Στην περαιτέρω «εξομάλυνση» των διμερών σχέσεων - που ΕΕ και ΗΠΑ προτάσσουν για την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» όλων των Δυτικών Βαλκανίων - φέρεται να εστιάζουν Σερβία και Κόσοβο, μετά τη συμφωνία που αργά προχτές βράδυ ανακοινώθηκε ότι επιτεύχθηκε μεταξύ τους, για το θέμα με τις πινακίδες των οχημάτων των Σέρβων του Κοσόβου.

Με ανάρτηση στο Twitter, ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Z. Μπορέλ, ανακοίνωσε ότι «έχουμε συμφωνία... Προς μεγάλη ικανοποίησή μας ανακοινώνουμε ότι οι επικεφαλής διαπραγματευτές του Κοσόβου και της Σερβίας με τη διευκόλυνση της ΕΕ συμφώνησαν στα μέτρα για να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση και να επικεντρωθούμε πλήρως στην πρόταση για την εξομάλυνση των σχέσεών τους».

Ο ίδιος υποστήριξε ότι με βάση τη συμφωνία, «η Σερβία θα σταματήσει να εκδίδει πινακίδες κυκλοφορίας για αυτοκίνητα σε πόλεις του Κοσόβου και το Κόσοβο θα αναστείλει κάθε περαιτέρω ενέργεια που σχετίζεται με την έκδοση νέων αριθμών κυκλοφορίας».

Πρόσθεσε δε ότι θα καλέσει και τις δύο πλευρές τις επόμενες μέρες να συζητήσουν την πρόταση που έχουν καταθέσει Γαλλία - Γερμανία για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων.

Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, Ν. Πράις, μίλησε για «τεράστιο βήμα» που τα δύο μέρη «έκαναν μπροστά, με τη διευκόλυνση της ΕΕ, προς τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας σε ολόκληρη την περιοχή (...) Επικροτούμε περαιτέρω τη συμφωνία των δύο χωρών να επικεντρωθούν πλήρως και επειγόντως στην εξομάλυνση των σχέσεων υπό την αιγίδα του διαλόγου που διευκολύνει η ΕΕ».

Από τη μεριά του Κοσόβου, η Πρόεδρος, Βιόσα Οσμάνι, δήλωσε ότι «η υποστήριξή τους (σ.σ. των ΗΠΑ) στη διαδικασία διαλόγου ανάμεσα στο Κόσοβο και στη Σερβία είναι εκ των ων ουκ άνευ. Το Κόσοβο εκφράζει ευγνωμοσύνη». Σημειώνουμε ότι η Πρίστινα, πριν δεχτεί το αίτημα των ΗΠΑ για 48ωρη αναβολή των κυρώσεων που ήταν έτοιμη να εφαρμόσει σε βάρος χιλιάδων Σέρβων του Κοσόβου, είχε χαιρετίσει τις ΗΠΑ ως πολύ «αφοσιωμένες» στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης με το Βελιγράδι και τους εκπροσώπους τους ως «θετικούς, εποικοδομητικούς και δημιουργικούς». Την ίδια ώρα, ωστόσο, διά στόματος πρωθυπουργού, Αλ. Κούρτι, επέκρινε την ΕΕ λέγοντας ότι «δυστυχώς επανέλαβε και εγκατέλειψε τη γαλλογερμανική πρόταση, την πρόταση της ΕΕ, λέγοντας "ας έχουμε μια συμφωνία για τις πινακίδες κυκλοφορίας"».

Από την πλευρά του, ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, υποστήριξε ότι «πετύχαμε να διατηρήσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα και να προστατέψουμε τον λαό μας», αλλά και ότι «οι Σέρβοι στο Κόσοβο έχουν χορτάσει από εκβιασμούς και καταπίεση και δεν δέχονται να αποτελούν εθνική μειονότητα». Μίλησε ακόμα για θετικό κλίμα που δημιούργησε η συμφωνία για τις πινακίδες, προσθέτοντας πάντως ότι αν δεν προχωρήσει η σύσταση της Ενωσης Σερβικών Δήμων (που προβλέπεται από προηγούμενη συμφωνία αλλά εμποδίζεται από την Πρίστινα), οι Σέρβοι δεν θα επιστρέψουν στα όργανα του Κοσόβου απ' όπου αποχώρησαν στις 5 Νοέμβρη. Τόνισε δε ότι στη διαπραγμάτευση με το Κόσοβο το Βελιγράδι θα συμμετάσχει ενεργά αλλά δεν θα ξεπεράσει «κόκκινες γραμμές». Τέλος, σχολιάζοντας ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου με το οποίο η συμμόρφωση της Σερβίας με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας συνδέεται πάλι με την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ, ο Σέρβος ηγέτης είπε ότι «εάν σήμερα επιβάλουμε κυρώσεις στη Ρωσία, αύριο θα μας χαϊδέψουν στον ώμο και μεθαύριο θα εμφανιστεί ένα νέο ψήφισμα για την ανάγκη αναγνώρισης του Κοσόβου».

Στο μεταξύ, ο ΥΠΕΞ της Ιταλίας, Αντ. Ταγιάνι, έσπευσε κι αυτός - έπειτα από συνομιλίες με τις δύο πλευρές - να σημειώσει ότι «είναι τώρα απαραίτητο να συνεχίσουμε στην οδό του διαλόγου και της πλήρους εξομάλυνσης των σχέσεων» ανάμεσα σε Βελιγράδι και Πρίστινα.

Η Ιταλία ηγείται αυτή τη στιγμή της αποστολής KFOR του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο και είναι η χώρα που συμβάλλει περισσότερο στην αποστολή αυτή σε αριθμό στρατιωτικών. Ο Ταγιάνι, ο οποίος επισκέφθηκε την Τρίτη τις δύο πρωτεύουσες μαζί με τον Ιταλό υπουργό Αμυνας, Γκ. Κροσέτο, τόνισε ότι «το μέλλον των Βαλκανίων είναι στην Ευρώπη και η Ιταλία είναι έτοιμη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή»...

Στο μεταξύ, προχτές σημειώθηκε νέα επίθεση, η τρίτη από τον Οκτώβρη, στα γραφεία του βουλγαρικού πολιτιστικού συλλόγου «Τσάρος Βόρις Γ'» στην Οχρίδα της Β. Μακεδονίας. Αυτήν τη φορά οι ζημιές προκλήθηκαν από πυροβολισμούς.

Το ΥΠΕΞ της Βόρειας Μακεδονίας έκανε λόγο για «περιστατικά εντελώς απαράδεκτα (...) που αντιβαίνουν στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της χώρας».

Εντονα αντέδρασε η Βουλγαρία, της οποίας το ΥΠΕΞ εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία επειδή αυτή η επίθεση ήταν ένοπλη. Η πρέσβειρα της Βόρειας Μακεδονίας στη Σόφια, Αγκνέσα Ρούσι, αναμενόταν να κληθεί στο βουλγαρικό ΥΠΕΞ για να της επιδοθεί αυστηρό διάβημα διαμαρτυρίας.

Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρ. Ράντεφ, μίλησε για ενέργεια «χαρακτηριστική του επιθετικού κλίματος (...) που καλλιεργείται εδώ και δεκαετίες στη Βόρεια Μακεδονία» και πρόσθεσε ότι «η ηγεσία της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και η κοινωνία της χώρας αυτής πρέπει να κατανοήσουν ότι ο δρόμος προς την ΕΕ περνά μέσα από την αναγνώριση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των μακεδόνων Βουλγάρων και της βουλγαρικής πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς».