Το Κόμμα μας βρίσκεται μπροστά στο 19ο Συνέδριό του έχοντας μαζέψει πολύ σημαντική πείρα παλεύοντας μέσα σε φάση ιδιαίτερης όξυνσης της οικονομικής κρίσης υπερσυσσώρευσης του καπιταλισμού και συνακόλουθα έντασης της ταξικής πάλης. Είναι αυτονόητο ότι ένταση της ταξικής πάλης δε σημαίνει μόνο ένταση των αγώνων της εργατικής τάξης (αλλά και άλλων στρωμάτων που πλήττονται από την κρίση) αλλά και ιδιαίτερη επίθεση της αστικής τάξης σε βάρος των εργατών και ειδικά του Κόμματός τους.

Θεωρώ ότι οι Θέσεις της ΚΕ και το νέο Πρόγραμμα που προτείνεται για έγκριση κινούνται σε κατεύθυνση θετική, αποτελούν ουσιώδη συμπύκνωση εμπειριών των ταξικών αγώνων που αναπτύχθηκαν και των συμπερασμάτων από την πολύμορφη επίθεση που δέχτηκε το Κόμμα και τελικά καθίσταται σημαντικό όπλο για τη δουλειά μας από εδώ και πέρα.

Το ζήτημα της οικοδόμησης της Λαϊκής Συμμαχίας αναφέρεται συχνά στα πλαίσια του προσυνεδριακού διαλόγου και συχνά παρατίθεται αντιθετικά προς τη θέση οικοδόμησης του ΑΑΔΜ σύμφωνα με το Πρόγραμμα του 15ουΣυνεδρίου. Αυτό που είναι το πραγματικό διακύβευμα των διαφορετικών απόψεων είναι το κατά πόσο το Κόμμα θα έπρεπε να αφήσει ανοιχτό το ζήτημα της συμμετοχής ή πολύ περισσότερο να επιδιώξει το ίδιο την συγκρότηση ή τη συμμετοχή σε αστική κυβέρνηση, όπως και αν αυτή ονομαστεί («αριστερή», «λαϊκής ενότητας», «εθνικής σωτηρίας» κ.τ.λ.).

Συμμετοχή όμως σε μια αστική κυβέρνηση σημαίνει αυτόματα ότι διαχειρίζεσαι το αστικό κράτος. Το κράτος δεν είναι ένας αυτονομημένος διοικητικός μηχανισμός αλλά είναι πάντα το κράτος της τάξης που έχει την πραγματική εξουσία δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση της αστικής. Είναι σήμερα ο μηχανισμός βίας των αστών σε βάρος της εργατικής τάξης, ο μηχανισμός που επιβάλλει την οικονομική αφαίμαξή της και την πολιτική καθυπόταξή της. Συμμετοχή λοιπόν του ΚΚΕ σε αστική κυβέρνηση σημαίνει αναπόφευκτα συμμετοχή στη διεύθυνση του κρατικού μηχανισμού σε βάρος της εργατικής τάξης. Δεν έχει σημασία, αν η παρουσία ενός ΚΚ θα απάλυνε ίσως ορισμένες οριακά ακραίες συνέπειες της κρίσης (που και αυτό είναι εξαιρετικά αμφίβολο πέρα από ακραία σοσιαλδημοκρατική θέση). Η ουσία είναι πως ένα ΚΚ, καλούμενο να διαχειριστεί τον καπιταλισμό μοιραία θα βρεθεί απέναντι στην εργατική τάξη και τους αγώνες που έστω ατελώς (χωρίς την καθοδήγηση του ΚΚ) θα αναπτυχθούν. Ολος ο μηχανισμός παραμένει σταθερά στα χέρια των αστών, το ίδιο και το νομικό οπλοστάσιο και οι μηχανισμοί καταστολής. Το είδαμε αυτό στη Γαλλία όπου η ιδιωτικοποίηση της AirFrance έγινε με στέλεχος του ΚΚΓ ως υπουργού Μεταφορών, το είδαμε στην «αριστερή» κυβέρνηση του Βερολίνου και αλλού. Αυτό θα ήταν αδιανόητο για το Κόμμα μας. Αλλιώς φτάνουμε στην «ευρωκομμουνιστική», σοσιαλδημοκρατική θέση πως το κράτος αποτελεί απλά αντικαθρέφτισμα του συσχετισμού δύναμης και συνεπώς είναι δυνατός ο ριζικός μετασχηματισμός του κράτους σε μια πορεία προς τον «δημοκρατικό σοσιαλισμό» και τελικά στην πλήρη ενσωμάτωση στο καπιταλιστικό σύστημα.

