Οι εργαζόμενοι πρέπει να ξεκαθαρίσουν τις πραγματικές αιτίες της οικονομικής κρίσης, τόνισε στη δευτερολογία της η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, υπογραμμίζοντας:

«Αν διαβάζει κανείς τις σομόν σελίδες των εφημερίδων, μπορεί να βγάλει και ορισμένα χρήσιμα πράγματα για την κρίση, ανεξάρτητα αν διαφωνεί. Οταν διαβάζεις τις πολιτικές σελίδες των εφημερίδων, εκεί αν θέλεις να μάθεις, να ξεκαθαρίσεις και να σκεφτείς, δε βγάζεις τίποτα.

Εδώ μάθαμε το εξής πράγμα: Για την κρίση φταίει ο Ρήγκαν και η Θάτσερ! Για την κρίση φταίνε κάποιοι ανήθικοι τραπεζίτες, που έκαναν δεν ξέρω τι έκαναν. Για τη Νέα Δημοκρατία φταίει το ΠΑΣΟΚ, ό,τι κληρονόμησε από το ΠΑΣΟΚ, δεν υπάρχει τίποτε άλλο. Για το ΠΑΣΟΚ φταίει η Νέα Δημοκρατία. Μάθαμε ότι, εν πάση περιπτώσει, το θέμα της κρίσης είναι ένα ηθικό ζήτημα, θέμα διαφάνειας, διαχείρισης των κρατικών ταμείων.

Μέχρι εκεί, δεν πάμε παρακάτω. Εδώ την πραγματική οικονομία την ξεχνάμε. Η διαχείριση των κρατικών ταμείων είναι ένα απλό πράγμα. Αναρωτιέμαι, η κρίση του '29 γιατί έγινε; Υπήρχε η Θάτσερ, υπήρχε ο Ρήγκαν; Η κρίση του '73; Πετρελαϊκή την είπαν. Η κρίση που έγινε το '98-'99 και χτύπησε τις λεγόμενες ασιατικές τίγρεις; Δεν παίρνω κάποια κρίση που πέρασε μία χώρα ξεχωριστά, μόνη της.

Τώρα βρήκαμε τα golden boys, τις τράπεζες. Τώρα πυροβολούνται οι τράπεζες, δηλαδή η καρδιά του καπιταλιστικού συστήματος. Πυροβολείται, όμως, η μια πλευρά, η οποία βεβαίως είναι αντιλαϊκή και εγκληματική, δεν το συζητάμε, όπως η σχέση τους με τα στεγαστικά δάνεια κλπ. Γιατί όμως παίρνουμε στεγαστικά δάνεια; Γιατί παίρνουμε καταναλωτικές κάρτες; Γιατί; Γιατί δε μας φτάνει ο μισθός και γιατί οι ανάγκες μεγαλώνουν.

Εν πάση περιπτώσει έχετε κάθε συμφέρον να απομονώνετε αυτό που μπορούμε να δούμε όλοι - και το βλέπουμε - και να κρύψετε την ουσία της φύσης της κρίσης του καπιταλισμού, που είναι σκέτη κρίση, ανεξάρτητα πού εκδηλώνεται και πώς. Γιατί π.χ. οι τράπεζες καθόρισαν όλη αυτήν την παγκόσμια κρίση; Πώς έγινε αυτό; Να μας το εξηγήσετε. Δεν έχουν σχέση με την πραγματική οικονομία, δεν έχουν σχέση με τίποτα;

Η κρίση αντιμετωπίζεται σαν ένα ζήτημα όπου φταίει η σοσιαλδημοκρατία ή οι φιλελεύθεροι. Ούτε οι φιλελεύθεροι ούτε οι σοσιαλδημοκράτες, ως κυβερνήσεις, μπορούν να προκαλέσουν κρίση. Είναι άλλο πράγμα ότι οι πολιτικοί τους υπηρετούν το σύστημα. Είναι η κρίση του ίδιου του συστήματος. Στο πολιτικό επίπεδο, βέβαια, τα κόμματα αυτά καλούνται να διαχειριστούν την κρίση.

Η κρίση εμφανίζεται σαν ένα ζήτημα πολιτικής επιλογής. Οχι. Η κρίση είναι αντικειμενικό γεγονός. Εν πάση περιπτώσει, αν αντιστρέψουμε την πραγματικότητα, χάνουμε την ουσία και φεύγει από τη μέση και το πολιτικό ζήτημα. Μένει να βρούμε μία κυβέρνηση ηθικών ανθρώπων, έξυπνων, ικανών.

