Παρά την προσωρινή διακοπή των συζητήσεων μεταξύ κυβέρνησης και «θεσμών», χτες τα ξημερώματα, το σίγουρο είναι ότι έχει ήδη διαμορφωθεί η κοινή βάση των νέων ανατροπών στην Κοινωνική Ασφάλιση, οι οποίες μάλιστα θα έχουν και άμεση εφαρμογή.

Σε κάθε περίπτωση, η αρχική πρόταση της κυβέρνησης, με τη «νέα αρχιτεκτονική» στην Ασφάλιση, γίνεται ακόμα χειρότερη σε όλες τις βασικές παραμέτρους μετά τη διαπραγμάτευση, ενώ όσον αφορά τους ήδη συνταξιούχους, οι συντάξεις τους δέχονται εκ νέου πλήγματα και παραπέρα μειώσεις, ιδίως οι επικουρικές, αλλά και οι κύριες μετά το 2018.

Στη χτεσινή κοινή συνέντευξη, που δόθηκε στο υπουργείο Οικονομικών, ο υπουργός Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, εκτίμησε πως «αν υπήρχε χρόνος θα είχαμε καταλήξει σε συμφωνία» και πρόσθεσε ότι «το νομοσχέδιο θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα».

Οπως μάλιστα σημειώνει το ίδιο το υπουργείο Εργασίας σε χτεσινή ανακοίνωσή του, «μετά την ολοκλήρωση και αυτής της φάσης της διαπραγμάτευσης, υπήρξε συμφωνία ή σημαντική προσέγγιση σε όλα τα ανοικτά θέματα, στη βάση του προσχεδίου νόμου και των κυβερνητικών προτάσεων και σε αρκετές περιπτώσεις σε ακόμη πιο θετική κατεύθυνση, ιδίως σε ό,τι αφορά τις μεταβατικές του διατάξεις».

Κατά συνέπεια, το υπουργείο ομολογεί πως υπάρχει ήδη συμφωνία και σημαντική προσέγγιση «στη βάση του νόμου», στον οποίο οι εργαζόμενοι απέδωσαν το χαρακτηρισμό «λαιμητόμος» για την Κοινωνική Ασφάλιση. Ο ισχυρισμός του υπουργείου ότι υπήρξαν προσεγγίσεις «σε πιο θετική κατεύθυνση» ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας. Αλλωστε, οι όποιες συγκεκριμένες αναφορές ακολουθούν στην ανακοίνωση, αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που ισχυρίζεται το υπουργείο Εργασίας.

Για παράδειγμα, ισχυρίζεται το υπουργείο στην προκλητική ανακοίνωσή του, η οποία αποτέλεσε και την εισαγωγική τοποθέτηση του αρμόδιου υπουργού στην κοινή συνέντευξη Τύπου: «Διασφαλίστηκε η απόλυτη προστασία των κύριων συντάξεων. Εξασφαλίσθηκε, επίσης, εθνική σύνταξη 384 ευρώ και ποσοστά αναπλήρωσης κοντά σε αυτά της αρχικής κυβερνητικής πρότασης, που προστατεύουν τους πιο αδύναμους και ταυτόχρονα δίνουν κίνητρα παραμονής στην εργασία για όσους έχουν αυτή τη δυνατότητα.

Καμιά επικουρική σύνταξη συνταξιούχου με μεσαία ή μικρά εισοδήματα δεν πρόκειται να μειωθεί. Δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για περικοπές από το πρώτο ευρώ είναι απολύτως αναληθή».

Για ποια προστασία κύριων συντάξεων κάνει λόγο; Γι' αυτές που ήδη έχουν υποστεί 11 κατά σειρά μειώσεις; `Η μήπως γι' αυτές που μείωσε το περασμένο καλοκαίρι η σημερινή κυβέρνηση, επιβάλλοντας πρόσθετη εισφορά στον κλάδο Υγείας από το 4% στο 6%; Μήπως εννοεί τα κατώτερα όρια των κύριων συντάξεων, που και αυτά τα μείωσε κατά 20%; (π.χ. ΙΚΑ από 486 στα 392 ευρώ μεικτά). 'Η μήπως για τη διάταξη που ψήφισε και περικόπτει το τμήμα εκείνο των κατώτερων συντάξεων που δεν προέρχεται από τις εισφορές του, στην περίπτωση που ο συνταξιούχος δεν έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του;

Επιπλέον, στο νόμο που προτείνει η κυβέρνηση, ρητά ορίζεται ότι όλες οι συντάξεις που αποδίδονται μέχρι σήμερα θα επανυπολογιστούν με το νέο σύστημα. Δηλαδή, θα διαμορφωθούν σε πολύ κατώτερα επίπεδα και μετά το τέλος του προγράμματος (2018), η διαφορά που θα έχει προκύψει «θα καταβάλλεται απομειούμενη...», που σημαίνει ότι το ποσό της «προσωπικής διαφοράς» θα δοθεί προσωρινά και μετά θα καταργηθεί. Αρα, οι μειώσεις αφορούν και τους ήδη συνταξιούχους.

Εκεί όμως που το υπουργείο «δίνει τα ρέστα του» στην παραπληροφόρηση, είναι η αναφορά του στο νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Η λεγόμενη «εθνική» σύνταξη θα δίνεται ολόκληρη (384 ευρώ) μόνο στην περίπτωση της 20ετίας και με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ανοίγει διάπλατα το δρόμο για την κατάργηση της 15ετίας, καθώς πλέον αυτή δεν εξασφαλίζει πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, αλλά μια σύνταξη της τάξης των 346 ευρώ.

