Με βάση εκκίνησης το προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού για το 2020, που κατατέθηκε τη Δευτέρα στη Βουλή, εξελίσσονται τα παζάρια κυβέρνησης και ευρωπαϊκών «θεσμών» αναφορικά με την τελική διαμόρφωση των μεγεθών γύρω από το ύψος της φοροληστείας απέναντι στο λαϊκό εισόδημα και με δεδομένες επίσης τις νέες περικοπές στα κονδύλια που αφορούν την κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών κοινωνικών αναγκών.

Σε αυτό το πλαίσιο, η «συζήτηση» συνεχίζεται γύρω από το ύψος και βέβαια την κάλυψη των λεγόμενων «δημοσιονομικών κενών», με βάση και τις διαφορετικές «προσεγγίσεις» σχετικά με το βαθμό απόδοσης των «ισοδύναμων» αντιλαϊκών μέτρων.

Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, τις επόμενες μέρες θα αποστείλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το «αναμορφωμένο» σχέδιο προϋπολογισμού, με σταθερό σημείο αναφοράς τις νέες φοροελαφρύνσεις στις ισχυρές επιχειρήσεις και τους ομίλους, σε συνδυασμό βέβαια με τις άλλες διαρθρωτικές παρεμβάσεις στον άξονα της ανταγωνιστικότητας, όπως αυτές που περιέχονται στο «αναπτυξιακό» πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε και συζητιέται στη Βουλή.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ προβλέπεται στο 2,8% (από 2% φέτος).

«Ενα το κρατούμενο» είναι οι νέες φοροελαφρύνσεις προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, οι οποίες θα έρθουν στη συνέχεια στη Βουλή, με το φορολογικό νομοσχέδιο.

Ειδικότερα, οι «απώλειες φορολογικών εσόδων» από τις νέες φοροαπαλλαγές, που θα έρθουν να στηρίξουν τα επιχειρηματικά κέρδη, αναμένονται ως εξής:

• Στα 566 εκατ. ευρώ από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη στο 24% από 28%.
• Στα 69 εκατ. ευρώ από τη μείωση της φορολογίας στα διανεμόμενα μερίσματα στο 5% από 10%.

Από αυτές τις δύο κατηγορίες οι πρόσθετες φοροελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις φτάνουν τα 635 εκατ., ενώ από την αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για 3 έτη, το κεφάλαιο εξοικονομεί άλλα 26 εκατ.

Ενας ακόμη πυλώνας για την ανάκαμψη των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, από το οποίο προβλέπονται επιδοτήσεις συνολικού ύψους 6,75 δισ. ευρώ.

Στο προσχέδιο συνυπάρχει η μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή, από το 22% στο 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, με εφαρμογή από 1η Γενάρη 2020, για το επίδομα γέννησης κ.λπ., τα οποία και αντισταθμίζονται με «ισοδύναμες» αντιλαϊκές παρεμβάσεις, τόσο από το σκέλος της φορολογίας όσο και από αυτό των κρατικών δαπανών.

Μεταξύ αυτών, το προσχέδιο προβλέπει πηγές πρόσθετων φορολογικών εσόδων, όπως:

• Οριζόντια αύξηση του ορίου πληρωμών με πλαστικό χρήμα στο 30% του ετήσιου εισοδήματος μισθωτών - συνταξιούχων προκειμένου να κατοχυρωθεί αφορολόγητο όριο. Σήμερα ίσχυαν τρεις διαφορετικοί συντελεστές σε συνάρτηση με το ύψος του εισοδήματος (10% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ, 15% για εισόδημα από 10.000 έως 30.000 ευρώ και 20% για εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ).

Εν αναμονή του φορολογικού νομοσχεδίου, το ακάλυπτο ποσό σύμφωνα με πληροφορίες θα χαρατσώνεται τουλάχιστον με 20%, και όχι με τον εισαγωγικό συντελεστή της φορολογικής κλίμακας (9%). Ουσιαστικά πρόκειται για νέο καραμπινάτο χαράτσι, ανεξάρτητα από το «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες θα επιβάλλεται και σε αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, που έτσι κι αλλιώς φορολογούνται από το πρώτο ευρώ εισοδήματος.

Η αντιλαϊκή κοπτοραπτική συνεχίζεται και στο ζήτημα της νέας φορολογικής κλίμακας για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, που θα εφαρμοστεί από 1η Γενάρη 2020. Αν και έχει «κλειδώσει» ο νέος συντελεστής 9% (από 22%) για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν η έκπτωση φόρου (777 ευρώ), που μετατρέπεται σε έμμεσο αφορολόγητο 8.636 ευρώ, θα «σβήνει» σταδιακά από τα 20.000 ευρώ εισοδήματος και πάνω, όπως ισχύει σήμερα, ή αν ο «δημοσιονομικός κόφτης» θα ξεκινήσει από χαμηλότερα επίπεδα, προκειμένου να στηριχθεί η κάλυψη του «δημοσιονομικού κενού».

