Ενα βιβλίο που μέσα από τον πρόλογο του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, διηγήσεις φίλων και συναδέλφων του που είχαν την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσουν στον «Ριζοσπάστη», στους αγώνες των εργαζομένων του κλάδου, τις αναμνήσεις του γιου του, Θεοχάρη Καραντηνού, το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που συνοδεύει την έκδοση, αλλά και κάποια από τα χρονογραφήματα που έγραψε ο Ν. Καραντηνός στον «Ριζοσπάστη», συνδέοντας τους αγώνες του «τότε» με το «τώρα», ο αναγνώστης γίνεται κοινωνός της πολύτιμης πείρας ενός ανθρώπου που διακρινόταν για την πνευματική και ηθική κορμοστασιά του, τα ιδανικά και τις αξίες του.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ, με επικεφαλής τα μέλη του ΠΓ Κύριλλο Παπασταύρου, διευθυντή του «Ριζοσπάστη», Μάκη Παπαδόπουλο, Νίκο Σοφιανό και Θοδωρή Χιώνη.

Παρευρέθηκαν ακόμα η Μαρία Αντωνιάδου, πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, ο Θέμης Μπερεδήμας, πρόεδρος της ΕΣΠΗΤ, και ο Σωτήρης Τριανταφύλλου, πρόεδρος της ΠΟΕΣΥ.

Στην εκδήλωση μίλησαν ο ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος εξήγγειλε και μια μεγάλη εκδήλωση που θα πραγματοποιήσει το ΚΚΕ προς τιμήν του Κ. Βάρναλη, καθώς το 2024 συμπληρώνονται 140 χρόνια από τη γέννηση και 50 χρόνια από τον θάνατο του κομμουνιστή ποιητή, αλλά και 65 χρόνια από τη βράβευσή του με το Βραβείο Λένιν. Μίλησαν ακόμα ο Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Νίκος Μπογιόπουλος, δημοσιογράφος, ενώ ακολούθησαν παρεμβάσεις από την ίδια την δημοσιογράφο - συγγραφέα Εύα Νικολαΐδου και τον Θεοχάρη Καραντηνό, δρ. πολιτικό μηχανικό.

Στην ομιλία του στην εκδήλωση ο Δ. Κουτσούμπας σημείωσε:

«Το βιβλίο της Εύας Νικολαΐδου, για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες, όπως η πρόσφατη ονοματοδοσία του 5ου ορόφου του κτιρίου της ΕΣΗΕΑ, αποτελούν μια ελάχιστη οφειλόμενη απόδοση τιμής στον ακριβό μας σύντροφο, Νίκο Καραντηνό.

15 χρόνια πέρασαν από το τέλος της πλούσιας, γεμάτης αγώνες και προσφορά ζωής του. Πιστεύουμε πως είναι σήμερα ίσως πιο αναγκαίο από ποτέ να τον θυμόμαστε οι παλιότεροι, να τον γνωρίσουν οι νεότερες γενιές, οι νέοι κομμουνιστές. Και φυσικά, να τον γνωρίσουν όσοι κάνουν τα πρώτα τους βήματα στη δημοσιογραφία και έχουν τη φιλοδοξία να υπηρετήσουν από αυτό το μετερίζι το δίκιο και την αλήθεια, αξιοποιώντας και την παραμικρή χαραμάδα που αφήνει το σημερινό ασφυκτικό πλαίσιο του ελέγχου των ΜΜΕ από επιχειρηματικά συμφέροντα αλλά και το αστικό κράτος.

Αλλωστε, ο ίδιος ο Νίκος Καραντηνός έδειχνε πάντα αταλάντευτη εμπιστοσύνη στις νεότερες γενιές. Του ήταν ξένες οι λέξεις έπαρση και διδακτισμός, παρά το γεγονός ότι πρόλαβε να ζήσει τρεις ζωές μέσα σε μία και η εμπειρία του ήταν τεράστια. Αυτό το χαρακτηριστικό του δεν είναι τυχαίο ότι το αναφέρουν σχεδόν όλοι όσοι έγραψαν για τον ίδιο τον Καραντηνό στο βιβλίο της Εύας Νικολαΐδου, ενώ είναι και αυτός ένας λόγος για τον τεράστιο σεβασμό που του είχαν οι συνάδελφοί του ανεξάρτητα από την πολιτική τοποθέτηση του καθενός και της καθεμιάς, όπως φυσικά και η διαδρομή του, οι γνώσεις του, η συνέπειά του, η μαχητικότητά του, η ενασχόλησή του με τα προβλήματα των δημοσιογράφων, ιδιαίτερα των πιο χαμηλόμισθων, που ήταν και είναι οι περισσότεροι.

Είναι σωστό αυτό που διαβάζουμε στο βιβλίο, ότι ο Καραντηνός ήταν ευρείας αποδοχής. Υπήρξε για χρόνια μέλος του προεδρείου της ΕΣΗΕΑ και πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Δημοσιογράφων Αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. Διετέλεσε, επίσης, γενικός γραμματέας στο πρώτο, ιδρυτικό, ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), στην ίδρυση της οποίας πρωτοστάτησε.

