Copyright 2019 The Associated

Το «Γιαβούζ» είναι το δεύτερο γεωτρύπανο που η Τουρκία στέλνει στα ανοιχτά της Κύπρου

Στην προκλητική γραμμή των «ίσων αποστάσεων» συνεχίζουν να κινούνται οι ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την τουρκική προκλητικότητα σε κυπριακή ΑΟΖ - Μεσόγειο - Αιγαίο, διαψεύδοντας πανηγυρικά όσους, όπως οι αστικές κυβερνήσεις των δύο χωρών και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, πασχίζουν να προβάλλουν την εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ ως τάχα «εγγύηση» για τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου.

Ενδεικτική είναι και μια ακόμα τοποθέτηση εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που, όταν κλήθηκε να σχολιάσει τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από την Κύπρο, εξέφρασε ξανά τη γνωστή «ανησυχία», απευθύνοντας ωστόσο αμέσως μετά έκκληση σε «όλα τα μέρη να ενεργήσουν με αυτοσυγκράτηση».

Επίσης, εκφράζοντας ανησυχία και για τα συμφέροντα της Τουρκίας (με την οποία άλλωστε οι ΗΠΑ κλιμακώνουν ένα σύνθετο παζάρι σε πολλά μέτωπα), ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρόσθεσε ότι «δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να εμπλακεί σε προκλητική ρητορική ή δράση», για να καταλήξει ότι ζητούμενο είναι ένας συμβιβασμός, από τον οποίο φυσικά τα αμερικανικά μονοπώλια προσδοκούν πολλαπλά οφέλη, επαναλαμβάνοντας: «Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ισομερώς και μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης».

Ολα αυτά, ενώ χτες η Τουρκία ανακοίνωσε την αποστολή και δεύτερου γεωτρύπανου στα ανοιχτά της Κύπρου, του «Γιαβούζ», μέχρι τις αρχές Ιούλη. Μάλιστα, σε τελετή απόπλου, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, είπε ότι η αποστολή του «Γιαβούζ» «αποτελεί την πιο απτή και σαφή έκφραση της αποφασιστικότητας της Τουρκίας». Οπως δήλωσε ο γενικός διευθυντής της τουρκικής εταιρείας πετρελαϊκών ερευνών TPAO, Μελίχ Χαν Μπιλγκίν, το «Γιαβούζ» θα επιχειρήσει στα ανοικτά της χερσονήσου της Καρπασίας, στη βορειοδυτική Κύπρο, ενώ ο υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, διευκρίνισε ότι οι εργασίες του θα διαρκέσουν τουλάχιστον τρεις μήνες και το σχέδιο είναι να φτάσει μέχρι τα 3.300 μέτρα βάθος.

Στο φόντο των κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων, «"τρέχουν" στο φουλ» και μια σειρά από κόντρες με την Τουρκία, όπως αυτή με τις ΗΠΑ, γύρω από τη συμφωνία αγοράς των ρωσικών συστημάτων «S-400», για την οποία η Ουάσιγκτον αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο κυρώσεων σε βάρος της Αγκυρας. Σε αυτήν τη βάση, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε (ανώνυμα) στην ιστοσελίδα «Hellas Journal» ότι «οι "S-400" είναι μια ρωσική πλατφόρμα συλλογής πληροφοριών που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των αεροσκαφών και των πιλότων μας. Τα βήματα που θα αναγκαστούμε να αναλάβουμε εάν η Τουρκία αποκτήσει τους "S-400" θα είναι οδυνηρά και δαπανηρά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά εμείς δεν μπορεί να θέσουμε σε κίνδυνο τους ανθρώπους μας...».

Πάντως, ο Ερντογάν είπε χτες ότι «οι ΗΠΑ πρέπει να το σκεφτούν πολύ καλά ενώ επιβάλλουν κυρώσεις σε βάρος μιας τόσο αλληλέγγυας ΝΑΤΟικής χώρας με όλες τις εφαρμογές που έκανε μέχρι σήμερα εντός του ΝΑΤΟ» και προειδοποίησε ότι «και εμείς θα έχουμε ειδικές αντίθετες κυρώσεις».

Στο μεταξύ, μια σειρά από γεωτρύπανα συγκεντρώνονται ή / και επιχειρούν ήδη στα ανοικτά της Κύπρου και όλη την περιοχή για λογαριασμό ισχυρών μονοπωλιακών συμφερόντων, με όλες τις πλευρές να επιμένουν πως οι υδρογονάνθρακες της περιοχής αποκτούν κρίσιμο ρόλο στα σχέδια για την «απεξάρτηση» της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο, για τη χάραξη νέων διαδρόμων Ενέργειας μεταξύ Ανατολής - Δύσης κ.τ.λ. Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου αποφάσισε νέες διευκολύνσεις για την υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδιασμών που «τρέχουν» στην ΑΟΖ της, στην οποία έχουν αποκτήσει «πάτημα» κολοσσοί όπως οι «ExxonMobil», «Total», «Εni».

