Κυριακή 21 Μάη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ανησυχίες και σχέδια για τις δυνατότητες του συστήματος

Τι έγινε ξαφνικά; Εκεί που ο δικομματικός ουρανός φεγγοβολούσε με τη «λάμψη» του 87% περίπου, εμφανίστηκαν σύννεφα και άρχισαν ξαφνικές βροντές και αστραπές σχεδόν από το πουθενά...

Ξαφνικά, δεν πρόφτασαν σε όλα τα κόμματα, πλην ΚΚΕ, να λύσουν τις χειραψίες των μεταξύ τους συγχαρητηρίων και τα χέρια σφίχτηκαν για «συντροφικές πυγμαχίες», με πολύ κακό θέαμα και μάλλον λειψή δεξιότητα. Ταυτόχρονα, άλλοι θεσμοί και χώροι άνοιξαν τις πόρτες και ξεσήκωσαν διάφορα ρεύματα, που φαίνονται ανεξήγητα για όποιον είχε πάρει στα σοβαρά την ψεύτική εικόνα της νηνεμίας.(Από επιτροπές Ολυμπιακών Αγώνων μέχρι τα εσωτερικά ή τα εξωτερικά της Εκκλησίας).

Τα υλικά της ταξικής πάλης

Πού είναι οι αρμόδιοι επικοινωνιολόγοι, δημοσιολόγοι και άλλοι «ειδικοί», που προκύπτουν κάθε φορά λίγο πριν και λίγο μετά τις εκλογές και, με απέραντο ξεραπολλισμό, ερμηνεύουν, προβλέπουν, καθορίζουν... Τώρα τι έπαθαν; Πού τους ξέφυγε το ψαλίδι, καθώς έκοβαν και έραβαν το πολιτικό σύστημα των επόμενων χρόνων και το δοκίμαζαν νοερά πάνω στον ελληνικό λαό; Στην αρχή φάνηκε ότι «τα μέτρα» ήταν σωστά και, με περισσή αυτοπεποίθηση για τις δυνατότητες πρόβλεψης -διαμόρφωσης, είχαν πυκνώσει τα άρθρα που υπολόγιζαν - καθόριζαν το μελλοντικό εκλογικό σύστημα, με δεδομένο και τετελεσμένο τάχα το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα. Πόσο αστεία θα βρίσκουν οι ίδιοι τώρα τα γραπτά τους;

Πάνοπλοι σε μέσα διαμόρφωσης της κοινής γνώμης φαντάζουν ανίκανοι μπροστά στην πραγματικότητα που εννοεί να φτιάχνεται πάντα από τα υλικά της ταξικής πάλης. Μετράνε ηλικίες, ύψος, βάρος, ρητορικές ικανότητες, έξυπνες ή χαζές πολιτικές τρίπλες και τόσες άλλες λεπτομέρειες, αλλά εννοούν να μην υπολογίζουν τα διαφορετικά αντιτιθέμενα συμφέροντα.

Βέβαια, εκείνοι που γνωρίζουν τα υπολογίζουν και γι' αυτό ο προσεκτικός αναγνώστης διέβλεπε την ανησυχία τους, όταν τα υπόλοιπα παπαγαλάκια ήθελαν καλά και σώνει να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη και να τη στείλουν να ασχοληθεί με τους αυτόματους μηχανισμούς προσαρμογής του συστήματος (από την απ' ευθείας εξαγορά μέχρι τα ξένοιαστα μπάνια του λαού και την προσμονή κερδών από τους Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι τη διείσδυση στα Βαλκάνια κ.ά.). H έκθεση, για παράδειγμα, του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας ομολογούσε πολλές από τις φοβίες, αλλά και σχέδια όλων αυτών που φέρουν το βάρος -καθήκον της διατήρησης και διαιώνισης του συστήματος.