Η κρίση έγινε και θα γίνει χωρίς να έχουμε υπουργό τον Αλογοσκούφη σήμερα ή τον Παπαντωνίου χτες.

Να σταματήσουν οι απεργίες; Εδώ πρέπει να ξεσηκωθεί ο κόσμος, οι εργαζόμενοι, όχι βέβαια τυφλά και χωρίς σχέδιο. Θα το πω καθαρά: Εμείς δεν είμαστε ικανοποιημένοι από την αντίσταση που εκφράζουν οι εργαζόμενοι, ούτε είμαστε ικανοποιημένοι στο μέτρο των δικών μας ευθυνών - γιατί δεν είμαστε εμείς που θα καθορίσουμε το κίνημα, πώς θα πάει αποκλειστικά, δεν είναι θέμα δικό μας - από τον τρόπο που συμβάλλουμε στην ανάπτυξη αυτής της πάλης.

Οι εργαζόμενοι ένα πράγμα πρέπει να ξεκαθαρίσουν: Πού οφείλεται η κρίση. Γιατί αν την αποδώσουν σε λάθος αιτίες ή τις συνέπειες τις θεωρήσουν σαν αιτίες, δε θα ξέρουν τι να διεκδικήσουν.

Το 2007 οι 300 εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες στην Ελλάδα αποκόμισαν κέρδη 11 δισ. ευρώ. Γιατί υπάρχει σήμερα πρόβλημα ρευστότητας; Εκλάπησαν όλα αυτά; Ο Εφραίμ τα πήρε όλα αυτά; Για να το ξεκαθαρίσουμε. Ποιος τα πήρε;

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, το μέσο μεροκάματο για έναν στους δύο μισθωτούς ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, ίσα που φθάνει τα 13 ευρώ. Στη σφαίρα της παραγωγής, ελέω Νέας Δημοκρατίας, ΠΑΣΟΚ και ελέω ΓΣΕΕ, οι εργαζόμενοι παίρνουν αύξηση ανά διετία ίση με 1 ευρώ μεικτά την ημέρα! Αυτό δηλαδή δεν έχει καμία σχέση με την κρίση; Πιάνετε την άλλη πλευρά, την ακρίβεια. Η ακρίβεια είναι και σχετικό πράγμα. Κάποτε είχαμε πληθωρισμό 15%, 20%, 25% και σήμερα έχεις 3% και 4% και 5% κι αισθάνεσαι χειρότερα απ' όταν είχες 20%. Με τους δείκτες δε βγαίνουν ακριβώς όλα αυτά τα ζητήματα. Την περίοδο 2000 έως 2007 τα κέρδη των εμπορικών τραπεζών ήταν 20 δισ. ευρώ. Τα έφαγαν τα golden boys αυτά, στους μισθούς; Εύκολο είναι να πούμε ότι φαγώθηκαν. Ισα ίσα, τα golden boys βοήθησαν να βγουν αυτά τα χρήματα. Προσωπάρχες, διευθυντές, τι είναι; Κι έχουν και μετοχές.

Παρ' όλα αυτά η κυβέρνηση δίνει σήμερα τα 28 δισ. στις τράπεζες γιατί δεν έχουν ρευστότητα. Κι ούτε πήγαν σε δάνεια για σπίτια όλα αυτά τα χρήματα. Δίνει τα 28 δισ. και επιβάλλει νέους φόρους 7,4 δισεκατομμύρια ευρώ στους εργαζόμενους και στους ΕΒΕ. Και να δούμε και μια άλλη πλευρά. Γιατί εμείς έτσι εξετάζουμε τα πράγματα. Λέει η Νέα Δημοκρατία: Ενιαίος φορολογικός συντελεστής. Ηταν 27%, θα γίνει 25%. Το ίδιο λέει και το ΠΑΣΟΚ. Ενιαίος φορολογικός συντελεστής; Γιατί ενιαίος; Δεν μπορεί να είναι ενιαίος. Δηλαδή 25% για όλους; Και λέει: "Μα, έχουν διαφορετική περιουσία, αλλά παίρνουν παραπάνω". Οχι, δεν είναι έτσι. Δεν μπορεί να υπάρχει ενιαίος φορολογικός συντελεστής. Να φορολογούνται 50% οι βιομήχανοι και να καθοριστεί πιο υψηλό αφορολόγητο για το μισθωτό. Ισότητα είναι αυτή; Επί ανίσων; Ισο ποσοστό, δεν είναι ακριβώς ισότητα.