Το 15ο Συνέδριο ποτέ δεν έθεσε ως στόχο και τη δημιουργία μια κυβέρνησης με αντιιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά και κοινοβουλευτική συγκρότηση. Το ανέφερε ως πιθανότητα και προειδοποιούσε ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι βραχύβια από την ίδια τη φύση της. Αναπόφευκτα θα κατέρρεε τόσο από τις ίδιες τις αντιφάσεις της όσο και από την αντίδραση που θα συναντούσε. Χωρίς να αξιοποιηθεί μια πλατιά λαϊκή συμμαχία που να βαδίσει αποφασιστικά μπροστά και να βάλει τις βάσεις για το σοσιαλισμό δε θα είχε τύχη. Δε βλέπω αντιφάσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ του παλιού προγράμματος και του νέου που προτείνεται και συζητάμε. Και τότε ξεκαθαρίζαμε ότι το Μέτωπο θα συγκροτηθεί πρώτα και κύρια ως μέτωπο κοινωνικών δυνάμεων. Το Κόμμα ενσωματώνει την πείρα και διορθώνει σημεία που δημιουργούσαν σύγχυση. Ενα παράδειγμα είναι το κατά πόσο υφίστανται άλλες πολιτικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να συμμετέχουν στο Μέτωπο. Το Κόμμα μας με καλοπιστία στα όρια της ευπιστίας επιχείρησε να διερευνήσει μια τέτοια δυνατότητα με κόμματα και ομάδες όπως το ΔΗΚΚΙ, η ΑΚΟΑ, η ΚΑΝ κ.τ.λ μάλιστα και σε εκλογικές μάχες αλλά και το συνδικαλιστικό κίνημα. Αποδείχτηκε ότι αυτοί δεν έκαναν πολλά περισσότερα από το να παζαρεύουν μια βουλευτική έδρα ή την οικονομική ενίσχυσή τους. Ας μην μπούμε, λοιπόν, σε μια λογική να ψαχτούμε με τον ΣΥΡΙΖΑ ή ένα μέρος του ή σχήματα χωρίς κοινωνική αναφορά και με έντονο αντικομμουνισμό. Οσοι ασκούν κριτική στις Θέσεις της ΚΕ αποφεύγουν να μιλήσουν για τη βάση των συμμαχιών του Κόμματος που προτείνουν.

Παλεύοντας για την κοινωνική λαϊκή συμμαχία μπορεί να δημιουργηθούν και άλλα κόμματα που θα θελήσουν να συμμετέχουν και να ακουμπούν στους στόχους της λαϊκής εξουσίας εκφράζοντας μικροϊδιοκτήτες γης, αυτοαπασχολούμενους που θα συμμετέχουν στα όργανα της λαϊκής συμμαχίας δίνοντας τη δική τους διεκδίκηση αντιπροσώπευσης και μέσα στη συμμαχία με τις παρατάξεις τους κ.τ.λ. Με αυτή την έννοια, σωστά ξεκαθαρίζεται ότι η Λαϊκή Συμμαχία ως τέτοια δε συμμετέχει στις εκλογές για το αστικό κοινοβούλιο (κάτι που προφανώς θα κάνει το ΚΚΕ και ίσως άλλα κόμματα) γιατί κάτι τέτοιο, πέρα από το ότι θα καταργούσε τον αυτοτελή χαρακτήρα του ΚΚΕ, θα ήταν αντιφατικό προς τον ίδιο το χαρακτήρα της Συμμαχίας που αποτελεί όργανο για μια άλλη διαφορετική εξουσία στην ουσία αλλά και τις δομές της.

Σίγουρα το κακό εκλογικό αποτέλεσμα έφερε απογοήτευση σε πολλούς φίλους, οπαδούς αλλά και μέλη του Κόμματος. Αυτό δεν αντανακλά μόνο τη λογική στενοχώρια για μια εκλογική μάχη που δεν τα πήγαμε καλά. Φαίνεται ότι δεν έχουμε απαλλαγεί και από τις δικές μας κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Γίνονται συγκρίσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ λες και θα ήταν ποτέ δυνατόν να έχουμε παρόμοια εξέλιξη με ένα κόμμα που δεν έχει κανένα πρόβλημα με το ίδιο σύστημα, που ζητά την εκλογική του ενίσχυση για να λύσει όλα τα προβλήματα που πλέον έχει μετατραπεί σε ένα ανοιχτά σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που ψάχνει να ψαρέψει από παντού. Την παραμικρή χαραμάδα αν είχαμε αφήσει για πιθανή συνεργασία με ΣΥΡΙΖΑ, η εκλογική ήττα θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη και μόνο γιατί αυτό (η μεταξύ μας συνεργασία) ουσιαστικά θα είχε ως προϋπόθεση να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα και τελικά θα ήταν έμμεση πρόταση υπερψήφισής του. Απείρως σκληρότερη θα ήταν βέβαια η ιδεολογικοπολιτική ήττα από την οποία πολύ δύσκολα θα συνερχόμασταν καθώς θα βρισκόμασταν εσαεί υποψήφιοι ως αριστερό δεκανίκι μιας αστικής κυβέρνησης και θα ήμασταν αυτοί που θα καλλιεργούσαμε τέτοιες αυταπάτες. Αυτό βέβαια σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει υποτίμηση της εκλογικής δουλειάς. Αντίθετα πρέπει να προσανατολιζόμαστε στο να τονίζουμε και την άμεση πρακτική ωφελιμότητα ενός καλού εκλογικού αποτελέσματος του Κόμματος για το λαό και τη σημασία του ως δείκτη του βαθμού συσπείρωσης δυνάμεων στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

Είμαι βέβαιος ότι το 19ο Συνέδριο θα ενσωματώσει στην ιδεολογικοπολιτική θωράκιση αλλά και την καθημερινή δουλειά του Κόμματος σημαντική εμπειρία και θα δώσει αισιόδοξη προοπτική.