Σε κάθε στάδιο, σε κάθε βήμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης αποτυπώνονται τα συμφέροντα, οι επιδιώξεις και οι στρατηγικοί σχεδιασμοί των δυνάμεων του μεγάλου κεφαλαίου, των πολυεθνικών επιχειρήσεων στις κάθε φορά διαμορφωνόμενες ιστορικές συνθήκες, από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα. Με αφορμή λοιπόν τα "γενέθλια" της ιδέας της "Ευρωπαϊκής Ενωσης", θα αναφερθούμε στους σταθμούς αυτής της πορείας.

Στις 9 Μάη 1950 ο τότε υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν διαβάζει στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση τη Διακήρυξη για τη "γαλλογερμανική συμφιλίωση και την Ευρωπαϊκή Ενωση".

Η άρχουσα τάξη των χωρών που συμμετείχαν στον πόλεμο και υποχρεώθηκαν να αντιταχθούν στο φασιστικό άξονα από την επόμενη κιόλας μέρα της λήξης του πολέμου έβαζε μπροστά τη συνεργασία "νικητών" και "ηττημένων" κατά του κοινού εχθρού, που δεν έπαψε να είναι η Σοβιετική Ενωση και το σοσιαλιστικό σύστημα, που δημιουργήθηκε μετά τον πόλεμο της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Η διακήρυξη του Ρ. Σουμάν, την επέτειο της οποίας "γιορτάζει" αύριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρει λοιπόν: "Η Ευρώπη πρέπει να οργανωθεί σε ομοσπονδιακή βάση. Μια γαλλογερμανική ένωση είναι ουσιώδης (...), η καθιέρωση κοινών βάσεων οικονομικής ανάπτυξης πρέπει να αποτελέσει την πρώτη φάση (...). Η γαλλική κυβέρνηση προτείνει να τεθεί το σύνολο της γαλλογερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα υπό την αιγίδα μιας νέας Υψηλής Αρχής, που θα είναι ανοιχτή στη συμμετοχή των άλλων χωρών της Ευρώπης". Αυτά γράφει το "πιστοποιητικό γέννησης" της ιδέας της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ο πρόσκοπος όμως αυτής της ιδέας Ζαν Μονέ από το 1947 στήριζε τις ελπίδες για την επιτυχία του εγχειρήματος στην αμερικανική κηδεμονία και έγραφε ότι η "εξαγγελία του Δόγματος Τρούμαν σήμαινε ότι οι ΗΠΑ θα εμπόδιζαν την Ευρώπη να γίνει μια ζώνη ύφεσης στο έλεος του κομμουνισμού"!

Με αυτές, λοιπόν, τις προδιαγραφές σχεδιάστηκε η "Ευρώπη", όπως θέλουν να τη γιορτάσουν σήμερα οι ιθύνοντες των Βρυξελλών.