Να σας πω τώρα τι μου θυμίζει όλη αυτή η ιστορία με τη διαχείριση της κρίσης. Η μεν Νέα Δημοκρατία δεν μπορεί να παίξει και πολύ. Δηλαδή δεν μπορεί να κάνει πολλή δημαγωγία, γιατί είναι κυβέρνηση κι έχει περιορισμένα περιθώρια. Κρύβει τα πράγματα, ωραιοποιεί, δείχνει λιγότερο ανήσυχη για την κρίση, ενώ η κρίση θα έρθει. Δεν έχει έρθει ακόμα στην Ελλάδα. Αλλά σου λέει: Αν την αναγνωρίσω, θα πρέπει να πάρω μέτρα. Και την κρύβει. Είναι πιο ήσυχη με λιγότερη δημαγωγία.

Αλλά ειλικρινά, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ - για τον ΛΑ.Ο.Σ. δε συζητάω, γιατί ο ΛΑ.Ο.Σ. είναι σαν τους διάττοντες αστέρες, πετάει ένα έτσι, ένα από δω, ένα από εκεί - αλλά το ΠΑΣΟΚ κι ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν μια πιο συγκροτημένη πολιτική. Παρ' όλα αυτά, αυτή η πολιτική μου θυμίζει το εξής πράγμα. Μου θυμίζει Πρόεδρο Ομπάμα, με υπουργό Εξωτερικών την κυρία Κλίντον και υπουργό Αμυνας τον υπουργό των Ρεπουμπλικάνων. Ε, μα αυτή η πολιτική δεν είναι στον αντίποδα της Νέας Δημοκρατίας. Εγώ λέω πέρα από προθέσεις, πέρα από διαθέσεις. Δεν ξεκινάω και δε βάζω ηθική πλευρά του ζητήματος.

Από τη στιγμή που δεν ξεκαθαρίζεται πού οφείλεται η κρίση, αλλά οφείλεται σε κάποιους συντηρητικούς πολιτικούς, σοσιαλδημοκράτες ή νεοφιλελεύθερους, εκεί χάνεται το παιχνίδι. Δηλαδή αθωώνουν το σύστημα. Καθαρά πράγματα. Το ηθικοποιούν το πρόβλημα, το δογματοποιούν και τέλειωσε. Και να σας πω τώρα. Είναι και να απορεί κανείς.

Γιατί κάποτε, ξέρω εγώ, κάποιοι είχαν κι έναν Μαρξ. Και λένε ότι "ο Μαρξ ξαναζεί". Μα ξαναζεί ο Μαρξ, αλλά καλύτερα να μην ξαναζήσει και δει πώς κατάντησαν μερικοί τη θεωρία του. Αν είναι μία η συνεισφορά του Μαρξ - έχει πολλές - είναι η ουσία της κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Θα μου πείτε: Εχουν σημασία αυτά για τον εργαζόμενο; Εγώ να πω ότι δεν έχουν σημασία. Εχει σημασία όμως βάσει ποιας πολιτικής διαμορφώνουμε τις θέσεις. Αν, παραδείγματος χάριν, εμείς πούμε ότι φταίνε κάποιοι κακοί τραπεζίτες, αν πάρουμε μέρος, θα υπάρχει αντιπαράθεση ανάμεσα στο παραγωγικό, στο τραπεζικό και στο εμπορικό κεφάλαιο. Αλλά αν μπούμε ανάμεσα και αρχίσουμε να λέμε ποιο είναι το καλό κεφάλαιο, τότε για τους εργαζόμενους χάθηκε το παιχνίδι.

Τέλος, θέλω να υπογραμμίσω το εξής: Τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης ήταν η έναρξη της διαδικασίας καθιέρωσης της μερικής απασχόλησης κλπ. και εφαρμόστηκαν στους δήμους τότε. Ποιοι πρωτοστάτησαν; Η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός. Και μάλιστα τότε - θα σας το πω καθαρά - εμείς χάσαμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δυνάμεις, ακριβώς γιατί δε συνηγορούσαμε στα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης. Γιατί τότε πείστηκαν οι εργαζόμενοι ότι είναι μια εναλλακτική λύση στο τίποτα.

Εμείς ιδεολογικά δε δικαιώσαμε ποτέ αυτές τις θέσεις. Δεν μπορείς να εμποδίσεις τον εργαζόμενο να πάει να δουλέψει - και καλά κάνει και πάει και δουλεύει - σε μια τέτοια θέση, αλλά δεν μπορούμε να του πούμε ότι αυτό είναι καλύτερο από το τίποτα. Στην πολιτική ή παλεύεις, αν είσαι προοδευτικός, να τα αλλάξεις όλα, αλλά δεν μπορείς να πεις ότι κάτι είναι καλύτερο από το τίποτα. Αυτό θα το κρίνει ο ίδιος ο εργαζόμενος και θα επιλέξει να πάει.