Ενδεικτική της ταχύτητας με την οποία διεισδύουν στην περιοχή τέτοια συμφέροντα, είναι και η απόφαση που πήρε το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου, για να μπορεί στο εξής να δίνει παράταση σε εταιρείες υδρογονανθράκων που έχουν υπογράψει συμβόλαια για έρευνα και εκμετάλλευση στην κυπριακή ΑΟΖ, αν δεν ολοκληρώνεται π.χ. ο αρχικά σχεδιασμένος αριθμός των γεωτρήσεων, για λόγους όπως η εμφάνιση «γεωλογικών επιπλοκών» ή ανάγκης για νέες έρευνες λόγω νέων γεωλογικών ευρημάτων κ.τ.λ. Σημειώνουμε ότι τους τελευταίους μήνες η κυπριακή κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά από εντατικές επαφές με πρωτοκλασάτα στελέχη πολυεθνικών που έχουν συμβόλαια στην Κύπρο, αναφέροντας γενικά ότι εκφράζεται «μεγάλο ενδιαφέρον» και για «υπογραφή περαιτέρω συμβολαίων».

Εξίσου ενδεικτικές του έντονου επιχειρηματικού ενδιαφέροντος για την Κύπρο είναι και οι ανακοινώσεις που έκανε η κατοχική κυβέρνηση, συγκροτώντας «επιστημονική επιτροπή» που θα δρομολογήσει την αξιοποίηση του «φιλέτου» των Βαρωσίων και όλης της περιφέρειας Αμμοχώστου, που μέχρι την εισβολή αποτελούσε μεγάλο τουριστικό θέρετρο. Δεν είναι τυχαίο ότι η αξιοποίησή της είχε τεθεί και σε πολλούς από τους γύρους συνομιλιών για το Κυπριακό που ξεκίνησαν μετά την εκλογή Ακιντζί (άνοιξη 2015) στο πλαίσιο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) των δύο κοινοτήτων.

Τα σχέδια του ψευδοκράτους για τα Βαρώσια - που φυσικά προχωρά μαζί με την Τουρκία - αφενός είναι ενδεικτικά των προσπαθειών του να δημιουργήσει τετελεσμένα, αφετέρου ασκούν νέα πίεση και για να προχωρήσουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό, θέτοντας ως στόχο τη δημιουργία δύο κρατών, δηλαδή την ντε φάκτο διχοτόμηση του νησιού και άρα την εδραίωση των δεδομένων της τουρκικής κατοχής.

Αλλωστε, ο «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, σε δηλώσεις του με τις οποίες είπε ότι τα κατοχικά - τουρκικά σχέδια για τα Βαρώσια θα προχωρήσουν αποφασιστικά, ξεκαθάρισε ότι αυτά αποτελούν και έκφραση περαιτέρω πιέσεων για τη διχοτόμηση του νησιού, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. «Δεν υπάρχει ομοσπονδιακή βάση διευθέτησης στην Κύπρο. Αν καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, νέες εναλλακτικές θα εμφανιστούν. Ο τουρκοκυπριακός "λαός" είναι έτοιμος για μια βιώσιμη συμφωνία στη βάση των δύο χωριστών κρατών. Μετά από όλο αυτόν τον καιρό, κανείς δεν μπορεί να εντάξει τους Τουρκοκύπριους σε μια ομοσπονδιακή δημοκρατία...». Μάλιστα, σύμφωνα με ορισμένα ΜΜΕ, εμφάνισε το πρόγραμμα της «κυβέρνησής» του ως πρωτοποριακό ...επειδή είναι το πρώτο (τουρκοκυπριακό) που εμφανίζει τα «δύο κράτη» να ανοίγουν γύρο συνομιλιών υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Πάντως, δεν είναι τυχαίο ότι στελέχη της κυπριακής κυβέρνησης εξέφρασαν δυσαρέσκεια, επειδή τα σχέδια για τα Βαρώσια θα προχωρήσουν «ως μονομερή», και ουσιαστικά ανησυχία ότι μπορεί να προκύψουν αποκλεισμοί από νέες μπίζνες. Επίσης, χαρακτηριστική είναι η υπενθύμιση του Κύπριου ΥΠΕΞ, Ν. Χριστοδουλίδη, ότι το ενδεχόμενο σύστασης κοινής επιτροπής για την αξιοποίηση της Αμμοχώστου είχε συζητηθεί και κατά την επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στην Κύπρο, το 2014, αλλά τότε - όπως είπε σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο» - η τουρκοκυπριακή πλευρά σταμάτησε την όλη προσπάθεια, ζητώντας τον αποκλεισμό Ελληνοκυπρίων από μια τέτοια επιτροπή.