Ηταν ένας κομμουνιστής ευρείας αποδοχής. Και τα στοιχεία που προκαλούσαν τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη σε όλους, είναι ακριβώς τα κομμουνιστικά στοιχεία που ο καθένας μας πρέπει να επιδιώκει να κατακτά σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό. Οπως αναφέρω και στον πρόλογο που μου ζητήθηκε να γράψω για το βιβλίο, τα λόγια του Νίκου Καραντηνού που μου έρχονται πρώτα στο μυαλό, είναι από μια συνέντευξή του στον «Ριζοσπάστη» το 1994, όπου λέει:

"Η σημερινή νέα γενιά είναι ένα θαυμάσιο κύτταρο μέσα σε δύσκολες και λεπτές περιστάσεις. Τότε οι ήρωες είχαν ένα μέτωπο απλό. Τώρα το μέτωπο είναι πολύ πιο δύσκολο, πιο μεγάλοι οι κίνδυνοι και φυσικά τα παιδιά θέλουν πολύ μεγαλύτερη βοήθεια για να μπορέσουν να σταθούν στις σημερινές συνθήκες".

Δεν χρειάζεται φυσικά να πούμε ότι το μέτωπο της γενιάς του Καραντηνού δεν ήταν καθόλου απλό. Εκείνος, όμως, μπορούσε από τότε, 3 μόλις χρόνια μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην Ευρώπη, όταν διάφοροι καλοπληρωμένοι και προβεβλημένοι αστοί αναλυτές μιλούσαν για το τέλος της Ιστορίας και της ταξικής πάλης, το τέλος των πολέμων και την αρχή μιας περιόδου αέναης ανάπτυξης, να διακρίνει τις μπόρες που έρχονται, αλλά και τις μεγάλες σύγχρονες απαιτήσεις της ιδεολογικής και πολιτικής αντιπαράθεσης. 30 χρόνια μετά όλοι ξέρουμε ποιος είχε δίκιο, αφού φυσικά η ταξική πάλη δεν σταμάτησε. Αντίθετα, η εκμεταλλεύτρια τάξη έγινε ακόμα πιο επιθετική. Οι πόλεμοι δεν σταμάτησαν, το βλέπουμε αυτό στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου. Οι κρίσεις δεν σταμάτησαν και ούτε πρόκειται να σταματήσουν, όσο συνεχίζει να υπάρχει αυτό το σύστημα, που έχει όλα τα παραπάνω στο DNA του.

Αυτός ήταν ο Νίκος Καραντηνός. Ο «Διονύσης» της ΟΚΝΕ, της ΕΠΟΝ, ο αρχισυντάκτης της «Νέας Γενιάς», ο αγωνιστής της μάχης του Δεκέμβρη του 1944. Ο βασανισμένος, ο διωκόμενος, ο εξόριστος στη Μακρόνησο και την Ικαρία, αλλά πάντα αλύγιστος στο μετερίζι των αγώνων όλα τα πέτρινα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι τη Μεταπολίτευση. Αλλά και μετά, από το 1974 που ο Ν. Καραντηνός δίνει από τον «Ριζοσπάστη» τη δική του μάχη, ως μέλος του ΚΚΕ και ως δημοσιογράφος, «για να γενούνε τα σκοτάδια φως»! Η μόνιμη στήλη του, «Τότε και τώρα», άφησε εποχή, για τη δύναμη, τη ζωντάνια, την αισιοδοξία, τη μαχητικότητα, την παιδεία, το ήθος, τις αξίες, την επικαιρότητα δοσμένη και μέσα από την ιστορικότητα των γεγονότων και καταστάσεων με τα οποία κάθε φορά καταπιανόταν.

Ο Νίκος Καραντηνός σε όλη του τη ζωή έζησε ως μαχόμενος κομμουνιστής δημοσιογράφος, ταγμένος αταλάντευτα με το δίκιο της εργατικής τάξης και τα ιδανικά του ΚΚΕ. Η τιμή στη μνήμη του είναι ταυτόχρονα υπόσχεση να συνεχίσουμε στον δρόμο που και ο ίδιος βάδισε, μέχρι την τελική νίκη του λαού μας. Το βιβλίο της Εύας Νικολαΐδου, το οποίο κρατάμε σήμερα στα χέρια μας, συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση».

Ο Στέφανος Λουκάς σημείωσε μεταξύ άλλων: «Συζητώντας με τον σύντροφο Νίκο μπορούσες να καταλάβεις ότι σου μετέδιδε κοινωνική μόρφωση κατακτημένη μέσα από τη συνύφανση της ζωής και της δράσης με το ΚΚΕ που το υπηρετεί μέσα από τις γραμμές του υπηρετώντας την εργατική τάξη, τον λαό. Και είναι μοναδική γιατί κατακτιέται ζυμώνοντας τη συνείδησή σου με τα πιο προοδευτικά μυαλά που έβγαλε η ανθρωπότητα και που μας έδωσαν τον κινητήριο μοχλό της Ιστορίας για να κατακτήσει ο εργαζόμενος άνθρωπος τους δικούς του ουρανούς προβάλλοντας το πιο ουμανιστικό όραμα της κοινωνίας που οι άνθρωποι θα έχουν περάσει από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας. Είναι αυτό που στο βιβλίο γράφεται ως αυτονόητο για τον Νίκο. Είναι η υπέρτατη αξία της ανθρώπινης ζωής, η οποία προικίζει τον άνθρωπο με όλες τις αρετές που γράφονται σε αυτό το βιβλίο ως αξεχώριστες από τον Νίκο Καραντηνό, τη ζωή και τη δράση του. Οι αρετές του κομμουνιστή.

