- Στο Συνέδριο της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Συγγραφέων, που γίνεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα, συζητείται το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων των συγγραφέων. Ενα θέμα σημαντικό σε μια εποχή που τα μέσα ηλεκτρονικών πληροφοριών φαίνεται να "απειλούν" και τους συγγραφείς.

- Ασφαλώς είναι πολύ σημαντικό θέμα. Πρέπει να υπάρξει μια εναρμόνιση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα πνευματικά και συγγραφικά δικαιώματα και την κεντρική τους διαχείριση στην κοινωνία των πληροφοριών. Η πειρατεία πρέπει να χτυπηθεί γιατί πλήττει σε μεγάλο βαθμό τους πνευματικούς δημιουργούς και ιδιαίτερα σε χώρες όπως η δική μας.

- Τα μηνύματα, πάντως, από την εκδοτική και αναγνωστική δραστηριότητα είναι αισιόδοξα;

- Η ελληνική πεζογραφία έχει τεράστια άνθηση τα τελευταία χρόνια. Αυτό φαίνεται από τις πολλαπλές εκδόσεις και βέβαια από την αύξηση του αναγνωστικού κοινού. Υπάρχει μια παραγωγική ζύμωση στην ελληνική λογοτεχνία. Αυτή η ζωηρή κίνηση αποδεικνύει ότι βρισκόμαστε στο σημείο που η λογοτεχνία σπάει το φράγμα του ειδικού αναγνωστικού κοινού και περνά στον περισσότερο κόσμο. Αλλά, πολύ υποψιάζομαι ότι πάλι θα λειτουργήσουν οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί, οι οποίοι θα κατορθώσουν να αναστείλουν το ρεύμα αυτό και να το περιορίσουν ώστε να μην φτάσει στον τελικό αποδέκτη, που είναι φυσικά το κοινό.

- Τι είναι αυτό που σας οδηγεί σε μια τέτοια υποψία;

- Η συμπεριφορά μερικών κριτικών, να αναθεματίζουν και να υπερθεματίζουν για μερικά βιβλία και η σκληρότητά τους πολλές φορές. Ετσι κι αλλιώς αυτό που θα μείνει, δικαιώνεται από τον χρόνο. Είναι πολύ δύσκολο να κρίνεις ότι κάτι είναι καλό ή κακό, έτσι στο πόδι. Και εν πάση περιπτώσει αυτός που γράφει δεν πουλάει ναρκωτικά, βιβλία γράφει. Κι επιπλέον, όλοι έχουν την πρόθεση να γράψουν ένα καλό βιβλίο. Αλλος το επιτυγχάνει, άλλος όχι.

- Σίγουρα η γλώσσα μας δεν έχει το πλεονέκτημα μιας διαδεδομένης γλώσσας, έχει όμως το ιστορικό βάρος και βάθος. Η προώθηση του ελληνικού βιβλίου μήπως θα έπρεπε να τύχει μεγαλύτερης προσοχής;

- Από την πολιτεία δεν υπάρχει ουδεμία μέρυμνα. Η λογοτεχνία αντιμετωπίζεται ως αναγκαίο κακό. Είναι τα μαύρα γράμματα κάτω από τις πολύχρωμες αφίσες, που γράφουν "το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία". Παρότι προσφέρει ουσιαστικό έργο, ένα έργο, που πιστοποιεί την πολιτιστική μας ταυτότητα και συντηρεί τη γλώσσα μας, ο συγγραφέας αντιμετωπίζεται σαν άνθρωπος παράξενος, ελαφρά τρελός. Υπάρχει ένας φόβος στην πολιτεία, υποσυνείδητος ίσως, που έχει τις ρίζες του στη μελλοντική προοπτική να αποκτήσουμε την αυτογνωσία μας μέσα από τη λογοτεχνία. Γιατί η λογοτεχνία είναι ο σκληρός, αμείλικτος καθρέφτης, που δείχνει το πρόσωπο της κοινωνίας μας και μας αναγκάζει να αναγνωρίσουμε την "ποιότητα" των πραγμάτων και καταστάσεων που ζούμε. Αυτό δεν το θέλουν.

- Υπάρχουν οικονομικές, ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές εγγυήσεις για τον συγγραφέα;

- Καμία απολύτως. Οι συγγραφείς είναι σε χειρότερη μοίρα από οποιονδήποτε Αλβανό, από την άποψη των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών παροχών. Δεν έχουν καμιά κάλυψη. Είναι σαν να μην θέλουν να υπάρχουμε.

Σ. Α.