«Δεν μπορεί να καταργηθεί η ανεργία όσο οργανώνεται η οικονομία και ολόκληρη η κοινωνία στη λογική του κέρδους και όχι με βάση τις ανθρώπινες ανάγκες. Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί το ζήτημα όσο θεωρείται πρώτη παραγωγική δύναμη το κεφάλαιο, όπως είπε και ο κ. Παπανδρέου. Δεν είναι δυνατόν ο πλούτος να παράγεται από τους πολλούς και οι ιδιοκτήτες των μέσων που παράγουν τον πλούτο να είναι οι λίγοι. Δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ο άνθρωπος κόστος και να μετριέται η υπόθεση με το πόσο κοστίζει η εργασία. Εδώ χρειάζεται στην ουσία ριζική ανατροπή. Βεβαίως, αυτή η ριζική αλλαγή δεν είναι αντικείμενο της Βουλής, είναι υπόθεση του λαού».

«Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Κατά τη γνώμη μου ο πρωθυπουργός ήταν σαφής και καθαρός. Πρώτα πρώτα δεν υποσχέθηκε κατάργηση της ανεργίας. Υποσχέθηκε μια πολιτική που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας. Μα δεν υπάρχει περίοδος στην ιστορία της πολιτικής ζωής του τόπου που να μη δημιουργούνται θέσεις εργασίας. Το ζήτημα είναι ότι αυτές που χάνονται είναι πολύ περισσότερες από αυτές που δημιουργούνται.

Ο πρωθυπουργός είπε καθαρά: Επιχειρηματικότητα. Και μάλιστα μίλησε για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, για εξαγωγές κεφαλαίων στην ευρύτερη περιοχή, μίλησε για στοχευμένη κατάρτιση στην Παιδεία και για συγκερασμό των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων. Δηλαδή το είπε καθαρά, "μπάτε σκύλοι αλέστε" στην Ελλάδα. Ελάτε, μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, εκεί που νομίζετε ότι σας συμφέρει, να επενδύσετε και μάλιστα πάνω από το μέσο ποσοστό κέρδους που άλλες επιχειρήσεις βγάζουν στον ίδιο κλάδο στις διάφορες χώρες. Εμείς σας προσφέρουμε ένα εργατικό δυναμικό φθηνό, ειδικευμένο εκεί που εσείς θα καθορίσετε και όχι στους τομείς που έχει ανάγκη ο τόπος. Και σας προσφέρουμε μάλιστα ένα εργατικό δυναμικό που τη μερική απασχόληση τη βαφτίζουμε συγκερασμό των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων.

Βέβαια, αυτό δεν είναι πρωτοτυπία της Νέας Δημοκρατίας, είναι πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που την ακούμε χρόνια και την ακούσαμε και επί διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Οταν δουλεύετε, παραδείγματος χάριν, μερικές ώρες τη βδομάδα, ναι μεν μπορεί να πεινάτε, ναι μεν θα έχετε λίγα εισοδήματα αλλά θα μπορείτε να είσαστε πολλές ώρες στο σπίτι με τα παιδιά σας. Είναι, λοιπόν, η μερική απασχόληση δωρεά του συστήματος για να ζει καλά και αρμονικά η οικογένεια.

Αυτά είπε ο πρωθυπουργός και νομίζω με πολύ μεγάλη συνέπεια η κυβέρνηση κινείται προς αυτή την πρακτική. Δεν καταλαβαίνω γιατί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είπε ότι η κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο. Εχει σχέδιο και μάλιστα αντιλαϊκό.

Επίσης, ο πρωθυπουργός μίλησε για ακρότητες, για να μας θυμίσει ακριβώς ότι η επιστράτευση που έκανε σε βάρος των ναυτεργατών - βεβαίως δεν ήταν η πρώτη - δε θα είναι και η τελευταία. Εμείς ξεκαθαρίζουμε ότι δεν περιμέναμε τίποτα διαφορετικό από τη Νέα Δημοκρατία και τίποτα δε μας εκπλήσσει. Γι' αυτό άλλωστε θέλει και την κριτική μας. Η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας είναι συγκεκριμένη και δε χρειάζεται ούτε να υψώνουμε τη φωνή ούτε να κλαίμε για την ανεργία, προκειμένου να την πείσουμε. Η Νέα Δημοκρατία ακολουθεί πιστά αυτήν την πολιτική που επαγγέλθηκε και προγραμματικά.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είπε ότι ακολουθεί άλλο δρόμο. Εγώ θα ήθελα να τον ρωτήσω το εξής: Αλλο δρόμο από αυτόν που ακολουθήσατε το 1983-1984 μέχρι το 1989; Αλλο δρόμο από αυτόν που ακολουθήσατε από το 1993 μέχρι το 2000; Για να καταλάβουμε, ποιον άλλο δρόμο θα ακολουθήσετε; Στην πρώτη σας θητεία "ξελασπώσατε" τις χρεοκοπημένες ιδιωτικές επιχειρήσεις, τις κρατικοποιήσατε και, βεβαίως, δώσατε καινούριες θέσεις εργασίας στο δημόσιο, το οποίο πραγματικά διευρύνθηκε - μια αναγκαστική για εσάς επιλογή - προκειμένου να ενσωματώσετε ένα σημαντικό μέρος του εργατικού δυναμικού. Θα ακολουθήσετε την πολιτική της δεύτερης οκταετίας, όπου αρχίσατε τις αποκρατικοποιήσεις και ανατρέψατε κατακτήσεις; Η Νέα Δημοκρατία πάνω στο δικό σας δρόμο πατάει και βέβαια επιταχύνει. Γιατί να κάνει και διαφορετικά; Οσον αφορά τον "άλλο δρόμο" που θα ακολουθήσετε, θα ζητήσετε κατάργηση των νόμων που εσείς ψηφίσατε στην οκταετία - τον αντεργατικό και άλλους - και τους οποίους η Νέα Δημοκρατία έχει κάνει "σημαία" και άλλοθι για να συνεχίσει; Επίσης, είπατε ότι θα εξασφαλίσετε την πρώτη δουλιά στους νέους. Αυτό θα πει καταπολέμηση της ανεργίας; Να σου βρω δουλιά για κανένα εξάμηνο; Και δεν ξέρω πώς θα την βρείτε! Θα πείσετε τους επιχειρηματίες; Φυσικά, μπορεί να τους "ταΐσετε" καλά, προκειμένου να πάρουν ανέργους. Αυτό είναι το ζήτημα; Ούτε και εσείς υποστηρίξατε την καταπολέμηση της ανεργίας.

Επιπλέον, μιλήσατε και γι' αυτό που λέει βεβαίως και η Νέα Δημοκρατία, δηλαδή για τη συνεργασία κράτους -εργοδοσίας και εργαζομένων. Δε χρειάζεται τίποτε άλλο. Οποιος υποστηρίζει αυτή τη συνεργασία, στην ουσία υποστηρίζει μια καθαρά ταξική πολιτική σε βάρος των εργαζομένων.

Στοιχειώδης προοδευτισμός είναι, ακόμα και μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού, να δέχεσαι την αντίθεση. Να δέχεσαι από τη μια μεριά το κράτος και την εργοδοσία και τους εργαζομένους από την άλλη. Ακόμα και αυτοί οι απλοί ρεφορμιστές, ας το πούμε, υποστήριζαν αυτό το πράγμα. Μα και ο κλασικός ρεφορμισμός έχει εγκαταλειφθεί!

Θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο για την ομιλία του προέδρου του Συνασπισμού που είχε και την πρωτοβουλία για να έρθει αυτό το θέμα προς συζήτηση. Δεν ξέρω, αλλά ειλικρινά λυπάμαι. "Φταίει το μοντέλο ανάπτυξης". Καλά, τίποτα δεν έμεινε από μια ιστορία που είχε ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων που απαρτίζουν σήμερα τον Συνασπισμό; Μα, ακόμα και οι απλοί ριζοσπάστες που δεν ήταν ποτέ κομμουνιστές, δέχονται ότι η κοινωνία είναι ταξική. Το μοντέλο φταίει; Δεν υπάρχει ανάπτυξη που δεν έχει ταξικό χαρακτήρα. Αν φύγεις από αυτό, έχεις τελειώσει! Τότε, σου αρέσει το ολλανδικό πείραμα, σου αρέσει το δανέζικο πείραμα και περίπου κάτι τέτοιο».

«Δε θα ήθελα να πω τίποτε άλλο, αλλά απλώς θα ήθελα να απαντήσω και στην πρόταση που έγινε στο να συμφωνήσουμε όλα τα κόμματα ότι δε θα δεχτούμε την επιστράτευση, όταν τα δικαστήρια νομιμοποιούν μια απεργία. Εμείς ξεκαθαρίζουμε ότι αξιοποιούμε το νόμο που δίνει το δικαίωμα της απεργίας στον εργαζόμενο και οτιδήποτε - έστω και τυπικά - του επιτρέπεται. Ομως, σήμερα δε φτάνει να συμφωνήσουμε σ' αυτό, διότι σήμερα πλειοψηφούν οι αντεργατικοί νόμοι. Σήμερα, πλειοψηφούν οι αποφάσεις των δικαστηρίων που βγάζουν παράνομες τις απεργίες. Πραγματικά, ήταν έκπληξη - και μάλιστα πολύ θετική - η απόφαση του Πρωτοδικείου Πειραιά. Εμείς δηλώνουμε από αυτό το βήμα ότι είτε ο νόμος αναγνωρίζει το δίκιο του εργάτη είτε δεν το αναγνωρίζει, εμείς δε θα σταθούμε σ' αυτό το ζήτημα. Εάν το αναγνωρίζει, το αξιοποιούμε και αποτελεί "όπλο". Ομως, αυτό που χρειάζεται σήμερα ο εργάτης, είναι ακριβώς να τον στηρίξεις για να παρανομήσει έναντι του άδικου νόμου! Οχι, εμείς δεν πρόκειται να σεβαστούμε τη νομιμότητα και παλεύουμε ακριβώς να βρουν τη δύναμη οι εργαζόμενοι - διότι είναι θέμα δύναμης, είναι θέμα επιλογής τους, δεν μπορεί να τους το επιβάλει κανείς, ούτε το ΚΚΕ - να κουρελιάσουν αυτήν την αντεργατική νομιμότητα. Και αυτό πείραξε την κυβέρνηση, πείραξε και το ΠΑΣΟΚ, τους ιδιοκτήτες ραδιοτηλεοπτικών μέσων οι οποίοι όλως τυχαίως ένα μέρος από αυτούς είναι και εφοπλιστές. Δεν τους πείραξε η απεργία, τους πείραξε μια φράση που ειπώθηκε ότι εμείς θα κάνουμε κουρελόχαρτα τα χαρτιά της επιστράτευσης. Σου λέει πού πάει η νομιμότητα, πού πάει η κοινωνική γαλήνη; Αυτή την κοινωνική γαλήνη που μετατρέπει τον εργαζόμενο σε έναν υπάκουο σκλάβο εμείς δεν την αναγνωρίζουμε. Την πραγματική κοινωνική γαλήνη μπορούν να την εξασφαλίσουν μόνο οι εργαζόμενοι που παλεύουν για το δίκιο τους. Εμείς με αυτήν τη γαλήνη είμαστε. Η άλλη είναι η σιγή του νεκροταφείου».

«Θα ήθελα να σταθώ σε αυτό καθεαυτό το πρόβλημα της ανεργίας. Κατ' αρχήν είναι μια αγιάτρευτη ασθένεια του συστήματος αλλά δε θέλω να μείνω μόνο σε αυτό. Αλλά ειδικά αυτά που ακούσαμε από αυτό το βήμα, αυτά που ξέρουμε, που προωθούνται σήμερα από την Ευρωπαϊκή Ενωση και από τα κράτη-μέλη ένα πράγμα διασφαλίζουν: Η ανεργία θα αυξάνεται. Τώρα στη μια χώρα μπορεί να αυξηθεί περισσότερο, στην άλλη λιγότερο αλλά η ανεργία θα αυξηθεί.

