Σύντροφοι,

Οι Θέσεις της ΚΕ αποτελούν ένα ντοκουμέντο που ανταποκρίνεται στις καλύτερες λενινιστικές παραδόσεις του ελληνικού, αλλά και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Ενα ντοκουμέντο που βλέπει αντικειμενικά τις εξελίξεις, που στέκεται κριτικά και αυτοκριτικά στη δουλιά του Κόμματος και που χαράζει κατευθύνσεις για τη δράση μας στη δημιουργία του Μετώπου. Οι συχνές επισημάνσεις των Θέσεων για την ανάγκη δυναμώματος της ιδεολογικοπολιτικής δουλιάς αποδεικνύουν την ορθότητά τους και με την εμφάνιση οπορτουνιστικών απόψεων στον Προσυνεδριακό Διάλογο. Ο οπορτουνισμός που «αντανακλά τους μικροαστικούς όρους ύπαρξης» («Απαντα» Λένιν τ. 8, σ. 389) θα επανεμφανίζεται κάθε τόσο μπροστά μας, με τη μια ή την άλλη έκφραση, στις συνθήκες του καπιταλισμού (και πιθανά και αργότερα). Είναι βέβαια καταστατικό δικαίωμα του κάθε μέλους να εκφέρει ανοιχτά τις απόψεις του, έστω και αν αυτές είναι οπορτουνιστικές. Η αντιπαράθεση με τέτοιες ιδέες στη βάση της θεωρίας μας βοηθάει να διαλύονται συγχύσεις στα κομματικά μέλη, να ατσαλώνεται η ιδεολογική ενότητα του Κόμματος.

Το ΕΡΩΤΗΜΑ είναι αν, στη συγκεκριμένη περίπτωση των τοποθετήσεων των σ. Θεωνά και Κάχρη, μπορεί να γίνει μια έντιμη, συντροφική αντιπαράθεση, τη στιγμή που ο μεν σ. Θεωνάς, για να υποστηρίξει τις γνωστές από το 15ο Συνέδριο απόψεις του, καταφεύγει σε συστηματική διαστρέβλωση των Θέσεων, αλλά και του ίδιου του Προγράμματος του Κόμματος, ο δε σ. Κάχρης μιλάει με απαράδεκτη αοριστία για «συνεργασία των αριστερών πολιτικών δυνάμεων» και παραθέτει, για να στηρίξει τα λεγόμενά του, περικοπές - λαθροχειρίες από τον Λένιν και (ειρωνικά) από τον Στάλιν, αποκομμένες από το συνολικό κείμενο και το νόημά του.

Αξίζει να γίνουν όμως κάποια σχόλια στην ουσία και στη μεθοδολογία των δύο τοποθετήσεων:

1. Η σύγκριση των αγώνων της εργατικής τάξης στις 2 εξαετίες που αναφέρει ο σ. Θεωνάς (1989-1994 και 1995-2000) ΟΦΕΙΛΕΙ να συνυπολογίζει και τη σημαντικά διαφορετική ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (έξοδος της ελληνικής οικονομίας από την κρίση υπερπαραγωγής από το 1994) και ΠΟΛΙΤΙΚΗ (αντιπολιτευτική τακτική της ΠΑΣΚΕ) κατάσταση ανάμεσα στις δύο περιόδους.

2. Οι Θέσεις, αντίθετα με τα λεγόμενα του σ. Θεωνά, ΔΕ διαφοροποιούν το χαρακτήρα του Μετώπου, όπως αυτός ψηφίστηκε από το 15ο Συνέδριο στο Πρόγραμμα του Κόμματος.

Α) Το Πρόγραμμα (και όχι μόνο οι Θέσεις) τονίζει: «Το Μέτωπο να οργανώνει την πάλη "με βάση ένα προγραμματικό πλαίσιο κατευθύνσεων και στόχων που εναντιώνονται και συγκρούονται με τις βασικές επιλογές του μονοπωλιακού κεφαλαίου". Δεν μπορεί να είναι ένα οποιοδήποτε ελάχιστο προγραμματικό πλαίσιο, πολύ περισσότερο δεν μπορεί να αποτελεί πλαίσιο διαχείρισης του συστήματος» (Πρόγραμμα σ. 31).

