Πέρασαν κιόλας επτά χρόνια που τον χάσαμε.

Οχι, δεν τον χάσαμε. Ο Γιάννης Χαρατσίδης μάς συντροφεύει πάντα. Με τη ζεστή πνευματική του παρουσία, τη θετική του προσφορά, το πολύπλευρο έργο του.

Τον Γιάννη τον γνώρισα στη Θεσσαλονίκη. Συναντηθήκαμε στα γραφεία της "Λαϊκής Φωνής", όταν πήγα να δώσω για δημοσίευση το παιδικό μου αφήγημα "Μα εγώ είμαι αετόπουλο", που αναδημοσιεύτηκε πολύ αργότερα στο "Ριζοσπάστη" και, μεταφρασμένο στα ρωσικά, συμπεριλήφθηκε στην Παγκόσμια Σοβιετική Ανθολογία.

Με τη γνωριμία μας, γίναμε φίλοι. Η εγκαρδιότητά του, η ζεστασιά της φωνής του, γρήγορα σε κατακτούσαν. Κι οι δυο, ξεριζωμένα παιδιά της Μικρασίας, μιλούσαμε για τα ντέρτια της προσφυγιάς και πιο πολύ για τα ιδανικά μας (ταυτιζόμασταν από τότε ιδεολογικά).

Κανένας δε θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο μειλίχιος, πράος και γλυκύτατος τούτος άνθρωπος ήταν δεινός αγωνιστής, που μαχόταν για την ειρήνη, τη λευτεριά, την κοινωνική δικαιοσύνη.

Κι έγιναν οι μέρες πιο χαλεπές. Ακολούθησαν οι συλλήψεις, οι φυλακές, οι εξορίες.

Χαθήκαμε. Συναντηθήκαμε, μετά τη μεταπολίτευση, στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, στην οποία ήμαστε μέλη και από τότε βλεπόμασταν στις εκδηλώσεις της. Γρήγορα γνώρισα και την άξια συντρόφισσα της ζωής του, την άοκνη αγωνίστρια, ιδιαίτερα για τα άλυτα ακόμα προβλήματα της γυναίκας, την Τώνια Χαρατσίδη - Ταγματάρχη.

Και ξαφνικά, έμαθα τον αδόκητο θάνατό του. Ητανε στις 25 του Φλεβάρη του 1991. Ολοι παγώσαμε. Πάει, χάσαμε τον εκλεκτό φίλο, τον ακέραιο άνθρωπο, τον ακαταμάχητο αγωνιστή μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε όρθιος, στις επάλξεις της τιμής και του χρέους.

Λίγα λόγια για τη ζωή του και την καριέρα του: Ηταν δάσκαλος, που λόγω πολιτικών του φρονημάτων, δε διορίστηκε. Ασκησε το επάγγελμα του δικηγόρου, με αποστολή, πάντα, την υπεράσπιση των αδικημένων, βασανισμένων, απόκληρων και καταπιεσμένων.

Ως δημοσιογράφος, πολυγραφότατος, σε περιοδικά και εφημερίδες, να ενημερώνει, να καθοδηγεί, να δίνει το έντιμο "παρών" του.

Αξιόλογο και το λογοτεχνικό του έργο. Ο λόγος άνετος, καταληπτός, θέλγει τον αναγνώστη. Υφος απλό, απέριττο. Το περιεχόμενο καθρεφτίζει την πραγματικότητα. Ωμά, ρεαλιστικά δίνεται ανάγλυφο το δράμα των δυστυχισμένων, των ανθρώπων του μόχθου με τα σκοτωμένα όνειρα και τις ρημαγμένες ελπίδες και λαχτάρες.

Τι να πεις για την αγωνιστικότητά του; Από το 1927 μέλος της ΟΚΝΕ. Το 1942 εντάσσεται στο ΕΑΜ. Συλλαμβάνεται το 1946 στη Νάουσα. Ακολουθούν οι βασανισμοί, οι φυλακές, οι εξορίες. Απολύεται το 1951. Από τότε, συνέχεια ως το τέλος της ζωής του, πάντα όρθιος, μαχόταν για τα ιδεώδη του μαρξισμού - λενινισμού.

Ιφιγένεια ΧΡΥΣΟΧΟΟΥ

Στον Γιάννη Χαρατσίδη

Δάσκαλος που δε διόρισαν ποτέ,

κι αντί ν' απλώσεις χέρι ελεημοσύνης,

το 'σφιξες γροθιά, κι έγινες νομικός.

Τη Θέμιδα έκανες αστροπελέκι μάχης

ασπίδα στους πρόσφυγες συντρόφους,

ενάντια στους βιαστές της ιστορίας,

στις αθλιότητες των ξένων.

Αναζητώ τους χτύπους σου,

στις εξώπορτες της γνώσης,

όταν μ' αξιοπρέπεια έτεινες,

άρθρα σου, βιβλία ή μεταφράσεις,

"Αν νομίζετε... αν υπάρχει χώρος, έλεγες...".

Εφυγες πριν στο Συνέδριο δεις τη νίκη,

η ταλαιπωρημένη σου καρδιά δεν άντεξε

την ένταση της αγωνίας, μήπως και συμβεί

το ανεπανόρθωτο, όπως και σ' άλλες χώρες.

Μαέστρος, αγωνιστής και λογοτέχνης,

καρδιά μεγάλη, πολύπλοκα απλή,

γνώση, ζωντάνια και κουλτούρα,

η ασυνέπεια δε σε συνάντησε

όσο κι αν η φήμη σ' έκανε δικό της.

Το λιθαράκι σου έβαλες στο μέλλον,

τώρα βέρα στις συντρόφισσάς σου τη ψυχούλα

που τις νύχτες ονειρεύεται

πιο δίκαια τη πλάση.

Κληρονομιά, ο βραχνάς της αδικίας,

στα πεζοδρόμια της αγανάκτησης,

πορεύεται μαζί σου, μ' οράματα τρανά.

Το λιθαράκι που έδωσες στο Κόμμα,

διαμάντι στις πράξεις των συντρόφων

βράχος στα χέρια της νέας γενιάς.