Να ξεκαθαρίσουμε το εξής πράγμα: Είπατε, κύριε πρωθυπουργέ, ότι θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Εμείς ρωτάμε, πού; Η μεγάλη ανεργία, παραδείγματος χάριν, αφορά δεκατρείς από τους είκοσι δύο κλάδους της μεταποίησης. Μέσα εκεί είναι η κλωστοϋφαντουργία, ο ιματισμός και άλλοι κλάδοι. Πώς θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας αφού αυτοί οι κλάδοι βεβαίως δεν είναι ανταγωνιστικοί; Με ποια κριτήρια όμως; Με ταξικά κριτήρια. Αυτοί οι κλάδοι χρειάζεται να αναπτυχθούν στην Ελλάδα με βάση τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, με βάση τις ανάγκες της χώρας. Λέει ότι δεν είναι ανταγωνιστικοί. Γιατί δεν είναι ανταγωνιστικοί; Με ποιο κριτήριο; Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ακριβώς τέτοια που δημιουργεί επιχειρήσεις περισσότερο ή λιγότερο ανταγωνιστικές. Τι σημαίνει ανταγωνιστικότητα; Σημαίνει ότι θα επιβιώσουν εκείνες οι επιχειρήσεις που βγάζουν όχι απλώς κέρδος αλλά πάνω από το μέσο ποσοστό κέρδους. Ποιες επιχειρήσεις μπορούν να επιβιώσουν; Οι μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις. Μα, οι μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα ακριβώς να κάνουν καινοτομίες, έχουν τη δυνατότητα να εκσυγχρονίζουν τα μέσα παραγωγής και να μειώνουν την ανθρώπινη, τη ζωντανή εργασία. Και αυτός είναι ο στόχος τους. Η ανταγωνιστικότητα δε στηρίζεται μόνο στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό αλλά και στην ένταση της εκμετάλλευσης.

Δε μας είπατε πώς θα αναπτυχθούν αυτοί οι κλάδοι. Βεβαίως, αυτοί οι κλάδοι δεν πρόκειται να εξαφανιστούν στην Ελλάδα. Θα υπάρχουν συγκεκριμένες μεγάλες επιχειρήσεις - είναι αυτό που ο κ. Σημίτης έλεγε όχι καθετοποίηση αλλά οριζόντια ανάπτυξη - που θα παρασκευάζουν το ενδιάμεσο προϊόν ανάλογα τι συμφέρει πια το ευρωενωσιακό κεφάλαιο σε διακρατική βάση. Πώς θα δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης σε αυτούς τους τομείς; Δεύτερον, εδώ ενθαρρύνετε την εξαγωγή κεφαλαίων, τις επενδύσεις επιχειρήσεων, το να φεύγουν επιχειρήσεις έξω από την Ελλάδα. Βεβαίως, ξέρω πολύ καλά ότι δεν μπορείτε να το αναχαιτίσετε. Γιατί; Διότι εδώ και λίγα χρόνια - δεν ξέρω τι αλλαγές έχουν γίνει, μάλλον δεν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία - ανάμεσα στις πεντακόσιες πρώτες μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις οι εκατόν δέκα οκτώ επιχειρήσεις ήταν ήδη επιχειρήσεις οι οποίες στην ουσία ήταν θυγατρικές ξένων. Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ όταν μετέφερε τις δραστηριότητές της από την Ελλάδα και έκλεισε τις θέσεις εργασίας, έφυγε ως θυγατρική της HEINEKEN. Βεβαίως, δεν υπάρχουν σήμερα αμιγώς Ελληνες επιχειρηματίες. Βρείτε μου πόσοι επιχειρηματικοί όμιλοι είναι αμιγώς ελληνικοί. Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, είναι γνωστό αυτό. Επομένως, ακόμη και αν θα θέλατε, ό,τι και να κάνετε, όσο και να προσελκύσετε σήμερα επενδύσεις, όσο και να υποσχεθείτε πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, οι επιχειρήσεις αυτές θα φεύγουν από την Ελλάδα, ανάλογα με το πού ενδιαφέρεται να μεταφέρει τα κεφάλαιά της η πολυεθνική. Η μεταφορά δραστηριοτήτων γίνεται και για οικονομικούς λόγους, αλλά πολλές φορές και για πολιτικούς λόγους».