Συμφωνεί το σημείο αυτό του Προγράμματος με την «πολιτική συσπείρωσης στα προβλήματα» του σ. Θεωνά;

Β) Το Πρόγραμμα (και όχι μόνο οι Θέσεις) επισημαίνει για το Μέτωπο: «Στην πορεία της πάλης και στο βαθμό που βαθαίνει ο αντικαπιταλιστικός του χαρακτήρας αποκτά τα χαρακτηριστικά ενός επαναστατικού λαϊκού μετώπου» (Πρόγραμμα σ. 30) και σημειώνει την πιθανότητα δημιουργίας μιας κυβέρνησης που «θα ταυτίζεται ή θα τη χωρίζει τυπική απόσταση από την εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της» (Πρόγραμμα σ. 39). Σε αυτή την περίπτωση, δεν οδηγεί άμεσα το Μέτωπο στη δικτατορία του προλεταριάτου; Πρέπει το Κόμμα να κρύβει από τους συμμάχους του στο Μέτωπο τους στρατηγικούς του στόχους; Οι Θέσεις τονίζουν: «Η συγκρότηση του Μετώπου δε γίνεται με προϋπόθεση τη συμφωνία για το σοσιαλισμό» (Θέση 20).

Γ) Οι βασικές προγραμματικές κατευθύνσεις και στόχοι πάλης του Μετώπου έχουν ήδη διατυπωθεί αναλυτικά στο Πρόγραμμα (σ. 32-38) και δεν απαιτούνταν επανάληψή τους στις Θέσεις. Είναι εφικτοί, κατά το σ. Θεωνά, οι προγραμματικοί αυτοί στόχοι πάλης του Μετώπου σε συνθήκες άλλες από αυτές της λαϊκής εξουσίας και λαϊκής οικονομίας;

Σε τελική ανάλυση, αν ο σ. Θεωνάς προτείνει τροποποίηση του Προγράμματος του Κόμματος, ας θέσει την τεκμηριωμένη άποψή του υπόψη των κομματικών μελών και της ΚΕ.

3. Ποιες είναι, κατά το σ. Θεωνά, στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα «οι δυνάμεις και οι παράγοντες που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να παλέψουν» και σε ποια κατεύθυνση;

4. Πότε και πώς αναιρέθηκαν οι θέσεις τακτικής του Κόμματος στο συνδικαλιστικό κίνημα που αναφέρει (αντιπροσωπευτικά προεδρεία, ενιαία συνδικαλιστικά όργανα από ΓΣΕΕ έως σωματεία);

Σε μια εποχή που οι μηχανισμοί εξαγοράς και εκμαυλισμού της αστικής τάξης επεκτείνονται και στα πρωτοβάθμια σωματεία (με έναν εσμό εργοδοτικών συνδικαλιστικών στελεχών της κάθε επιχείρησης), ο σ. Θεωνάς εγκαλεί την ΚΕ που σημειώνει τη νεοφιλελεύθερη συναίνεση στο συνδικαλιστικό κίνημα. Στρέφει τα πυρά του στην απόσυρση των ταξικά συνεπών συνδικαλιστών από τα προεδρεία σε ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ και στη συγκρότηση του Π.Α.ΜΕ. Βλέπει τα ζητήματα τακτικής του Κόμματος σαν κάτι το ιερό και απαραβίαστο και φοβάται μην κατηγορηθούμε (από ποιους, από την αστική τάξη;) σαν διασπαστές.

5. Η Θέση του Κόμματος για την ΕΕ επαναβεβαιώνεται και στο Πρόγραμμα του Κόμματος, όπως ψηφίστηκε από το 15ο Συνέδριο, σε εποχή δηλαδή κατά πολύ μεταγενέστερη της διάλυσης του ΣΟΑ.

6. Σε τι εμποδίζει η θέση του Κόμματος για αποδέσμευση την αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή πάλη του σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Ας γίνουμε επιτέλους συγκεκριμένοι!