Γίνεται, αλλά δεν ομολογείται

Εδώ είναι που αρχίζουν και τα πρώτα δύσκολα, αφού, παρά τις διαβεβαιώσεις των «ειδικών», το σύστημα είναι «φούσκα» εδώ και πολλά χρόνια που βρίσκεται σε παρακμή και είναι μάλλον απίθανο να κατορθώσουν να «φέρουν βόλτα» τις αντιθέσεις του. Για παράδειγμα, αμέσως - αμέσως όταν αποστολή έχει τη διατήρηση και διαιώνιση του εκμεταλλευτικού συστήματος, προκύπτει το αδιέξοδο ότι κάτι τέτοιο στην πολιτική γίνεται, αλλά δεν ομολογείται ποτέ άμεσα. Αν ομολογηθεί είναι σαν να παραδέχεσαι πως εξυπηρετείς την τάξη των εκμεταλλευτών. Πράγμα που μάλλον δε συμφέρει, αφού αυτοί που ψηφίζουν είναι οι εκμεταλλευόμενοι.

Μπορεί, φυσικά, να χρησιμοποιείς τερτίπια διάφορα όπως την ουσιαστική επιθυμία των εκμεταλλευτών να τη μετατρέπεις με λόγια και υποσχέσεις σε όραμα (ακόμα και εθνικό στόχο) των εκμεταλλευομένων. Ομως, κάποτε έρχεται και η προσγείωση και τότε.., ανάλογα τον πιλότο. Για παράδειγμα, μπορεί να τάζεις ασύδοτα «λαγούς με πετραχήλια» με την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ, αλλά στην προσγείωση όλοι ανακαλύπτουν πως ποτέ οι λαγοί δε φορούσαν πετραχήλια...

Σε άλλες εποχές, το σκόπιμο μπέρδεμα των αντιτιθέμενων συμφερόντων στα λόγια μπορούσε να κερδίσει χρόνο και στην πράξη. Κάτι οι εξαγορές και τα ρουσφέτια, κάτι οι άλλες αυτόματες προσαρμογές του συστήματος, δημιουργούσαν τον προστατευτικό κλοιό των αυταπατών και χανόταν η ουσία. Δύσκολα ο μη μυημένος διέκρινε πίσω από τα φαινόμενα ότι το σύστημα μέσα από τον τρόπο ζωής που επέβαλε είχε διεισδύσει ακόμα και στα όνειρά του. Του επέβαλε έτσι με χίλιους τρόπους σκέψη ,αλλά και πράξη, ενάντια στα ταξικά του συμφέροντα. Εκείνοι που κατάφερναν να δημιουργούν, αλλά και να χειρίζονται, μια τέτοια «κοινωνική σχιζοφρένεια» θεωρούνταν επιτυχημένοι πολιτικοί. Σε αυτούς έμαθε να αναθέτει και η κυρίαρχη τάξη τη διαχείριση των συμφερόντων της.

Για παράδειγμα, δεν είναι καθόλου τυχαία τα τελευταία χρόνια η άνοδος, αλλά και αποκάλυψη, των λεγόμενων σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων ή, όπως τελικά τείνει να επιβληθεί, των κομμάτων της κεντροαριστεράς. Για μια σειρά λόγους, κύρια ιστορικούς, είχαν πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα να δείχνουν «την υψηλή ποιότητα και τη ραφή από την ενδυμασία» του γυμνού βασιλιά... Αν,3 όπως στο παραμύθι, υπήρχε «πιτσιρίκος» που τους ξεφώνιζε, είχαν προβλέψει τους απαραίτητους μηχανισμούς (εξαγορασμένους συνενόχους), ώστε όλοι οι μάρτυρες να μένουν με το στόμα ανοιχτό από τη λαμπρή φορεσιά... Παράδειγμα, το είδος του προβληματισμού και πολιτικού διαλόγου, που επετράπη να περάσει από τα μεγάλα ΜΜΕ στην πρόσφατη προεκλογική περίοδο. Ούτε.. κιχ δεν πέρασε από τα αληθινά προβλήματα που πρόκειται να αντιμετωπίσει ο λαός. Ο δε «πιτσιρίκος» όπου υπάρχει, ή συλλαμβάνεται, ή τρομοκρατείται, ή φακελώνεται για γραφικός που δεν ξέρει τι βλέπει...

