«Το μεγαλείο της Δημοκρατίας είναι ότι εξασφαλίζει σε όλους το δικαίωμα να εκδηλώνουν τις ιδέες τους, χωρίς περιορισμούς».

Ωραία! Ας πάμε, λοιπόν, μαζί με τον αρθρογράφο των «Νέων» (απ' όπου το απόσπασμα), σε οποιοδήποτε -με δική του επιλογή - από τα δεκάδες εργοστάσια των Οινοφύτων να δοκιμάσουμε την αλήθεια αυτής της διακήρυξης. Εκεί όπου για να μοιραστεί μια προκήρυξη πρέπει να παρθούν ειδικά μέτρα προφύλαξης του εργάτη που θα την παραλάβει. Γνωρίζουν στο συγκρότημα Λαμπράκη ότι πάσχει η αλήθεια τους, γι' αυτό και στην επόμενη παράγραφο συμπληρώνουν:

«Η άσκηση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνει η Δημοκρατία νοείται μόνο στο πλαίσιο του Συντάγματος και των Νόμων».

Αυτό το Σύνταγμα, όμως, κατοχυρώνει σαν πρώτο και κυρίαρχο δικαίωμα, αυτό της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής. Και πάνω σ' αυτό το δικαίωμα πατάνε οι καπιταλιστές, για να απαγορέψουν ό,τι οι ίδιοι θεωρούν παραβίαση του δικαιώματός τους στην ιδιόκτητη επιχείρησή τους. Ενας λαβύρινθος νόμων έρχεται να δέσει το κυρίαρχο «συνταγματικό δικαίωμα» με ένα πλήθος παραβιάσεων, που στην πράξη καθιστούν ανύπαρκτη τη διακήρυξη περί ελευθερίας του λόγου (η πιο απλή παραβίαση είναι το κόλλημα μιας αφίσας, πόσοι και πόσοι έχουν χάσει άπειρες ώρες στα αστυνομικά τμήματα...). Από τη σκοπιά της αστικής τάξης κάθε παραβίαση των νόμων οδηγεί σε «εκτροπή». Κι έχοντας περάσει σαν αυτονόητη τη θέση ότι ο νόμος της είναι το άπαν, δηλώνει:

«Ηλθε η ώρα η κοινωνία να τελειώνει με αυτές τις εκτροπές».

Εδώ η υποκρισία απογειώνεται. Καθώς η κοινωνία καλείται να ταυτιστεί με το κράτος, τη μηχανή, δηλαδή, για την εφαρμογή των νόμων που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της άρχουσας τάξης. Και για να μη μένουν αμφιβολίες πετάει ευθέως την ευθύνη στους υποτελείς:

«Η ευθύνη ανήκει στους πολίτες και πρέπει να την αναλάβουν».

Ποια ευθύνη να αναλάβουν οι πολίτες που ανήκουν σε διαφορετικές τάξεις με συγκρουόμενα συμφέροντα; Την ευθύνη να πουν:

«Οχι στην τυφλή άρνηση της ανάγκης να υπάρξουν μέτρα απομάκρυνσης του ζόφου της χρεοκοπίας».

Μ' αυτήν τη θέση η αστική τάξη περνάει σαν αυτονόητο ότι το δικό της συμφέρον, η διασφάλιση, δηλαδή, του ταμείου της (αυτό είναι η περίφημη «χρεοκοπία») είναι συμφέρον όλων (και των εργατών, δηλαδή, που χάνουν ακριβώς επειδή υπάρχει το ταμείο των καπιταλιστών) και με βάση αυτήν την αυθαιρεσία καλεί τα θύματα να υπερασπίσουν τον θύτη, συκοφαντώντας όσους δείχνουν τη ληστεία ως «τυφλούς αρνητές της ανάγκης», σα να είναι η ανάγκη των καπιταλιστών, παλλαϊκή ανάγκη.

Διά ταύτα: Η αλήθεια των αστών δεν αντέχει στη βάσανο της πράξης. Ο εργάτης που τον καλούν να δεχτεί ως δική του ευθύνη τη σωτηρία των καπιταλιστών, τον καλούν να δηλώσει ανεύθυνος για την ίδια του τη ζωή. Κανείς δεν είναι τόσο ανεύθυνος. Και επειδή το διαπιστώνουν οι αστοί με την άνοδο της ταξικής πάλης πασχίζουν να το τσακίσουν. Κούνια που τους κούναγε...