«Αλλη πλευρά: Λέτε, παραδείγματος χάριν, ότι φταίει η Παιδεία. Αυτά τα ακούγαμε και επί ΠΑΣΟΚ, όταν ήταν πρωθυπουργός ο κ. Σημίτης. Τα έλεγε συνέχεια. Τα έγραψε και στο βιβλίο που εξέδωσε, όπου εγκαινίασε την "απασχολησιμότητα" και αντί για δουλιά για όλους μπήκε η έννοια της απασχόλησης. Τι θα πει απασχόληση; Λες και είναι κέντημα ή κάνουμε γλυκά, για να περάσει η ώρα. Οχι δουλιά για όλους, αλλά απασχόληση. Και το τένις απασχόληση είναι και η ιππασία απασχόληση. Ολα απασχόληση θεωρούνται. Εν πάση περιπτώσει. Λέτε ότι φταίει η Παιδεία. Κατ' αρχήν, μια σειρά από μεταρρυθμίσεις έχουν γίνει στην Παιδεία, ακριβώς για να βγάλουν τους απόφοιτους που τάχα χρειάζεται η οικονομία. Ομως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το εξής πράγμα: Ποιος τις καθορίζει; Η οικονομία, που οργανώνεται με βάση τις ανθρώπινες ανάγκες, τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες ή οι επιχειρηματικοί μονοπωλιακοί όμιλοι; Παραδείγματος χάριν, αν εμείς θέλουμε να δώσουμε έμφαση στο λαϊκό αθλητισμό, στο σχολείο και στη γειτονιά, θα βγάλουμε χιλιάδες γυμναστές. Αν θέλουμε πραγματικά υγιεινό τρόπο ζωής, αν θέλουμε τη γυμναστική για όλους, τότε δεν ξέρω και εγώ πόσους γυμναστές θα βγάλουμε. Πού θα βρουν δουλιά; Αν θέλουμε, παραδείγματος χάριν, να δώσουμε έμφαση στην πρόληψη, θα βγάλουμε αντίστοιχους γιατρούς ή το αντίστοιχο προσωπικό. Αν θέλουμε, παραδείγματος χάριν, να αναπτύξουμε τις υπηρεσίες της Δημόσιας Υγείας, τότε θα προσανατολίσουμε εκεί.

Ολα αυτά τα χρόνια τι αλλαγές έγιναν στην Παιδεία; Αλλαγές που έβγαλαν ένα φθηνό εργατικό δυναμικό. Εχουν περισσέψει. Ολα τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ κάνουν - λέει - σχολές διοίκησης επιχειρήσεων. Σιγά μην πάρουν οι επιχειρηματίες από τα ΤΕΙ και τα ΑΕΙ! Τους αμερικανοσπουδαγμένους και τους αγγλοσπουδαγμένους και τους γερμανοσπουδαγμένους βάζουν και κυρίως τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες επιχειρηματιών. Σιγά, μη βάλει διευθυντή της επιχείρησης ένα παιδί μέσα από την αγροτιά! Σπάνιο είναι αυτό. Για να δούμε από πού έχουν βγει; Πόσοι έχουν γίνει διευθυντές επιχειρήσεων; Τα τηλέφωνα σηκώνουν αυτοί που τελειώνουν τη διοίκηση επιχειρήσεων και το μάνατζμεντ. Αλλωστε, σήμερα οι επιχειρήσεις θέλουν μια μικρή διευθυντική ελίτ και από κάτω μάζα υπάκουη, που ξέρει λίγο απ' όλα και που δεν έχει, αν θέλετε, ούτε φιλοδοξίες να δουλεύει με βάση το επιστημονικό της ενδιαφέρον και τον επαγγελματικό προσανατολισμό που διάλεξε. Να δείτε τώρα πού θα φθάσουν!