Περιορισμοί του συστήματος

Ελα όμως, που πρώτα από όλα το σύστημα έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές του και έχει περιοριστεί η ικανότητά του εξαγοράς. Δεύτερον, εδώ και πολύ καιρό έχουμε μπει σε άλλη σκληρότερη περίοδο, όπου η κυρίαρχη τάξη φοβάται ακόμα και το παραμύθι - υποσχέσεις προς τους εκμεταλλευόμενους, αφού ακόμα και αυτό φτιάχνει συνείδηση και καλλιεργεί προσδοκίες. Ετσι εξηγείται, για παράδειγμα, ότι έχουμε πήξει ξαφνικά από πολιτικούς που τάχα μιλούν τη γλώσσα του ρεαλισμού και της αλήθειας, ενώ μόνο ο πολύ άσχετος δεν καταλαβαίνει ότι επιχειρούν να διαμορφώσουν υποταγμένες λαϊκές συνειδήσεις, αποκλείοντάς κάθε δυνατότητα να διακρίνουν εναλλακτική λύση και ταυτόχρονα περνούν εξετάσεις σε εκείνους από την κυρίαρχη τάξη που τους παρακολουθούν, για να τους αναθέσουν τη δουλιά. Μια δουλιά που κύριο περιεχόμενό της έχει την αντεπίθεση την οποία επιχειρεί το κεφάλαιο εφ' όλης της ύλης και σε κάθε επίπεδο.

Βέβαια, αυτό δε σημαίνει σε κανένα επίπεδο πως θα ξυπνήσουμε ένα πρωινό ξαφνικά και θα έχει επιβληθεί η σύγχρονη βαρβαρότητα σε κάθε τομέα όπως σχεδιάζεται π.χ. εργασιακές σχέσεις, ασφαλιστικό, παιδεία, αγροτική οικονομία, ιδιωτικοποιήσεις κλπ. Αν και οι χρόνοι επιβολής πιέζουν πραγματικά δεν πρόκειται ποτέ να έρθουν όλα μαζί και με βροντερό πάταγο. Αλλα θα σαλαμοποιηθούν και θα περάσουν διαδοχικά μέχρι να φτάσουν στον τελικό στόχο (αν υπάρχει τέτοιος στον αχόρταγο κόσμο του κέρδους), άλλα θα παρουσιαστούν σαν προσαρμογές στη λεγόμενη Νέα Οικονομία, άλλα θα μεταμφιεστούν στη λεγόμενη κοινωνική πολιτική κλπ. Αυτά τα πολύ παλιά τερτίπια είναι αλήθεια πως θολώνουν λαϊκές συνειδήσεις, αλλά δεν είναι δυνατόν, σε τελευταία ανάλυση, να μην οξύνουν τα προβλήματα και κατά συνέπεια να μη δώσουν αφορμές ανάπτυξης των μαζικών κινημάτων. Να γιατί αυτοί, που ξέρουν τόσο τους στρατηγικούς στόχους του κεφαλαίου όσο και τις τακτικές που πρόκειται να χρησιμοποιήσει, δεν μπορούν να ησυχάσουν, αφού νιώθουν πως τα παλιά κόλπα δεν αρκούν για τόσο σκληρά μέτρα. Αντε να είσαι πολιτικός τους, να εξασφαλίζεις «το χτύπημα στην πλάτη» και να ξαμολιέσαι να τα χειριστείς για λογαριασμό της κυρίαρχης τάξης υπό το βλέμμα των ανταγωνιστών - συναδέλφων της ίδιας σχολής που και αυτοί με τη σειρά τους διεκδικούν «θέση στον ήλιο» της πολιτικής εξουσίας.

