Μπορεί οι έλεγχοι σ' όποιον κι ό,τι κινείται γύρω από την περιοχή της βάσης να έχουν ενταθεί μετά το χτύπημα και τον πόλεμο που ετοιμάζουν οι ΗΠΑ, όμως ο έλεγχος της τοπικής κοινωνίας πάνω στην ίδια τη βάση, η οποία, όπως ομολογούν πολλοί, αποτελεί απειλή για τον τόπο, είναι σχεδόν αδύνατος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προσπάθεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης να ελέγξει τα επίπεδα ραδιενέργειας στον αέρα, στο νερό και στο έδαφος στη γύρω από τη βάση περιοχή. Η Νομαρχία Χανίων είχε στείλει σχετική καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Γενάρη. Η Επιτροπή, όμως, δεν έκανε καμιά ουσιαστική έρευνα για το θέμα, δεν εξέτασε το ενδεχόμενο πιθανής ύπαρξης στην αμερικανική βάση βλημάτων απεμπλουτισμένου ουρανίου ή γενικά πυρηνικών όπλων και αρκέστηκε, στην απάντησή της προς τη Νομαρχία, να επαναλάβει καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

Ιδιαίτερα για το θέμα των πυρηνικών, ενδιαφέρουσα είναι και η θέση που παίρνει ο Ρεθυμνιώτης επιστήμονας Ανδρέας Τουπαδάκης, που εργάστηκε σε πυρηνικά εργαστήρια στις ΗΠΑ και παραιτήθηκε από εκεί όταν αντιλήφθηκε ότι η δουλιά του αξιοποιούνταν για τη βελτίωση κι εξέλιξη των πυρηνικών όπλων κι όχι για τη διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων, όπως του είχαν πει. Ο Α. Τουπαδάκης, λοιπόν, σε συνέντευξή του στα «Χανιώτικα Νέα» λέει ότι «από τη στιγμή που έχεις στο έδαφός σου πυρηνικά αποτελείς αμέσως στόχαστρο για τις άλλες πυρηνικές δυνάμεις». Εξηγεί δε για το θέμα της μόλυνσης ότι «δεν υπάρχει ασφαλές όριο ραδιενέργειας». Συγκεκριμένα, για τη βάση της Σούδας, η οποία δεν είναι προσβάσιμη για ελέγχους κι έρευνα από τους Ελληνες επιστήμονες, ο Α. Τουπαδάκης αναρωτιέται: «Γιατί δεν έχουν δικαίωμα οι Ελληνες να ξέρουν τι κρύβεται εδώ; Είναι πολίτες β΄ κατηγορίας; Σε άλλες χώρες υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει τη διέλευση και την παραμονή σε αυτές πλοίων που μεταφέρουν πυρηνικά ή κινούνται με πυρηνική ενέργεια. Στην Ελλάδα υπάρχει τέτοια νομοθεσία ή οι Αμερικάνοι κάνουν ό,τι θέλουν;».

Μετά το χτύπημα στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον οι «κινήσεις» στη βάση και στη γύρω περιοχή έγιναν ιδιαίτερα έντονες. Πολεμικά αεροπλάνα και πλοία πηγαινοέρχονταν, ενώ τον κόλπο της Σούδας επισκέφτηκαν και κάποια «εμπορικά» αμερικανικά πλοία, που, σύμφωνα με δημοσιεύματα αθηναϊκών εφημερίδων, φιλοξενούσαν πυραύλους «Τόμαχοκ»! Για όλα αυτά, όμως, οι τοπικοί φορείς δεν είχαν καμιά επίσημη ενημέρωση.

Ταυτόχρονα, το φως της δημοσιότητας είδαν διάφορα σενάρια για «μέτρα ασφάλειας» της βάσης, πέρα από όσα ισχύουν ήδη στο πλαίσιο της υπάρχουσας Συμφωνίας. Ανάμεσα σ' αυτά οι Αμερικανοί φαίνεται να ζήτησαν τη διάνοιξη δρόμου περιμετρικά της βάσης, εγκατάσταση ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης των χερσαίων δυνάμεων της βάσης με δέκα κάμερες, κατασκευή ηλεκτρονικής μπάρας στην είσοδό της, μεταφορά στη Σούδα αμερικανικού τεθωρακισμένου οχήματος εξοπλισμένου με βαρύ οπλισμό και ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης (διόπτρες νυχτερινής σκόπευσης), που θα περιπολεί τα βράδια, καθώς και διάθεση δυο ταχύπλοων περιπολικών σκαφών των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων, που θα περιπολούν στον κόλπο της Σούδας και θα είναι εξοπλισμένα με υπερευαίσθητα ραντάρ και ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία μπορούν να εντοπίσουν ακόμα και βατραχανθρώπους!

Για όλα αυτά ο υπεύθυνος Τύπου και δημοσίων σχέσεων της βάσης, κ. Φάρλεϊ, δε δέχτηκε να πει τίποτα, ούτε να τα διαψεύσει ούτε να τα επιβεβαιώσει, «για λόγους ασφαλείας». Για τους ίδιους λόγους δε δέχτηκε να πει αν θα υπάρχει και ανάμειξη της βάσης και ποια θα είναι αυτή στον επικείμενο πόλεμο που έχουν κηρύξει οι ΗΠΑ.

Ομως, ο ρόλος και η εμπλοκή, ιδιαίτερα της βάσης της Σούδας, στον πόλεμο είναι δεδομένος. Με βάση και την ενεργοποίηση του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης, η χώρα μας βρίσκεται ήδη σε πόλεμο. Ο πόλεμος δήθεν ενάντια στην «τρομοκρατία» είναι πόλεμος των ιμπεριαλιστών εναντίον των λαών και των κινημάτων που αντιτίθενται στα πολεμοκάπηλα σχέδιά τους. Ετσι, τα μέτρα «ασφαλείας» που αποφασίζουν και υλοποιούν οι Αμερικανοί για τους στρατιώτες και τα όπλα τους στην Κρήτη, γίνονται μέτρα ανασφάλειας για τους κατοίκους και τους προοδευτικούς ανθρώπους του νησιού.