Θυμάμαι πάντα την προτροπή του. Στην εφημερίδα, σε όλα της τα θέματα, και στα ρεπορτάζ και στα άρθρα και στις έρευνες, σε όλα τα κείμενά της, πρέπει να αποκαλύπτεται και να λάμπει η αλήθεια από τη σκοπιά του λαού. Είναι η αρχή για να λειτουργεί ο "Ριζοσπάστης" ως καθοδηγητής, διαφωτιστής και οργανωτής μαζών. Επομένως, χρειάζεται να αποκαλύπτουμε ταξικά αυτό που κρύβεται πίσω από την είδηση και να το τεκμηριώνουμε. Είναι αρχή της κομμουνιστικής δημοσιογραφίας. Ελεγε χαρακτηριστικά: "Σήμερα στους νέους συντρόφους του "Ριζοσπάστη" θέλω να πω μια φράση που είναι πολύ όμορφο να την ακούς, τη φράση: Το 'γραψε ο «Ριζοσπάστης». Αυτή είναι μεγάλη τιμή για μας". Ηταν επίσης μια προτροπή την οποία μας έδιναν όλοι οι σύντροφοι της γενιάς του που ήταν ενταγμένοι στη δημοσιογραφική δουλειά του "Ριζοσπάστη". Είναι η ανωτερότητα της κομμουνιστικής δημοσιογραφίας γιατί συμβάλλει να ανοίγουμε τον δρόμο της συμμετοχής των εργαζομένων στους ταξικούς αγώνες, στη συμπόρευση με το ΚΚΕ για την κοινωνία της ευημερίας του λαού».

Για τον ακριβό μας σύντροφο που «κουβαλούσε την ποίηση του κομμουνισμού, ή τον ανθρώπινο άνθρωπο του Μαγιακόφσκι» μίλησε ο δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος.

Οπως σημείωσε, ο Νίκος Καραντηνός μάς δίδαξε ότι αντικειμενικότητα στη δημοσιογραφία είναι να είσαι με τη μεριά των αδικημένων και αυτό το αποδείκνυε σε όλη του τη ζωή. Τα κείμενά του ήταν μια «βαθιά υπόκλιση» στους δασκάλους του, όπως στην Ηλέκτρα Αποστόλου, στον Κώστα Βιδάλη, στον Κώστα Καραγιώργη, στον Κώστα Βάρναλη, αλλά και ένα δώρο στους νεότερους, μια διδαχή του τι σημαίνει να είσαι γραφιάς κομμουνιστής.

«Το βιβλίο δείχνει αδρά και ανάγλυφα την προσωπικότητα του Νίκου Καραντηνού», είπε ο Θεοχάρης Καραντηνός, ενώ αναφέρθηκε και σε στιγμές και γεγονότα που καθόρισαν και διαμόρφωσαν την προσωπικότητα του πατέρα του.

Οπως σημείωσε, η προσωπικότητά του είναι η σύνθεση της μεγάλης παράδοσης κοινωνικών αγώνων και εξεγέρσεων των Επτανήσων και ιδίως της Κεφαλονιάς, αλλά και της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού που πολιτικός εκφραστής της είναι το ΚΚΕ.

Τα «σχολεία» που τον καθόρισαν είναι ο πόνος και η αγωνία του ξωμάχου στον κάμπο της Κεφαλονιάς, το πέρασμά του από τη Λαχαναγορά που δούλεψε και η εκμετάλλευση που βίωσε, τα παράνομα τυπογραφεία της ΕΠΟΝ την περίοδο της Κατοχής και τόσα άλλα... «Σχολεία» που τον γαλούχησαν και του εδραίωσαν την πίστη ότι το καινούριο θα νικήσει.

Η συγγραφέας του βιβλίου, Εύα Νικολαΐδου, σημείωσε την πρόθεσή της να γράψει ένα «αληθινό βιβλίο για τον Νίκο Καραντηνό» και αναφέρθηκε σε στιγμές που μοιράστηκε με τον αξέχαστο σύντροφό μας.

Επίσης, παρέδωσε στον Δ. Κουτσούμπα για το Αρχείο του Κόμματος μια χειροποίητη κοσμηματοθήκη, ένα πραγματικό κομψοτέχνημα που φιλοτέχνησε ο παππούς της, Πέτρος Λιλιακίδης, στην εξορία που βρισκόταν και τη χάρισε στη μητέρα της.