Κάθε πρόταση των κομμάτων του κεφαλαίου είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των επιχειρηματικών ομίλων, σε βάρος των βιοπαλαιστών της υπαίθρου

Είναι αυτοί που όλα τα προηγούμενα χρόνια αρνήθηκαν να στηρίξουν τις δίκαιες διεκδικήσεις των αγροτών, γιατί - όπως έλεγαν - αυτές βρίσκονταν εκτός «των δημοσιονομικών πλαισίων» και των «αντοχών της οικονομίας».

Τέτοιοι είναι, για παράδειγμα, οι κυβερνητικοί βουλευτές που προσπαθούν να παρουσιάσουν τα προβλήματα ως προσωρινά και «εισαγόμενα» και ζητάνε την ψήφο της αγροτιάς, για να σχηματιστεί μια «σταθερή» κυβέρνηση που θα συνεχίσει δήθεν το «θετικό έργο» που υλοποίησε η ΝΔ.

Από την άλλη, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ καλούν τους αγρότες να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στην κυβερνητική εναλλαγή, από την οποία «κάηκε η γούνα τους» όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Τα κόμματα που κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα δεν μπορούν να κρύψουν ότι συνολικά οι προτεραιότητές τους στον αγροτικό τομέα είναι «κομμένες και ραμμένες» στα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων και των κατευθύνσεων της ΚΑΠ.

Διάφορα εργαλεία όπως το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, οι «ομάδες παραγωγών», η «συμβολαιακή γεωργία», που αποτελούν βασικές κατευθύνσεις της ΚΑΠ, προβάλλονται ως η μοναδική διέξοδος για την «επιβίωση» μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων. Στην ουσία είναι η διέξοδος που συμφέρει τα μονοπώλια για να ενισχύσουν την κυριαρχία τους στην παραγωγή.

«Ρεκόρ πληρωμών σημειώθηκε το 2022 για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022 σε σχέση με κάθε άλλη χρονιά και προγραμματική περίοδο», ανέφερε χαρακτηριστικά λίγους μήνες πριν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

«Εργαλείο παραγωγικής ανασυγκρότησης το ΠΑΑ, καταφέραμε να εξασφαλίσουμε κινητοποίηση συνολικών πόρων ύψους 7 δισ. ευρώ, τα οποία έως το 2020 θα φτάσουν τα 20 δισ. ευρώ για τον πρωτογενή τομέα», τόνιζε σε άρθρο του βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στον νομό Λάρισας, όταν στη διακυβέρνηση ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα για την πλειοψηφία των βιοπαλαιστών αγροτών; Στον «Ριζοσπάστη» έχει υπάρξει στο παρελθόν εκτενής αρθρογραφία. Ας υπενθυμίσουμε λοιπόν κάποια πράγματα και ας δούμε μέσα από το παράδειγμα της Θεσσαλίας ποια είναι η πραγματικότητα για την πλειοψηφία των βιοπαλαιστών αγροτών.

Το βασικό κριτήριο για τη χρηματοδότηση επενδύσεων με κρατικό χρήμα, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και της ΚΑΠ, είναι η ικανοποίηση της στρατηγικής κατεύθυνσης του κεφαλαίου για συγκέντρωση και συγκεντροποίηση παραγωγής, εμπορίας και μεταποίησης με τη διαμόρφωση βιώσιμων καπιταλιστικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων.

Μέσα από τη διαδικασία συγκέντρωσης μπορούν να ενσωματώνονται στην παραγωγή εκσυγχρονισμοί και καινοτομίες που αυξάνουν την παραγωγικότητα της εργασίας και ενισχύουν την παραγωγή ανταγωνιστικών, «εξωστρεφών», πιστοποιημένων προϊόντων, που δίνουν τη δυνατότητα διεύρυνσης της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων στο πλαίσιο του διαρκώς οξυνόμενου διεθνοποιημένου καπιταλιστικού ανταγωνισμού.

Αποτέλεσμα, στο πλαίσιο του καπιταλιστικού ανταγωνισμού, είναι να χειροτερεύει περαιτέρω η θέση των αυτοαπασχολούμενων αγροτοκτηνοτρόφων, που στην πλειοψηφία τους αποκλείονται, καθώς τα κριτήρια που βαθμολογούνται είναι η κερδοφορία της επιχείρησης τα τελευταία τρία χρόνια, η τεκμηριωμένη δυνατότητα χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια τουλάχιστον του 20% του προϋπολογισμού της επένδυσης, η παραγωγή «επώνυμων προϊόντων» και η εξαγωγή άνω του 80% της παραγωγής.

Ορισμένα κονδύλια κατευθύνονται στη διατήρηση και αναπαραγωγή ενός τμήματος αυτοαπασχολούμενων αγροτών που έχουν ανάγκη τα μονοπώλια και το κράτος τους για την εξασφάλιση πρώτων υλών, την αξιοποίηση της γεωργικής γης που δεν επενδύεται από το κεφάλαιο.

Τα παραπάνω έχουν συγκεκριμένη έκφραση σε περιοχές όπως η Θεσσαλία.

