Ούτε ένα, ούτε δύο, ούτε τρία, 24 ολόκληρα χρόνια - καταγράφει η ειδική μελέτη που έγινε από μια τράπεζα - τα ελληνικά νοικοκυριά βρίσκονται σε κατάσταση απαισιοδοξίας. Δε χρειάζεται ειδική μελέτη για να το μάθεις, είναι αυτό που πράγματι βλέπεις γύρω σου. Η τράπεζα, βέβαια, δεν μετράει την απαισιοδοξία γιατί την έπιασε ο πόνος για τη ψυχολογική κατάσταση των νοικοκυριών. Πελάτες ψάχνει, αυτό είναι το αντικείμενο της έρευνάς της, μετράει έναν δείκτη «Εμπιστοσύνης του Καταναλωτή». Η μέτρηση, όμως είναι χρήσιμη γιατί επιβεβαιώνει αυτό που ο κόσμος το 'χει τούμπανο. Δεν είναι μία ή δύο, αυτού ή του άλλου κόμματος της αστικής τάξης, η κυβέρνηση η οποία σε κάποια χρονική στιγμή πήρε αντιλαϊκά μέτρα που απογοήτευσαν τον κόσμο, είναι το σύνολο των πολιτικών που εφαρμόστηκαν όλα αυτά τα χρόνια, αυτό που μαύρισε τη ζωή των ανθρώπων. Αυτό συμβαίνει όταν εφαρμόζονται πολιτικές για το κεφάλαιο. Τα κέρδη αξιώνουν τον πολλαπλασιασμό τους, είναι προϋπόθεση για την ύπαρξή τους η διαρκής αύξηση. Οταν αυτό δεν συμβαίνει έχει πρόβλημα το κεφάλαιο. Τα καπιταλιστικά κέρδη όλα αυτά τα χρόνια αυξάνονται κι αυτό δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται με αύξηση της δυστυχίας των πολλών που παράγουν τα κέρδη. Είναι μια από τις σιδερένιες νομοτέλειες αυτού του συστήματος που με συνέπεια υπηρετούν όλες οι μέχρι τώρα εφαρμοζόμενες πολιτικές.

Η συνέχιση αυτής της πραγματικότητας δεν μπορεί να γεννήσει καμία νέα ελπίδα. Απόδειξη; Για παράδειγμα, μια από τις εξαγγελίες του Γ. Παπανδρέου. Θα διασφαλίσει, λέει, βασική σύνταξη για όλους. Αυτό, όμως, που ακούγεται θετικό, δεν σημαίνει τίποτα άλλο από διασφάλιση ελάχιστης σύνταξης για όλους, σημαίνει πορεία εξίσωσης προς τα κάτω. Εχει αναλυθεί αρκετές φορές, δεν είναι του παρόντος, η επανάληψη της σχετικής ανάλυσης, είναι μια εξαγγελία που παραπέμπει στο περίφημο τριφασικό σύστημα, όπου το κράτος διασφαλίζει ένα επίδομα φτωχοκομείου για όλους κι από κει και πέρα καθένας στέλνεται στα διάφορα επαγγελματικά ταμεία και στις ιδιωτικές ασφαλιστικές σε ένα κυνήγι μιας καλύτερης κατάστασης. Αυτό σε συνδυασμό με την διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση στην αγορά εργασίας, μόνο αισιοδοξία δεν γεννά. Αντίθετα, αποκαλύπτει πως πίσω απο μια θετική φράση κρύβεται ένας εφιάλτης.

Ισχύει το ίδιο και για τις δήθεν καταγγελίες των προγραμμάτων stage. Το ΠΑΣΟΚ που τα καθιέρωσε, εμφανίζεται να τα καταγγέλλει διά του προέδρου του, ενώ η βουλευτής του ομολογεί πως είναι δικό τους δημιούργημα. Λέει πως πρέπει να κλείσει αυτή η υπόθεση αλλά ταυτόχρονα και ότι δεν είναι ενάντια στις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Δηλαδή ανακοινώνει ότι ακόμα κι αν σταματήσει η εφαρμογή των stage κάποιο ανάλογο πρόγραμμα θα πάρει τη θέση του.

Στην ευφορία που δημιουργεί σ' έναν κόσμο η προοπτική να κυβερνήσει το ΠΑΣΟΚ, τέτοιες λεπτομέρειες μένουν στην άκρη. Η αστική τάξη όμως γνωρίζει ποια είναι η επόμενη μέρα. Γι' αυτό ζητά και να μη δίνονται υποσχέσεις που θα διαψευστούν γρήγορα και να είναι όσο το δυνατόν ισχυρότερη η κυβέρνηση που θα προκύψει ώστε να μπορεί να επιβάλει την πολιτική της ερήμην των αντιδράσεων που θα προκύψουν.

Αυτή ακριβώς η επιδίωξη της αστικής τάξης, σε συνδυασμό με την εμπειρία τόσων και τόσων χρόνων, δείχνει το αντίστροφο που πρέπει να γίνει από την πλευρά του λαϊκού παράγοντα. Οποια κυβέρνηση κι αν προκύψει, πρέπει νάναι όσο το δυνατόν πιο αδύναμη. Και τα δύο κόμματα της αστικής τάξης πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν μικρότερη δύναμη. Η εργατική τάξη, τα φτωχομεσαία λαϊκά στρώματα πρέπει να ενισχύσουν τη δύναμή τους για τις μάχες που αναγκαστικά θα δοθούν μετά τις εκλογές. Κι αυτό ακριβώς σημαίνει όσο το δυνατόν ισχυρότερο ΚΚΕ, το μόνο Κόμμα που στη λαϊκή εμπειρία έχει καταγραφεί σαν ο πραγματικός αντίπαλος της αστικής τάξης, κάθε αντεργατικής πολιτικής. Αυτή τη δύναμη πρέπει να συγκεντρώσουμε στις δυό βδομάδες που απόμειναν ως την κάλπη. Εχοντας κατα νου και ότι ο αντίπαλος δεν θα μένει με σταυρωμένα χέρια. Ηδη έχει δώσει δείγματα...