Νέα δεδομένα στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης δημιούργησε η προχτεσινή παρέμβαση του πρωθυπουργού της Γαλλίας Λιονέλ Ζοσπέν, η οποία θεωρείται και απάντηση στην πρόταση της γερμανικής κυβέρνησης για την «ομοσπονδιοποίηση» της ΕΕ.

Υπενθυμίζουμε ότι πριν από ένα χρόνο, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ διατύπωσε την πρόταση για τη μετάλλαξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε ομοσπονδία, ενώ πριν λίγες μέρες ο Γερμανός καγκελάριος, Γκέρχαρντ Σρέντερ, την εξειδίκευσε. Συγκεκριμένα, οι Γερμανοί προτείνουν την εκλογή μιας κεντρικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης από το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την εκλογή ενός προέδρου της ομοσπονδίας και την ψήφιση ενός ομοσπονδιακού Συντάγματος. Προϋπόθεση της «ομοσπονδιοποίησης» είναι η απορρόφηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών - μελών από τα ομοσπονδιακά όργανα. Ετσι, η ομοσπονδιακή διοίκηση θα χαράζει και θα ασκεί πολιτική σε όλους τους τομείς για ολόκληρη την ΕΕ, ενώ τα κράτη - μέλη θα μετατραπούν σε «νομαρχίες» με μειωμένες αρμοδιότητες τοπικού ενδιαφέροντος. Ουσιαστικά, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα αποκτήσει τη δομή και τα χαρακτηριστικά των ΗΠΑ, ή της γερμανικής ομοσπονδίας.

Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας αντί της ομοσπονδίας, όπως την προτείνουν οι Γερμανοί, πρότεινε τη συγκρότηση μιας «ομοσπονδίας εθνικών κρατών». Ο Λ. Ζοσπέν πρότεινε τη μετάλλαξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε «οικονομική κυβέρνηση» της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την αξιοποίηση της «αρχής της ευελιξίας» για τη συγκρότηση ενός «σκληρού πυρήνα» στον οποίο θα συμμετέχουν οι 4-5 μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ και θα αποτελεί το θεσμοθετημένο Διευθυντήριο της ΕΕ.

Ουσιαστικά, η διάσταση που φαίνεται μεταξύ των δύο προτάσεων αφορά στο ποιος θα ηγεμονεύσει στην ΕΕ μετά τη διεύρυνσή της. Οι Γερμανοί με την πρόταση θέλουν να αξιοποιήσουν το πληθυσμιακό τους μέγεθος, την οικονομική τους ισχύ και τις σχέσεις εξάρτησης με τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης για να επιβάλλουν τη δική τους ηγεμονία. Οι Γάλλοι, από την πλευρά τους και αφού δεν μπορούν να διεκδικήσουν μια γαλλική ηγεμονία, προτείνουν να μοιραστεί η ηγεμονία μεταξύ των «μεγάλων».

Οσον αφορά στην ελληνική κυβέρνηση, αυτή έχει ταχθεί από καιρό υπέρ της γερμανικής κυβέρνησης.

Στο μεταξύ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρομάνο Πρόντι, έκανε χτες από το Παρίσι την έναρξη ενός δημόσιου διαλόγου για το μέλλον της ΕΕ και ιδίως ζήτησε μελλοντικά περισσότερες εξουσίες για την Επιτροπή.

Παρεμβαίνοντας περίπου ένα 24ωρο αφότου ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Γαλλίας, Λιονέλ Ζοσπέν, περιέγραψε το δικό του όραμα για την ΕΕ, επίσης στο Παρίσι, και υπογράμμισε την πίστη του στα «εθνικά» κράτη της, ο Ρ. Πρόντι τόνισε από την πλευρά του ότι όλο το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ είναι από πολλές απόψεις «πιθανότατα παρωχημένο».

Για την Επιτροπή, ο σημερινός πρόεδρός της ζήτησε περισσότερη συμμετοχή, μελλοντικά, στη συνδιαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ - από κοινού με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) - αλλά και μεγαλύτερη συμμετοχή της στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.

Στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, ο Ρ. Πρόντι πρόσθεσε ότι η Επιτροπή, που θα ενεργεί μέσα στα όρια εξουσιοδότησης του Συμβουλίου των υπουργών (Οικονομικών), έπρεπε «να είναι ο μοναδικός συμπληρωματικός θεσμός της ΕΚΤ».

Αναφερόμενος στον τομέα δράσης του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και για την πολιτική της ασφάλειας, ο Ρ. Πρόντι σχολίασε ότι ο Χ. Σολάνα «αν ήταν μέλος της Επιτροπής, θα έκανε αποτελεσματικότερο έργο».