Μέρος δεύτερο

Τα αιτήματα, οι στόχοι, τα κριτήρια αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων που προβάλλουν το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ), η Παναγροτική Αγωνιστική Συσπείρωση (ΠΑΣΥ) και η ΔΗΚΕΒΕ συγκροτούν μια συνεκτική βάση για την ανάπτυξη διεκδικήσεων και συσπείρωση των λαϊκών δυνάμεων. Είναι αιτήματα - στόχοι και κριτήρια που δίνουν απάντηση στα προβλήματα της λαϊκής οικογένειας για το παρόν και το μέλλον κάθε χωριού, πόλης και νομού.

Γιατί η όξυνση των κοινωνικών προβλημάτων σε κάθε νομό και σε κάθε δήμο δεν οφείλεται στη διαχειριστική ανεπάρκεια ούτε στη λειτουργική ανικανότητα ούτε ακόμη στη λειψή εντιμότητα των δημαρχιακών και νομαρχιακών αρχών.

Εξάλλου, οι «κεντρικές» κρατικές πολιτικές ρυθμίσεις που «παίρνουν μετάθεση» στην τοπική διοίκηση δεν είναι αποτέλεσμα των αυθαιρεσιών μιας στενοκέφαλης γραφειοκρατίας στη Νομαρχία, στην Περιφέρεια, στα Υπουργεία, αλλά είναι το αποτέλεσμα των αναγκών του μεγάλου κεφαλαίου εκφρασμένων ως στρατηγική ανάπτυξης της κερδοφορίας, της ανταγωνιστικότητας, της επιχειρηματικότητας.

Επομένως, η ταξική, δημοκρατική, ριζοσπαστική απάντηση στην πολιτική του ΣΕΒ, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στην Τοπική και Νομαρχιακή Διοίκηση γίνεται ουσιαστική και αποτελεσματική όταν επικεντρώνεται στην αντιπαράθεση με τη γενική πολιτική τους. Δηλαδή, άξονας είναι το κεντρικό πολιτικό ζήτημα των Νομαρχιακών - Δημοτικών εκλογών του 2006 κι επομένως τα αντίστοιχα κριτήρια και στόχοι.

Γιατί στους Δήμους και τις Νομαρχίες προωθείται, υλοποιείται και πραγματώνεται η γενική πολιτική κατεύθυνση και πολιτική πρακτική των ΠΑΣΟΚ - ΝΔ. Υλοποιείται η πολιτική της ανταγωνιστικότητας, της επιχειρηματικότητας, της ανταποδοτικότητας, του Δήμου ΑΕ, του κράτους - στρατηγείου για την καπιταλιστική κερδοφορία. Στο μικρόκοσμο του κάθε δήμου, στις διαστάσεις κάθε νομαρχίας προωθείται η συμβατότητα σε κάθε κοινωνικό πρόβλημα με τα ευρωενωσιακά κριτήρια, με τις προτεραιότητες της στρατηγικής της Λισαβόνας με τους άξονες και τα κριτήρια επιλεξιμότητας των ΚΠΣ.

Τα προβλήματα της καθημερινότητας του πολίτη και τα τοπικά προβλήματα αποτελούν τις όψεις κοινωνικών, πολιτικών, δημοκρατικών προβλημάτων που αναπαράγονται διαρκώς. Προβλήματα που συντηρούνται και οξύνονται συνεχώς από την πολιτική των κυρίαρχων πολιτικών - κοινωνικών δυνάμεων.

Γιατί ο εκβιασμός των αναγκών και των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, η αύξηση σταθερά της κερδοφορίας του, η νομοθέτηση των επιδιώξεών του, συνοδεύεται αναγκαστικά, υποχρεωτικά, με την επιδείνωση και τη χειροτέρευση - σχετική είτε απόλυτη - των όρων ζωής, των κοινωνικών, οικονομικών, δημοκρατικών δικαιωμάτων της εργατικής - λαϊκής οικογένειας. Διογκώνονται τα προβλήματα καθημερινής διαβίωσης σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.

Οι ευρωενωσίτες αρνούνται, χλευάζουν και αποστρέφονται τη θέση του ΚΚΕ για συγκρότηση ενιαίου δημόσιου πανελλαδικού δικτύου, δομών βρεφονηπιακής αγωγής, καθώς και δομών πρόνοιας με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα πολιτικά κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ κατάργησαν πολλές από τις ήδη ελλιπείς και ανεπαρκείς κρατικές δομές στην πρόνοια και στην προσχολική αγωγή.

Τις παραχώρησαν στους δήμους με τη νομοθετική επιβολή εμπορικών κριτηρίων λειτουργίας και σταδιακής αυτονόμησης από την κρατική χρηματοδότηση, με τη βαθμιαία μετακύληση του συνολικού κόστους λειτουργίας τους στους γονείς. Ετσι «επιπλέουν» υποβαθμισμένες, ενώ οι τοπικοί μανδαρίνοι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ κάνουν επιδείξεις κοινωνικής ευαισθησίας. Το μυστικό βέβαια συνίσταται στο ότι οι δομές της πρόνοιας «δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη γιατί δεν αποδεικνύουν τη σύνδεσή τους με την τουριστική και την εν γένει οικονομική ανάπτυξη».¹

