Κι εκείνος μάς "θυμάται"...

"Το ξέρεις, δεν υπάρχει θάνατος, της είπε. / (... ) ".Ισως, λοιπόν, ακούει και τη δική μας, τη συντροφική φωνή μας να του λέει "ευχαριστώ",γιατί " (... ) ένα μεγάλο κομμάτι αιωνιότητα σου ανήκει".Ο λόγος για τονΓιάννη Ρίτσο,που τούτο το Νοέμβρη γίνεται εντονότερα αισθητή η επτάχρονη απουσία του, αφού θα λείπει και από τα γιορταστικά 80χρονα του κόμματός του. Δε θα λείπει όμως η εκδομένη ποίησή του, που φέτος "μετρά" και με τον ΙΒ τόμο της (12ος, 476 σελίδες), που πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε σε επιμέλεια Νινέτας Μακρυνικόλα ("Κέδρος"), οράματα κι αγώνες, αισθήσεις, βιώματα, μνήμες από τα μαύρα χρόνια της δικτατορίας. Δικά του όλα μα και της πολυάνθρωπης συντροφικής του "κοινότητας" στον αντιδικτατορικό αγώνα, στην εξορία, στο Πολυτεχνείο.

Τι να πρωτοδιαλέξει κανείς από την πληθώρα των ποιημάτων του τόμου; Τι από τις μεμονωμένα εκδομένες συλλογές "Το μακρινό", "Το ρόπτρο", "Λοιπόν;" και "Μονεμβάσια" και τι από τις ανέκδοτες "Τζαμόπορτα", "Λαθρεπιβάτης" και "Κέρματα τηλεφώνου"; Τελευταία μέρα του Νοέμβρη σήμερα, ας θυμηθούμε μια εφιαλτική αλλά και τιμημένη βραδιά "Προς το Σάββατο": "Ακούστηκε η βαθιά φωνή στη βαθύτερη νύχτα. / Υστερα πέρασαν τα τανκς. Υστερα ξημέρωσε. / Υστερα ακούστηκε ξανά η φωνή πιο κοντινή, πιο μέσα. / Ο τοίχος ήταν άσπρος. Το ψωμί κόκκινο. Η σκάλα στεκόταν κάθετη σχεδόν στον παλιό φανοστάτη. Η γριά/ μάζευε στη χαρτοσακούλα μία μία τις μαύρες πέτρες". (από "Το μακρινό"). Αμέτρητοι οι σύντροφοί του που ένιωσαν τις "Ανάγκες": "Τίμια φωνή απερίφραστη/ ένα κι ένα, δύο και δύο. / Φέρε τ' αλάτι στο τραπέζι/ το ψωμί/ το μαχαίρι. / Θα καθίσω - είπε - μαζί σας/ να μοιραστούμε/ ό,τι μας έλειψε από πάντα. / Αυτό το αναλαμβάνω εγώ". (από την "Τζαμόπορτα"). Και πόσοι άλλοι βρέθηκαν σε διάφορους χαλεπούς καιρούς "Χωρίς ταυτότητα/ χωρίς εισιτήριο/ (του κλέψαν και τα δύο) / στο ξένο καράβι. / Μονάχος στο κατάστρωμα/ συγυρίζει στο σάκο του/ δυο μήλα τρία μαντίλια/ ένα ζευγάρι κάλτσες/ ένα μικρό μαύρο σταυρό/ πέντε όνειρα/ τα πιο βουβά κι εμποδισμένα" (από τον "Λαθρεπιβάτη"). Ακόμα δυσκολότερο να διαλέξουμε μια έστω από τις τρεις σειρές της συλλογής "Κέρματα τηλεφώνου" και να πούμε τα αισθήματα και τις αισθήσεις που αποπνέουν, για χάρη των ζώντων... "Παράξενο/ οι νεκροί λοιπόν μάς θυμούνται". Ο Ρίτσος σίγουρα.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