Αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής την Αλέκα Παπαρήγα, επισκέφτηκε την περασμένη Δευτέρα 28 Γενάρη την Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους στο Ψυχικό. Στην αντιπροσωπεία συμμετείχαν στελέχη του Κόμματος από το Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ, από το Αρχείο του ΚΚΕ και από την ΤΟ Κεντρικής Περιφερειακής και Τοπικής Διοίκησης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ.

Την αντιπροσωπεία του ΚΚΕ υποδέχτηκε ο πρόεδρος της εφορείας των ΓΑΚ Νίκος Καραπιδάκης, ο οποίος αναφέρθηκε αναλυτικά στην ιστορία των ΓΑΚ, στη λειτουργία τους, αλλά και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η υπηρεσία, κυρίως λόγω της υποστελέχωσης, αφού τα προηγούμενα χρόνια χάθηκαν πολλές οργανικές θέσεις.

Η αντιπροσωπεία του Κόμματος πρόσφερε στα ΓΑΚ το Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, της περιόδου 1918 - 1949. Με την ευκαιρία αυτή, η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε στην τιτάνια προσπάθεια του Κόμματος για τη διάσωση, τη συντήρηση και αποκατάσταση του κομματικού Αρχείου, καθώς και στο Επιμορφωτικό Κέντρο «Χαρίλαος Φλωράκης», όπου έχουν ενταχθεί σε ψηφιακή μορφή χιλιάδες ντοκουμέντα του Αρχείου του ΚΚΕ, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμα στους ερευνητές, στους φοιτητές και σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο.

Στη συνέχεια, η αντιπροσωπεία του Κόμματος ξεναγήθηκε από τη διεύθυνση και τους εργαζομένους στο κτίριο και στα τμήματα. Αρχικά επισκέφθηκαν το Αναγνωστήριο και τη Βιβλιοθήκη, όπου ο καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση στις αρχειακές συλλογές και τα τεκμήρια - περισσότερες από 7.000.000 σελίδες έχουν ψηφιοποιηθεί μέχρι σήμερα. Με συγκεκριμένους όρους, ο επισκέπτης μπορεί να έχει πρόσβαση και στα αταξινόμητα αρχεία.

Στο Τμήμα Ευρετηρίου, όπου συνεχίστηκε η ξενάγηση, συγκεντρώνεται το αρχείο στο τελικό του στάδιο, ελέγχεται ξανά και ταξινομείται, ενώ στο Εργαστήριο Συντήρησης και Αναπαραγωγής, όπου βρέθηκε στη συνέχεια η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, έγινε ενημέρωση από τους εργαζόμενους συντηρητές.

Αυτή την περίοδο λειτουργεί στα ΓΑΚ, με ελεύθερη είσοδο, η έκθεση «Ελπίς παρέστη», που περιλαμβάνει σπουδαία αρχειακά τεκμήρια, ακόμα και από τον 17ο αιώνα, με θεματική την Υγεία.

Ο αρχειακός πλούτος είναι τεράστιος. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Εγγραφα σχετικά με τη νοσηλεία στο «Σωτηρία» των λογοτεχνών Γιάννη Ρίτσου και Μαρίας Πολυδούρη. Τις περιγραφές γι' αυτούς που διακομίζονταν στα νοσοκομεία της πρωτεύουσας στις μεγάλες διαδηλώσεις της Κατοχής και τις μέρες του Δεκέμβρη: «Τυφλό τραύμα», «προσεκομίσθη νεκρός». Το υπόμνημα γιατρού για την κατάσταση των εξόριστων στον Αη Στράτη το 1943. Την μπροσούρα του 1883 με τίτλο: «Κυριακή η επίδραση αυτής επί τε υγείας και της ευημερίας των λαών». Το «βιβλίον μητρών προσερχομένων» από σταθμό των Α' Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού που αναφέρει ότι διακομίσθηκε νεκρός από το Πολυτεχνείο ο 17χρονος Διομήδης Κομνηνός στις 16 Νοέμβρη του 1973 και πολλά άλλα.

Η περιοδεία στους χώρους των ΓΑΚ ανέδειξε την πολύ σημαντική δουλειά που γίνεται από τους εργαζόμενους - επιστήμονες, τη συμβολή τους στην ερευνητική δραστηριότητα και τη διάσωση των αρχείων, που δεν περιλαμβάνουν μόνο κρατικά έγγραφα, αλλά και πλούσιο υλικό και ντοκουμέντα από σημαντικές ιστορικές περιόδους, που περιήλθαν στην κατοχή του κράτους.