Η Ευρωπαϊκή Ενωση στις 13 του Φλεβάρη έβγαλε μια απόφαση και στην ουσία επεκτείνει πιο ανοιχτά και πιο επίσημα την ανταγωνιστικότητα μέσα στην εκπαίδευση. Εξέδωσε μια ανακοίνωση που λέει ότι υπάρχει ανάγκη στην πρωτοβάθμια Παιδεία να γίνονται μαθήματα επιχειρηματικότητας. Εκεί θα διδάσκεται το δίκαιο του εφοπλιστή, το δίκαιο όλων αυτών. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γίνεται σύσταση να γίνονται μικρές επιχειρήσεις που να τις διαχειρίζονται οι ίδιοι οι μαθητές. Δεν είναι τυχαίο σήμερα ότι οι πενθήμερες εκδρομές οργανώνονται με αυτό τον τρόπο και βγάζουν κέρδη. Οι μαθητικές κοινότητες έχουν γίνει μικροεπιχειρήσεις. Μέσα εκεί είναι και ορισμένοι εκπαιδευτικοί, οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων. Αυτή είναι η κατάσταση. Αυτή την Παιδεία πάμε να κάνουμε, όπου θα εκπαιδεύονται οι μαθητές ως επιχειρηματίες, δηλαδή θα μαθαίνουν το δίκαιο του επιχειρηματία. Στην πραγματικότητα, όμως, θα είναι αυτό το φθηνό εργατικό δυναμικό, που θα χαίρεται όταν δουλεύει μερικούς μήνες το χρόνο».

«Εμείς πραγματικά έχουμε κάθε διάθεση ακόμα και μέσα στο Κοινοβούλιο - που εδώ στο Κοινοβούλιο πια δεν παίζουν ρόλο οι προτάσεις που κάνεις - σεβόμενοι τη συμμετοχή μας να καταθέτουμε όσο γίνεται προτάσεις, διεκδικήσεις, να ασκούμε πίεση. Βεβαίως, κάθε μέρα που περνάει αυτό που έχει σημασία είναι η πίεση και η διεκδίκηση έξω. Και εμείς θα σας πούμε αυτό στο οποίο μπορούμε κατ' αρχήν να συγκεντρώσουμε την προσοχή σας, που είναι δυστυχώς αμυντικά μέτρα προστασίας των ανέργων και των οικογενειών τους. Διότι εδώ δεν υπάρχει ελπίδα καταπολέμησης της ανεργίας. Και γι' αυτό ακριβώς το βάρος - χωρίς να παραιτούμαστε από τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης - το ρίχνουμε εκεί, στα μέτρα δηλαδή προστασίας των ανέργων όλων των ηλικιών και με έμφαση στους νέους.

Εδώ βέβαια πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ποιον θεωρούμε άνεργο. Εμείς θεωρούμε άνεργο και αυτόν που είναι σήμερα άνεργος και αυτόν που θα γίνει αύριο άνεργος και αυτόν που είναι μερικά απασχολούμενος. Τριακόσιες χιλιάδες νέοι άνεργοι θα προστεθούν από τον τομέα της αγροτικής οικονομίας. Οι νέοι αγρότες σήμερα στη Γρίλια έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις, διότι θα αναγκαστούν να φύγουν από το χωριό για χίλιους λόγους, αλλά και για τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι: Η ΔΕΗ δεν τους δίνει τα παλιά τιμολόγια που έδινε, αλλά τους δίνει το κανονικό επιβαρημένο τιμολόγιο. Δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα και θα σηκωθούν να φύγουν και θα τα παρατήσουν. Μέτρα και για τους νέους ανέργους: Θα επιδοτείται αυτός που δεν μπορεί να βρει δουλιά και όχι να δίνεται - όπως είπε η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ - ατομική βοήθεια στον άνεργο. Τι είναι ο άνεργος για ατομική βοήθεια; Είναι μαζικό το φαινόμενο, είναι γενικό το φαινόμενο, είναι πολύ μεγαλύτεροι οι αριθμοί. Σοβαρά, αυτό θα γίνεται; Τι θα κάνετε; ΚΕΠ; Δέκα υπουργούς κατά της ανεργίας να κάνετε και δέκα υπουργούς κατά του κοινωνικού αποκλεισμού, το πολύ πολύ θα δημιουργείτε κλίμα για ατομικό βόλεμα και προσδοκίες για ατομικό βόλεμα. Γιατί αν μπορούσατε να βρείτε δουλιά σε όλους αυτούς, θα το κάνατε. Δεν μπορείτε όμως να το κάνετε, γιατί η πολιτική σας δεν είναι τέτοια. Και βεβαίως, με αυτή την έννοια, δε θέλετε κιόλας. Ατομική - λέει - βοήθεια!».