Θεμελιώδες πολιτικό καθήκον κάθε αγωνιστικής ριζοσπαστικής δύναμης, δεν είναι να μηρυκάζει τον ορίζονται της «τοπικής κοινωνίας», ούτε να καλλιεργεί το λήθαργο περί «αυτόνομης τοπικής ιδιαιτερότητας». Είναι πολιτικά επικίνδυνο να κολακεύει τη φιλολογία περί «του άκαρδου αθηναιοκεντρικού κράτους», μα και να βαυκαλίζεται περί «αυτοδιοικητικού χαρακτήρα» των εκλογών του 2006. Αντίθετα, καθήκον της είναι με τη δραστηριότητά της να αποκαλύπτει, να αναδεικνύει, να ερμηνεύει την αντικειμενικά υπάρχουσα σύνδεση ανάμεσα στην όψη των κοινωνικών προβλημάτων στο δήμο και τη νομαρχία και τα κριτήρια της γενικής πολιτικής γραμμής του ΣΕΒ, της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ως εκ τούτου γίνεται φανερό και νευραλγικό ζήτημα ότι γενική πολιτική αντιπαράθεση δε σημαίνει γενικολογία και αοριστολογία, ούτε υπεκφυγή μπροστά στο συγκεκριμένο και ειδικό πρόβλημα. Το ξέκομμα των κοινωνικών προβλημάτων από την κυρίαρχη πολιτική που τα δημιουργεί και τα οξύνει είναι το ζουμί της «αυτοδιοικητικής» φλυαρίας. Είναι υπερβολικά βολικός για τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις «ο σεβασμός προς την αυτοδιοίκηση», όπως ισχυρίζονται τα επιτελεία του δικομματισμού και των περιφερόμενων συνεταίρων τους, για επικοινωνιακούς λόγους εξαπάτησης του λαού.

Οταν πρόκειται για την προώθηση προγραμμάτων εμπορικής κερδοσκοπικής δραστηριότητας, συμπράξεων με επιχειρηματικούς ομίλους, τότε δεν παρουσιάζεται πρόβλημα οικονομικής ασφυξίας, ούτε αδυναμιών της αυτοδιοικητικής νοοτροπίας και ανικανότητας στη διαχείριση του θεσμικού πλαισίου.

Δεν παρατηρείται ασάφεια προσδιορισμού των αρμοδιοτήτων μεταξύ δήμου - νομαρχίας - περιφέρειας, όταν πρόκειται να πραγματοποιηθούν οι αντιλαϊκές υπαγορεύσεις της ΕΕ και του κεφαλαίου.

Η εμφάνιση, η διόγκωση φαινομένων παρασιτισμού, διαπλοκής, διαφθοράς στην τοπική διοίκηση δεν αποτελεί φαινόμενο εξωτερικής διάβρωσης της τοπικής εξουσίας και των δημοτικών επιχειρήσεων, από ιδιωτικά - κερδοσκοπικά συμφέροντα. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν αποτελεί κάποιον αμόλυντο, αγνό θεσμό που παραστράτισε και μολύνθηκε.

Ο αστικός κρατικός μηχανισμός και όλοι οι νευραλγικοί κρίκοι του περιέχουν τον παρασιτισμό, τον εκμαυλισμό των συνειδήσεων, την ηθική «ευελιξία», όπως το σύννεφο περικλείει τη βροχή.

Είναι εντυπωμένα στο «σκληρό δίσκο» του ταξικού τους χαρακτήρα η εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών ιδιωτικών συμφερόντων, η συσκότιση των κοινωνικο-ταξικών σχέσεων, η μυστηριακή αποδοχή του καπιταλιστικού κέρδους, η υπαγωγή των λαϊκών αναγκών στην τανάλια της επιχειρηματικότητας - ανταγωνιστικότητας - ανταποδοτικότητας.

Οι δημοτικές επιχειρήσεις δεν αποτελούν τρόπο αξιοποίησης τοπικών κοινωνικών πόρων προς όφελος του λαού. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων - ήδη καταστατικά - συγκροτούν μοχλό διάχυσης των ιδιωτικο-οικονομικών κριτηρίων στις δημοτικές λειτουργίες. Λειτουργούν σαν πειραματικός σωλήνας εξοικείωσης με τα ευρωενωσιακά προγράμματα, πεδίο άσκησης των τοπικών στελεχών του κάθε δήμου στη διαπλοκή καπιταλιστικής επιχείρησης - κράτους. Οι μετέχοντες στους θεσμούς της τοπικής διοίκησης γίνονται φορείς περάσματος της δημοτικής περιουσίας στο ιδιωτικό κεφάλαιο.

Η σχεδιαζόμενη - προσδοκώμενη ανάπτυξη εμπορικής - κερδοσκοπικής δραστηριότητας από την κάθε δημοτική επιχείρηση νομιμοποιεί κοινωνικά - ηθικά την πολιτική αντίληψη ότι έτσι μπορούν να χρηματοδοτούνται τα όποια προγράμματα κοινωνικής πολιτικής που υλοποιεί ο δήμος - νομαρχία.

Εδραιώνει στη λαϊκή συνείδηση ότι η κοινωνική πολιτική δεν μπορεί ή δεν είναι εφικτό να χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά είναι και «μοντέρνο», «ευρωπαϊκό» να συντηρείται από τα όποια έσοδα της δημοτικής επιχείρησης.

Αναδημοσιεύεται από άρθρο που έχει δημοσιευτεί στην Κομμουνιστική Επιθεώρηση τεύχος 5 2005.

(Συνεχίζεται)