Η εκπροσώπηση των συμφερόντων της Ουάσιγκτον εξακολουθεί να αποτελεί το κύριο έργο της πολιτικής που ακολουθεί ελληνική κυβέρνηση απέναντι στη Γιουγκοσλαβία. Πρωταγωνιστής σε αυτό το «έργο» ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου, ο οποίος αφού στις αρχές του καλοκαιριού «πατρονάρισε» την προσπάθεια δημιουργίας «αντιπολιτευτικού μετώπου» ενάντια στον Μιλόσεβιτς, φιλοξενώντας το συνονθύλευμα της σερβικής αντιπολίτευσης στην Αθήνα, τώρα, ζητά να επισκεφτεί το Βελιγράδι, μέσα στην προεκλογική περίοδο, προφανώς για να προσπαθήσει να επηρεάσει το αποτέλεσμα.

Το «δέλεαρ» που προσφέρει η Αθήνα στο σερβικό λαό, εξωθώντας τον, μαζί με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, να απομακρύνει τον Μιλόσεβιτς από την εξουσία, διατυπώνεται κυνικά: Αλλαγή της πολιτικής κατάστασης, σημαίνει, κατ' αρχήν, άρση των κυρώσεων.

Η απαράδεκτη τακτική της ευθείας παρέμβασης στις εσωτερικές εξελίξεις της Γιουγκοσλαβίας αποτελεί εδώ και αρκετούς μήνες ελληνική «υπεργολαβία» στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και η υλοποίησή της έχει ανατεθεί σε «αμερικανοτραφείς» συμβούλους του υπουργού Εξωτερικών, οι οποίοι λειτουργούν ερήμην του υπηρεσιακού μηχανισμού του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Ο Ελληνας πρεσβευτής στο Βελιγράδι, για παράδειγμα, πληροφορήθηκε μαζί με τους δημοσιογράφους στο Εβιάν της Γαλλίας την πρόθεση του υπουργού να επισκεφτεί το Βελιγράδι!

Μέχρι αργά χτες το βράδυ οι διαβουλεύσεις για τον καθορισμό του προγράμματος και των ημερομηνιών της επίσκεψης δεν είχαν ολοκληρωθεί. Η πρόθεση, πάντως, του υπουργείου Εξωτερικών είναι η επίσκεψη να πραγματοποιηθεί μέσα σε αυτή τη βδομάδα και να περιλαμβάνει συναντήσεις με τον Πρόεδρο Σλ. Μιλόσεβιτς και φορείς της αντιπολίτευσης.

Το υπουργείο Εξωτερικών στοιχειοθετεί την επιθυμία για την πραγματοποίηση της επίσκεψης στην ανησυχία της Αθήνας για την κατάσταση στην περιοχή. Η ανησυχία αυτή προέρχεται από διαπιστώσεις, οι οποίες είχαν διατυπωθεί και πριν αρκετό καιρό, στο μέσο του καλοκαιριού, σε συνέντευξη που είχε δώσει τότε ο Γ. Παπανδρέου και διακινήθηκε χτες (!) από το ΑΠΕ.

Ο Γ. Παπανδρέου είχε πει τότε, «ότι η απομόνωση της Γιουγκοσλαβίας έχει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Οι ομαλές και δημοκρατικές εξελίξεις θα εξυπηρετηθούν από το άνοιγμα της Γιουγκοσλαβίας προς την Ευρώπη, προς την ανοιχτή οικονομία, με περισσότερες επαφές. Η Ελλάδα υποστήριξε αυτή τη θέση από την πρώτη μέρα, μετά την υπογραφή της συμφωνίας Μιλόσεβιτς-Τσερνομίρντιν-Αχτισάαρι. Ημουν ο πρώτος, και μόνος, τελικά, Ευρωπαίος υπουργός που επισκέφθηκε τη Γιουγκοσλαβία μετά τον πόλεμο. Δε σημαίνει αυτό ότι συμφωνώ ή ταυτίζομαι με τις πολιτικές που έχει ακολουθήσει ο Μιλόσεβιτς σε σειρά αιτημάτων. Εχουμε κάνει και έντονη κριτική. Θεωρώ όμως ότι η πολιτική που ακολουθούμε, ως Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν αποδίδει».