«Εμείς μιλάμε:

- Για επιδότηση στο 80% του βασικού μισθού - και όχι αυτού του βασικού μισθού που δίνετε

- Για δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και βιβλιάριο ασθενείας σε όλους χωρίς όρους και προϋποθέσεις

- Για επιδότηση ενοικίου για τους νέους και τις νέες άνεργες που νοικιάζουν σπίτι

- Για "πάγωμα" των δανείων στη διάρκεια της ανεργίας

- Οι μέρες ανεργίας να ασφαλίζονται.

Μεγάλο πρόβλημα είναι τα μέτρα για τα νέα ζευγάρια. Και σήμερα έχει τελειώσει η περίοδος εκείνη που είχε κανείς ένα οικόπεδο, το έδινε για πολυκατοικία, έπαιρνε δύο διαμερίσματα, σε ένα ζούσε και έδινε στο παιδί του. Σήμερα δημιουργείται πρόβλημα στέγης για τα νέα ζευγάρια. Υπάρχει ζήτημα δικτύου κοινωνικών εγκαταστάσεων για την οικογένεια, το παιδί και εξειδικευμένα για οικογένειες με άτομα με ειδικές ανάγκες. Αυτά βεβαίως δε λύνονται δίνοντας το "μπαλάκι" στους δήμους, οι οποίοι μετέτρεψαν τους κρατικούς σταθμούς σε σταθμούς που στην ουσία πληρώνουν οι εργαζόμενοι. Και βέβαια άρχισαν να πληρώνουν λίγο, στη συνέχεια θα πληρώνουν πολύ περισσότερο».

«Υπάρχει και ένα ζήτημα: Εχετε μια πολιτική, υποτίθεται, για τους νέους αγρότες. Εμείς ζητάμε να αλλάξουν τα κριτήρια καταβολής των επιδοτήσεων και των κινήτρων, έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση σε αυτά και οι φτωχοί νέοι αγρότες. Γιατί με τα υπάρχοντα κριτήρια οι φτωχοί αποκλείονται. Και πρέπει να υπάρχουν γι' αυτούς τους νέους αγρότες - για να μην έρθουν και αυτοί εδώ και συνωστίζονται και είναι οι νέοι άνεργοι - δωρεάν δικαιώματα παραγωγής και απαλλαγή από πρόστιμα συνυπευθυνότητας, βεβαίως με την προοπτική να καταργηθούν οι ποσοστώσεις. Από κει και πέρα, βεβαίως, εμείς θα συμφωνήσουμε. Αν για την κατάργηση της ανεργίας θέλετε να χρησιμοποιήσετε τον όρο "μεταρρύθμιση", εμείς δε φοβόμαστε να τον χρησιμοποιήσουμε.

Εδώ χρειάζεται στην ουσία ριζική ανατροπή. Δεν μπορεί να καταργηθεί η ανεργία όσο οργανώνεται η οικονομία και ολόκληρη η κοινωνία στη λογική του κέρδους και όχι με βάση τις ανθρώπινες ανάγκες. Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί το ζήτημα όσο θεωρείται πρώτη παραγωγική δύναμη το κεφάλαιο, όπως είπε και ο κ. Παπανδρέου. Δεν είναι δυνατόν ο πλούτος να παράγεται από τους πολλούς και οι ιδιοκτήτες των μέσων που παράγουν τον πλούτο να είναι οι λίγοι. Δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ο άνθρωπος κόστος και να μετριέται η υπόθεση με το πόσο κοστίζει η εργασία. Η έννοια κόστους-εργασίας εκεί που υπάρχει, έχει τελειώσει.