Αλλες πληγές

Ομως μια τέτοια διαδικασία ξύνει και άλλες, μόνιμες πληγές του παρακμασμένου συστήματος. Η κυρίαρχη τάξη είναι ομόφωνη και ενωμένη όσον αφορά την εκμετάλλευση των εργαζομένων, αλλά μόνιμα ταυροκοιτάζονται μεταξύ τους για το ποιος τελικά θα φάει το μεγαλύτερο κομμάτι. Εδώ είναι που ανακατεύεται πολύ η υπόθεση, αφού τμήμα του κεφαλαίου που δρα στη χώρα είναι συνυφασμένο ή απλά εξαρτημένο με το πολυεθνικό και άρα δεμένο με πολύπλοκες και ανταγωνιστικές στρατηγικές σκοπιμότητες. Οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ανταγωνίζονται μόνιμα στα κρυφά ή στα φανερά για τις στρατηγικές τους επιλογές και ανάλογα κομμάτια του ελληνικού κεφαλαίου κολλάνε στη μία ή στην άλλη πλευρά με την ελπίδα του αντίστοιχου μερτικού. Τέτοιες συμμαχίες δεν είναι μόνιμες και πολλές φορές είναι δύσκολα διακριτές. Αντε τώρα να είσαι πολιτικός της άρχουσας τάξης και να αναγκάζεσαι για να επιβιώσεις να κάνεις θεαματικά ακροβατικά από το «ριγμένο» ιστορικά ελληνικό κεφάλαιο στο κερδισμένο ή από το κατ' εξοχήν αμερικάνικο στις ευρωπαϊκο-γερμανικές σκοπιμότητες... Πού να τα φέρεις βόλτα; Και πώς να κατασταλάξεις κάπου οριστικά και ευδιάκριτα;

Να γιατί, για παράδειγμα, φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν οι ιστορίες για τα διαπλεκόμενα, για τα οικονομικά σκάνδαλα, ή οι αντιαμερικανικές κορόνες, που στόχο έχουν μόνο τη βελτίωση της θέσης για κάποια διαπραγμάτευση, ή αντίστοιχα το αντιευρωπαϊκό «σκίσιμο χασέδων»... Αν αυτοί που κατά καιρούς είναι έτοιμοι να βραχνιάσουν, προκειμένου για τέτοιους σκοπούς πραγματικά και τίμια τους εννοούσαν αντιμονοπωλιακά αντιιμπεριαλιστικά τότε θα είχε βρεθεί και τρόπος να ενωθούν στο λαϊκό μέτωπο, φέρνοντας μαζί τους και τις ιδιαίτερες ιδεολογίες (επιμέρους και γενικές). Αλλοι είναι οι σκοποί και η πολιτική πράξη το αποδεικνύει. Ταυτίζονται με ειδικές μερίδες του κεφαλαίου και ταυτόχρονα εκμεταλλεύονται στα λόγια λαϊκούς πόθους, προκειμένου να κερδίζουν τη θέση τους στην πολιτική, αλλά και να εξασφαλίζουν τα ειδικά συμφέροντα εκείνων που εκπροσωπούν, βελτιώνοντας ταυτόχρονα τη θέση τους στον ανταγωνισμό.

Η προσπάθεια να επιβληθούν τόσο η λεγόμενη «Νέα Τάξη Πραγμάτων» όσο και η λεγόμενη «Παγκοσμιοποίηση» δε σημαίνει ότι δεν «αδειάζει» μερίδες του κεφαλαίου ή δεν αφήνει άλλες προσωρινά «ριγμένες». Αλλωστε, περί αυτού κύρια πρόκειται, επί της ουσίας. Πρόκειται για την έκφραση του εσωτερικού ανταγωνισμού των μεγάλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, όπου όλοι πατείς με πατώ σε τρέχουν να καταλάβουν προνομιούχα ή έστω μη προνομιούχα θέση στην εκμετάλλευση των λαών. Εδώ αν είσαι αστός πολιτικός, πού παίζεις για να μείνεις «μέσα στα πράγματα»; Ποιος ξεχνάει τις τούμπες που δοκίμαζαν κάποιοι από αυτούς να κάνουν μέσα σε ώρες στη διάρκεια του ιμπεριαλιστικού πολέμου στη Γιουγκοσλαβία;