Ας ξεκαθαρίσουμε και κάτι άλλο. Λέει ο πρωθυπουργός ότι μειώθηκε η ανεργία. Οι τετρακόσιες χιλιάδες μερικής απασχόλησης είναι η συγκαλυμμένη ανεργία. Αυξάνεται 6% η ελαστική μορφή απασχόλησης κάθε χρόνο. Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα, χάρη στις αντιστάσεις που υπήρχαν και γιατί η βιομηχανία δε χρησιμοποιεί ελαστική απασχόληση - τη χρησιμοποιεί κυρίως ο τομέας των υπηρεσιών - δεν είχαν προετοιμαστεί, δεν έχει γίνει και μεγάλη συγκέντρωση, όπως σε άλλες χώρες. Γι' αυτό έχουμε πολλούς μικρομεσαίους που δεν τους συμφέρει ούτε η ελαστική απασχόληση και επομένως οι ρυθμοί ήταν πιο χαλαροί, αλλά με επιτάχυνση. Τις ελαστικές μορφές απασχόλησης θα τις πούμε απασχόληση; Εμείς δεν τις λέμε απασχόληση.

Θα σας πω κάτι ακόμα, κύριε πρόεδρε. Η αύξηση των αυτοαπασχολουμένων είναι επίσης ένας δείκτης της ανεργίας, διότι οι απολυμένοι από εδώ και από εκεί θα πάρουν μια αποζημίωση, θα το παλέψουν, θα πάνε να ανοίξουν ένα μαγαζάκι. Τι να κάνουν; Η αύξηση, λοιπόν, των αυτοαπασχολουμένων δεν είναι σημάδι προόδου και μάλιστα σε μια περίοδο όπου η εργασία συγκεντρώνεται σε λιγότερα χέρια.

Επομένως, ανακεφαλαιώνοντας, βλέπουμε το εξής: Δεν είναι περίσσιο και δευτερεύον ζήτημα το πού οφείλεται η κρίση και ποιος ευθύνεται. Αυτό καθορίζει και τα μέτρα. Αν, παραδείγματος χάρη, θεωρηθεί ότι είναι άλλο πράγμα η κρίση, ότι είναι κάτι το συγκυριακό, τότε επιβραβεύεις την άποψη αλλιώς να κουβεντιάζεις με τους εργαζόμενους και τους λες "θυσιαστείτε".

Ομως είναι το αντίθετο. Από τη στιγμή που η κρίση έχει θύματα τους εργαζόμενους και όταν υπάρχει άνοδος και όταν υπάρχει ύφεση - πτώση, οι εργαζόμενοι πρέπει να βγουν επιθετικά.

Για να ολοκληρώσουμε. Το παιχνίδι το ξέρουμε. Φθείρεται η Νέα Δημοκρατία, έρχεται το ΠΑΣΟΚ. Φθείρεται το ΠΑΣΟΚ, έρχεται η Νέα Δημοκρατία. Σκόνη πολλή σηκώνεται απ' αυτή την πλευρά το τελευταίο διάστημα. Πολλή σκόνη! Και η σκόνη δεν κάνει καλό. Μπαίνει στα μάτια των εργαζομένων και τους τυφλώνει ή τους εμποδίζει πολλές φορές να δουν καθαρά.

Εμείς θα το πούμε γι' άλλη μια φορά. Το θέμα είναι να ηττηθεί η στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, γιατί θα γυρίσει από το παράθυρο - αν θέλετε - ακόμα και με άλλη μορφή και με άλλα πρόσωπα. Αν δε νικηθεί στη συνείδηση του λαού η στρατηγική τους, τότε το σύστημα θα έχει πολλές δυνατότητες και την κρίση να χειρίζεται και να φέρνει και καινούρια μέτρα και να πείθει τον κόσμο ότι αυτό είναι καλύτερο από το χειρότερο.

Πιστεύουμε όμως ότι στο επόμενο διάστημα η σκόνη θα αρχίζει να καθαρίζει. Και δεν την υποτιμάμε. Είναι πολλή σκόνη, δημαγωγία, απλοϊκές κουβέντες, στροφή σε δευτερογενή ζητήματα. Παρ' όλα αυτά, πιστεύουμε ότι έχει συγκεντρωθεί μια τεράστια πείρα στους εργαζόμενους και θα είναι νίκη όχι μόνο να μην σε κολλήσουν εντελώς στον τοίχο, αλλά ακόμα και αν χάσεις κάτι, θα είναι νίκη να έχεις κερδίσει ένα βήμα στη συνείδηση μπροστά».