Βεβαίως, αυτή η ριζική αλλαγή δεν είναι αντικείμενο της Βουλής, είναι υπόθεση του λαού. Γι' αυτό εμείς παλεύουμε με αμυντικά μέτρα - ναι, είναι αμυντικά, αλλά είναι κοινωνικά - να υπάρχουν διορισμοί εκεί που διαπιστωμένα σήμερα επί χρόνια υπάρχουν κενές θέσεις. Στα νοσοκομεία, στον τομέα της Υγείας, στον τομέα της Παιδείας, στον τομέα γενικότερα της δημόσιας Υγείας, των κοινωνικών υπηρεσιών υπάρχουν διαπιστωμένες κενές θέσεις και δεν κάνετε τις προσλήψεις - και το ΠΑΣΟΚ δεν τις έκανε, πρόσχημα το ΑΣΕΠ και πώς θα το οργανώσουμε - μέχρι να προχωρήσετε στην ιδιωτικοποίηση, μέχρι να ανατρέψετε ριζικά τους εργατικούς νόμους, για να κάνετε τις προσλήψεις με το βάρβαρο τρόπο: Προσλήψεις ενός μηνός, πέντε μηνών, έξι μηνών με νέες συνθήκες, που δε δημιουργούν θεμελιωμένα δικαιώματα. Θέλετε με νέους όρους. Θα αναγκαστείτε να κάνετε τις προσλήψεις. Και μάλλον δε θα τις κάνει το κράτος, θα τις κάνουν οι ιδιώτες. Και, τέλος, οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα θα οδηγήσουν τους ιδιώτες στο ακόμα μεγαλύτερο άρμεγμα του δημόσιου τομέα και τελικά αυτό που θα έχουμε θα είναι ένα ημι-δημόσιο, ημι-ιδιωτικό σύστημα κοινωνικής πολιτικής, από το οποίο θα επωφελούνται και οι ιδιώτες και θα χάνει ο λαός.

Η ανεργία θα αυξηθεί στους κλάδους της μεταποίησης και στους νέους τομείς όπου σημειώθηκαν αυξήσεις θέσεων εργασίας, παραδείγματος χάριν, στις τηλεπικοινωνίες, στην ενέργεια, διότι οι νέοι τομείς που αναπτύχθηκαν στην Ελλάδα είχαν ανάγκη από προσωπικό μέχρι να μπουν και να διεισδύσουν βαθιά στην αγορά και κυρίως μέχρι να λύσουν το ζήτημα του ανταγωνισμού μεταξύ τους. Ο ανταγωνισμός, όμως, ανάμεσα στους πολλούς θα αρθεί από ένα σημείο και μετά. Αν σήμερα έχουμε δέκα επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας, αύριο θα έχουμε πέντε και επομένως θα ενιαιοποιηθεί το δίκτυο και θα μειωθούν οι θέσεις απασχόλησης.

Το ίδιο θα συμβεί και στον τομέα της ενέργειας. Μπαίνουν πολλοί μνηστήρες στον τομέα της ενέργειας. Στην πορεία θα συγκεντρωθούν, αυτό θα γίνει, απελευθέρωση αγοράς, πολλοί επιχειρηματικοί όμιλοι, ενιαίο δίκτυο, μείωση των θέσεων απασχόλησης.

Θα ήθελα να τελειώσω - γιατί τέθηκε το ζήτημα απ' όλα τα κόμματα - με το ζήτημα της νομιμότητας. Αυτή η συζήτηση είναι άκρως επικίνδυνη. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει κάνει κατάχρηση αυτού του όρου, που δείχνει ότι έχει συνείδηση ότι τα επόμενα χρόνια μόνο με την κρατική καταστολή και τη βία θα επιχειρήσει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα. Οσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, δεν ξεκαθάρισε το θέμα. Στην πλάτη του έχει εννέα επιστρατεύσεις, ΜΑΤ, κλπ. Μίλησε για συνεργασία κράτους-εργοδοσίας και εργαζομένων. Οταν αυτή δεν επιτυγχάνεται, πώς θα το χειρίζεστε, κύριε Παπανδρέου; Αυτή η θεσμο-λαγνεία του Συνασπισμού μπορεί να του ανοίγει το δρόμο για ειδύλλια, αλλά είναι ζημιά για το λαϊκό κίνημα».