Η «συζήτηση» συνεχίζεται και γύρω από το ύψος του αφορολόγητου ορίου για τα προστατευόμενα παιδιά της λαϊκής οικογένειας. Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει προσαύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, το οποίο ενδέχεται να καταλήξει σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

• «Αναμόρφωση» και επέκταση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, που αποτελούν τη βάση υπολογισμού για τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ, καθώς και μια σειρά από ανατιμήσεις σε άλλα χαράτσια που συνδέονται με αυτές, όπως οι φόροι σε γονικές παροχές, κληρονομιές, μεταβιβάσεις, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) που πληρώνεται μαζί με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ κ.ά. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες θα συμβάλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας όπου τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας».
• Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει δρομολογήσει την επέκταση της «αξιολόγησης» των δαπανών σε όλα τα υπουργεία και στους κρατικούς φορείς, ενώ ψαλιδίζονται και οι «οροφές δαπανών» που έχουν υποβάλει τα υπουργεία. Σχεδιάζεται επίσης η κατάρτιση ειδικών δεικτών για την παρακολούθηση της «αποδοτικότητας των δαπανών». Από το σχετικό κονδύλι προβλέπονται εξοικονομήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο προϋπολογισμού.

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της μάζας των φορολογικών εσόδων από μισθούς, συντάξεις και άλλα λαϊκά εισοδήματα, καθώς και από τους έμμεσους φόρους και τα άλλα χαράτσια, συνθέτουν το ενισχυμένο πλέγμα της φοροληστείας και για την επόμενη χρονιά, όπως αυτό αποτυπώνεται στο προσχέδιο:

• Τα ποσά φόρων θα απογειωθούν κατά περίπου 800 εκατ. Ειδικότερα, από 51 δισ. φέτος, προβλέπεται να φτάσουν τα 51,8 δισ. το 2020.
• Μεταξύ άλλων, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων θα φτάσει στα 11,29 δισ. (από 11 δισ. φέτος - αύξηση 300 εκατ. ευρώ).
• Ο ΦΠΑ που φορτώνεται στη λαϊκή κατανάλωση θα φτάσει στα 18,26 δισ. (από 17,76 δισ. - αύξηση 500 εκατ.) και οι «ειδικοί φόροι κατανάλωσης» στα 7,2 δισ.

Στην άλλη πλευρά, ο φόρος εισοδήματος σε «νομικά πρόσωπα» (κάθε είδους εταιρείες) υποχωρεί σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το 2019. Συγκεκριμένα, θα διαμορφωθεί στα 3,94 δισ., από 4,4 δισ. φέτος, μείωση 460 εκατ. (11,7%), και αυτό παρά την ανάκαμψη και την αναμενόμενη διόγκωση των επιχειρηματικών κερδών την επόμενη χρονιά.

Οπως προκύπτει, ο φόρος που αναλογεί στις κάθε είδους εταιρείες αποτελεί μόλις το 7,6% της συνολικής μάζας των φόρων, με το υπόλοιπο 92,4% να φορτώνεται στα μόνιμα υποζύγια.

Ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, προανήγγειλε για τις επόμενες μέρες την Υπουργική Απόφαση σχετικά με το επίδομα θέρμανσης για τον φετινό χειμώνα, λέγοντας ότι «στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων που έχουμε, αποφασίσαμε να δώσουμε διευρυμένο επίδομα με προκαταβολή».

Θυμίζουμε ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης, από 21 ευρώ στο χιλιόλιτρο το 2010, φτάνει σήμερα στα 280 ευρώ, επί του οποίου προστίθεται και ο διογκωμένος ΦΠΑ (24%), με αποτέλεσμα η συνολική φορολογική επιβάρυνση να φτάνει στα 347 ευρώ ανά χιλιόλιτρο. Δήθεν ως «αντάλλαγμα» δίνονται τα ψίχουλα του «επιδόματος θέρμανσης», μόνο για ένα ορισμένο τμήμα του λαού και βέβαια μόνο για ένα ελάχιστο μέρος από τα κλοπιμαία.

Αλλωστε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, την οποία αξιοποιεί ως βάση υπολογισμού η κυβέρνηση της ΝΔ, έχει επιδείξει σημαντικό «έργο» ακόμα και στην περικοπή αυτού του πενιχρού επιδόματος, από τα 210 εκατ. αρχικά, στα 44 εκατ. το 2018. Σε αυτήν τη βάση, η κυβέρνηση ΝΔ προαναγγέλλει σήμερα τη «διεύρυνση» του επιδόματος.

Οσο για την «προκαταβολή» τμήματος από το επίδομα θέρμανσης μέσα στο 2019, σηματοδοτεί την αντίστοιχη «ελάφρυνση» του κρατικού προϋπολογισμού για το 2020, προκειμένου να περιοριστούν τυχόν «δημοσιονομικά κενά» στον νέο προϋπολογισμό.