Τρικάκι της ΚΝΕ από την αντιδικτατορική περίοδο |
17 Νοέμβρη 1973. Πολυτεχνείο! Μια από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας, που κηρύχθηκε και εγκαθιδρύθηκε στις 21 Απρίλη του 1967. Στο όνομα του «κομμουνιστικού κινδύνου» επιβλήθηκε η πιο ακραία μορφή πολιτικής διαχείρισης του καπιταλισμού, για να μπορέσει το τότε πολιτικό σύστημα να υπερβεί τις αντιθέσεις που υπήρχαν, αλλά και να στηρίξει τις επιδιώξεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην περιοχή. Τα χρόνια της επταετίας ο λαός βίωσε δύσκολες καταστάσεις, βλέποντας την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, την αύξηση της τιμής των προϊόντων, την αύξηση της καταστολής του κινήματος, τις συλλήψεις και τους διωγμούς. Την ίδια στιγμή, όμως, οι εφοπλιστές και οι βιομήχανοι είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται, με την αγαστή βοήθεια των κυβερνώντων της περιόδου. Οπως ακριβώς και σήμερα, το ίδιο κάνουν και οι συνεχιστές τους, οι χρυσαυγίτες, που από τη μια χτυπούν τους μετανάστες και τους εργάτες και από την άλλη καταθέτουν προτάσεις νόμου για φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών και υμνούν τη χούντα.
Αυτοκόλλητο της ΚΝΕ για το 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1973) που κυκλοφόρησε στην Ιταλία |
Η συμβολή της ΚΝΕ στην οργάνωση της αντιδικτατορικής πάλης ήταν σημαντική. Με πρωτοβουλία της συγκροτήθηκε η Αντιδικτατορική ΕΦΕΕ (Αντι-ΕΦΕΕ) και η Μαθητική Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας (ΜΟΔΝΕ), ως ανάγκη ανάπτυξης αγωνιστικής δραστηριότητας μέσα στους χώρους εκπαίδευσης. Αυτές οι οργανώσεις προέκυψαν και από την ανάπτυξη αντιδικτατορικών διαθέσεων στους ίδιους τους νέους, την πάλη γενικά για την ελευθερία και την υπεράσπιση των συνδικαλιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων τους. Η δράση της ΚΝΕ επεκτεινόταν στους χώρους δουλειάς, στις συνοικίες, στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, αλλά και στο εξωτερικό. Τα μέλη της ΚΝΕ διακινούσαν τον κομματικό Τύπο, προκηρύξεις, πετούσαν τρικ, έγραφαν συνθήματα στους τοίχους, κολλούσαν αφίσες και κρεμούσαν πανό ενάντια στη δικτατορία.
Η πάλη των φοιτητών άρχισε να γίνεται πιο μαζική και να κλιμακώνεται. Το 1972 άρχισε η συγκρότηση φοιτητικών επιτροπών αγώνα, ως ώριμη ανάγκη να πάρουν οι ίδιοι οι φοιτητές την υπόθεση της οργάνωσης του αγώνα στα χέρια τους. Δημιουργήθηκαν τοπικοί επαρχιακοί φοιτητικοί σύλλογοι, με βάση τον τόπο καταγωγής, όπου αποτέλεσαν χώρους ζύμωσης και συσπείρωσης φοιτητών. Το πάγιο αίτημα των φοιτητών για ελεύθερες εκλογές εμπλουτίστηκε με αιτήματα που έδιναν κατεύθυνση πολιτικοποίησης και κλιμάκωσης του αγώνα. Δύο επιπλέον μέτρα που προσπάθησε να υλοποιήσει η χούντα ήταν η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, με το τότε γνωστό ξενόγλωσσο ινστιτούτο, αλλά και το Διάταγμα που επέβαλε τη διακοπή στράτευσης και τη βίαιη επιστράτευση φοιτητών. Και τα δύο βρήκαν απέναντι τους φοιτητές που διοργάνωσαν κινητοποιήσεις.
Το πρωί της Τετάρτης 14ης Νοέμβρη 1973 φοιτητές συγκεντρώνονται στο Πολυτεχνείο, για να πραγματοποιηθούν γενικές συνελεύσεις και εκλογή εφορευτικών επιτροπών για ελεύθερες εκλογές. Το απόγευμα ξεκινάει η κατάληψη του Πολυτεχνείου. Δημιουργείται και ο πρώτος πομπός, έπειτα από απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής, η οποία είναι υπεύθυνη και για τη συλλογή προμηθειών. Χιλιάδες κόσμος έχει συγκεντρωθεί έξω από το Πολυτεχνείο. Από τις μαρτυρίες που υπάρχουν, η αλληλεγγύη του κόσμου ήταν μεγάλη, στην προσφορά τροφίμων, φαρμάκων και τσιγάρων και τις τρεις μέρες. Την επομένη μέρα, η ΚΟΑ (Κομματική Οργάνωση Αθήνας του ΚΚΕ) απευθύνει κάλεσμα στους εργαζόμενους και τη νεολαία για συμπαράσταση και αγωνιστική κινητοποίηση. Γυναίκες, άντρες, μαθητές, φοιτητές ακόμη κι από την Πάτρα βρίσκονται στο Πολυτεχνείο. Την Παρασκευή 15 Νοέμβρη, έπειτα από τη συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής ο χαρακτήρας της κινητοποίησης προσδιορίζεται ως αντιφασιστικός - αντιιμπεριαλιστικός και απαιτείται η πτώση της χούντας και η εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας.
Η απόφαση του Παπαδόπουλου για επέμβαση του στρατού θέτει σε εφαρμογή το σχέδιο «Κεραυνός». Τα τανκς έχουν αρχίσει να κυκλώνουν το Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές φωνάζουν στους φαντάρους να μην πυροβολήσουν, φωνάζουν ότι ο στρατός είναι λαϊκός, ότι είναι αδέρφια τους. Κάποιοι φαντάροι σε αυτό το κάλεσμα πειθάρχησαν και δεν ρίξαν, όπως άλλοι. Στις 3.00, έπειτα από εντολή, το τανκ πέφτει στην πύλη του Πολυτεχνείου. Αστυνομικοί και στρατός μπαίνουν στο χώρο, χτυπούν και συλλαμβάνουν φοιτητές. Κάποιοι κατάφεραν να διαφύγουν και με τη βοήθεια των φαντάρων. Για μέρες οι συλλήψεις συνεχίζονται.
Υποσημείωση:
1. Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, «Δικτατορία 1967 - 1974, Κείμενα & Ντοκουμέντα».