Ολο το πλέγμα λειτουργίας των λεγόμενων κοινωνικών επιχειρήσεων και την εμπλοκή των «καλλικρατικών» δήμων σε αυτό παρουσίασε, χτες, η υπουργός Εργασίας, Λ. Κατσέλη, κατά τη διάρκεια συνάντησης με δημάρχους της Περιφέρειας Αττικής.

Οσα παρουσιάστηκαν στη συνάντηση μπορούν να συμπυκνωθούν στο εξής: Το κράτος απαλλάσσεται από την ευθύνη του να παρέχει δημόσιες δωρεάν και υψηλού επιπέδου κοινωφελείς υπηρεσίες (Υγεία, Πρόνοια, Παιδεία, περιβάλλον, νερό, διαχείριση απορριμμάτων κ.ά.). Χρησιμοποιεί ανέργους γι' αυτές τις υπηρεσίες, τους οποίους ΜΚΟ, συνδικαλιστικές και εργοδοτικές ενώσεις, ιδρύματα θα «μοιράζουν» στους δήμους. Οι άνεργοι, αφού χρησιμοποιηθούν για κάποιο χρονικό διάστημα, θα καλούνται να συστήσουν οι ίδιοι κοινωνικές επιχειρήσεις για να συνεχιστεί η δραστηριότητά τους σε αυτούς τους τομείς, μόνο που για να επιβιώσουν θα «παίζουν» με τους όρους της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Παράλληλα, τροφοδοτεί τις επιχειρήσεις με φθηνό εργατικό δυναμικό στο όνομα της «απόκτησης εργασιακής εμπειρίας και εξειδίκευσης».

Πιο συγκεκριμένα:

1. Η υπουργός ενημέρωσε τους δημάρχους για το πρόγραμμα «Κοινωνική Εργασία», που θα ξεκινήσει από τον Απρίλη και θα προσφέρει εργασία για πέντε μήνες σε ανέργους, με μισθό 625 ευρώ. Οι ΟΤΑ θα γνωστοποιούν τις ανάγκες τους σε «φορείς Μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα» (π.χ. Μη κυβερνητικές οργανώσεις, ινστιτούτα συνδικάτων, ιδρύματα, επαγγελματικές ενώσεις) και οι τελευταίοι θα φροντίζουν να στέλνουν τους δικαιούχους στους δήμους.

Θα προσφέρουν υπηρεσίες αποσπασματικές, με ημερομηνία λήξης, σε τομείς όπως:

Φροντίδα ηλικιωμένων, ΑμΕΑ, παιδιών. Σε κοινωνικά παντοπωλεία, συλλογή και διάθεση χρησιμοποιημένου ρουχισμού. Δημιουργική απασχόληση παιδιών, περιβαλλοντική εκπαίδευση. Σίτιση σε ολοήμερα σχολεία φτωχών/υποβαθμισμένων περιοχών. Εκτακτες ανάγκες πολιτικής προστασίας. Εργα συντήρησης ή μικρά κατασκευαστικά, ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς, αποκατάσταση και βελτίωση αστικού και περιαστικού περιβάλλοντος, αποκατάσταση χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων, διαχείριση και προστασία υδάτινων πόρων και δασών, οδική ασφάλεια μαθητών, έργα αποκατάστασης οικοσυστημάτων και ανάδειξης της βιοποικιλότητας.

Στην πραγματικότητα μιλάμε για επικίνδυνη πολιτική, αφού όλοι αυτοί οι τομείς απαιτούν κεντρικό σχεδιασμό, εργαζόμενους με μόνιμη και σταθερή δουλειά με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Κι αυτό για να μπορούν να παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες με ασφάλεια, με γνώμονα το συμφέρον όλης της κοινωνίας και όχι με κριτήριο το εάν θα έχουν έσοδα για να μπορέσουν να ζήσουν ή όχι.

Μεγαλύτερα θύματα αυτής της ιστορίας θα είναι οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, οι οποίες θα είναι δέκτες ακόμα πιο υποβαθμισμένων υπηρεσιών για λίγους μήνες. Θύματα θα είναι και οι άνεργοι που ενώ θα έχουν εξειδίκευση, προϋπηρεσία κλπ., θα αμείβονται με το βασικό μισθό. Ακόμη και η σίτιση των παιδιών στα... υποβαθμισμένα σχολεία των πιο εξαθλιωμένων λαϊκών οικογενειών θα εξασφαλιστεί για μικρό διάστημα. Βέβαια, το υπουργείο Εργασίας «φιλοδοξεί» μετά τους 5 μήνες οι άνεργοι να συστήσουν «κοινωνικές επιχειρήσεις» σε αυτούς τους τομείς, ή και να λειτουργήσουν με εθελοντές.

2. Το Σεπτέμβρη, το υπουργείο υπολογίζει να θέσει σε εφαρμογή τα Τοπικά Προγράμματα Στήριξης Απασχόλησης (ΤΟΠΣΑ), τα οποία θα είναι 8μηνα και θα διαρκέσουν δύο χρόνια, ενώ η υπουργός επέμενε ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για μόνιμες θέσεις εργασίας. Στόχος του προγράμματος είναι η «προετοιμασία ανέργων και ένταξή τους στην αγορά εργασίας». Λες και ευθύνεται η χαμηλή κατάρτιση και ειδίκευση για την ανεργία και όχι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Φορείς εφαρμογής των ΤΟΠΣΑ θα είναι Συμπράξεις δημόσιων και ιδιωτικών φορέων (π.χ., ΟΤΑ, Επιμελητήρια, ΜΚΟ, συνδικαλιστικές και εργοδοτικές ενώσεις).

3. Εκτενέστερα αναφέρθηκε η υπουργός στο θέμα του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» αναδεικνύοντας πτυχές του τι εννοούν Κοινωνική Οικονομία και Επιχειρηματικότητα: Για το 2011 το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, ενώ από το 2012 και μετά θα χρηματοδοτείται μόνο κατά 60% και θα εξετασθούν εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησής του.

Οι εργαζόμενοι του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» θα απολυθούν και η υπουργός πρότεινε συγγενείς ηλικιωμένων, ΑμΕΑ και αναπήρων, που έτσι κι αλλιώς τους φροντίζουν, να συγκροτήσουν μια κοινωνική επιχείρηση. Θα δουλεύουν με δελτίο παροχής υπηρεσιών και θα ψάχνουν να βρουν τρόπους το πρόγραμμα να είναι βιώσιμο. Αυτό σημαίνει ανειδίκευτο προσωπικό για τη φροντίδα ατόμων που χρειάζονται επιστημονική φροντίδα, αλλά και παραπέρα εμπορευματοποίηση αυτών των υπηρεσιών, αφού για να είναι «βιώσιμες» θα πρέπει με κάθε μέσο να βρουν χρηματοδότηση.