Επίσης, τα ποσοστά αναπλήρωσης με τα οποία θα υπολογίζεται η λεγόμενη «ανταποδοτική» σύνταξη και για τα οποία επαίρεται η κυβέρνηση, όχι μόνο είναι σχεδόν μισά από τα ισχύοντα, αλλά είναι κάτω ακόμα και από την αρχική της πρόταση. Συγκεκριμένα, με 40 χρόνια ασφάλισης, το ποσοστό αναπλήρωσης από 80% (2% για κάθε έτος ασφάλισης), διαμορφώνεται στο 40,7% μετά τη διαπραγμάτευση, κάτω και από το 48% που υπήρχε στην αρχική της πρόταση.

Ετσι, «εθνική» και «ανταποδοτική» σύνταξη οδηγούν σε συντάξεις πείνας, παίρνοντας υπόψη ότι και ο συντάξιμος μισθός θα υπολογίζεται στη βάση όλου του εργάσιμου βίου και όχι της τελευταίας πενταετίας ή διετίας που ίσχυε πριν. Μάλιστα, αυτό θα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων, των οποίων ο μισθός ξεκινά χαμηλά και κλιμακώνεται ανάλογα με τα χρόνια προϋπηρεσίας και την υπηρεσιακή εξέλιξη.

Ως εκ τούτου, οι περικοπές στις κύριες συντάξεις με το νέο σύστημα όχι μόνο θα είναι μεγάλες, αλλά θα επιβληθούν αμέσως, αρχίζοντας από αυτούς που θα συνταξιοδοτηθούν μέσα στο 2016. Και επειδή αναμένεται να είναι μεγαλύτερες και από το 20% - γι' αυτό άλλωστε υπάρχει στο νόμο η σχετική πρόβλεψη - σε σχέση με το ισχύον σύστημα, η κυβέρνηση, για να «χρυσώσει το χάπι», θα επιστρέφει λίγα ψίχουλα από τη βέβαιη χασούρα.

Ετσι, σε μια σύνταξη των 1.000 ευρώ με το παλιό σύστημα, στην περίπτωση που υπολογιστεί με το νέο στα 700 ευρώ, ο ασφαλισμένος που θα συνταξιοδοτηθεί μετά την ισχύ του νέου νόμου, θα λάβει πίσω τα 50 ευρώ από τα 300 που έχασε, αυτός που θα συνταξιοδοτηθεί τον επόμενο χρόνο θα λάβει πίσω 33,3 ευρώ, ενώ αυτός που θα συνταξιοδοτηθεί το 2018 θα λάβει πίσω 25 ευρώ.

Γι' αυτό ο ισχυρισμός του Γ. Κατρούγκαλου ότι δήθεν οι νέες συντάξεις θα είναι «υψηλότερες από τις σημερινές» δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, όταν μάλιστα λίγο αργότερα στην ίδια συνέντευξη παραδέχτηκε ότι «η συνταξιοδοτική δαπάνη θα είναι μικρότερη»!

Η άρνησή του, εξάλλου, να ορίσει το ύψος των περικοπών στις επικουρικές αποδεικνύει και το επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης. Στην ανακοίνωσή του το υπουργείο ισχυρίζεται ότι δεν θα υπάρχουν μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις για τους συνταξιούχους «με μέσο και μικρό εισόδημα», χωρίς όμως να ορίζει το ύψος αυτών των εισοδημάτων.

Αρα, μειώσεις στις επικουρικές θα υπάρξουν και το ύψος τους θα εξαρτηθεί από το ύψος των εισφορών που θα επιβληθούν στους εν ενεργεία ασφαλισμένους, ώστε να καλυφθεί η περικοπή των 700 εκατομμυρίων ευρώ που έχει αποφασιστεί για φέτος στη σχετική δαπάνη.

Το υπουργείο, όμως, δεν λέει τίποτα για τις νέες επικουρικές που θα αποδίδονται με το καινούριο σύστημα υπολογισμού, οι οποίες οδεύουν προς πλήρη κατάργηση. Ο υπολογισμός τους με τους νέους συντελεστές επιβάλλει μειώσεις μέχρι και 70% σε σύγκριση με το ισχύον σύστημα και αυτό η κυβέρνηση το κρύβει επιμελώς.

Η προσπάθειά της, τέλος, να απαντήσει σε δημοσιεύματα για την κατάργηση του ΕΚΑΣ, παρά τα προπαγανδιστικά φληναφήματα, δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός που αναγκάζεται να ομολογήσει και το ίδιο το υπουργείο στην ανακοίνωσή του, ότι «η σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2019 αποτελεί πρόβλεψη του ν. 4336/2015 (Μνημονίου) ψηφισμένη και από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι».

Δεν ισχύει όμως ο ισχυρισμός ότι «για την προστασία των φτωχών συνταξιούχων η μεταρρύθμιση προέβλεψε την καθιέρωση της εθνικής σύνταξης», διότι η «εθνική» αποτελεί μέρος της νέας κύριας σύνταξης που μαζί με την «ανταποδοτική» οδηγούν σε μικρότερες κύριες συντάξεις.

Το ΕΚΑΣ αφαιρείται από τους σημερινούς χαμηλοσυνταξιούχους και αυτό δεν αντικαθίσταται με τίποτα. Γι' αυτό τα παραμύθια για «ισονομία» και «κοινωνική δικαιοσύνη» είναι το επικοινωνιακό καμουφλάζ για να επιβληθεί η πιο σκληρή και αντιλαϊκή «μεταρρύθμιση» των τελευταίων ετών, η οποία προστίθεται στις ήδη εφαρμοζόμενες ανατροπές των προηγούμενων κυβερνήσεων.