελούν πλέον έναν κρίκο στη δουλειά και μια αφορμή για σταθερότερη ενασχόληση μες στη χρονιά και για δημιουργία πολιτιστικών ομάδων. Από τα Στέκια που υπάρχουν σήμερα η πείρα είναι θετική. Υπάρχουν βέβαια νέες δυνατότητες και νέες πλευρές να μελετήσουμε και να βελτιώσουμε, νέα Στέκια που μπορούν να ανοίξουν σε πόλεις.

Δεύτερον, τα Φεστιβάλ ήταν και αυτά τα χρόνια μεγάλος δίαυλος επαφής, ένα τόσο μεγάλο καθιερωμένο πολιτικό - πολιτιστικό γεγονός που η σκυτάλη του περνά σε επόμενες γενιές και μέσα από το οποίο πολλοί γνωρίζουν και προσεγγίζουν την ΚΝΕ. Οπως φάνηκε και στη συναυλία του Πολυτεχνείου, υπάρχει περιθώριο στη διεύρυνση των δεσμών με νέους καλλιτέχνες. Ο θετικός απόηχος και η αποφασιστικότητα του Κόμματος, παρά την απαγόρευση, να σταλεί το μήνυμα της επετείου, μαζί με το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς τους καλλιτέχνες είναι άνθρωποι με ευαισθησίες, που νιώθουν κοντά στο Κόμμα, θεωρούν τους εαυτούς τους αριστερούς κ.λπ., έπαιξαν ρόλο. Βασικά όμως η σχέση τους με το Φεστιβάλ, που έχει κατοχυρωθεί, ήταν αυτό που έκανε πολλούς να πάρουν μέρος στη συναυλία. Το ανατρεπτικό περιεχόμενο του Φεστιβάλ, το βήμα που δίνει σε νέους καλλιτέχνες, το πολιτικό στίγμα των εκθέσεων και αφιερωμάτων και η έγνοια - πέρα από το συναυλιακό σκέλος - το Φεστιβάλ να μένει πρωτοποριακό καλλιτεχνικά, είναι μερικά από τα στοιχεία που το ξεχωρίζουν από άλλες διοργανώσεις και πρέπει να τα διαφυλάσσουμε.

Αυτές οι συγκεκριμένες δραστηριότητες δίνουν τον τόνο και μια πιο απτή έκφραση για να περνά και μέσα από εκεί το μορφωτικό - πολιτιστικό ρεύμα που προσπαθούμε να καλλιεργούμε, χωρίς να εξαντλείται βέβαια εκεί. Αποτελούν μια συγκροτημένη αντιπρόταση στην πλειοψηφία όσων παρακολουθεί, ακούει και διαβάζει μεγάλο κομμάτι της νεολαίας, ώστε να μειώνεται η επιδραστικότητά τους. Αλλωστε, ο τρόπος που ζει και ψυχαγωγείται η νεολαία τη διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό, της καλλιεργεί τρόπο σκέψης που τον βρίσκουμε μπροστά μας και επεκτείνεται σε πολλά θέματα.

Ολοκληρώνοντας, ο Πολιτισμός με τα δικά του μέσα μπορεί να μας βοηθήσει να συγκεντρώσουμε νέους ανθρώπους στην πάλη για τη σοσιαλιστική κοινωνία. Μπορεί να συμβάλει για να δείξουμε και από εκεί ότι το Κόμμα είναι φορέας νέων, σύγχρονων ιδεών, για μια κοινωνία απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση, που θα απελευθερώσει τις δημιουργικές δυνατότητες του ανθρώπου.