Πρόσφατο παράδειγμα τέτοιων αδιεξόδων είναι οι εσωτερικές (αλλά και εξωτερικές) αντιθέσεις που τάχα ξαφνικά ξέσπασαν στην Εκκλησία. Οσο και να φαίνεται αρχικά παράξενο μόνο με κριτήρια ταξικών αντιθέσεων μπορούν να ερμηνευτούν σχεδόν όλα τα γεγονότα. Στα πλαίσια της λεγόμενης πνευματικής παγκοσμιοποίησης έχει πέσει εδώ και αρκετά χρόνια η ιδέα του «οικουμενισμού». Δεν ξέρουμε αν οι εμπνευστές πραγματικά την εννοούν ή έχουν κατασκευάσει ένα ιδεολόγημα για να διαπραγματεύονται από θέση ισχύος (μόνιμης απειλής) στους εκκλησιαστικούς κύκλους. Σημασία έχει πως την αντιμετωπίζουν καθαρά από πλευράς περισσότερης ή λιγότερης πολιτικής εξουσίας. Πότε την πλησιάζουν και πότε την καταδικάζουν. Πότε τη χρησιμοποιούν σαν άλλοθι για να ρίξουν στο πυρ το εξώτερον κάποιον εσωτερικό ή εξωτερικό αντίπαλο και πότε συμμετέχουν ενεργά σε διεθνείς εκδηλώσεις που την προωθούν. Καταδικάζουν το «αίμα των χεριών του Κλίντον» και την ίδια ώρα του δίνουν το χέρι... Αν είσαι ιεράρχης πού να επενδύσεις για να είσαι εξασφαλισμένος;

Εφ' όσον έτσι έχουν τα πράγματα προσπαθούν να εξασφαλίσουν όσο γίνεται περισσότερη πολιτική εξουσία, ώστε όχι να αντισταθούν, αλλά για να διαπραγματευτούν τη θέση τους. Να γιατί, για παράδειγμα, δίνουν τέτοια μάχη για να γράφεται εκβιαστικά - προαιρετικά το θρήσκευμα στις ταυτότητες. Ετσι έχουν να παρουσιάσουν έναν τεχνητά μεγάλο αριθμό Ορθοδόξων και να διαπραγματεύονται από άλλη πολύ πιο προνομιούχα θέση τόσο στις εσωτερικές όσο και στις εξωτερικές επιδιώξεις.

Τίποτα οριστικό και δεδομένο

Είναι άγνωστο, αν τελικά καταφέρουν αυτοί που επιχειρούν να κινήσουν τα νήματα να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον πολιτικού συστήματος τέτοιο που να λειαίνει τις εσωτερικές αντιθέσεις και να εξασφαλίζει αναπνοές για τη διαιώνιση της εκμετάλλευσης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι πως τίποτα δεν είναι τετελεσμένο και οριστικό και ότι, αφού έτσι και αλλιώς θα οξυνθούν τα προβλήματα θα οξυνθεί και η ταξική πάλη. Στην πράξη θα φανεί ποιοι θα είναι παρόντες και ποια πλευρά θα διαλέξουν...


Του
Παύλου ΑΛΕΠΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παρελθόν για το λαό πρέπει να αποτελέσει το ίδιο το σάπιο σύστημα(2014-12-23 00:00:00.0)
Ελεύθερη ενημέρωση σε αστική κοινωνία;(2013-05-29 00:00:00.0)
Το «εργαλείο» των δημοσκοπήσεων(2009-06-02 00:00:00.0)
Σαν το μολυσμένο αέρα...(2002-07-17 00:00:00.0)
Ο "Ρ" επιθυμώντας να διευκολύνει τους αναγνώστες του στην(1996-09-05 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