Με την ευκαιρία της επίσκεψης, ανταλλάχτηκε εμπειρία για τους τρόπους συντήρησης και αποκατάστασης των αρχείων, με δεδομένη την πλούσια πείρα που διαθέτει το ΚΚΕ. Αναγνωρίζοντας τη σπουδαία δουλειά που έχει κάνει το Κόμμα για τη διάσωση του δικού του Αρχείου, εκφράστηκαν η επιθυμία και η διάθεση από τους εργαζόμενους των ΓΑΚ να το επισκεφτούν.

Η σημαντικότατη όμως δουλειά που επιτελείται στα ΓΑΚ, ως αποτέλεσμα του ζήλου και του πάθους των εργαζομένων, δεν μπορεί να κρύψει τα τεράστια προβλήματα. Αυτά άλλωστε τέθηκαν και στη σύσκεψη που είχε η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με τους εργαζόμενους, αλλά και στη συνάντηση με τον πρόεδρο και τη διευθύντρια των ΓΑΚ Μαριέττα Μινώτου.

Η έλλειψη προσωπικού είναι τεράστια. Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους: Στην κεντρική υπηρεσία και τις 64 περιφερειακές υπηρεσίες εργάζονται μαζί με τους αποσπασμένους 200 εργαζόμενοι. Οι ανάγκες, όπως λένε οι ίδιοι, είναι για 600. Στην κεντρική υπηρεσία εργάζονται 50, ενώ σε πολλές περιφερειακές υπηρεσίες υπάρχει μόνο ένας εργαζόμενος.

Μάλιστα, παρά τις τεράστιες ανάγκες που υπάρχουν, ο κλάδος των αρχειονόμων μαστίζεται από την ανεργία, αφού σύμφωνα με τους εργαζόμενους μόνο το 3% των αποφοίτων έχει απορροφηθεί στο αντικείμενο της εργασίας του. Αρχειονόμοι εργάζονται μόνο στα ΓΑΚ, ενώ είναι απαραίτητοι και σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες και υπουργεία.

Σε ό,τι αφορά την έλλειψη χώρων, οι καταγγελίες των εργαζομένων δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία: Το κτίριο της κεντρικής υπηρεσίας δεν μπορεί να πάρει άλλο υλικό, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να χαθεί αυτό το υλικό.

Οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν επίσης ότι δεν λαμβάνουν το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, σε μια δουλειά ιδιαίτερα επιβαρυντική για την υγεία, αν σκεφτεί κανείς ότι πολλές φορές οι εργαζόμενοι στη συντήρηση έρχονται αντιμέτωποι με μύκητες και άλλες επιβαρυντικές ουσίες. Στην κεντρική υπηρεσία δεν υπάρχει θέρμανση και είναι πλημμελής ο εξαερισμός. Δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός και τα σεμινάρια επιμόρφωσης τα πληρώνουν οι εργαζόμενοι από την τσέπη τους.

Κατήγγειλαν επίσης ότι δεν υπάρχει τμήμα Πληροφορικής, σε μια υπηρεσία που ένας από τους στόχους της είναι η ψηφιοποίηση! Ακόμα και η επικαιροποίηση της ιστοσελίδας γίνεται με ό,τι δωρεάν πρόγραμμα βρίσκουν οι εργαζόμενοι στο ίντερνετ...

Η περιοδεία ολοκληρώθηκε με ομιλία της Αλ. Παπαρήγα στους εργαζόμενους και ακολούθησε συζήτηση. Η Αλ. Παπαρήγα αναφέρθηκε στους λόγους επίσκεψης της αντιπροσωπείας του Κόμματος, σημειώνοντας ότι η δουλειά που κάνει το ΚΚΕ γύρω από την Ιστορία δεν περιορίζεται μόνο στην Ιστορία του ΚΚΕ, αλλά συμπεριλαμβάνεται και η υπόλοιπη ελληνική Ιστορία.