Ετσι, μέσα από τα στοιχεία που υπάρχουν, φαίνεται ότι παραγωγοί με Τυπική Απόδοση (ΤΑ) μικρότερη από 25.000 ευρώ, δηλαδή το 85% περίπου των αγροτών, αποκλείστηκαν από το πρόγραμμα νιτρορύπανσης, αφού το πλαφόν των 120 στρεμμάτων δεν επαρκεί για την ένταξη στο πρόγραμμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό έγινε επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Το ίδιο μπορεί να πει κάποιος και για τα προγράμματα νέων αγροτών και μικρών εκμεταλλεύσεων, που υλοποίησε η κυβέρνηση της ΝΔ, αφού τα προκαθορισμένα από τις πράξεις όρια καθιστούν απαγορευτική τη συμμετοχή ενδιαφερομένων που ξεκινούν από το μηδέν ή με μικρή περιουσία.

Αντίστοιχα, στα προγράμματα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και συγκεκριμένα στα πολυδιαφημιζόμενα σχέδια βελτίωσης το 3% της χρηματοδότησης πήγε σε προϋπολογισμούς μέχρι 25.000 ευρώ, το 12% σε προϋπολογισμούς από 25.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ, ενώ το 85% σε προϋπολογισμούς πάνω από 50.000 ευρώ. Είναι ξεκάθαρο ότι για μια ακόμη φορά ευνοήθηκαν οι μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις, που έχουν επιπλέον και τη δυνατότητα να επιλέξουν καλλιέργεια, ώστε να πιάσουν τους επιθυμητούς στόχους της δράσης.

Στις δράσεις που αφορούσαν το ίδιο μέτρο αλλά τη μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη επιχειρήσεων με τελικό προϊόν γεωργικό ή όχι, επιλέχθηκαν μόλις πέντε επιχειρήσεις με επιλέξιμο προϋπολογισμό πάνω από 150.000 ευρώ, αφήνοντας έξω από την ενίσχυση όλες τις υπόλοιπες μικρότερες επιχειρήσεις του τομέα.

Αντίστοιχα, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ παρουσιάζουν σαν λύση για τους αγρότες τα λεγόμενα «συνεργατικά σχήματα».

Ενδεικτικά, ο πρωθυπουργός είχε δηλώσει: «Χρειαζόμαστε μέγεθος, οικονομίες κλίμακας για να μπορέσουμε να ανταγωνιστούμε μεγαλύτερους "παίκτες" από το εξωτερικό». Αλλά και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έλεγε ότι «επιδιώκουμε νέες μορφές συνεργατισμού στον αγροτικό τομέα που θα είναι προσανατολισμένες προς την επιχειρηματικότητα και προς τη μεταποίηση του προϊόντος».

Τα συγκεκριμένα «συνεργατικά σχήματα» μπορούν να εξασφαλίζουν αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας μέσω της ενσωμάτωσης στην παραγωγή κοινών καλλιεργητικών μεθόδων, τεχνολογικών καινοτομιών και της καθετοποίησης, αλλά και μεγαλύτερη πρόσδεση των ατομικών αγροτοπαραγωγών στο άρμα επιχειρηματικών ομίλων της μεταποίησης, της εμπορίας και του τραπεζικού τομέα.

Η συγκέντρωση της παραγωγής μέσω μορφών συλλογικής ιδιοκτησίας ευνοεί τους μεγάλους, εκθέτει όμως ακόμα περισσότερο τους μικρούς στον καπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Μπορεί πρόσκαιρα να εξασφαλίζουν ορισμένες διευκολύνσεις στους αγροτοπαραγωγούς, ωστόσο οι μυλόπετρες του καπιταλισμού είναι αμείλικτες και η πορεία προδιαγεγραμμένη. Νομοτελειακά προωθείται η μετατροπή της συλλογικής ιδιοκτησίας σε μετοχική και η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας σε ορισμένους μεγαλομετόχους, είτε με την αναγκαία σε κάποια φάση εισροή κεφαλαίου, είτε με την παγιοποίηση και τη σταδιακή μετατροπή του διευθυντικού μηχανισμού σε ιδιοκτήτες της επιχείρησης, είτε με την πτώχευση, τη διάλυση και την εξαγορά. Ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα του «ΘΕΣΓΑΛΑ», του συνεταιρισμού κρασιών «Διόνυσος» στην Καρδίτσα, της «Δωδώνης», η γενικότερη πορεία των συνεταιρισμών από το 1980.

Τελικά οι ενταγμένοι αγροτοκτηνοτρόφοι, και ειδικά οι μικρότεροι από αυτούς, δεν βλέπουν τη θέση τους να βελτιώνεται. Αυτό που βλέπουν είναι να συγκεντρώνεται η παραγωγή τους για λογαριασμό κάποιου μεγάλου ομίλου που θησαυρίζει από αυτή.

Με κριτήριο λοιπόν τα παραπάνω, οι βιοπαλαιστές αγρότες δεν έχουν παρά να καταψηφίσουν μαζικά τα κόμματα που υπερασπίζονται αυτόν τον δρόμο του ξεκληρίσματος. Και στηρίζοντας ΚΚΕ να δώσουν ακόμα περισσότερη δύναμη στη δύναμή τους, στον αγώνα για να μείνουν στα χωράφια τους, να δουλεύουν και να ζουν από τον μόχθο τους.