7. Σε συνθήκες ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού, πιστεύει ο σ. Θεωνάς ότι η αλλαγή των συσχετισμών μπορεί να γίνει ομοιόμορφα σε ολόκληρη την ΕΕ; Η ανοιχτή αμφισβήτηση της λενινιστικής διδαχής ότι «είναι δυνατή η νίκη του σοσιαλισμού στην αρχή σε λίγες ή ακόμη και σε μια μονάχα, χωριστά παρμένη καπιταλιστική χώρα» («Απαντα» τ. 26, σ. 362), δεν μπορούσε να μην τον οδηγήσει και στην απόρριψη της αναγκαιότητας το εργατικό λαϊκό κίνημα της κάθε χώρας να αξιοποιεί κάθε δυνατότητα για ρήξη με τους διακρατικούς καπιταλιστικούς οργανισμούς.

8. Η χλευαστική σύγκριση της σημερινής καθοδήγησης του Κόμματος με τους αποστάτες του κομμουνιστικού κινήματος, Φαράκο και Γκορμπατσόφ, προσβάλλει τη νοητική ικανότητα του κάθε μέλους του Κόμματος να κρίνει τις ιδέες που συγκρούονται και αποτελεί αντανάκλαση μέσα στο Κόμμα της πάγιας τακτικής της αστικής τάξης να δημιουργεί αμφιβολίες στα κομματικά μέλη για την ηγεσία.

Το σημείωμα του σ. Θεωνά στον Προσυνεδριακό Διάλογο αποτελεί στο σύνολό του μια θλιβερή επιβεβαίωση της θέσης του Β. Ι. Λένιν: «Ο οπορτουνισμός στο πρόγραμμα συνδέεται φυσιολογικά με τον οπορτουνισμό στην τακτική και με τον οπορτουνισμό στα οργανωτικά ζητήματα» («Απαντα» τ. 8, σ. 396).

9. Η πρώτη περικοπή του Λένιν που παραθέτει ο σ. Κάχρης («Απαντα» τ. 44, σ. 33) αναφέρεται σε απαραίτητους συμβιβασμούς «ανάμεσα στους κομμουνιστές που έχουν επεξεργαστεί συγκεκριμένες βασικές θέσεις». Δεν έχει καμία σχέση με την τακτική των συμβιβασμών με εξωκομματικές δυνάμεις!

10. Η δεύτερη περικοπή, για το ρόλο των κομματικών ηγετών στην επιλογή τακτικής, παραλείπει το κομβικό σημείο της λενινιστικής σκέψης, που ακολουθεί λίγες σειρές παρακάτω: «Στα πρακτικά ζητήματα της πολιτικής, σε κάθε χωριστή ή ειδική ιστορική στιγμή, το σπουδαίο είναι να ξέρεις να ξεχωρίζεις τα ζητήματα στα οποία εκδηλώνεται η κυριότερη μορφή των συμβιβασμών που είναι απαράδεκτοι, προδοτικοί, που ενσαρκώνουν τον ολέθριο για την επαναστατική τάξη οπορτουνισμό» («Απαντα» τ. 41, σ. 53). Μήπως στις σημερινές ιστορικές στιγμές οι συμβιβασμοί στα ζητήματα της ταξικής πάλης (κοινωνικός εταιρισμός), των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, της ιμπεριαλιστικής νέας τάξης, που χαρακτηρίζουν κάποιες δήθεν «αριστερές» δυνάμεις, δεν είναι η κυριότερη μορφή έκφρασης του «ολέθριου» για την εργατική τάξη οπορτουνισμού;

Οι διαστρεβλώσεις και οι αοριστίες των δύο τοποθετήσεων μπορεί μόνο να ερμηνευτούν σαν μια σκόπιμη προσπάθεια να καλλιεργηθούν συγχύσεις στα κομματικά μέλη, να κρυφτεί ο τελικός στόχος πίσω από όμορφες περικοκλάδες. Ενας τελικός στόχος που στην ουσία του σηματοδοτεί ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟ με τον ταξικό αντίπαλο. «Ο οπορτουνισμός, από την ίδια του τη φύση, αποφεύγει πάντα να θέτει ένα ζήτημα συγκεκριμένα και σταράτα» («Απαντα» τ. 8, σ. 403).

Επαγρύπνηση λοιπόν απέναντι στον οπορτουνισμό, επαγρύπνηση απέναντι στη χρήση τέτοιων απόψεων από την αστική τάξη, ένταση της ιδεολογικοπολιτικής δουλιάς σε όλη την κλίμακα του Κόμματος, πολύ πιο προσεκτική επιλογή στελεχών.

ΚΟΒ Φαρμάκου Εργατική Αχτίδα ΚΟΑ