Οπως σημείωσε, το ΚΚΕ έχει μπροστά του σχεδιασμό για να αναδείξει τόσο ζητήματα από την ελληνική Ιστορία όσο και διεθνή ζητήματα, ξεχωρίζοντας γι' αυτή την περίοδο τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Επομένως για το ΚΚΕ, «η επίσκεψή μας εδώ έχει να κάνει με τη μεγάλη αξία που δίνει το Κόμμα στα Αρχεία, πριν απ' όλα τα κρατικά και φυσικά και τα ατομικά, που δεν τα υποτιμάμε καθόλου».

Η Αλ. Παπαρήγα είπε ότι το ΚΚΕ σχεδιάζει να κάνει παρέμβαση στο υπουργείο Παιδείας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στα ΓΑΚ, σημειώνοντας:

«Είναι αδύνατον να λειτουργήσετε με τέτοια τεράστια έλλειψη προσωπικού. Η δουλειά του Αρχείου είναι πολύ σύνθετη και απαιτεί και γνώσεις και κριτήριο. Χρειάζεται η συλλογή και η αποκατάσταση του Αρχείου σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Ο χρόνος όμως πρέπει να καθορίζεται όχι από τα χέρια, αλλά από τη δυσκολία που έχει το υλικό. Τα χέρια όμως πρέπει να είναι ανάλογα. Είναι απαράδεκτο να λείπουν εκατοντάδες άνθρωποι. Χρειάζονται εργαζόμενοι με μόνιμη δουλειά, όχι αποσπάσεις. Η δουλειά θέλει συνέχεια.

Και επειδή υπάρχουν και τοπικά αρχεία, ο σχεδιασμός πρέπει να είναι κεντρικός και επιτελικός. Παράλληλα να γίνεται και ο σχεδιασμός για την προβολή των Αρχείων, την επαφή με ιδρύματα και φορείς. Οχι με όρους διαφήμισης, αλλά σύνδεσής τους με τους επιστήμονες».

Συνέχισε λέγοντας ότι το ΚΚΕ θα παλέψει ακόμα «για τη διεύρυνση του χώρου και για την αναβάθμισή του, για να είναι της τελευταίας λέξης της επιστήμης η οργάνωσή του, για ανθρώπινους όρους δουλειάς, για τις συνθήκες υγιεινής».

Οσον αφορά το νομοσχέδιο που ακούγεται ότι θα έρθει για τα ΓΑΚ, η Αλ. Παπαρήγα σημείωσε ότι «δεν είμαστε καθόλου αισιόδοξοι για το τι θα φέρει στα ΓΑΚ. Φοβόμαστε μήπως υπεισέλθει ο ιδιωτικός παράγοντας, να οργανώσει τα κρατικά αρχεία. Βέβαια, στον καπιταλισμό είμαστε και δυστυχώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί η γενική κοινωνικοποίηση, αλλά δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι τα Μουσεία, οι Βιβλιοθήκες, τα Αρχεία, οι αρχαιολογικοί χώροι, για να μην πάω παραπέρα στην Υγεία και την Παιδεία, δεν μπορεί να καθορίζεται η λειτουργία τους με βάση τι συμφέρει τους επιχειρηματίες.

Ξέρετε ότι υπάρχει πρόβλεψη οι αρχαιολογικοί χώροι, οι ιαματικές πηγές και οι χώροι τουρισμού να είναι σε διαχείριση ιδιωτών. Εκαναν εξαίρεση στους αρχαιολογικούς χώρους μετά από αντιδράσεις. Απευθύνεται όμως η ΕΤΑΔ (υπερταμείο) στο Συμβούλιο της Επικρατείας και λέει αυτό που κάνει το κράτος είναι νόμιμο. Είναι τυπικά νόμιμο, λένε αυτοί. Είναι έγκλημα, λέμε εμείς».

Και κατέληξε: «Πρέπει να αντισταθείτε. Να ενισχυθούν τα Αρχεία του Κράτους. Και δεν τα βλέπουμε μόνο ως χώρο εργασίας, που το βλέπουμε και έτσι, αλλά τα βλέπουμε συνδυασμένα με τη δυνατότητα αξιοποίησής τους. Πρέπει να ακουστεί η φωνή σας. Τι είναι αυτά τα Αρχεία, τι προσφέρουν, πού μπορούν να αξιοποιηθούν. Οσο δεν ακούγεστε, θα σας προλάβει ο Γαβρόγλου...».