• Η πρώτη και ιδρυτική Διακυβερνητική Διάσκεψη έγινε στο διάστημα από το Μάη του 1950 ως τον Απρίλη του 1951.Συμμετείχαν Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο. Η Διάσκεψη κατέληξε στη Συνθήκη του Παρισιού, που έθετε την Κοινότητα Ανθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) υπό τον έλεγχο μιας ανώτατης αρχής, η οποία λογοδοτούσε σε μια Συνέλευση.
• Η δεύτερη Διακυβερνητική Διάσκεψη άρχισε τον Απρίλη του 1955 στη Μεσσίνα της Ιταλίας.Συμμετείχαν οι ίδιες χώρες. Κατέληξε στη Συνθήκη της Ρώμης, που υπογράφηκε το Μάρτη του 1957,με την οποία εγκαθιδρύονταν η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (EURATOM). Αυτή η διάσκεψη θα μπορούσε να θεωρηθεί καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη της ενοποίησης, αφού μετά την εμπέδωση της συνεργασίας μεταξύ των "έξι" στον οικονομικό τομέα αποφασίστηκε να προωθηθεί και η πολιτική συνεργασία, ενώ άνοιξαν και οι πόρτες για την ένταξη νέων μελών. Στα τριάντα χρόνια που μεσολάβησαν ως την επόμενη Διακυβερνητική Διάσκεψη, η Ευρώπη πέρασε από την εποχή του "Ψυχρού Πολέμου" στην πολιτική της "προσέγγισης", υπακούοντας στα κελεύσματα των ΗΠΑ που υποχρεώθηκαν να αναδιαμορφώσουν την πολιτική τους απέναντι στη Σοβιετική Ενωση. Στο διάστημα αυτό η ΕΟΚ συνεχίζει να έχει κυρίως οικονομικά χαρακτηριστικά. Ομως ποιος είπε ότι η οικονομία δεν είναι πολιτική και μάλιστα πολύ σκληρή; Οσον αφορά στις εσωτερικές ανακατατάξεις, η πιο σπουδαία είναι η ένταξη της Βρετανίας, που μέχρι εκείνη την περίοδο έμενε εκτός της ΕΟΚ, αναλαμβάνοντας να πρακτορεύει εργολαβικά τα συμφέροντα των Αμερικανών στην Ευρώπη. Αυτή η προσχώρηση μπορεί να θεωρηθεί και σαν "πράσινο φως" των ΗΠΑ για την πολιτικοοικονομική ολοκλήρωση της ΕΟΚ.

• Η τρίτη Διακυβερνητική Διάσκεψη έγινε το 1985. Προστέθηκαν ακόμη εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία, η Ιρλανδία και η Ελλάδα. Η Διάσκεψη αυτή κατέληξε στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη,με την οποία τα κράτη - μέλη ανέλαβαν την υποχρέωση να ολοκληρώσουν την εσωτερική αγορά μέχρι το 1992. Η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ αποτελεί ίσως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της "πολιτικοποίησης" της Κοινότητας. Η ένταξη της χώρας μας, το 1980, έγινε για καθαρά πολιτικούς λόγους, αφού για οικονομικούς δείκτες, ούτε λόγος. Η γεωπολιτική θέση, στο μαλακό υπογάστριο των Βαλκανίων, στη γειτονιά της Μέσης Ανατολής, στην περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου, καθώς και η θέση της στο ΝΑΤΟ ήταν τα "πλεονεκτήματα".
• Η τέταρτη Διακυβερνητική Διάσκεψη άρχισε το Δεκέμβρη του 1990 και τελείωσε το Δεκέμβρη του 1991. Σ' αυτήν πήραν μέρος ακόμη η Ισπανία και η Πορτογαλία. Η Διάσκεψη αυτή κατέληξε με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ενωση,που έγινε περισσότερο γνωστή ως Συνθήκη του Μάαστριχτ.Το κυριότερο στοιχείο αυτής της Συνθήκης ήταν η πορεία προς την Οικονομική και Νομισματική Ενωση, ενώ δίνεται και το πρόπλασμα της πολιτικής ενοποίησης.

Αυτή η Διάσκεψη έγινε ακριβώς για να προσδιορίσει τη θέση και την προοπτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης πλέον στα νέα δεδομένα που προέκυψαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης και την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Για πρώτη φορά η πολιτική ολοκλήρωση αναβαθμίζεται και μέσα σ' αυτήν η Γερμανία αποκτά ηγεμονικό ρόλο. Η Γιουγκοσλαβία είναι το πρώτο "θύμα" αυτής της νέας κατάστασης, ακολουθούν και άλλοι.

• Η Διακυβερνητική Διάσκεψη, που συνεχίζεται και αναμένεται να τελειώσει τον Ιούνιο στο Αμστερνταμ, είναι η πέμπτη στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Θα πάρουν μέρος και η Αυστρία, η Σουηδία και η Φινλανδία. Η εθνική κυριαρχία στο απόσπασμα, η κοινωνία σε "σιωπητήριο", οι εργαζόμενοι στην προκρούστεια κλίνη της "Λευκής Βίβλου", δημιουργείται η "γερμανική" Ευρώπη.