Εχοντας αυτή την άποψη, ο υπουργός Εξωτερικών το περασμένο Σαββατοκύριακο, στο Εβιάν της Γαλλίας στην Ατυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, ανακοίνωσε στους εταίρους την πρόθεσή του να επισκεφτεί το Βελιγράδι και τα Σκόπια. Δεν απέσπασε την ομόφωνη συναίνεση, αλλά την πολιτική κάλυψη της πλειοψηφίας των εταίρων.

Ο στόχος της επίσκεψης, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή που αναπτύσσουν παράγοντες του ΥΠΕΞ, δεν είναι η παρέμβαση στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, αλλά η υπογράμμιση της ανάγκης αυτό το παιχνίδι να πραγματοποιηθεί με δημοκρατικούς κανόνες και το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων να συμβάλει ώστε να πραγματοποιηθούν αδιάβλητες εκλογές.

Ωστόσο, η επιχειρηματολογία αυτή καταρρέει από την πραγματικότητα. Μετά από μεθοδικές κινήσεις της αμερικανικής διπλωματίας και την αδυναμία των Ευρωπαίων, στο Εβιάν διαπιστώθηκε πως δεν είναι δυνατός ο σχηματισμός ενός αξιόπιστου μηχανισμού, ο οποίος θα μπορούσε να εγγυηθεί το αδιάβλητο αποτέλεσμα των γιουγκοσλαβικών εκλογών.

Ετσι, λοιπόν, οι επικείμενες εκλογές στη Γιουγκοσλαβία είναι ήδη προκαταβολικά απαξιωμένες, Μάλιστα, ο ίδιος ο Ελληνας Πρωθυπουργός, όταν ρωτήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αν η Ελλάδα θα αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών, απάντησε: «Να δούμε πώς θα είναι οι εκλογές και μετά θα κρίνουμε».

Η τοποθέτηση αυτή του πρωθυπουργού περιγράφει και το επίπεδο των σχέσεων που χαρακτηρίζει το τελευταίο διάστημα τις ελληνογιουγκοσλαβικές σχέσεις. Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Μακεδονία», κατηγόρησε ευθέως την Αθήνα ότι ακολουθεί κατά πόδας την πολιτική της Ουάσιγκτον. Ο πρωθυπουργός, «απαντώντας» στον υπουργό Εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας, υιοθέτησε απόλυτα την αμερικανική ορολογία. «Η Γιουγκοσλαβία, είπε, είναι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στην περιοχή. Η Γιουγκοσλαβία είναι μια πηγή εντάσεων. Η Γιουγκοσλαβία είναι μια χώρα, η οποία λόγω της πολιτικής που ακολουθεί δε βοηθάει την ειρηνική εξέλιξη».

Πάντως, αξίζει να σημειωθεί, ότι παρά τη φρασεολογία που υιοθετεί η ελληνική κυβέρνηση έναντι του Βελιγραδίου, από το υπουργείο Εξωτερικών σε υπηρεσιακό επίπεδο προβάλλονται εντονότατες ανησυχίες για το τοπίο που διαμορφώνεται. Οπως υποστηρίζουν παράγοντες του ΥΠΕΞ, στην Αθήνα εκτός από το δεδομένο της αμερικανικής προσπάθειας για την προκαταβολική απαξίωση των εκλογών, έχουν φτάσει ιδιαίτερα ανησυχητικά μηνύματα και από τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ, οι οποίοι, μάλιστα, κάνουν λόγο για την ανάγκη προετοιμασίας των δυνάμεων για προληπτικές κινήσεις και στρατιωτικές ενέργειες στο Κόσσοβο, στο Μαυροβούνιο και τη Σερβία.